اخبار اقتصادی اوکراین و مولداوی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اوکراین و مولداوی در هفته‌ اول خردادماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

اوکراین:

بدهی دولتی اوکراین در ماه آوریل ۵ درصد افزایش یافته و به ۱۸۰ میلیارد دلار رسیده است.

تا تاریخ ۳۰ آوریل ۲۰۲۵، بدهی دولتی و تضمین‌شده دولت اوکراین به ۷۴۸۰،۳ میلیارد گریونا یا معادل ۱۸۰ میلیارد دلار آمریکا رسیده است.

به گزارش رسانه Delo.ua به نقل از دانیلو گتمانتسف، رئیس کمیسیون امور مالی پارلمان اوکراین، در ماه آوریل بدهی دولت در مقیاس گریونا ۵ درصد (+۳۵۷،۱ میلیارد گریونا) و در مقیاس دلاری ۴،۸ درصد (+۸،۲ میلیارد دلار) افزایش یافته است.

از ابتدای سال تا پایان آوریل، بدهی کل کشور ۷،۳ درصد به گریونا و ۸،۴ درصد به دلار افزایش یافته که تقریباً تمام این افزایش مربوط به تعهدات مالی در قبال اتحادیه اروپا به ارزش ۱۳،۱ میلیارد دلار است.

عوامل اصلی این افزایش عبارتند از:

تقویت یورو در برابر دلار بیش از ۱۰ درصد از ابتدای سال، که باعث افزایش بدهی ارزی با واحد یورو شده است؛

دریافت وجوه در چارچوب طرح جی7 اِرا G7 ERA (افزایش فوق‌العاده درآمد اوکراین) از جمله از طریق مکانیزم یو ال سی ام ULCM که با درآمد حاصله از دارایی‌های مسدودشده روسیه تأمین می‌شود؛

دریافت کمک‌های مالی از اتحادیه اروپا به مبلغ ۳،۳ میلیارد دلار در قالب وامی‌ با شرایط بسیار ترجیحی که بهره آن توسط خود اتحادیه اروپا پرداخت می‌شود.

ساختار بدهی دولتی تا پایان آوریل ۲۰۲۵:

۷۴،۵ درصد بدهی خارجی؛

۲۵،۵ درصد بدهی داخلی؛

۷۶،۴ درصد بدهی ارزی (شامل اوراق بدهی ارزی دولت)؛

۲۳،۶ درصد بدهی به گریونا؛

۶۷،۷ درصد  با نرخ بهره ثابت؛

۳۲.۳ درصد با نرخ بهره متغیر.

گتمانتسف تأکید کرد که اوکراین تنها از طریق مکانیزم ULCM تاکنون حدود ۷ میلیارد دلار را از اتحادیه اروپا و کانادا دریافت کرده است. او همچنین وزارت دارایی را به به‌روزرسانی ساختار گزارش‌دهی آماری بدهی‌ها برای جدا کردن تعهدات مشروط تحت طرح G7 ERA فراخواند.

در طول سال ۲۰۲۴، بدهی دولتی و تضمین‌شده دولت اوکراین به گریونا ۱،۴۶ تریلیون گریونا افزایش یافته و تا ۳۱ دسامبر به ۶،۹۸ تریلیون گریونا یا معادل ۱۶۶،۰۶ میلیارد دلار رسیده است.

سایت خبری «دیلو»

https://delo.ua/news/derzavnii-borg-ukrayini-u-kvitni-zris-na-5-i-syagnuv-180-mlrd-dolariv-golovni-pricini-zrostannya-446883/?utm_source=gravitec&utm_medium=push&utm_campaign=#google_vignette

 

قیمت گاز طبیعی در بازار اوکراین از قیمت‌های اروپایی پیشی گرفت.

از تاریخ 26 ماه مه، هزینه گاز طبیعی در اوکراین به 23 هزار گریونا به ازای هر هزار متر مکعب رسید. این بالاترین رقم در بیش از دو سال گذشته است.  افزایش قیمت‌ها در بازار داخلی به سازوکارهای بازار و در درجه اول به تعادل عرضه و تقاضا، مربوط می‌شود. در ماه مه، بازار با افزایش قابل توجه تقاضا نسبت به عرضه مواجه گردید و باعث افزایش قیمت‌ها شد.

 در حال حاضر، تقاضا برای گاز در اوکراین رو به افزایش است. مصرف‌کنندگان نهایی، مردم و کسب‌وکارها، گاز بیشتری می‌خرند و ذخایر اضافی برای ماه‌های آینده ایجاد می‌کنند. علاوه بر این، تقاضای اضافی در بازار از سوی شرکت‌های دولتی، و اپراتور سیستم انتقال گاز اوکراین نیز وجود دارد. افزایش تقاضا در کنار کاهش عرضه، به افزایش قیمت گاز در این کشور دامن زده است، به گونه ای که قیمت گاز طبیعی در بازار اوکراین از قیمت‌های بازار اروپا فراتر رفته است. البته اختلاف قیمت موجود هنوز برای از سرگیری کامل واردات تجاری گاز طبیعی به اوکراین کافی نیست، زیرا کل حاشیه سود را پوشش نمی‌دهد. اگر اختلاف قیمت گاز طبیعی اوکراین و اروپا همچنان افزایش یابد، احتمال زیادی وجود دارد که واردات گاز به اوکراین توسط شرکت‌های خصوصی از سر گرفته شود.

"سایت خبری گلاو کام"

https://glavcom.ua/economics/finances/vishchi-za-jevropejski-tsini-na-haz-v-ukrajini-dosjahli-rekordnoho-rivnja-za-dva-roki-1060769.html#google_vignette

 

قیمت گاز طبیعی برای اوکراینی‌ها در ماه ژوئن مشخص شد.

تأمین‌کنندگان گاز اوکراین قیمت‌ها را برای اولین ماه تابستان اعلام کردند. طبق پیش‌بینی، تعرفه‌های پایه سالانه تغییری نکرده‌اند. این موضوع را مرکز مشاوره‌ای «گازپراودا» گزارش داده است.

بر اساس این گزارش، قیمت هر مترمکعب گاز طبیعی برای مصرف خانگی از سوی شرکت گازرسانی «نفت و گاز اوکراین» همچنان ۷،۹۶ گریونا باقی می‌ماند. گفته می‌شود که «نفت و گاز اوکراین» به ۹۸ درصد مصرف‌کنندگان خانگی (بیش از ۱۲ میلیون خانوار) خدمات ارائه می‌دهد.

طبق اطلاعات «گازپراودا»، قیمت‌های سالانه سایر تأمین‌کنندگان بین ۷،۷۹ تا ۹،۹۹ گریونا به ازای هر مترمکعب متغیر است.

در این گزارش آمده است که تعرفه‌های ماهانه با توجه به شرایط بازار تغییر می‌کنند. طبق داده‌های «گازپراودا»، در ماه ژوئن نیز مانند دوره قبل، ۹ تأمین‌کننده گاز در بازار فعال هستند که از جمله ۵ تامین کننده هم تعرفه‌های سالانه و هم ماهانه (بازاری) را ارائه می‌دهند.

در گزارش تأکید شده است: «قیمت‌های ماهانه در ژوئن بین ۸،۴۶ تا ۲۵ گریونا بابت هر مترمکعب متغیر هستند. با این حال، تعرفه‌های پایه همان پیشنهادهای سالانه هستند. شرکت‌ها اجازه ندارند برای مصرف‌کنندگان بجای تعرفه‌های سالانه، تعرفه‌های ماهانه مصرف گاز را وضع کنند».

سایت خبری «اکونومیچنا پراودا»

https://epravda.com.ua/energetika/skilki-koshtuvatime-gaz-v-chervni-807303/?utm_source=gravitec&utm_medium=push&utm_campaign=gravitec

مولداوی:

ذرت به کم  درآمدترین محصول در صادرات غلات مولداوی تبدیل شده است.

از آوریل ۲۰۲۴ تا آوریل ۲۰۲۵، تنها حدود ۱۳۸ هزار تُن ذرت از مولداوی صادر شده که نسبت به فصل قبل (۴۳۴ هزار تُن) ۶۸ درصد کاهش داشته است.

ذرت به کم درآمدترین محصول در صادرات غلات مولداوی تبدیل شده است. در میان محصولات کشاورزی گروه غلات، کاهش صادرات ذرت بیشترین میزان را داشته است. در سال بازاریابی رکوردشکن 2021/2022، صادرات این محصول بیش از ۱،۴ میلیون تُن بوده است.

از نظر مالی، درآمد حاصله از صادرات در فصل اخیر به ۵۸۸،۳ میلیون لئو رسید که نسبت به فصل 2023/2024، ۵۹ درصد و نسبت به فصل 2021/2022، ۹۱ درصد کاهش داشته است. کاهش شدید صادرات در این فصل به دلیل برداشت بسیار اندک ذرت در سال ۲۰۲۴ بوده و در نتیجه، منابع محدود برای صادرات بوده است. صادرات ذرت مولداوی از نیمه دوم سال گذشته رو به کاهش گذاشته، یعنی حتی پیش از برداشت محصول. اولین مورد افزایش جزئی صادرات تنها در فوریه ۲۰۲۵ رخ داده است.

در ماه مارس، روند افزایش صادرات ادامه یافته، اما تنها در آوریل حجم صادرات (بیش از ۳۳ هزار تُن) از سطح همان ماه در سال ۲۰۲۴ فراتر رفته است. افزایش تدریجی صادرات در پایان فصل بازاریابی 2024/2025 به دلیل قیمت جذاب‌تر بود. در آوریل، ذرت مولداوی با قیمت ۴،۴۳ لئو/کیلوگرم فروخته می‌شد، که انگیزه‌ای برای افزایش صادرات شده است.

شایان ذکر است که بالاترین قیمت ذرت در این فصل، در آغاز آن یعنی آگوست سال گذشته با ۵،۴۸ لئو/کیلوگرم ثبت شده است. دلیل اصلی آن، نگرانی از کاهش برداشت به‌دلیل خشکسالی و عرضه محدود بود. با این حال، پس از آن قیمت‌ها به تدریج کاهش یافتند، زیرا بازار منطقه‌ای به‌ویژه به دلیل صادرات گسترده از اوکراین، به خوبی تأمین شده بود.

لازم به ذکر است دوباره در فوریه و آوریل ۲۰۲۵ جهش‌هایی در قیمت مشاهده شد که احتمالاً به دلیل افزایش تقاضای صادراتی بوده است. با وجود اینکه میانگین قیمت صادراتی در بهار امسال به ۴،۲۵ لئو/کیلوگرم رسیده و از فصل گذشته (۳،۲۸ لئو/کیلوگرم) بالاتر بود، اما همچنان کمتر از میانگین فصل‌های ۲۰۲۱/2022 (۴،۷۳ لئو/کیلوگرم) و ۲۰۲۲/2023 (۵،۰۴ لئو/کیلوگرم) است.

تحولات قیمت جهانی به‌طور مستقیم بر بازار مولداوی تأثیر می‌گذارد. در اوکراین، تقاضای پایدار از سوی ترکیه به حفظ سطح نسبتاً بالای قیمت کمک کرده و کاهش صادرات از روسیه نیز باعث کاهش عرضه جهانی ذرت شده است.

ترکیب این عوامل، موجب افزایش قیمت جهانی ذرت، از جمله در منطقه دریای سیاه شده است. با این حال، پیشرفت سریع روند کاشت در اوکراین احتمالاً روند رشد قیمت‌ها در منطقه، از جمله در مولداوی را محدود خواهد کرد.

سایت خبری «پوینت»

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/kukuruza-okazalas-autsaiderom-eksporta-zernovykh-iz-moldovy/

 

کمک اتحادیه اروپا نیازهای واقعی مولداوی را پوشش نمی‌دهد.

ویاچسلاو ایونیتسه اقتصاددان و نماینده سابق پارلمان مولداوی بر این باور است که کمک مالی وعده‌داده‌شده از سوی اتحادیه اروپا به مولداوی به مبلغ ۱،۹ میلیارد یورو، در واقع تنها بخشی از نیازهای فوری کشور را پوشش می‌دهد.

به گفته ویاچسلاو ایونیتسه، اگر به تجربه چهار سال گذشته (۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴) نگاه کنیم، دوره‌ای که مولداوی با بحران‌های متعددی از جمله همه‌گیری، بحران انرژی و جنگ در منطقه مواجه بوده، یک الگوی روشن نمایان می‌شود: از مجموع ۴،۴ میلیارد یورویی که در این مدت جذب شده، تنها ۱۷ درصد آن (۷۴۳ میلیون یورو) به صورت کمک بلاعوض بوده و بقیه شامل وام‌های داخلی و خارجی بوده است.
علاوه بر این، تقریباً نیمی از این مبلغ، حدود ۲ میلیارد یورو، صرف پرداخت بهره و بازپرداخت وام‌های قدیمی‌شده است (۷۵۰ میلیون یورو بهره و ۱،۲۵ میلیارد یورو اصل وام) (به گزارش سایت bani.md.)

بنابراین، از مجموع ۴،۴ میلیارد یورو تنها ۲،۴ میلیارد یورو واقعاً برای سرمایه‌گذاری‌هایی مشخص مانند تعمیر جاده‌ها، خرید گاز طبیعی یا اجرای پروژه‌های دیگر در دسترس بوده است.

به اعتقاد این کارشناس، چشم‌انداز برای سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ نیز چندان امیدوارکننده نیست.
مولداوی باید پرداخت‌های کلانی را انجام دهد: ۸۳۰ میلیون یورو برای بهره و ۹۵۰ میلیون یورو برای بازپرداخت وام‌های خارجی. یعنی تقریباً ۱،۸ میلیارد یورو تنها صرف پرداخت بدهی‌های گذشته خواهد شد.

در این شرایط، ایونیتسه هشدار می‌دهد که تقریباً تمام ۱،۹ میلیارد یوروی وعده‌داده‌شده از سوی اتحادیه اروپا صرف بازپرداخت بدهی‌ها خواهد شد و چیزی برای توسعه واقعی یا سرمایه‌گذاری باقی نمی‌ماند.

بر اساس محاسبات ایونیتسه، مولداوی برای پوشش حداقل نیازهای عملیاتی خود به ۱،۸ میلیارد یوروی دیگر نیاز دارد و اگر بخواهد جهشی واقعی به سمت مدرن‌سازی، اصلاحات و نزدیکی واقعی به استانداردهای اتحادیه اروپا داشته باشد، سالانه به ۱،۸ میلیارد یوروی دیگر نیز نیاز خواهد بود.

او در پایان نتیجه می‌گیرد: «کمک اتحادیه اروپا قابل‌تقدیر است، اما واقعیت سخت این است که برای بقا، مولداوی به حداقل ۳.۶ میلیارد یورو نیاز دارد، و اگر بخواهد گامی واقعی به سوی تحول و توسعه بردارد، باید ۵ میلیارد یوروی دیگر تأمین کند.»

سایت خبری «پوینت»

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/ionitse-pomoshch-es-ne-pokryvaet-real-nykh-nuzhd-moldovy-dlia-razvitiia-nado-naiti-eshche-5-mlrd-evro/

 

پارلمان توافق‌نامه با اتحادیه اروپا برای دریافت وام ۱،۵ میلیارد یورویی  را تصویب کرد.

پارلمان در دو شور متوالی، توافق‌نامه‌ با اتحادیه اروپا برای دریافت وام ۱،۵ میلیارد یورویی در چارچوب «طرح رشد» را تصویب کرد. علاوه بر این وام، این طرح همچنین شامل پرداخت ۴۰۰ میلیون یورو به صورت کمک بلاعوض نیز می‌شود.

این وام به صورت اقساطی در سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۷ پرداخت خواهد شد و مشروط به اجرای تعهداتی است که در برنامه اصلاحات پیش‌بینی شده‌است. از کل مبلغ وام، تا ۷۵ درصد به صورت حمایت بودجه‌ای و ۲۵ درصد برای تأمین مالی پروژه‌های سرمایه‌گذاری اختصاص خواهد یافت.

این وام با شرایط ترجیحی اعطا خواهد شد، با دوره بازپرداخت تا ۴۰ سال و ۱۰ سال دوره تنفس. نرخ بهره هر قسط بر اساس نرخ تأمین مالی کمیسیون اروپا در بازارهای مالی بین‌المللی تعیین خواهد شد. پیش‌تر نرخ بهره وام‌های اروپایی برای مولداوی بین ۰.۱۲۵ در صد تا ۳.۳۷۵ در صد  متغیر بوده است.

سایت خبری «پوینت»

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/parlament-ratifitsiroval-soglashenie-s-es-dlia-polucheniia-kredita-v-1-5-mlrd-evro/

بانک‌های مولداویایی بیش از ۹ میلیارد لئو را در آلمان، فرانسه و ایالات متحده سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

در سه‌ماهه چهارم سال ۲۰۲۴، بانک‌های مولداوی مبلغی معادل ۱۱،۳۱۷ میلیارد لئو را در بانک‌های خارجی سپرده‌گذاری کرده‌اند که ۶،۶ درصد کل دارایی‌های بانک های کشور را تشکیل می‌دهد.

بانک‌های مولداوی بیش از ۹ میلیارد لئو را در آلمان، فرانسه و ایالات متحده سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
در مقایسه با سه‌ماهه قبلی، این شاخص ۹،۶ درصد کاهش یافته که نشان‌دهنده گرایشی به تمرکز سرمایه‌گذاری‌ها در بانک‌های آلمان، فرانسه، ایتالیا، ایالات متحده و اتریش است.

طبق داده‌های بانک مرکزی مولداوی، حجم ناخالص این سرمایه‌گذاری‌ها به ۹،۳۴۹ میلیارد لئو رسیده که معادل ۸۲.۶ درصد کل سرمایه‌گذاری‌های خارجی است (به نقل از وب‌سایت bani.md).

بانک‌های بزرگ و سیستماتیک مولداوی مانند م.آ.ای.ب. MAIB، ویکتوریابانک او.تی.پی.  OTP، تنوع بخشی  در زمینه سپرده‌گذاری بین‌بانکی نشان داده‌اند، بر خلاف بانک‌های متوسط و کوچک‌تر که تمایل داشتند منابع مالی خود را تنها در ۴ یا ۵ بانک خارجی متمرکز کنند.

در مجموع، بانک‌های مولداوی در سال ۲۰۲۴ توانستند ۱،۱۹۷ میلیارد لئو را از نهادهای مالی بین‌المللی مانند بانک سرمایه‌گذاری اروپا (EIB)، بانک بازسازی و توسعه اروپا (EBRD) و همچنین بانک تجاری رومانی جذب کنند.

سایت خبری «پوینت»

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/moldavskie-banki-razmestili-bolee-9-mlrd-leev-v-germanii-frantsii-i-ssha/