رشد 20 درصدی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در عمان
سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) یکی از مهم ترین شاخص های توسعه اقتصادی در کشورهای در حال توسعه به شمار می رود و بیانگر اعتماد سرمایه گذاران خارجی به فضای اقتصادی و ثبات سیاسی کشور میزبان است. در این راستا، سلطنت عمان در سال های اخیر با اجرای اصلاحات اقتصادی، تنوع بخشی به اقتصاد و تقویت زیرساخت های قانونی و اداری، تلاش کرده تا محیطی جذاب برای جذب سرمایه گذاری های خارجی فراهم آورد.
آمارهای رسمی منتشر شده توسط مرکز ملی آمار و اطلاعات عمان نشان می دهد که روند رشد سرمایه گذاری خارجی در این کشور در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۵ نیز ادامه یافته و حجم کل سرمایه گذاری های مستقیم خارجی به بیش از 79 و نیم میلیارد دلار رسیده است.
تا پایان سه ماهه نخست ۲۰۲۵، میزان کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی در عمان به 79 و نیم میلیارد دلار رسید که نسبت به بازه زمانی مشابه در سال گذشته (66 میلیارد دلار) افزایش 20 ممیز 6 دهم درصدی را نشان می دهد. جریان ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این دوره13 و نیم میلیارد دلار گزارش شده است، در حالی که این رقم در سه ماهه نخست ۲۰۲۴ برابر با 10 میلیارد و 688 میلیون دلار بود. این رشد، بازتابی از تقویت فضای سرمایه گذاری، اصلاحات ساختاری و همچنین ثبات سیاسی و اقتصادی عمان در منطقه پرتلاطم خاورمیانه است.
یکی از ویژگی های مهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سلطنت عمان، تمرکز بالای آن در بخش های خاصی از اقتصاد است. همچنان حوزه نفت و گاز جذاب ترین حوزه برای ورود سرمایه‌های خارجی در سلطنت عمان به شمار می آید و در مجموع حدود 81 درصد از مجموع سرمایه گذاری مستقیم خارجی در عمان به این حوزه اختصاص دارد. در ادامه حوزه‌های مختلف ورود سرمایه‌های خارجی در عمان آمده است:
نفت و گاز: بزرگ ترین سهم را به خود اختصاص داده و با 64 میلیارد و 220 میلیون دلار (حدود 81 درصد از مجموع سرمایه گذاری مستقیم خارجی)، همچنان نقطه تمرکز اصلی سرمایه گذاران خارجی است. جریان ورودی به این بخش در فصل نخست سال جاری میلادی حدود 12 و نیم میلیارد دلار گزارش شده است.
صنایع تولیدی: در جایگاه دوم قرار دارد و با 7 میلیارد و 150 میلیون دلار سرمایه خارجی و جریان ورودی یک و نیم میلیارد دلاری، نقشی رو به رشد در اقتصاد عمان ایفا می کند.
واسطه گری مالی: با 3 میلیارد و 380 میلیون دلار سرمایه گذاری و 566 میلیون دلار جریان ورودی، به عنوان یکی از بخش های کلیدی خدماتی مطرح است.
املاک و فعالیت های تجاری: با وجود نقش سنتی، این بخش در جذب سرمایه گذاری، در سال جاری کاهش 36 ممیز 8 دهم درصدی را تجربه کرده و به یک میلیارد و 700 میلیون دلار رسیده است.
حمل و نقل و ارتباطات، برق و آب، تجارت، هتل و رستوران ها، ساختمان سازی و سایر فعالیت ها در مجموع حدود 3 میلیارد و 120 میلیون دلار را به خود اختصاص داده اند که بیانگر نیاز به تنوع بخشی بیشتر در جذب سرمایه گذاری هاست.
مهمترین کشورهای سرمایه گذار در سلطنت عمان
طبق آمار منتشر شده، انگلیس با سهم 50 ممیز 9 دهم درصدی و سرمایه گذاری بالغ بر 40 میلیارد و 490 میلیون دلاری، بزرگ ترین سرمایه گذار خارجی در عمان باقی مانده است. این کشور نقش مهمی در سرمایه گذاری در بخش های نفت و گاز سلطنت عمان ایفا می کند. پس از انگلیس، کشورهایی چون:
- آمریکا با 20 میلیارد و 340 میلیون دلار
- کویت با 3 میلیارد و 172 میلیون دلار
- چین با 2 میلیارد و 325 میلیون دلار
- امارات متحده عربی با یک میلیارد و 957 میلیون دلار
- قطر با یک میلیارد و 739 میلیون دلار
- هلند با 950 میلیون دلار
- و هند با 795 میلیون دلار
در رده های بعدی قرار دارند. کشورهای دیگر نیز در مجموع 5 میلیارد و 800 میلیون دلار سرمایه گذاری در عمان انجام داده اند.
گفتنی است، با وجود رشد چشم‌گیر سرمایه گذاری خارجی در برخی بخش ها، کاهش در سرمایه گذاری بخش هایی مانند املاک، برق و آب و ساخت و ساز می تواند زنگ خطری برای سیاست گذاران باشد. این کاهش ممکن است ناشی از اشباع بازار، کاهش بازدهی یا چالش های قانونی و اداری باشد. از سوی دیگر، حضور پررنگ کشورهایی چون انگلیس و آمریکا در پروژه های کلان نفتی، فرصتی مناسب برای انتقال فناوری، ارتقای مهارت نیروی کار محلی و افزایش تولید ملی محسوب می شود.
آمارهای سه ماهه اول سال ۲۰۲۵ نشان می دهند که عمان موفق شده است در مسیر افزایش اعتماد سرمایه گذاران خارجی گام های موثری بردارد. رشد ۲۰ درصدی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در یک سال، بیانگر توانمندی این کشور در حفظ ثبات و جذابیت اقتصادی است. شایان ذکر است، اگرچه بخش نفت و گاز همچنان نقطه تمرکز اصلی جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در عمان است، اما تنوع بخشی و توسعه زیرساخت های قانونی و فنی، می تواند آینده ای پایدارتر برای اقتصاد عمان رقم بزند.