اخبار اقتصادی قرقیزستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قرقیزستان در هفته چهارم مهرماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

ذخایر طلا و ارز خارجی قرقیزستان به بالاترین رکورد خود رسید

بر اساس تحلیل داده‌های بانک ملی قرقیزستان، در پایان ژوئیه ۲۰۲۵، ذخایر ناخالص بین‌المللی قرقیزستان در مجموع ۷.۵۵۳ میلیارد دلار بود.

به گفته این نهاد نظارتی، ذخایر ناخالص بین‌المللی به شرح زیر افزایش یافته است:

۶۶۷.۸۲ میلیون دلار در مقایسه با آگوست ۲۰۲۵؛

۳.۴۲۳.۱۳ میلیون دلار در مقایسه با سپتامبر ۲۰۲۴.

این نهاد نظارتی اشاره کرده است که بانک ملی از ذخایر طلا و ارز خارجی خود در درجه اول برای تثبیت نرخ ارز ملی صوم از طریق مداخلات ارزی استفاده می‌کند.

https://kaktus.media/doc/533533_zolotovalutnye_rezervy_kyrgyzstana_vyrosli_do_rekordnoy_symmy.html

ثبت رکورد جدید قرقیزستان در واردات خودرو از کره جنوبی

بر اساس تجزیه و تحلیل داده‌های ارائه شده توسط اداره گمرک کره جنوبی، در ماه سپتامبر سالجاری قرقیزستان خودرو به ارزش ۴۳۰.۷ میلیون خودرو از کره جنوبی وارد کرده است. بدین ترتیب، واردات خودرو از کره در ماه سپتامبر بالاترین میزان ثبت شده ماهانه تاکنون محسوب می‌شود. رکورد قبلی واردات ماهانه در ماه ژوئیه امسال با ۲۸۷.۹ میلیون دلار ثبت شده بود.

در مجموع، از ژانویه تا سپتامبر، قرقیزستان به ارزش ۲,۲۰۲.۸ میلیون دلار خودرو از کره جنوبی وارد کرد که ۸۹.۲٪ از گردش مالی تجاری دو کشور است. تجارت فی مابین قرقیزستان و کره جنوبی در مجموع ۲.۴ میلیارد دلار بوده است.

وزیر انرژی ازبکستان هزینه پروژه سد برق‌آبی کامباراتین-۱ را اعلام کرد

هزینه پروژه سد برق‌آبی کامباراتین-۱، بر اساس برآوردهای اولیه، ۴٫۲ میلیارد دلار است، در حالی که سبد تأمین مالی پروژه ۵٫۶ میلیارد دلار شکل گرفته است. این مطلب را ژورابک میرزامحمودوف، وزیر انرژی ازبکستان، در مصاحبه با شبکه تلویزیونی "ازبکستان ۲۴" اعلام کرد.

به گفته وزیر، در پایان سپتامبر، سومین دور مذاکرات وزرای انرژی ازبکستان، قزاقستان و قرقیزستان درباره پروژه ساخت سد برق‌آبی کامباراتین-۱ در بروکسل برگزار شد. این نشست تحت نظارت بانک جهانی برگزار شد و حدود ده مؤسسه مالی پیشرو، از جمله بانک اروپایی بازسازی و توسعه، بانک سرمایه‌گذاری اروپا، صندوق اوپک، بانک آسیایی سرمایه‌گذاری زیرساخت، بانک توسعه آسیایی و موسسات مالی ایتالیا در آن حضور داشتند.

ژورابک میرزامحمودوف یادآور شد که در چارچوب اجرای پروژه، یک توافقنامه بین‌دولتی تهیه خواهد شد، یک اپراتور ایجاد می ‌شود و یک شرکت مشترک تشکیل خواهد شد.

به قول وزیر، سد برق‌آبی کامباراتین-۱ نه تنها یک پروژه اقتصادی است، بلکه پروژه‌ای در زمینه انرژی "سبز" نیز به شمار می ‌رود که فرصت استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر را فراهم کرده و به هر سه کشور امکان مدیریت صحیح منابع آب را می‌دهد.

ژورابک میرزامحمودوف یادآور شد که در این پروژه سهم قرقیزستان ۳۴٪ و سهم ازبکستان و قزاقستان هر کدام ۳۳٪ است. بنابراین هر کشور حق خرید برق متناسب با سهم خود را دارد.

سد برق ‌آبی کامباراتین بزرگترین پروژه انرژی قرقیزستان در رودخانه نارین در استان جلال‌ آباد است. ظرفیت طراحی این سد ۱۸۶۰ مگاوات خواهد بود. حجم مخزن سد ۵٫۴ میلیارد متر مکعب و ارتفاع سد ۲۵۶ متر خواهد بود. این نیروگاه سالانه به‌طور متوسط ۵٫۶ میلیارد کیلووات ‌ساعت برق تولید خواهد کرد. انتظار می‌رود ساخت سد ۱۰ سال به طول انجامد.

https://ru.kabar.kg/news/ministr-energetiki-uzbekistana-ozvuchil-stoimost-proekta-kambaratinskoj-ges-1/

 وضعیت تجارت خارجی قرقیزستان

حجم تجارت خارجی قرقیزستان در بازه ژانویه تا آگوست ۲۰۲۵ به ۹ میلیارد و ۸۴۸٫۱ میلیون دلار رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال ۲۰۲۴، ۱۰٫۱ درصد کاهش یافته است. بر اساس گزارش کمیته ملی آمار، کاهش حجم تجارت خارجی نسبت به ژانویه تا آگوست سال جاری ۶٫۴ درصد بود.

به گفته این کمیته، کاهش حجم تجارت خارجی ناشی از کاهش صادرات به میزان ۲۳٫۷ درصد معادل ۱ میلیارد و ۷۳۰٫۱ میلیون دلار و کاهش واردات به میزان ۵٫۲ درصد معادل ۸ میلیارد و ۱۱۸ میلیون دلار است.

قرقیزستان همچنان وابسته به واردات باقی مانده است. سهم کالاهای وارداتی از حجم کل تجارت کشور ۸۲٫۴ درصد است.

شایان ذکر است که کابینه وزرا امسال چندین بار ممنوعیت‌هایی را برای صادرات انواع کالاها از جمله ضایعات و حیوانات کشاورزی اعمال کرده است. علاوه بر این، محدودیتهایی برای واردات برخی کالاها نیز وضع شده است. طبیعی است که این اقدامات بر حجم تجارت خارجی، به ویژه صادرات، تأثیر گذاشته است.

تجارت با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا

در زمینه تجارت با اتحادیه اقتصادی اوراسیا وضعیت برای قرقیزستان چندان مطلوب نیست. حجم تجارت با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در مقایسه با ژانویه تا آگوست سال گذشته ۳٫۳ درصد کاهش یافته است. در مجموع، در ژانویه تا ژوئیه ۲۰۲۵، قرقیزستان با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ارزش ۳ میلیارد و ۳۴۹ میلیون دلار تجارت انجام داده است.

بزرگترین مشکل، کاهش صادرات است که در مقایسه با سال ۲۰۲۴، ۳۵٫۷ درصد کاهش یافته و به ۶۷۴٫۶ میلیون دلار رسیده است، در حالی که واردات برعکس، ۱۰٫۸ درصد افزایش یافته و به ۲ میلیارد و ۶۷۴٫۴ میلیون دلار رسیده است.

از کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا ، بیشترین سهم تجارت دوطرفه قرقیزستان مربوط به روسیه (۶۵٫۷ درصد) و قزاقستان (۳۲٫۱ درصد) بوده است.

در مجموع حجم تجارت قرقیزستان با کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۳۴ درصد از کل تجارت را تشکیل می‌دهد، سهم صادرات ۳۹ درصد و سهم واردات ۳۲٫۹ درصد است.

https://paruskg.info/novosti/224376

صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی از سال ۲۰۰۹ بیش از ۱۲۰ میلیون دلار در اقتصاد قرقیزستان سرمایه‌گذاری کرده است

باقیت توروبایف، وزیر کشاورزی قرقیزستان، با دونالد براون، معاون رئیس صندوق بین ‌المللی توسعه کشاورزی دیدار کرد.

به گفته توروبایف، پروژه‌های این صندوق به کشاورزان کمک می‌کند تا درآمد خود را افزایش دهند، امنیت غذایی را تقویت کنند و به توسعه پایدار مناطق روستایی کمک کنند.

از سال ۲۰۰۹، با حمایت صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی  ابتکارات کلیدی اجرا شده است: ایجاد سیستم مدیریت مراتع، توسعه خدمات دامپزشکی، حمایت از بیش از ۳ هزار خانوار روستایی، توسعه تعاونی‌ها و اجرای نوآوری‌ها در کشاورزی. مجموع سرمایه‌گذاری‌های صندوق بیش از ۱۲۰ میلیون دلار بوده است.

طرفین همچنین پروژه جدید توسعه دامپروری و بازار را با بودجه ۲۱ میلیون دلار و امکان گسترش در چارچوب دوره بعدی تامین مالی صندوق بین‌المللی توسعه کشاورزی مورد بررسی قرار دادند. طرف قرقیزستان تمایل خود را برای تسریع در تصویب و بررسی این پروژه توسط هیئت مدیره صندوق در دسامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد.

https://economist.kg/agriculture/2025/10/16/s-2009-ghoda-ifad-inviestiroval-v-ekonomiku-kyrghyzstana-bolieie-120-mln/

سیاست قیمتی در حال شکل‌گیری است

در ماه سپتامبر، رشد تولید ناخالص داخلی قرقیزستان در سطح بالایی باقی ماند. اما چه عواملی باعث پویایی مثبت اقتصادی کشور شده و چه چالش‌هایی پیش روی دولت قرار دارد؟

در دوره‌ی ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۵، اقتصاد قرقیزستان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد رشد داشته و به ۱ تریلیون و ۲۴۰.۵ میلیارد صوم رسیده است. با وجود حفظ رشد بالا، این رقم نسبت به بازه‌ی ژانویه–اوت حدود ۱ درصد کاهش یافته است.

محرکهای اصلی رشد تولید ناخالص داخلی عبارت‌اند از:

رشد سالانه در بخش ساخت‌وساز +۲۹.۶٪

تجارت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی و تعمیر وسایل نقلیه +۱۵.۶٪

صنعت تولیدی +۸.۲٪.

در ماه اگوست نرخ تورم قرقیزستان به ۹.۴٪ رسید، اما در سپتامبر به ۸.۴٪ کاهش یافت. یکی از دلایل این کاهش، افزایش نرخ بهره‌ی بانکی به ۹.۲۵٪ از سوی بانک ملی برای کاهش تقاضای مصرف‌کننده بود. در نتیجه، رشد در بخش تجارت عمده و خرده نیز ۱.۵٪ کاهش یافت.

در حال حاضر، دولت مالیات بر ارزش افزوده را برای تولیدکنندگان کشاورزی داخلی تا سال ۲۰۳۰ کاهش داده است. این اقدام می‌تواند باعث کاهش قیمت محصولات داخلی و افزایش رقابت‌پذیری آنها در برابر کالاهای وارداتی شود. با این حال، این سیاست در بلندمدت اثرگذار خواهد بود.

چالش اصلی در حال حاضر افزایش قیمت سوخت و مواد نفتی در روسیه است، زیرا بخش عمده‌ای از سوخت قرقیزستان از آن کشور وارد می‌شود. این مسئله ممکن است باعث افزایش قیمتها در بازار داخلی گردد. در پاسخ، دولت صادرات سوخت به خارج از کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا را ممنوع کرده و نظارت دولتی بر قیمت گوشت را برقرار نموده است، هرچند شهروندان می‌گویند این کنترل در همه جا رعایت نمی‌شود. موفقیت آتی سیاست قیمتی به میزان جدیت دولت در اجرای برنامه‌ها بستگی دارد.

اقتصاد قرقیزستان با وجود کندی جزئی نسبت به تابستان، همچنان رشد بالایی دارد. اما نوسانات قیمتی و ریسکهای بازارهای خارجی همچنان از بزرگترین چالشهای پیشروی دولت محسوب می‌شوند.

https://kaktus.media/doc/533565_cenovaia_politika_obretaet_formy._chto_proishodit_s_ekonomikoy_kyrgyzstana.html

در تمچی منطقه ویژه سرمایه‌گذاری ایجاد می‌شود. اسناد آماده می‌شوند

وزارت اقتصاد و تجارت جمهوری قرقیزستان، پیش‌نویس تصویب‌نامه کابینه درباره اعمال رویه گمرکی "منطقه آزاد گمرکی" در قلمرو منطقه ویژه مالی و سرمایه‌گذاری "تمچی" را مطابق ماده ۲۰۱ قانون گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای بررسی عمومی ارائه کرده است.

هدف از ایجاد مناطق اقتصادی آزاد (ویژه و خاص) و انبارهای آزاد در کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا، حمایت از توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورهای عضو، جذب سرمایه‌گذاری، ایجاد و توسعه صنایع مبتنی بر فناوری‌های نوین، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، گردشگری و توریسم درمانی است.

منطقه ویژه مالی و سرمایه‌گذاری تمچی با هدف توسعه اقتصاد جمهوری قرقیزستان، جذب سرمایه‌گذاری، بهبود فضای سرمایه‌گذاری، تضمین حقوق و منافع قانونی سرمایه‌گذاران، از جمله سرمایه‌گذاران خارجی فعال در قلمرو جمهوری، ایجاد و توسعه صنایع، زیرساختهای حمل ‌و نقل، گردشگری و توریسم درمانی و/یا اهداف دیگر ایجاد می‌شود.

منطقه ویژه مالی و سرمایه‌گذاری تمچی دارای رژیم حقوقی ویژه‌ای خواهد بود که شرایط مطلوبی برای فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم می‌کند. این رژیم شامل امتیازات مالیاتی و قانونی برای سرمایه‌گذاران خواهد بود.

https://kaktus.media/doc/533585_v_tamchy_sozdaut_specialnyu_investicionnyu_zony._gotoviatsia_dokymenty.html

 افزایش صادرات میوه منجمد در قرقیزستان

 کمیته ملی آمار قرقیزستان اعلام داشت: قرقیزستان صادرات میوه منجمد را در ماه اوت افزایش داده است.

در حالی که قرقیزستان از ماه ژانویه تا جون سال گذشته تنها ۹۶۲.۸ تن میوه منجمد به ارزش ۱.۹ میلیون دلار صادر کرده بود، حجم صادرات امسال به ۳۶۳۲.۵ تن افزایش یافته است.

درآمد صادرات نیز افزایش یافته و به ۱۰.۳ میلیون دلار رسیده است.

روسیه بیشترین محصولات را با حجم ۲۲۶۷.۹ تن خریداری کرد. ترکیه ۵۳۸.۸ تن، ازبکستان ۲۳۹.۲ تن، قزاقستان ۱۸۷.۷ تن و صربستان ۱۷۶.۹ تن خریداری کردند.

افزایش شدید صادرات به دلیل بهبود لجستیک (افتتاح انبار ها برای نگهداری محصولات) و افزایش حجم فرآوری میوه در قرقیزستان است. تعدادی از مراکز فرآوری میوه سال گذشته در  کشور افتتاح شدند.

https://kaktus.media/doc/533745_kyrgyzstan_rezko_yvelichil_eksport_zamorojennyh_fryktov.html

 قرقیزستان واردات بنزین از قزاقستان را افزایش داد

از ژانویه تا اگوست قرقیزستان ۲۹.۵ درصد سوخت و روان‌کننده بیشتر از مدت مشابه سال گذشته وارد کرده است. این نتیجه از تجزیه و تحلیل آخرین داده‌های ارائه شده توسط کمیته ملی آمار به دست آمده است.

در طول هشت ماه، قرقیزستان ۵۶۰۷۲۷۶۰۰ لیتر بنزین به ارزش ۲۵۵ میلیون دلار وارد کرده است.

بیشتر این سوخت - ۸۵.۲٪ - از روسیه آمده است.

در همین حال، میزان عرضه از قزاقستان از ۳۱۳۵۹۰۰ لیتر در سال گذشته به ۸۰۷۳۱۶۰۰ لیتر در سال جاری افزایش یافته و به ۳۷.۶ میلیون دلار رسیده است.

قرقیزستان در حال حاضر با افزایش قیمت سوخت و روان‌کننده در بحبوحه مشکلات پالایشگاه‌های نفت روسیه مواجه است.

https://kaktus.media/doc/533728_kyrgyzstan_yvelichil_import_benzina_iz_kazahstana.html

 حجم فرآوری محصولات کشاورزی در قرقیزستان به ۷۵ میلیارد صوم رسیده است که ۱۴۰ درصد افزایش در یک سال داشته است.

حجم فرآوری محصولات کشاورزی در قرقیزستان در سال ۲۰۲۵ به ۷۵ میلیارد صوم رسیده است که نسبت به سال گذشته ۱۴۰ درصد افزایش داشته است. این خبر را باقیت توروبایف، وزیر کشاورزی قرقیزستان اعلام کرد.

به قول وزیر، از ابتدای سال تاکنون ۳۱ کارخانه بزرگ فرآوری، ۴ مرکز تجاری و لجستیکی، ۶۸ تعاونی و ۷ ایستگاه ماشین‌آلات و تراکتور در این صنعت افتتاح شده‌اند. بیش از ۹۰۰ شغل ایجاد شده است. سی و دو شرکت استانداردهای کیفیت بین ‌المللی را اجرا کرده‌اند.

به گفته توروبایف، رشد سریع فرآوری نشان دهنده نوسازی تولید و گسترش پتانسیل صادراتی قرقیزستان، به ویژه در فرآوری میوه‌ها، آجیل، حبوبات و عسل است.

https://economist.kg/agriculture/2025/10/20/obiem-produktsii-sielkhozpierierabotki-v-kr-vyros-do-75-mlrd-somov-rost-na-140-za-ghod/

نمایشگاه "اکسپو " قرقیزستان در بیشکک برگزار می ‌شود

به گزارش اتاق بازرگانی و صنایع قرقیزستان، نمایشگاه "قرقیزستان اکسپو ۲۰۲۵"  در روزهای ۱۳ تا ۱۴ نوامبر ۲۰۲۵ در سالن کوچک شهر بیشکک برگزار خواهد شد. در این نمایشگاه شرکت‌هایی از ازبکستان، قزاقستان، ایران، چین، کره جنوبی و سایر کشورها حضور خواهند داشت. علاوه بر این، انتظار می‌رود نمایندگان وزارتخانه‌ ها و نهادهای دولتی، شرکای خارجی و اعضای هیئت‌های دیپلماتیک مقیم قرقیزستان نیز در این رویداد شرکت کنند.

برنامه‌های اصلی نمایشگاه اکسپو
•  منطقه نمایشگاهی — ارائه کالاها، خدمات و فناوریها؛
•  نشستهای B2B و شبکه‌سازی سریع — عقد قراردادهای تجاری در محل؛
•  جلسات "Pitch" برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان؛
•  گفت‌وگوهای تخصصی با نهادهای دولتی و شرکای بین ‌المللی؛
•  حضور ۱۴۰ شرکت‌کننده از میان تولیدکنندگان داخلی و شرکت‌های خارجی.

https://ru.kabar.kg/news/v-kyrgyzstane-projdet-vystavka-ekspo-2025/

از ابتدای سال سوئیس به مبلغ ۲۶۷ میلیون دلار طلا از قرقیزستان خریداری کرده است.

 کمیته ملی آمار قرقیزستان اعلام داشت: از ماه ژانویه تا آگوست ۲۰۲۵ قرقیزستان صادرات طلای خود را در مقایسه با سال ۲۰۲۴ از نظر حجمی‌به نصف کاهش داد. از ماه ژانویه تا آگوست ۲۰۲۵ قرقیزستان ۴.۲ تن طلا به ارزش ۴۴۶ میلیون دلار صادر کرد. در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ این میزان نصف حجم و ۳۰ درصد از نظر ارزش کمتر است.

در هشت ماه اول سال ۲۰۲۴ - ۸.۷ تن طلا به ارزش ۶۳۹ میلیون دلار صادر شده است. در سال ۲۰۲۵ سوئیس خریدار اصلی طلای قرقیزستان شد. این کشور ۲.۵ تن طلا به ارزش ۲۶۷ میلیون دلار خریداری کرد که ۵۹ درصد از کل صادرات طلای قرقیزستان را تشکیل می‌ دهد.

https://www.tazabek.kg/news:2348414?from=portal&place=last

 روسیه اجازه واردات کالا از قرقیزستان و قزاقستان بدون برچسب اتحادیه اقتصادی اوراسیا را صادر کرد

رئیس‌جمهور روسیه به طور موقت واردات کالا از قرقیزستان و قزاقستان بدون برچسب اتحادیه اقتصادی اوراسیا  را مجاز دانست. این مجوز برای دو کشور تا تاریخ ۱۰ دسامبر معتبر خواهد بود. حکم توسط ولادیمیر پوتین امضا شده است.

طبق آن واردات کالا از جمهوری قزاقستان و جمهوری قرقیزستان از طریق حمل ‌ و نقل جاده‌ای از مرز روسیه و قزاقستان، حتی در صورتی که کالاها فاقد برچسب مشخص‌کننده مبدأ آنها به عنوان محصولات اتحادیه اقتصادی اوراسیا باشند، تا ۱۰ دسامبر سال جاری مجاز خواهد بود.

یادآوری می‌شود که اتحادیه اقتصادی اوراسیا پیشتر پروژه‌ای آزمایشی برای برچسب‌گذاری کالاها اجرا کرده بود که به کشورهای عضو امکان می‌دهد بدون تشریفات اضافی، حرکت این محصولات، مبدا و ویژگیهای آنها را در سراسر قلمرو اتحادیه پیگیری کنند. در پایان سپتامبر، میخائیل میشوستین، نخست ‌وزیر روسیه، از آمادگی سیستم برای راه‌اندازی کامل در چارچوب اتحادیه خبر داد؛ تصمیمی‌که در نشست سران دولتهای کشورهای عضو در مینسک تصویب شد.

https://paruskg.info/u_sosedey/224601

 چانگ‌ پنگ ژائو از راه‌ اندازی استیبل‌ کوین ملی و صوم دیجیتال در قرقیزستان خبر داد.

چانگ‌ پنگ ژائو بنیانگذار و مدیرعامل سابق صرافی ارز دیجیتال بایننس در مورد دستاورد های بزرگ در امور مالی دیجیتال در قرقیزستان خبر داد: قرقیزستان رسماً یک استیبل‌ کوین ملی مبتنی بر زنجیره BNB راه‌ اندازی کرده است و ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) آن کاملاً عملیاتی شده و برای پرداخت‌ های دولتی استفاده خواهد شد. ایجاد یک ذخیره ملی ارز دیجیتال که شامل توکن BNB نیز می‌ شود.

سایر زمینه‌ های همکاری با قرقیزستان عبارتند از: راه‌ اندازی برنامه آکادمی‌بایننس با همکاری ده دانشگاه برجسته؛ بومی‌ سازی کامل برنامه بایننس به زبان قرقیزی؛ میزبانی یک گردهمایی بزرگ بایننس در بیشکک که بیش از ۱۰۰۰ شرکت‌ کننده را به خود جذب کرد. علاوه بر این بایننس ورود پروژه EthSign به بازار قرقیزستان را برای پیاده‌ سازی امضا های دیجیتال در بلاکچین تسهیل کرد.

شایان ذکر است نهاد های رسمی قرقیزستان هنوز هیچ بیانیه عمومی در مورد راه‌ اندازی استیبل کوین ملی یا ذخیره ارز دیجیتال منتشر نکرده‌ اند.

https://kaktus.media/doc/534093_chanpen_chjao_soobshil_o_zapyske_nacionalnogo_steyblkoina_i_cifrovogo_soma_v_kyrgyzstane.html

مقامات قرقیزستان قصد دارند واردات سوخت را برای جلوگیری از کمبود متنوع کنند.

 دانیار آمانگلدیف معاون اول رئیس کابینه وزیران جمهوری قرقیزستان به خبرگزاری تاس گفت: کابینه قرقیزستان در حال بررسی تنوع بخشیدن به منابع تأمین سوخت، از جمله امکان واردات سوخت از آذربایجان برای جلوگیری از کمبود و افزایش قیمت است.

کمیسیون اقتصادی اوراسیا پیش از این تصمیم گرفته بود که واردات سوخت را نه تنها از روسیه، بلکه از سایر کشور ها نیز از عوارض معاف کند. امکان خرید به عنوان مثال از آذربایجان، به شرایط اقتصادی و لجستیک بستگی دارد.

روسیه سالانه ۱.۲ میلیون تن سوخت را تحت سهمیه بدون عوارض به قرقیزستان تأمین می‌ کند. با این حال در هفته‌ های اخیر بازار روسیه با کمبود سوخت مواجه شده که منجر به محدودیت‌ ها در حجم صادرات شده است.

خدمات تنظیم مقررات ضد انحصار پیش از این هشدار داده بود که ذخایر سوخت قرقیزستان تقریباً تا پایان اکتبر دوام خواهد داشت و افزایش قیمت‌ ها می‌ تواند تا ۱۵ درصد برسد. وزارت اقتصاد اقداماتی را برای تثبیت وضعیت پیشنهاد کرد:

کاهش موقت بار مالیاتی، از جمله مالیات غیرمستقیم، مالیات بر ارزش افزوده و هزینه‌ های صندوق جاده‌ ای؛

ارائه وام به تاجران نفت برای خرید سوخت با قیمت‌ های جدید.

طبق اعلام وزارت اقتصاد تقاضای سالانه قرقیزستان برای فرآورده‌ های نفتی تقریباً ۱.۴ میلیون تن است.

https://economist.kg/ekonomika/2025/10/24/vlasti-kr-namierieny-diviersifitsirovat-import-gsm-chtoby-izbiezhat-diefitsita/

بانک سرمایه‌گذاری اروپا ۹ میلیون یورو برای تکمیل پروژه کاسا-۱۰۰۰ به قرقیزستان اختصاص خواهد داد.

صادیر جاپاروف رئیس جمهور قرقیزستان قرارداد تأمین مالی بین قرقیزستان و بانک سرمایه‌گذاری اروپا برای پروژه کاسا-۱۰۰۰ را تصویب کرد. این سند تأمین مالی اضافی برای پروژه انتقال و تجارت برق آسیای مرکزی-جنوبی (کاسا-۱۰۰۰) را فراهم می‌ کند. قرارداد تأمین مالی در ۱۲ مه ۲۰۲۵ امضا شد.

به عنوان بخشی از پروژه کاسا-۱۰۰۰ یک خط انتقال برق ۵۰۰ کیلوولت و زیرساخت‌ های مرتبط با آن به پست داتکا در قرقیزستان در حال ساخت است. بودجه این پروژه از محل کمک‌ های بین‌ المللی تأمین شد. با این حال هنوز کسری بودجه‌ ای معادل ۸.۷ میلیون دلار وجود دارد. برای پوشش این کسری بانک سرمایه‌گذاری اروپا تأمین مالی اضافی به مبلغ ۹ میلیون یورو را برای یک دوره ۲۹ ساله با هشت سال دوره امتیازی و نرخ بهره تا ۳.۶۶۲ درصد در سال تصویب کرد. این وجوه برای پرداخت بدهی معوق پیمانکار برای کار تکمیل شده استفاده خواهد شد.

https://economist.kg/potok-grantov-i-kreditov/2025/10/26/ieib-vydielit-kyrghyzstanu-eu9-mln-dlia-zaviershieniia-proiekta-casa-1000/

 وزارت اقتصاد قرقیزستان: بخش خدمات ۵۰ درصد تولید ناخالص داخلی قرقیزستان را در دوره ژانویه تا سپتامبر تامین کرده است

بخش خدمات همچنان جایگاه کلیدی در اقتصاد قرقیزستان دارد و بیشترین سهم را در رشد تولید ناخالص داخلی ایفا کرده است. این موضوع در گزارش‌های وزارت اقتصاد ذکر شده است. بر اساس گزارش حجم کل تولید خدمات در دوره ژانویه تا سپتامبر سال ۲۰۲۵ به ۹۵۱.۳ میلیارد صوم رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۹.۶ درصد افزایش داشته است.

افزایش درآمدهای مردم و تقاضای داخلی از عوامل اصلی رشد این بخش بوده است. اندازه اسمی متوسط دستمزد ماهانه در دوره ژانویه تا اوت ۱۹.۶ درصد افزایش یافته و متوسط مستمری‌ها در دوره ژانویه تا سپتامبر ۱۴.۲ درصد رشد داشته است. علاوه بر این، حجم حواله‌های ارزی از خارج کشور در دوره ژانویه تا ژوئیه ۲۵.۸ درصد و وامهای مصرفی در دوره ژانویه تا اوت ۵۱.۶ درصد افزایش یافته است.

در نتیجه حجم کل تجارت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، همچنین تعمیر خودرو و موتورسیکلت، با رشد ۱۵.۵ درصدی به ۳۲۸.۴ میلیارد صوم رسیده است که عمدتا به دلیل افزایش حجم خرده ‌فروشی به میزان ۱۷.۸ درصد بوده است.

حجم خدمات حمل ‌و نقل و انبارداری به ۸۵.۶ میلیارد صوم رسیده است که ۸.۴ درصد بالاتر از سطح ژانویه تا سپتامبر ۲۰۲۴ است. در این دوره، تمامی انواع وسایل نقلیه در مجموع ۴۲.۲ میلیون تن بار (+۱۰.۶٪) و ۴۷۰.۹ میلیون مسافر (+۸.۱٪) جا به ‌جا کرده ‌اند.

بخش هتلها و رستورانها رشد ۱۹.۷ درصدی را ثبت کرده و به ۴۱ میلیارد صوم رسیده است، در حالی که حجم خدمات اطلاعات و ارتباطات با رشد ۷.۱ درصدی به ۴۶ میلیارد صوم افزایش یافته است.

در مجموع، سهم بخش خدمات در تولید ناخالص داخلی طی ۹ ماه نخست سال ۲۰۲۵ حدود ۴.۷۳ واحد درصد برآورد شده و سهم آن در ساختار کلی اقتصاد به ۵۰ درصد رسیده است.

https://www.tazabek.kg/news:2352776?from=portal&place=last