اخبار اقتصادی نروژ
گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی نروژ در نیمه اول آبان ماه 1404 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
لزوم بازبینی دستورالعملهای اخلاقی صندوق ثروت نروژ
23 اکتبر 2025
ینس استولتنبرگ، وزیر دارایی نروژ، بار دیگر تأکید کرد که صندوق ثروت ملی این کشور - صندوق نفت - ابزاری سیاسی نیست، اما اذعان کرد که جنجال بر سر برخی از سرمایهگذاریهای اخیر آن، ارزیابی مجدد دستورالعملهای اخلاقی آن را ضروری کرده است. اگرچه این صندوق به جای کشورها در شرکتها سرمایهگذاری میکند، اما سهام شرکتهای مرتبط با جنگ اسرائیل علیه غزه انتقادات شدیدی را برانگیخت و باعث شد مدیران بیسروصدا سهام خود را بفروشند. منتقدان طرف مقابل - از جمله سناتورهای آمریکایی - از این واگذاریها شکایت داشتند. این صندوق که در اواخر دهه 1990 برای ذخیره سود نفت برای نسلهای آینده و جلوگیری از افزایش بیش از حد اقتصادی ایجاد شد، به طور گستردهای رشد کرده و در حال حاضر در حدود 8500 شرکت در سراسر جهان سرمایهگذاری میکند. یک چارچوب اخلاقی دیرینه که توسط یک شورای اخلاق غیرحزبی نظارت میشود، اجازه میدهد که شرکتها در صورت نقض استانداردهای مربوط به شرایط کار، حقوق بشر یا مسئولیت زیستمحیطی، از سرمایهگذاری خودداری کنند. 180 شرکت از قبل از این امر مستثنی شدهاند.
اکنون، استولتنبرگ میگوید که خود این چارچوب ممکن است نیاز به بازنگری اساسی داشته باشد. با شعلهور شدن درگیریهای بیشتر در سطح جهانی، سرمایهگذاریهایی که زمانی بیطرف به نظر میرسیدند، میتوانند ناگهان به نقض حقوق بشر گره بخورند. چندین حزب سیاسی - از جمله چپ سوسیالیست، سبزها، قرمزها و لیبرالها - در حال تلاش برای وضع قوانین اخلاقی سختگیرانهتر و نظارت سریعتر هستند و از شورای اخلاق فعلی به عنوان شورایی بسیار کند و از نظر ساختاری ناتوان در مدیریت بحرانهایی مانند غزه انتقاد میکنند. حتی رئیس شورا اذعان میکند که آنها نمیتوانند نظارت کامل بر چنین مجموعه عظیمی را حفظ کنند. در حالی که حزب محافظهکار از بررسی سیستم حمایت میکند، جزئیات و جدول زمانی مشخصی با شروع دوره جدید پارلمان هنوز مشخص نشده است.
https://www.newsinenglish.no/2025/10/23/stoltenberg-time-to-review-oil-funds-ethical-guidelines/
آسیب شدید تغییرات اقلیمیبه نروژ
24 اکتبر 2025
نروژ در حال حاضر شاهد عواقب جدی ناشی از تغییرات اقلیمی است. دادههای ملی آب و هوا نشان میدهد که دما از سال ۱۹۰۱ به طور قابل توجهی افزایش یافته است و پیشبینیها حاکی از گرمایش بیشتر در آینده است. زمستانها کوتاهتر میشوند، یخچالهای طبیعی در حال ذوب شدن هستند و برف به طور فزایندهای با بارندگی شدید جایگزین میشود. بارندگی افزایش یافته و باعث ذوب شدن زودتر برف و سیلهای مکرر - به ویژه در جنوب و غرب کشور - شده است. در نتیجه، پیستهای اسکی و گردشگری مبتنی بر یخچالهای طبیعی در حال حاضر آسیب دیدهاند.
با وجود علائم هشدار دهنده واضح، نروژ در مسیر دستیابی به اهداف اقلیمی خود نیست. دولت همچنان به اعطای مجوزهای جدید اکتشاف نفت و گاز ادامه میدهد و مشوقهای مربوط به وسایل نقلیه الکتریکی را کاهش داده است که اهداف کاهش انتشار گازهای گلخانهای را تضعیف میکند. مقامات اذعان دارند که هم دولتهای ملی و هم دولتهای محلی در سازگاری با اقلیم عقب ماندهاند. انتظار میرود این موضوع بحثهای سیاسی شدیدی را در پارلمان ایجاد کند، زیرا احزاب بر سر آینده نفت، بازسازی اقتصادی و مسئولیت اقلیمیبا هم درگیر هستند.
https://www.newsinenglish.no/2025/10/27/climate-change-hits-norway-hard/
مطرح شدن مسائل جدید با رسیدن اقتصاد نروژ به نقطه عطف
27 اکتبر 2025
نروژ در حال ورود به یک مرحله اقتصادی بحرانی است که پیشبینی میشود هزینههای دولت - به ویژه برای مراقبتهای بهداشتی، مراقبت از سالمندان، حقوق بازنشستگی و دفاع - در اوایل دهه 2030 از درآمدها پیشی بگیرد. وزارت دارایی هشدار میدهد که درآمد نفت و گاز، که دههها از طریق صندوق ثروت ملی از بودجه حمایت کرده است، ثابت خواهد ماند و در نهایت کاهش خواهد یافت. وقتی این اتفاق بیفتد، دولت دیگر نمیتواند برای پر کردن شکافهای بودجه به برداشت از صندوق نفت تکیه کند و مالیاتهای بالاتر و اصلاحات ساختاری را اجتنابناپذیر میکند. افزایش جمعیت سالمندان، کاهش مشارکت نیروی کار و افزایش هزینههای دفاعی، فشار بیشتری را وارد میکند و نروژ را به سمت همان محدودیتهای مالی که سایر کشورها با آن مواجه هستند، سوق میدهد.
در پاسخ، دولت میخواهد سیستمهای اصلی را اصلاح کند: مالیات، مدیریت دولت محلی، مدیریت مراقبتهای بهداشتی، آموزش و سازمان پلیس. کمیسیونهای متعددی پیشنهاد خواهند داد که چگونه درآمد مالیاتی را افزایش دهند، افراد بیشتری را وارد نیروی کار کنند، بوروکراسی را ساده کنند و هزینههای غیرضروری را کاهش دهند. در عین حال، نبردهای سیاسی در حال تشدید است. احزاب در مورد نحوه مالیاتبندی، میزان اتکا به نفت و اینکه هزینهها باید کجا صرف شوند - اولویتهای شهری در مقابل روستایی، سیاستهای اقلیمی و خدمات اجتماعی - به شدت اختلاف نظر دارند. نخست وزیر یوناس گار استوره باید اختلافات درون چپ را برطرف کند، در حالی که با اپوزیسیون راستگرای تقویتشده به رهبری حزب پیشرفت روبرو است. جلسه آتی پارلمان پرتنش، با ریسک بالا و بدون اجماع تضمینشده خواهد بود.
https://www.newsinenglish.no/2025/10/21/major-issues-arise-as-norwegian-economy-nears-a-turning-point/
تثبیت طولانیمدت نرخ بهره در کشورهای شمال اروپا پس از کاهشها
4 نوامبر 2025
بانکهای مرکزی کشورهای شمال اروپا اعلام میکنند که چرخه اخیر کاهش نرخ بهره به پایان خود نزدیک میشود. بانک مرکزی نروژ نرخ بهره کلیدی خود را ثابت نگه داشته و اعلام کرده است که هرگونه کاهش آتی محدود و با فاصله زمانی، احتمالاً سالی یک بار، خواهد بود که نشاندهنده احتیاط است زیرا تورم هنوز به طور کامل به سطح هدف خود بازنگشته است. بانک مرکزی سوئد نیز در حال توقف کاهش نرخ بهره است و با توجه به تداوم فشارهای تورمی و شروع ثبات اقتصاد، نرخها را بدون تغییر نگه میدارد. پیام در سراسر منطقه این است که سیاستگذاران در حال تغییر از کاهش فعال نرخ بهره به الگوی نگهداشتن طولانیمدت آن هستند.
تصمیم به توقف، ناشی از تورم سرسخت، بازارهای کار نسبتاً قوی و خطر تشدید بیش از حد فشار بر قیمتها است. در نتیجه، بازارهای مالی انتظارات خود را تعدیل کردهاند و دیگر کاهش سریع یا مکرر نرخ بهره را پیشبینی نمیکنند. سیاست پولی کشورهای شمال اروپا از سیاست تسهیلی به رویکرد محتاطانهتر انتظار و مشاهده تغییر کرده است و بانکهای مرکزی ثبات را بر محرکهای اضافی اولویت میدهند.
https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-11-04/nordics-set-for-prolonged-hold-after-rate-cuts-decision-guide