اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته دوم مردادماه ماه 1404 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 تجارت خارجی ازبکستان در شش ماهه اول سال 2025 (روز.اوز)

در ماه‏های ژانویه الی ژوئن 2025 گردش تجارت خارجی ازبکستان 37 میلیارد دلار رقم خورد. این نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5 میلیارد و 123 میلیون دلار یا 16.1 درصد بیشتر می‌باشد. میزان صادرات 16.88 میلیارد (+29.1 درصد) و میزان واردات 20.13 میلیارد دلار (+7 درصد) می‌باشد. تعادل منفی تجارت خارجی تا 3 میلیارد و 246 میلیون دلار کاهش یافته است. میزان مبادله کالا ازبکستان با کشورهای همکاری بزرگ در 6 ماه اول به شرح زیر می‌باشد:

صادرات

در شش ماه اول سال جاری ازبکستان 6 میلیارد و 492 میلیون دلاری (+54.8 درصد) طلا صادر کرده است. این 38.4 درصد کلی صادرات کشور را تشکیل می دهد. همچنین، در ترکیب صادرات فرآورده‌های صنعتی (10.9 درصد)، مواد غذایی و حیوانات زنده (7.2 درصد)، مواد شیمیایی (5.8 درصد)، سوخت مدنی (4.3 درصد) و انواع کالاها (4.1 درصد) می‌باشد. میزان صادرات ازبکستان تقسیم بر کشورهای همکار به شرح ذیل می‌باشد:

روسیه –1 میلیون؛

چین –1 میلیون؛

قزاقستان –4 میلیون؛

افغانستان –7 میلیون؛

ترکیه –8 میلیون؛

فرانسه –3 میلیون؛

امارات –8 میلیون؛

قرقیزستان –2 میلیون؛

تاجیکستان –3 میلیون؛

پاکستان –7 میلیون؛

سایر کشورها –4 میلیون دلار.

ده گردشگر تجارت خارجی همکاران اصلی در زمینه صادرات کالا و خدمات روسیه (12.1 درصد)، چین (5.4 درصد)، قزاقستان (4 درصد)، افغانستان (3.6 درصد)، ترکیه (3 درصد)، فرانسه (2.9 درصد)، امارات (1.8 درصد)، قرقیزستان (1.6 درصد)، تاجیکستان (1.4 درصد) و پاکستان (1.1 درصد) می‌باشند. سهم آنها در کل صادرات 36.8 رقم خورده است.

ازبکستان طی ماه‎های ژانویه الی ژوئن 355 میلیون دلار گاز صادر کرده است و این نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50.5 درصد بیشتر است. فارغ از این 277 میلیون دلار نفت و فرآورده‎‌های نفتی (-1.9 درصد) و 100 میلیون دلار نیروی برق (+52.5 درصد) صادر کرده است. در شش ماه اول سال جاری 136 میلیون دلار خودرو و قطعات یدکی آن صادر شده است. این شاخص 18.9 درصد کمتر نسبت به سال گذشته می‌باشد.

واردات

بزرگترین سهم در ترکیب واردات کشور را خودرو و تجهیزات حمل و نقلی (32.9 درصد)، کالاهای صنعتی (16 درصد) و مواد شیمیایی و مشابه آن (12.9 درصد) تشکیل می دهد. دو سوم کل واردات از 7 کشور همکار زیر انجام شده است:

چین –1 درصد؛

روسیه –8 درصد؛

قزاقستان –6 درصد؛

کره –1 درصد؛

ترکیه –1 درصد؛

آلمان –9 درصد؛

هند –7 درصد.

حجم واردات کشور تقسیم بر کشورهای همکار اصلی به ترتیب زیر می‌باشد:

چین –7 میلیون؛

روسیه –2 میلیون؛

قزاقستان –9 میلیون؛

ترکیه –2 میلیون؛

کره –5 میلیون؛

آلمان –8 میلیون؛

هند –2 میلیون؛

ترکمنستان –5 میلیون؛

بلاروس –2 میلیون؛

آمریکا –8 میلیون؛

 

میانگین حقوق در ازبکستان(دریا)

بنا به داده‌های کمیته ملی آمار، در نیمه اول 2025 متوسطه حقوق در ازبکستان 5 میلیون و 982.3 هزار سوم رقم خورده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته 17.2 درصد افزایش یافته است. بر اساس جمع ‏بندی‎های نیمه اول سال 2025، میانگین حقوق ماهانه (شامل مالیات و سایر هزینه‌ها) در ازبکستان 5 میلیون و 982.3 هزار سوم برآورد شد (در نیمه اول سال گذشته 4 میلیون و 965 هزار سوم). بالاترین شاخص میانگین حقوق ماهانه طی ماه‎های ژانویه الی ژوئن سال جاری مثل همیشگی در شهر تاشکند (10.1 میلیون سوم) رقم خورده است. در این راستا بعد شهرهای تاشکند استان‏های نوایی (7.5 میلیون)، تاشکند (5.7 میلیون)، اندیجان (4.9 میلیون) و بخارا (4.8 میلیون سوم) قرار دارند. پایین ترین میزان میانگین حقوق در استان‎های نمنگان (4.3 میلیون)، سرخان‎دریا (4.3 میلیون) و قشقه‎دریا (4.1 میلیون سوم) رقم خورده است. بالاترین افزایش حقوق در شهر تاشکند (18.8 درصد)، سیردریا (18 درصد)، جیزک (17 درصد)، فرغانه (16.9 درصد)، نمنگان (16.6 درصد) و سرخان‎دریا (16.1 درصد) مشاهده شده است. میانگین حقوق در ازبکستان تقسیم بر حوزه‌ها به شرح ذیل می‌باشد (بر اساس شاخص‎های نیمه اول سال جاری):

بانک، بیمه، لیزینگ، اعتبار و کارگذاری –2 میلیون؛

اطلاعات و ارتباطات –7 میلیون؛

حمل و نقل و نگهداری – 9 میلیون؛

صنعت –2 میلیون؛

تجارت –7 میلیون؛

ساخت و ساز –9 میلیون؛

هنر، تفریحی – 5 میلیون؛

معیشت و غذایی –6 میلیون؛

آموزش –1 میلیون؛

بهداشت و ارائه خدمات اجتماعی –7 میلیون سوم

به طور متوسطه –9 میلیون سوم

https://daryo.uz/category/money/economics/gzc47gc35d1h  

 

میزان تولید وافل ازبکستان در نیمه اول سال جاری (اوزدیلی)

بنا به داده‌های اولیه کمیته ملی آمار، طی ماه‎های ژانویه الی ژوئن 2025، توسط کارخانه‌های بزرگ 7872 تن وافل تولید شد. این شاخص نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2.2 هزار تن یا 39.3 درصد افزایش یافته است. برای مقایسه: حجم تولید وافل در نیمه اول 2023 به 2612 تن، در 2024 به 5650 و در 2025 به 7872 تن رسید.  

 

رسانه‌ها: طی سال‎های 2017 الی 2024 در ازبکستان 188 میلیارد دلار سرمایه گذاری شده است(روز.اوز)

مقاله تحت عنوان «ازبکستان مرکز جدید سرمایه گذاری اوراسیا: از تغییرات منطقه ای تا اعتراف جهانی» در مجله Eurasia Magazine مجارستان منتشر شد. در مقاله آمده است: «چهارمین همایش بین‎ المللی سرمایه گذاری تاشکند که در ماه ژوئن سال جاری برگزار گردید، موفقیت کشور در مسیر اصلاحات و افزایش نفوذ آن در عرصه بین المللی را نشان داد. در این همایش بیش از 8 هزار بازدید کننده از جمله، بیش از 100 کشور و نهاد بین‎ المللی مالی، رؤسای بانک اروپایی بازسازی و توسعه و بانک توسعه جدید بریکس شرکت نمودند. امضای قراردادهایی به ارزش کلی 30.5 میلیارد دلار، افزایش قابل ملاحظه جذابیت سرمایه‌گذاری ازبکستان را نشان داد. در حوزه اقتصادی، تحول ازبکستان طی ۷ سال گذشته در اولویت قرار داشته است، به طوری که رشد قابل توجه تولید ناخالص داخلی از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۴ و پیشرفت بالا در بخش صنعت به عامل کلیدی در توسعه اقتصادی کشور تبدیل شده است. اصلاحات نظیر تکمیل قانون سرمایه‌گذاری و مشوق‎ های مالیاتی منجر به بهبود محیط کارآفرینی شده و در جذب هرچه بیشتر سرمایه خارجی خدمت کرد. سرمایه‎ گذاری بیش از 188 میلیارد دلار و افتتاح بیش از 16 هزار شرکت با مشارکت سرمایه خارجی طی سال‎های 2017 الی 2024 نتیجه اصلاحات یاد شده می‌باشد». طبق مقاله، جایگاه ازبکستان در مناسبات منطقه‎ ای و بین‎ المللی  ارتقا قابل ملاحظه‎‌ای یافت. در مقاله آمده است: «دیپلماسی چند وجهی، ابتکارات اعمال شده به تضمین صلح و یکپارچه سازی در آسیای مرکزی همچنین، تقویت روابط با آسیای جنوب،ی ازبکستان را تبدیل به مرکز مهم حاکمیت در منطقه  می نماید. ازبکستان از طریق رشد اقتصادی و همکاری منطقه‎‌ای تبدیل به نقطه اتصال کننده اقتصادی بین اوراسیا و آسیای جنوبی می‌گردد».          

 

سرمایه 2 میلیارد دلاری، 100 میلیون تن نفت و 35 میلیارد متر مکعب گاز – جزئیات موافقتنامه امضا شده با شرکت SOCAR آذربایجان(روز.اوز)

در تاریخ 24 جولای 2025 موافقتنامه تقسیمات محصولات بین وزارت انرژی، شرکت سهامی ازبک نفت گاز و شرکت نفت آذربایجان (SOCAR) امضا شد. در حاشیه آن امور اکتشافات زمین‎ شناسی در منطقه نفت و گازی اوست یورت صورت می‌گیرد و بعداً استخراج هیدروکربن‎ها راه‎ اندازی می‌شود. ارزش این موافقتنامه 2 میلیارد دلار می‌باشد. بر اساس پیش ‌‎بینی‌‎های اولیه، در نظر است معدن بزرگ دارای 100 میلیون تن نفت و 35 میلیارد متر معکب گاز طبیعی، در منطقه نفت و گاز اوست یورت کشف شود. شایان ذکر است، بعد از اجرایی ‎سازی کامل پروژه، فرصت تولید سالانه 5 میلیون تن نفت فراهم می‌شود. این از میزان واردات فعلی (2 میلیون تن در سال) 2.5 برابر بیشتر است. این پروژه نیازهای نفتی ازبکستان را به مدت ۲۵ سال تأمین خواهد کرد.   

 

حجم واردات و صادرات گاز ازبکستان در نیمه اول سال جاری(اوزدیلی)

بنا به داده‏ های کمیته ملی آمار، در نیمه اول سال جاری ازبکستان واردات گاز طبیعی از ترکمنستان و روسیه را نسبت به مدت مشابه سال گذشته 30 درصد کاهش داد (571.8 میلیون دلار). در ماه ژانویه سال جاری حجم واردات گاز 27.8 میلیون دلار رقم خورده، در ماه فوریه تا 8 میلیون و در ماه مارس تا 2.7 میلیون دلار کاهش یافت. در ماه‎های بعدی میزان واردات گاز باز افزایش پیدا کرد: در ماه آوریل 112 میلیون، در ماه مه 135 میلیون و در ماه ژوئن 286.3 میلیون دلار. بر عکس صادرات گاز طبیعی به چین از اوایل سال تا به حال 50 درصد افزایش یافته، به 354.9 میلیون دلار رسید. در ماه‏ ژانویه سال جاری میزان صادرات 21.8 میلیون، در ماه فوریه 20.2 میلیون و در ماه مارس 52.3 میلیون دلار رقم خورده بود. در ماه آوریل حجم صادرات تا 105.4 میلیون، در ماه مه 88.3 میلیون و در ماه ژوئن تا 66.9 میلیون دلار افزایش یافت. علاوه بر این داده ‏های اداره کل گمرک چین از اطلاعات ارائه شده توسط گمرک ازبکستان یکم متفاوت است. بر اساس داده‌های گمرک چین، طی ماه‎های ژانویه الی مه 2025، ازبکستان به چین 365.57 میلیون دلار گاز طبیعی صادر کرده است. این نسبت به مدت مشابه سال گذشته 55.5 درصد بیشتر می‌باشد. گمرک چین همچنین خاطرنشان کرد که حجم واردات گاز از ازبکستان در ماه ژوئن با ۱۲.۶ درصد کاهش از ۱۱۸.۷۸ میلیون دلار در ماه مه به ۱۰۳.۷۲ میلیون دلار رسیده است.

 

حجم صادرات خیار(اوزدیلی)

بنا به داده‌های کمیته ملی آمار، در نیمه اول سال جاری صادرات خیار 14.5 درصد افزایش یافته، به 5697 تن رسید و ارزش کل آن 4.1 میلیون دلار رقم خورد. حجم صادرات خیار نسبت به مدت مشابه سال گذشته 714.5 تن افزایش یافته است. در مدت یاد شده واردکنندگان اصلی خیار ازبکستان کشورهای نظیر قرقیزستان (2922 تن)، روسیه (2154 تن)، قزاقستان (586 تن)، امارات (23 تن) و سایر (12 تن) بود.       

 

ارائه خدمت به بیش از 7 میلیون مسافر در نیمه اول سال جاری در فرودگاه‎های ازبکستان(اوزدیلی)

شرکت مدیریتی Uzbekistan Airports نیمه اول سال جاری را با رشد قابل ملاحظه‎ ای در تمام زمینه‌ها نسبت به سال گذشته به پایان رساند. در نیمه اول سال جاری، فرودگاه‎های بین‎ المللی کشور به 7059084 نفر مسافر از جمله، به 1252724 نفر برای پروازهای داخلی و به 5806359 برای پروازهای خارجی خدمت رسانی نمود. این شاخص نسبت به مدت مشابه سال گذشته 10 درصد افزایش یافته است. تعداد پروازهای صورت گرفته توسط فرودگاه‎های کشور 12 درصد بالا رفته، 59960 پرواز رقم خورد. از این مجموعه 17553 پرواز در مسیر داخلی و 42407 پرواز در مسیر بین‎‌المللی به انجام رسیده است.   

 

ایجاد کریدور جدید جایگزین عابر از قلمروی ازبکستان در مسیر چین – اروپا(اوزدیلی)

امور سیستمی در مورد توسعه حمل و نقل کانتینری، تنوع بخشی کریدورهای حمل و نقلی و افزایش میزان حمل و نقل بار ترانزیتی توسط شرکت سهامی «کانتینر راه آهن ازبکستان» صورت می‌گیرد. به خصوص در نشست شش جانبه‎ ای که با مشارکت مقامات راه آهن چین، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان، ایران و ترکیه در ماه مه سال جاری در شهر تهران برگزار گردید، توافقات اولیه در زمینه حمل و نقل کانتینری از چین به اروپا با استفاده مسیرهای جدید چین – قزاقستان – ترکمنستان – ایران – ترکیه و چین – قزاقستان – ازبکستان – ترکمنستان – ایران – ترکیه حاصل شد. در حاشیه توافقات یاد شده به منظور ارزیابی کارآیی مسیرها، راه اندازی حرکت قطار کانتینری آزمایشی و بررسی مشوق‎های تعرفه ای، بر اساس پیشنهاد شرکت CRCT در تاریخ 22 الی 23 جولای 2025 در شهر پکن نشست بعدی شش جانبه برگزار گردید. در گفت‏‎‌وگوی که با حضور کارشناسان صورت گرفت، طرفین در مورد اعمال تعرفه‌‏های رقابت پذیر، افزایش جریان بار، استفاده از سیستم‌های حمل و نقل چند وجهی و گسترش همکاری‎های آتی به توافق رسیدند.

 

امضای سه قرارداد جدید در حوزه انرژی سبز بین ازبکستان و شرکت China Energy(اوزدیلی)

در تاریخ 24 جولای 2024 سه قرارداد برای توسعه انرژی سبز و نوسازی زیرساخت انرژی کشور، بین شرکت با مسئولیت محدود Wind and Solarshine for electricity distribution panels manufacturing و شرکت China Energy International Group به امضا رسید. در خصوص:

موافقتنامه ارائه خدمات مشورتی برای پروژه نیروگاه بادی به ظرفیت 500 میگاوات در شهرستان پیشکو استان بخارا؛ این پروژه یکی از بزرگترین طرح‎ها در منطقه می‌باشد و جهت تضمین با انرژی پاک برای بیش از صد هزاران خانواده خدمت خواهد نمود؛

موافقتنامه ارائه خدمات مشورتی برای پروژه سیستم نگهداری نیروی برق به ظرفیت 100 میگاوات در شهر تاشکند؛

قرارداد EPC برای انجام امور ساخت و ساز.

پروژه ‏های یاد شده بخشی از برنامه ملی دستیابی به اهداف توسعه پایدار و گذر به اقتصاد کم کربن ازبکستان می‌باشد. 

   

حجم صادرات گوجه فرنگی ازبکستان(اسپوتنیک ازبکستان)

بنا به داده‎های کمیته ملی آمار، ازبکستان طی ماه‎های ژانویه الی ژوئن 2025، 28639 تن گوجه فرنگی به ارزش 23.5 میلیون دلاری صادر کرده است. کشورهای که بیشترین میزان گوجه فرنگی ازبکستان را وارد کرده اند، به شرح ذیل می‌باشند:

روسیه – 21732 تن؛

قرقیزستان – 3522 تن؛

قزاقستان – 3190 تن.

 

میزان تولید گوشت طیور در ازبکستان(سایت کمیته ملی آمار)

بنا به داده‌های کمیته ملی آمار، در سال 2024 در ازبکستان 310.9 هزار تن (وزن زنده) گوشت طیور تولید شده است.

حجم آنها بر اساس دسته‌بندی اقتصادی به شرح زیر است:

در مزارع – ۵۰.۹ هزار تن؛

در مزارع دهقانی و خانگی – ۶۳.۹ هزار تن؛

در سازمان‌هایی که فعالیت‌های کشاورزی انجام می‌ دهند – ۱۹۶.۱ هزار تن.

 

 افزایش 3.6 درصد واردات گوشی همراه(سایت کمیته ملی آمار)

بنا به داده‌های کمیته ملی آمار، طی ماه‌های ژانویه الی ژوئن 2025 ازبکستان 1.9 میلیون تلفن همراه به ارزش کلی 194.4 میلیون دلار وارد کرده است. این شاخص نسبت به مدت مشابه سال گذشته 64.7 هزار یا 3.6 درصد افزایش یافته است. کشورهای که در 6 اول سال جاری ازبکستان از آنها بیشترین تعداد گوشی همراه را وارد کرده، به ترتیب ذیل می‌باشد:

چین –7 هزار؛

هند –4 هزار؛

امارات –2 هزار؛

ویتنام –1 هزار؛

سایر کشورها –1 هزار

میزان تولید جوراب در نیمه اول سال جاری(سایت کمیته ملی آمار)

بنا به داده‌های اولیه کمیته آمار، در ماه‌های ژانویه الی ژوئن 2025 در ازبکستان 51.7 هزار جفت جوراب تولید شده است. این شاخص نسبت به مدت مشابه سال گذشته 9 میلیون جفت یا 21 درصد افزایش یافته است. 

 

افزایش 7.1 درصد صادرات لیمو(سایت کمیته ملی آمار)

بنا به داده‌های کمیته ملی آمار، ازبکستان طی ماه‎های ژانویه الی ژوئن 2025، 1908 تن لیمو به ارزش 3 میلیون دلار صادر کرده است. این شاخص نسبت مدت مشابه سال گذشته 127 تن یا 7.1 درصد افزایش یافته است. کشورهایی که طی 6 ماه اول سال جاری بیشترین میزان لیمو را از ازبکستان وارد کرده است به شرح زیر می‌باشد:

روسیه – 1087 تن؛

قزاقستان – 734 تن؛

قرقیزستان – 82 تن؛

سایر کشورها – 5 تن.