اخبار اقتصادی ترکیه - آنکارا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ترکیه در هفته سوم شهریورماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

اظهارات وزیر انرژی ترکیه در حوزه  انرژی

آلپارسلان بایراکتار، وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه که برای شرکت در مجمع گازتک ۲۰۲۵ به میلان ایتالیا سفر کرده بود، به ارزیابی ارتباطات خود و پیشرفت ترکیه در بخش انرژی پرداخت. وی اظهار داشت که در حاشیه این کنفرانس جلسات دوجانبه متعددی برگزار کرده و توافق‌نامه‌هایی امضا کرده‌اند . وی اظهار داشت: ما به گاز طبیعی، به ویژه از نظر تنوع منابع در ترکیه، اهمیت زیادی می‌دهیم. بایراکتار همچنین خاطرنشان کرد که بوتاش امسال با شرکت‌هایی از کشورهای مختلف توافق‌نامه‌هایی امضا کرده است. 

بایراکتار گفت: من معتقدم که این امر به تنوع قابل توجهی در سبد تأمین بوتاش کمک خواهد کرد. ما همچنین قراردادهای بسیار مهمی را برای امنیت تأمین و امنیت گاز طبیعی کشورمان امضا کرده‌ایم. از زمستان امسال، در ماه‌های نوامبر و دسامبر، گاز طبیعی در چارچوب این قراردادها به صورت مایع به ترکیه خواهد رسید. وی تأکید کرد که طی هشت سال گذشته سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی قابل توجهی، از جمله افزایش خطوط لوله‌های گاز و ذخیره‌سازی انجام داده‌اند.

وزیر انرژی ترکیه اظهار داشت: مهمترین مسئله، افزایش ظرفیت گازرسانی است و این یک افزایش بسیار قابل توجه و جهانی است. ظرفیت گازرسانی ترکیه در مقایسه با سال ۲۰۱۶ تقریباً پنج برابر افزایش یافته است، به این معنی که توانایی حمل LNG مایع، LNG با کشتی و حمل LNG و گاز طبیعی از طریق جایگزین‌های مختلف، ما را به جایی که امروز هستیم رسانده است. بایراکتار خاطرنشان کرد که این امر منجر به تغییر قابل توجه در سبد بوتاش و افزایش بسیار بیشتر نقش LNG شده است. وی افزود که این سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی، ترکیه را به یک تأمین‌کننده مهم تبدیل کرده است. بایراکتار، گفت: ما اکنون هر گازی را که به ترکیه می‌آوریم، هر گازی را که خودمان تولید می‌کنیم و گاز اضافی تولید شده را به کشورهای مختلف صادر می‌کنیم.  بایراکتار خاطرنشان کرد که ترکیه صادرات گاز به کشورهای اروپایی را از طریق بلغارستان آغاز کرده است، گفت: وقتی فراوانی گاز در ترکیه را افزایش دهیم، قیمت گاز در بازار کاهش می‌یابد و ترکیه با صادرات گاز اضافی، به ویژه به اروپا، مزایای قابل توجهی به دست خواهد آورد. ترکیه اهداف مهمی در رابطه با قطع وابستگی به انرژی خارجی و دستیابی به استقلال دارد. وی همچنین خاطرنشان کرد که ترکیه در حال کار بر روی این موضوع در داخل خاک خود و در «سرزمین آبی» است. ترکیه بدون حذف هیچ منبع انرژی، از زغال سنگ داخلی خود استفاده خواهد کرد، گاز طبیعی و نفت را کشف و پیدا خواهد کرد. ما باید منابع باد و خورشید را تا حد امکان در اقتصاد خود ادغام کنیم.

تاکید وزیر تجارت ترکیه جهت دستیابی به هدف 390 میلیارد دلاری صادرات

عمر بولات، وزیر تجارت ترکیه، در مراسم اهدای جوایز «ستارگان صادرات» انجمن صادرکنندگان دنیزلی طی سخنانی اظهار داشت که در طول دوران اقتدار حزب عدالت و توسعه( آک پارتی)، در مجموع ۳۸۵ میلیارد لیر سرمایه‌گذاری عمومی در دنیزلی انجام گردیده که طیف وسیعی از حوزه‌ها، از عدالت و آموزش گرفته تا ورزش و سلامت، از محیط زیست و برنامه‌ریزی شهری گرفته تا کشاورزی و جنگلداری را پوشش می‌دهد. بولات با تأکید بر اینکه این سرمایه‌گذاری‌ها همچنان ادامه دارد، خاطرنشان کرد که بیمارستان ۱۰۰۰ تختخوابی شهر دنیزلی در سال ۲۰۲۷ افتتاح خواهد شد. وی با اشاره به اینکه تاکنون ۸ میلیارد لیر تحت عنوان مشوق های صادراتی به بازرگانان دنیزلی پرداخت شده است، گفت: ما صادرات کالاهای خود را از ۳۶ میلیارد دلار در سال 2002 به 262 میلیارد دلار در سال 2024 افزایش دادیم. همچنین صادرات خدمات را از ۱۴ میلیارد دلار به ۱۱۹ میلیارد دلار افزایش دادیم. به طور خاص، تلاش برای رساندن کسری تجارت خارجی به سطوح معقول و حفظ تراز ارزی با حفظ کسری حساب جاری در ۱۰ میلیارد دلار در سال گذشته و ۱۸-۱۹ میلیارد دلار در حال حاضر، دستاوردهای قابل توجه و تحولات مثبتی هستند.بولات تأکید کرد که اهداف آنها تضمین ثبات قیمت‌ها، ایجاد فضای اعتماد در بازار مالی و ارز و حمایت از بازرگانان برای افزایش تجارت در سرمایه‌گذاری، تولید، اشتغال و صادرات است.

وی افزود، ما ۶۰ درصد از بودجه خود را به صادرکنندگان اختصاص می‌دهیم. سال گذشته، ۲۴ میلیارد لیر و امسال ۳۳ میلیارد لیر و سال آینده، ۴۵ میلیارد لیر حمایت صادراتی به عنوان کمک‌های بلاعوض به صادرکنندگان ارائه خواهد شد. این افزایش ۳۶ درصدی نشان دهنده اهمیتی است که ما برای صادرات قائلیم. بولات با بیان اینکه آنها در سال ۲۰۲۵ به هدف صادراتی ۳۹۰ میلیارد دلاری خود خواهند رسید، گفت: ما به هدف صادراتی سالانه ۳۹۰ میلیارد دلاری که توسط رئیس جمهور ما تعیین شده است، خواهیم رسید و سال آینده به راحتی از ۴۰۰ میلیارد دلار فراتر خواهیم رفت. تا این لحظه، ما در هشت ماه اول امسال به افزایش ۷.۴ میلیارد دلاری صادرات دست یافته‌ایم، به طور متوسط افزایش ۱ میلیارد دلار در هر ماه. بولات اظهار داشت که اقتصاد ترکیه علیرغم چالش‌ها همچنان در حال رشد است و در پایان گفت: در بحبوحه این چالش‌ها چه انتظاری می‌توان داشت؟ تولید کاهش یافته است، انتظار می‌رود که کاهش یافته باشد، درست است؟ اقتصاد ما، بخش خصوصی ما، آنقدر پویا است که در سه ماهه دوم سال ۴.۸ درصد رشد داشتیم. نیروی محرکه این رشد، بخش صنعت بود. بخش صنعت ما در سه ماهه دوم ۶.۱ درصد رشد کرد. به امید خدا، این سرعت در سه ماهه سوم و چهارم نیز ادامه خواهد یافت. من معتقدم که سال را با نرخی بین ۳.۵ تا ۴ درصد به پایان خواهیم رساند. در واقع، همه سازمان‌های بین‌المللی اکنون مجبور شده‌اند نرخ رشد ما را که ۱.۵ تا ۲ درصد پیش‌بینی کرده بودند، به حدود ۳.۵ درصد افزایش دهند.

کاهش نرخ بهره و رکورد در ذخایر ارزی بانک مرکزی ترکیه

بانک مرکزی جمهوری ترکیه، آمار هفتگی پولی و بانکی خود را منتشر کرد. بر اینی اساس کل ذخایر بانک مرکزی در هفته پنجم سپتامبر 2025 رکورد شکست و با افزایش ۱.۷۵ میلیارد دلاری نسبت به هفته قبل، به ۱۸۰.۱۰۷ میلیارد دلار رسید. براساس این گزارش، ذخایر ارزی بانک مرکزی ترکیه تا پنجم سپتامبر با۱.۸۵۵ میلیارد دلار کاهش به ۸۹.۱۷۶ میلیارد دلار و ذخایر طلا نیز در همین مدت با ۳.۶۰۵ میلیارد دلار افزایش به ۹۰.۹۳۱ میلیارد دلار رسید.

همچنین در خبری دیگر، کمیته سیاست پولی بانک مرکزی ترکیه به ریاست فاتح کاراهان، رئیس این بانک  تصمیم گرفت تا نرخ بهره را 2.5 درصد کاهش دهد. بر این اساس نرخ بهره از ۴۳ درصد به ۴۰.۵ درصد کاهش یافت. این بانک ماه قبل نیز نرخ بهره را 3 درصد کاهش داده بود. این دومین ماه متوالی است که بانک مرکزی ترکیه اقدام به کاهش نرخ بهره مینماید.

در همین ارتباط،  عمر بولات، وزیر تجارت ترکیه  ضمن حمایت از این اقدام بانک مرکزی اظهار داشت، این موضوع سبب می‌شود تا محدودیت دسترسی به منابع برای صادرکنندگان از میان برود و همچنین هزینه‌های صادرات نیز به میزان قابل توجهی کاهش یابد. وی بر ادامه این روند از سوی بانک مرکزی تاکید نمود.

صادرات فندق ترکیه به 124 کشور دنیا

طبق اعلام انجمن صادرکنندگان فندق و فرآورده‌های فندق دریای سیاه، در طول فصل صادرات این محصول که از ۱ سپتامبر ۲۰۲۴ تا ۳۱ آگوست ۲۰۲۵ شامل می‌شود، مجموعا ۳۰۹,۰۶۴ تن فندق به ارزش 2 میلیارد و 558 میلیون دلار  صادرات فندق به 124 کشور دنیا  انجام شده است. در فصل قبل، مجموع صادرات فندق ۳۰۳,۴۵۸ تن به ارزش 2 میلیارد و 350 میلیون دلار بوده است.

همانند سال‌های گذشته، بیشترین صادرات فندق به کشورهای آلمان، ایتالیا و فرانسه  صورت گرفته است. صادرات فندق به آلمان دراین دوره ۷۹,۷۲۳ تن  به ارزش 646.8 میلیون دلار ، صادرات به ایتالیا   ۶۷,۸۴۰ تن  به ارزش 571 میلیون دلار و صادرات به فرانسه  ۱۶,۷۵۷ تن به به ارزش 137.5 میلیون دلار بوده است.

لهستان، هلند، سوئیس، اسپانیا و اتریش نیز در میان مقاصد برتر صادراتی قرار گرفتند. نهمین مقصد بزرگ صادراتی ترکیه، چین بوده است. صادرات فندق به چین  ۸,۵۵۱ تن معادل 79 میلیون دلار بوده است.