اخبار اقتصادی ترکیه - طرابوزان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی منطقه شمال شرق ترکیه در نیمه دوم مردادماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

بر اساس داده‌های سازمان ملل، ترکیه دومین تولیدکننده بزرگ گوجه‌فرنگی در جهان است․

بر پایه آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، ترکیه با سهم ۱۳٫۱ درصدی از تولید جهانی گوجه‌فرنگی، پس از هند در جایگاه دوم جهان قرار گرفت. داده‌های فائو نشان می‌دهد که ترکیه با این سهم قابل توجه، بار دیگر جایگاه قدرتمند خود را در عرصه تولید گوجه‌فرنگی در سطح بین‌المللی تثبیت کرده است. فهرست ۱۰ کشور برتر تولیدکننده گوجه‌فرنگی در جهان بر اساس آمار سازمان ملل:

1-هند: ۲۰٫۶٪

2-ترکیه: ۱۳٫۱٪

3-ایالات متحده آمریکا: ۱۰٫۲٪

4-مصر: ۶٫۲٪

5-ایتالیا: ۶٫۱٪

6 -مکزیک: ۴٫۲٪

7-برزیل: ۳٫۸٪

8-نیجریه: ۳٫۷٪

9-اسپانیا: ۳٫۶٪

منبع: سایت تاکاگازته ترکیه درتاریخ 10 آگوست 2025 

 

مصطفی بَک، دبیرکل حزب جمهوری خلق (CHP) درطرابوزان: »قیمت فندق، تولیدکننده داخلی را قربانی و سود آن را به نفع سرمایه‌گذاران خارجی سوق می دهد «

مصطفی بَک، دبیرکل حزب جمهوری خلق در استان طرابوزان، با انتقاد از اعلام قیمت خرید فندق در سال ۲۰۲۵ که کمتر از هزینه تولید است، گفت: این قیمت آشکارا به ضرر تولید کننده است.

قیمت خرید فندق در سال ۲۰۲۵ از سوی وزارت کشاورزی و جنگلداری جمهوری ترکیه ، ۲۰۰ لیر برای فندق با کیفیت «گیرسون» و ۱۹۵ لیر برای فندق با کیفیت «لوانت» تعیین شد و این امر باعث نا امیدی کشاورزان منطقه دریای سیاه شد. مصطفی بَک با بیان این‌که ارقام اعلام‌شده هیچ‌گونه حمایتی از تولیدکننده نمی‌کند، به‌شدت انتقاد کرد و افزود: «امسال هزینه تولید هر کیلو فندق حدود ۲۰۰ لیر است. یعنی وزارتخانه قیمت خرید را برابر با هزینه تولید اعلام کرده است. این کار هیچ توجیهی ندارد.»

وی با تأکید بر این‌که تولید کننده در وضعیت سختی قرار گرفته است، گفت:

اکنون تولیدکننده با نگرانی در این فکر است؛ اگر محصول را برداشت کند، یک مشکل است، اگر برداشت نکند، مشکل دیگری پیش می‌آید. شرایط زمین‌ها اصلاً برای کشاورزی مکانیزه مناسب نیست، هزینه‌ها بسیار بالاست. کشاورز مجبور است از جیب خود خرج کند تا فندقش را برداشت کند، اما باز هم سود  اصلی به نفع سرمایه‌گذاران خارجی است .

منبع: سایت تاکاگازته ترکیه درتاریخ 6 آگوست 2025 

در ماه ژوئیه، ۱۴۲ هزار و ۸۵۸ خانه در سراسر ترکیه فروخته شد.

فروش مسکن در سراسر ترکیه در ماه ژوئیه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۲.۴ درصد افزایش یافت و به ۱۴۲ هزار و ۸۵۸ واحد رسید.

بر اساس داده‌های مؤسسه آمار ترکیه (TÜİK) بیشترین فروش خانه به ترتیب در استان‌های استانبول با ۲۳ هزار و ۱۵۲ واحد، آنکارا با ۱۲ هزار و ۴۹۱ واحد و ازمیر با ۷ هزار و ۸۱۵ واحد انجام شده است. کمترین میزان فروش نیز مربوط به استان‌های اردهان با ۵۸ واحد، بایبورت با ۹۳ واحد و حَکاری با ۱۰۳ واحد بوده است.

افزایش ۲۴.۲ درصدی فروش مسکن در هفت‌ماهه نخست سال

در دوره ژانویه تا ژوئیه، فروش مسکن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۲۴.۲ درصد افزایش یافته و به ۸۳۴ هزار و ۷۵۱ واحد رسیده است.

فروش خانه‌های رهنی (وام مسکن)

در ماه ژوئیه، فروش خانه‌های رهنی نسبت به سال گذشته ۶۰.۳ درصد رشد داشته و به ۱۸ هزار و ۴۲۵ واحد رسید.

سهم این بخش از کل فروش مسکن ۱۲.۹ درصد بود.

در دوره ژانویه تا ژوئیه، فروش خانه‌های رهنی با رشد ۹۳.۲ درصدی به ۱۲۱ هزار و ۵۱۵ واحد رسید.

در همین بازه، ۲۸ هزار و ۸۸۴ واحد مسکونی با وام مسکن به عنوان خانه‌های نوساز معامله شدند.

سایر روش‌های فروش مسکن

در ماه ژوئیه، ۱۲۴ هزار و ۴۳۳ واحد خانه به روش‌های غیر از وام رهنی معامله شد که نسبت به سال گذشته ۷.۶ درصد رشد داشته است. این بخش ۸۷.۱ درصد از کل معاملات مسکن را تشکیل می‌دهد. در دوره ژانویه تا ژوئیه، فروش این نوع خانه‌ها ۱۷.۱ درصد افزایش یافته و به ۷۱۳ هزار و ۲۳۶ واحد رسید.

خانه‌های نوساز و دست‌ دوم

در ماه ژوئیه، فروش خانه‌های نوساز با رشد ۷.۸ درصدی به ۴۳ هزار و ۹۸۴ واحد رسید و ۳۰.۸ درصد از کل فروش را شامل شد. در هفت‌ماهه نخست سال، فروش این نوع خانه‌ها ۱۷.۵ درصد افزایش یافته و به ۲۵۱ هزار و ۶۰۸ واحد رسید.

فروش خانه‌های دست‌دوم نیز در ژوئیه با رشد ۱۴.۶ درصدی به ۹۸ هزار و ۸۷۴ واحد رسید و ۶۹.۲ درصد از کل فروش مسکن را شامل شد. در بازه ژانویه تا ژوئیه، این رقم با افزایش ۲۷.۳ درصدی به ۵۸۳ هزار و ۱۴۳ واحد رسید.

فروش مسکن به خارجی‌ها

در ماه ژوئیه، فروش خانه به خارجی‌ها نسبت به سال گذشته ۱۸.۶ درصد کاهش یافت و به ۱,۹۱۳ واحد رسید. سهم آن از کل فروش تنها ۱.۳ درصد بود.

بیشترین فروش خانه به خارجی‌ها در استانبول (۶۴۳ واحد)، آنتالیا (۶۴۲ واحد) و مرسین (۱۷۵ واحد) انجام شد.

در دوره ژانویه تا ژوئیه، فروش به خارجی‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲.۱ درصد کاهش یافت و به ۱۱ هزار و ۲۶۷ واحد رسید.

توزیع بر اساس ملیت خریداران

در ماه ژوئیه بیشترین خرید خانه در ترکیه به ترتیب توسط:

شهروندان روسیه (۳۱۵ واحد)

شهروندان ایران (۱۵۲ واحد)

شهروندان آلمان (۱۳۵ واحد)

انجام شده است.

منبع: روزنامه کارادنیز سونکتا 13 اوت 2025 

 

بخش پیمانکاری ترکیه در فهرست(شرکت پیمانکاری بین‌المللی برتر جهان) ENR 2025  رکورد شکست؛ پس از چین در جایگاه دوم جهان.

بخش پیمانکاری ترکیه با حضور ۴۵ شرکت در فهرست «۲۵۰ شرکت پیمانکاری بین‌المللی برتر جهان» در سال ۲۰۲۵ که از سوی مجله Engineering News-Record (ENR) منتشر شد، رکورد تازه‌ای را ثبت کرد و پس از چین در رتبه دوم جهان قرار گرفت.

از میان این شرکت‌ها، ۸ شرکت ترکیه‌ای در میان ۱۰۰ شرکت برتر و ۲ شرکت در میان ۵۰ شرکت برتر جای گرفتند. همچنین ۸ شرکت دیگر در بخش مشاوره فنی فهرست شدند.

وزارت تجارت ترکیه اعلام کرد: شمار شرکت‌های ترک در این فهرست که در سال ۲۰۲۴، ۴۳ شرکت بود، در سال ۲۰۲۵ به ۴۵ شرکت افزایش یافته است. بدین ترتیب ترکیه پس از چین – که با ۷۶ شرکت در صدر قرار دارد – به دومین کشور جهان از نظر تعداد شرکت‌های پیمانکاری بین‌المللی تبدیل شده است.

علیرغم چالش‌هایی مانند درگیری‌های منطقه‌ای، مشکلات زنجیره تأمین و تورم جهانی، شرکت‌های پیمانکاری ترکیه عملکرد قدرتمندی در پروژه‌های بین‌المللی داشته‌اند.

موفقیت ۲۰.۸ میلیارد دلاری

شرکت‌های پیمانکاری ترکیه در سال ۲۰۲۴ پروژه‌های بین‌المللی به ارزش ۲۰.۸ میلیارد دلار را اجرا کردند که معادل ۴.۲ درصد از کل حجم پروژه‌های ۵۰۱.۲ میلیارد دلاری ۲۵۰ شرکت برتر جهان است.

با این دستاورد، ترکیه از نظر ارزش پروژه‌ها در رتبه نهم جهان قرار گرفت و کشورهای هلند، سوئد و آلمان را پشت سر گذاشت.

اعتبار بین‌المللی این بخش با حضور ۸ شرکت ترکیه‌ای در میان ۱۰۰ شرکت برتر و ۲ شرکت در میان ۵۰ شرکت برتر تقویت شد. در همین حال، شرکت‌های چینی همچنان با اجرای پروژه‌هایی به ارزش ۱۲۷.۴ میلیارد دلار در جایگاه نخست جهان باقی مانده‌اند.

منبع:  روزنامه کارادنیز سون نوکتا 22/08/2025 

 

 نابرابری توزیع درآمد در طرابوزان.

برای اولین بار در سال جاری، مؤسسه آمار ترکیه (TÜİK) وضعیت سطوح اجتماعی-اقتصادی استان‌ها (illerin sosyo ekonomik seviyelerini )  را منتشر کرد.

نتایج رسمی نشان می‌دهد که طرابوزان در میان پردرآمدترین استان‌های منطقه دریای سیاه قرار دارد، اما در عین حال شکاف چشمگیری میان خانوارهای پردرآمد و کم‌ درآمد دیده می‌شود.     
طبق داده‌ها، ۱۰.۳ درصد از خانوارهای طرابوزان در گروه سطح بالا (High Income – A, A+) هستند. سهم طبقه متوسط (Middle Class – C1, C2) به ۳۶.۳ درصد می‌رسد. با این حال، مجموع خانوارهای کم‌درآمد (Low Income – D) و خیلی کم‌درآمد (Lowest Income – E) در طرابوزان ۳۶ درصد است. این امر بیانگر شکاف قابل توجه در توزیع درآمد این شهر است.

فقیرتر شدن منطقه دریای سیاه

یافته‌های مهم گزارش SES، حاکی از روند صعودی فقر در استان‌های حوزه دریای سیاه است. در حالی که سهم گروه‌های پایین و خیلی پایین در طرابوزان به ۳۶ درصد رسید، این رقم در ریزه (Rize) برابر ۳۶.۳ درصد باقی ماند.    
اما وضعیت در اردو (Ordu) و گیرسون (Giresun) وخیم‌تر است؛ به طوری که این نرخ به ترتیب به ۴۲.۹ درصد و ۴۳.۷ درصد افزایش یافته و این دو استان را به فقیرترین استان‌های منطقه تبدیل کرده است. آرتوین (Artvin)  با ۳۷.۲ درصد در سطح متوسط قرار دارد، در حالی که گوموشخانه (Gümüşhane) با ۴۷ درصد در پایین‌ترین وضعیت و آسیب‌پذیرترین استان دریای سیاه محسوب می‌شود.

جزئیات رتبه‌بندی اجتماعی-اقتصادی استان‌ها

طرابوزان (Trabzon): سطح بالا (A، A+) ۱۰.۳٪، شش سطح بالا (Upper-Middle – B) ۱۶.۹٪، سطح متوسط (C1-C2) ۳۶.۳٪، سطح پایین (D) ۱۹.۷٪، پایین‌ترین سطح (E) ۱۶.۳٪.

ریزه (Rize): سطح بالا ۸.۷٪، شش سطح بالا ۱۷.۱٪، سطح متوسط ۳۷.۹٪، سطح پایین ۲۱.۲٪، پایین‌ترین سطح ۱۵.۱٪.

اردو (Ordu): سطح بالا ۷.۱٪، شش سطح بالا ۱۲.۹٪، سطح متوسط ۳۷٪، سطح پایین ۲۴.۷٪، پایین‌ترین سطح ۱۸.۲٪.

گیرسون (Giresun): سطح بالا ۷.۲٪، شش سطح بالا ۱۳.۳٪، سطح متوسط ۳۵.۷٪، سطح پایین ۲۳.۵٪، پایین‌ترین سطح ۲۰.۲٪.

آرتوین (Artvin): سطح بالا ۸.۶٪، شش سطح بالا ۱۶.۲٪، سطح متوسط ۳۷.۱٪، سطح پایین ۱۹.۸٪، پایین‌ترین سطح ۱۷.۴٪.

گوموشخانه (Gümüşhane): سطح بالا ۷.۷٪، شش سطح بالا ۱۳.۸٪، سطح متوسط ۳۱.۵٪، سطح پایین ۱۹.۸٪، پایین‌ترین سطح ۲۷.۳٪.

این داده‌ها نشان می‌دهد که اگرچه طرابوزان از نظر سهم گروه پردرآمد در جایگاه بالاتری نسبت به سایر استان‌های دریای سیاه قرار دارد، اما شکاف درآمدی در آن همچنان قابل توجه است؛ شکافی که در برخی استان‌های دیگر منطقه به مراتب عمیق‌تر است.

منبع: رزونامه گونه باکیش 20 اوت 2025

 

بحران در ترکیه، فرصت در طرابوزان

امنیت آبی ترکیه به دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش فشار مصرف، به نقطه‌ای بحرانی رسیده است. بر اساس «نقشه تنش آبی» مؤسسه TEPAV، سطح تنش آبی به‌ویژه در مناطق آناتولی مرکزی، جنوب‌شرقی و دریای اژه از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۸۰ به مرحله هشدار قرمز خواهد رسید. در مقابل، منطقه دریای سیاه و به‌ویژه طرابوزان در شرایط به ‌مراتب بهتری قرار دارند.

مزیت آب‌وهوایی طرابوزان

به دلیل میانگین بارندگی سالانه که تقریباً دو برابر میانگین کشوری است، طرابوزان و سواحل دریای سیاه در برابر خطر خشکسالی مقاوم‌ترند. حتی در سناریوهای پیش‌بینی‌شده برای سال ۲۰۸۰، طرابوزان و مناطق اطراف آن در رده «تنش آبی کم تا متوسط» باقی خواهند ماند. این امر نشان می‌دهد که این منطقه می‌تواند به یک مقصد بلندمدت برای کشاورزی، گردشگری و ارتقای کیفیت زندگی تبدیل شود.

مزیت آب در کشاورزی

حدود ۷۷ درصد از منابع آب شیرین ترکیه در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. در حالی که روش‌های سنتی و غیرکارآمد آبیاری در آناتولی مرکزی و جنوب‌شرقی باعث کاهش سریع منابع آبی می‌شود، الگوهای کشت در طرابوزان – شامل فندق، چای و ذرت – عمدتاً متکی بر بارش طبیعی هستند و فشار کمتری بر منابع آبی وارد می‌کنند. با گسترش استفاده از آبیاری قطره‌ای و تکنیک‌های مدرن، طرابوزان می‌تواند به یکی از مناطق پیشرو در کشاورزی پایدار تبدیل شود.

پیش‌بینی‌های TEPAV نشان می‌دهد که ترکیه در حال حرکت به سوی یک بحران جدی آب است. با این حال، طرابوزان و منطقه دریای سیاه به دلیل الگوی بارندگی مناسب، تنوع کشاورزی و فشار نسبتاً کم شهرنشینی، در موقعیتی بسیار مساعد برای مقابله با این بحران قرار دارند.

منبع : روزنامه گونه باکیش 23 اوت 2025

 

هدف‌گذاری ۵ میلیارد دلاری برای فندق.

مراسم نمادین برداشت محصول فندق در باغ فندق واقع در محله چوکورچاییر طرابوزان برگزار شد. این مراسم با همکاری انجمن پزشکی ترکی (TTB)، شهرداری کلان‌شهر ارگان طرابوزان، شهرداری اورتاحیصار، اداره کشاورزی و جنگلداری استان و اتاق کشاورزی اورتاحیصار انجام گرفت.

هدف: دستیابی به ۵ میلیارد دلار

در این مراسم، ایوب ارگن، رئیس انجمن تجارت طرابوزان با تأکید بر اهمیت صنعتی شدن فندق گفت:
«فندق ما به عنوان یکی از ارزشمندترین مواد اولیه، به‌ویژه در صنعت شکلات‌سازی، جایگاهی کلیدی دارد. امروزه کشور ما سالانه حدود ۲.۵ میلیارد دلار درآمد از فندق کسب می‌کند. این رقم هرچند قابل توجه است، اما هدف ما افزایش آن به ۵ میلیارد دلار است. وقتی چنین موفقیتی به دست آید، فندق دیگر تنها یک محصول کشاورزی نخواهد بود، بلکه به عنوان یک محصول صنعتی قدرتمند شناخته خواهد شد.»

ظرفیت زمین‌های طرابوزان برای افزایش تولید

شهردار منطقه ارگان نیز با اشاره به ظرفیت‌های جغرافیایی طرابوزان گفت:   
«شهر ما دارای ۶۴ هزار هکتار زمین فندق‌کاری است. شرایط آب‌وهوایی و ساختار جغرافیایی این منطقه محیطی ایده‌آل برای تولید فندق فراهم کرده است. به طور معمول باید در این زمین‌ها حدود ۱۲۰ هزار تن محصول برداشت شود. فندق از گذشته بخشی از زندگی ما بوده؛ غذای ما، مراسم عروسی ما و بخشی از فرهنگ ما.

اگر تولید افزایش یابد، فندق بار دیگر به رکن اساسی زندگی ما تبدیل خواهد شد. رسیدن به ۲۰۰ کیلوگرم محصول در هر هکتار با حدود ۳۰ تا ۳۵ روز کار در طول سال چندان دشوار نیست. البته ۴۰۰ کیلوگرم رقم بالایی است، اما اگر باغ‌ها را نوسازی کنیم، همین حالا هم می‌توانیم ۲۵۰ کیلوگرم برداشت کنیم. زمین‌های ما به راحتی می‌توانند ۳۰۰ کیلوگرم محصول بدهند، چرا که خداوند زمین‌هایی بسیار مناسب برای فندق به ما عطا کرده است.

ما قصد داریم باغ‌های قدیمی را نوسازی کنیم. اگر این کار انجام شود، با کمی تلاش و مراقبت بیشتر، دستیابی به ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم محصول کاملاً امکان‌پذیر خواهد بود.

منبع: روزنامه گونه باکیش 21 اوت 2025 

 

طرابوزان در بین ۵ شهر برتر فروش مسکن به خارجی‌ها

مؤسسه آمار ترکیه (TÜİK) داده‌های مربوط به فروش مسکن به خارجی‌ها را منتشر کرد. بر اساس این داده‌ها، شهر طرابوزان در ماه جولای در میان محبوب‌ترین شهرهای ترکیه برای خرید املاک و مستغلات، در رتبه پنجم قرار گرفت.

طرابوزان همچنین در آمار فروش هفت‌ماهه سال جاری جزو ۱۰ شهر برتر در فروش خانه به خارجی‌ها بوده است.

بر اساس آمار:

در ماه جولای، بیشترین میزان فروش مسکن به خارجی‌ها در شهر استانبول با ۶۴۳ خانه ثبت شد.

پس از آن، آنتالیا با ۶۴۲ خانه، مرسین با ۱۷۵ خانه و آنکارا با ۷۱ خانه قرار گرفتند.

طرابوزان نیز با فروش ۵۹ خانه در این ماه در رتبه پنجم جای گرفت.

علاوه بر طرابوزان، شهرهای دیگر نیز در لیست فروش قرار داشتند:

یالووا با ۵۰ خانه،

موغلا با ۴۰ خانه،

ساکاریا با ۳۷ خانه،

آیدین با ۳۴ خانه،

و بورسا با ۳۳ خانه.

در بازه هفت‌ماهه نخست سال، تعداد فروش مسکن به خارجی‌ها به شرح زیر بوده است:

استانبول: ۴۱۲۶ خانه،

آنتالیا: ۳۸۰۴ خانه،

مرسین: ۹۱۳ خانه،

آنکارا: ۳۸۴ خانه،

یالووا: ۲۶۰ خانه،

بورسا: ۲۲۴ خانه،

موغلا: ۲۰۸ خانه،

طرابوزان: ۱۷۹ خانه،

ساکاریا: ۱۷۸ خانه،

آیدین: ۱۶۳ خانه.

به این ترتیب، طرابوزان در کنار استانبول، آنتالیا و مرسین توانسته جایگاه خود را به‌عنوان یکی از مقاصد مهم خرید ملک برای خارجی‌ها تثبیت کند.

منبع:رونامه گونه باکیش 13 اوت 2025