اخبار اقتصادی اوکراین و مولداوی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اوکراین و مولداوی در هفته‌ دوم مهرماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

اوکراین:

کمبود نیروی کار در اوکراین

پس از تصمیم دولت اوکراین مبنی بر اجازه خروج مردان ۱۸ تا ۲۲ ساله از کشور، مشکل خروج نیروی کار جوان در اوکراین تشدید شده است. کسب‌وکارهای اوکراینی هم‌اکنون با کمبود نیروی انسانی مواجه هستند و این کمبود را از طریق جذب کارگران خارجی، به‌ویژه از آسیای جنوبی، جبران می‌کنند.

به گزارش سرویس اوکراینی BBC، هم‌اکنون کارگران مهاجر از هند و بنگلادش به اوکراین دعوت می‌شوند — عمدتاً کارگران ساده و مشغول به کار در زمینه لجستیک‌، رانندگان و جوشکاران. این وضعیت ناشی از خروج گسترده متخصصان جوان از اوکراین است.

برای نمونه، طبق داده‌های مرزبانی لهستان، تنها در یک ماه نزدیک به ۵۳ هزار عبور مرزی توسط اوکراینی‌های ۱۸ تا ۲۲ ساله ثبت شده که بیش از ۱۳ هزار نفر از آنان کشور را ترک کرده‌اند.

کمبود نیروی کار: نظر کسب‌وکارها

طبق تحقیق وب‌سایت Work.ua، یک‌سوم کارفرمایان با کمبود نیروی انسانی مواجه شده‌اند، به‌ویژه در حوزه تجارت، هتلداری-رستوران و صنایع غذایی. بیش از نیمی از شرکت‌ها نیز از استعفای گسترده کارکنان جوان خبر داده‌اند.

انجمن مدیران منابع انسانی HRD-club که بیش از ۵۰ شرکت و ۶۰۰ هزار کارمند را نمایندگی می‌کند، گزارش داد که تصمیم دولت بیش از ۷۰ درصد پاسخ‌دهندگان آنها را تحت تأثیر قرار داده است. دیمیترو دگتیار، بنیان‌گذار این انجمن، گفت که از سال ۲۰۲۲ بسیاری از کارفرمایان روی کارکنان زیر ۲۵ سال حساب کرده بودند، زیرا آنها مشمول بسیج نمی‌شدند. اما حالا با این تصمیم جدید، شرایط تغییر کرده است.

به گفته او، کارفرمایان دو راه دارند: یا خودکارسازی فرآیندها یا جذب نیروهای جدید. راه دوم به‌ویژه شامل جذب خارجیان است. گرچه روند استخدام خارجیان ممکن است تا شش ماه طول بکشد و هزینه‌بر باشد، این فرآیند آغاز شده و رو به افزایش است.

او افزود: «این جریان در پیش است. گسترده نخواهد بود، اما همین حالا شروع شده است. بیشترین نیروها از هند و بنگلادش می‌آیند: کارگران ساده، متخصصان لجستیک، رانندگان و جوشکاران. نیاز به تغییر و تسهیلات در روند استخدام خارجیان وجود دارد».

تأثیر بر اقتصاد

برآورد مرکز راهبرد اقتصادی نشان می‌دهد که حدود ۷۰۰ هزار مرد ۱۸ تا ۲۲ ساله در اوکراین زندگی می‌کنند، اما تنها ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر از آنها در بازار کار فعال هستند. به گفته مدیر این مرکز، هلیب ویشلینسکی، حتی خروج گسترده این گروه ضربه جدی به اقتصاد وارد نمی‌کند، اما خطر در از دست دادن کارگران غیرماهر و کم‌مهارت است.

او تأکید کرد: «اگر این ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر را با کل جمعیت فعال اقتصادی (حدود ۱۳ میلیون نفر طبق داده‌های صندوق بازنشستگی، که نزدیک به ۹ میلیون نفر از آنها به‌طور رسمی مالیات پرداخت می‌کنند) مقایسه کنیم، سهم جوانان تنها ۲ تا ۳ درصد است. حتی در صورت خروج گسترده آنان، ضربه محسوسی به اقتصاد وارد نخواهد شد.»

سایت خبری «فوکوس»

https://focus.ua/uk/economics/726169-kriza-na-rinku-praci-ukrajinski-kompaniji-naymayut-robitnikiv-z-indiji-ta-bangladesh?utm_source=gravitec&utm_medium=push&utm_campaign=

 افزایش بدهی عمومی اوکراین در طول یک ماه 

بدهی کل دولت و بدهی تضمین‌شده از سوی دولت اوکراین تا پایان ماه اوت به ۱۹۲،۷۱ میلیارد دلار رسیده و در طول یک ماه ۶،۵۸ میلیارد دلار افزایش یافته است. در ماه قبل، این رقم تنها ۱،۲۹ میلیارد دلار افزایش یافته بود.

این موضوع را وزارت دارایی اوکراین گزارش کرده است.

بر اساس داده‌های ۳۱ اوت ۲۰۲۵، بدهی کل دولت و بدهی تضمین‌شده از سوی دولت اوکراین برابر با ۷،۹۵ تریلیون گریونا یا ۱۹۲،۷۱ میلیارد دلار بوده است.

در طول اوت ۲۰۲۵، میزان بدهی کل دولت و بدهی تضمین‌شده از سوی دولت معادل ۱۷۷،۴۱ میلیارد گریونا و به شکل دلار ۶،۵۸ میلیارد دلار افزایش یافته است.

به‌طور مشخص، بدهی خارجی دولت و بدهی تضمین‌شده از سوی دولت ۵،۹۹ تریلیون گریونا (۷۵،۳۴ درصد مبلغ کل) یا ۱۴۵،۱۷ میلیارد دلار و بدهی داخلی دولت و بدهی تضمین‌شده ۱،۹۶ تریلیون گریونا (۲۴،۶۶ درصد مبلغ کل) یا ۴۷،۵۴ میلیارد دلار آمریکا بوده است.

بدهی کل دولت و بدهی تضمین‌شده از سوی دولت اوکراین در تاریخ ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۵ معادل ۷،۷۷ تریلیون گریونا (۱۸۶،۱۳ میلیارد دلار) بوده است. به این ترتیب، در طول یک ماه بدهی عمومی اوکراین ۷۶،۹۲ میلیارد گریونا یا ۱،۲۹ میلیارد دلار افزایش یافته است.

سایت خبری «اکونومیچنا پراودا»

https://epravda.com.ua/finances/yakiy-derzhavniy-borg-ukrajini-stanom-na-serpen-2025-812207/

رقایت روسیه و اوکراین  در صادرات روغن آفتابگردان به بازار هند

روسیه قصد دارد صادرات روغن آفتابگردان به هند را افزایش دهد و جایگزین صادرات این محصول از اوکراین شود که اکنون بیشتر به سمت اروپا هدایت می‌شود.

به گزارش Latifundist.com، در فصل ۲۰۲۵/۲۶ این تغییر ممکن است رخ دهد زیرا تأمین‌کنندگان اوکراینی تمرکز خود را از آسیا به اروپا منتقل می‌کنند.

طبق اعلام شرکت مشاوره‌ای IKAR، روسیه قصد دارد در فصل ۲۰۲۵/۲۶ رکورد ۵ میلیون تن روغن آفتابگردان صادر کند. هند همچنان بزرگ‌ترین خریدار این محصول است و یک‌سوم کل صادرات روسیه را به خود اختصاص می‌دهد.

روسیه امسال همچنین انتظار برداشت رکوردی آفتابگردان را دارد. به گزارش رویترز Reuters، شمار فزاینده‌ای از کشاورزان کشت گندم، محصول اصلی صادراتی این کشور را به دلیل سودآوری کمتر کنار می‌گذارند.

هند روغن سویا و آفتابگردان را از آرژانتین، برزیل، روسیه و اوکراین وارد می‌کند. این کشور بزرگ‌ترین واردکننده روغن‌های نباتی در جهان است و به گفته یک منبع دولتی هند به رویترز، «به افزایش خرید روغن آفتابگردان از روسیه تمایل دارد»، هرچند تصمیم نهایی را بازرگانان خصوصی می‌گیرند.

اتحادیه تولیدکنندگان روغن و چربی روسیه اعلام کرد که تولید روغن‌های نباتی، از جمله روغن سویا و کلزا، امسال ۷,۵ درصد رشد خواهد داشت و از ۱۰,۵ میلیون تن فراتر خواهد رفت. همچنین انتظار می‌رود رکورد صادرات انواع روغن به ثبت برسد.

به گفته خبرگزاری Agroexport، روسیه همچنین قصد دارد عرضه غلات و حبوبات به هند را افزایش دهد. سال گذشته روسیه ۰,۸ میلیون تن نخود به هند صادر کرد و دومین تأمین‌کننده بزرگ این محصول شده است.

در ماه اوت صادرات روغن آفتابگردان اوکراین به ۱۵۰ هزار تن کاهش یافته که کمترین حجم ماهانه در بیش از سه سال گذشته بود. این همچنین دومین پایین‌ترین شاخص ماهانه در ۱۴ فصل اخیر به شمار می‌رود.

در ژوئیه ۲۰۲۵ سهم روغن آفتابگردان اوکراین در واردات هند برای نخستین بار طی دو سال از روسیه پیشی گرفته است. 

https://epravda.com.ua/biznes/eksport-sonyashnikovoji-oliji-rosiya-hoche-zaminiti-ukrajinu-na-rinku-indiji-812235/

 درآمد بودجه در دوره نه ماهه نخست سال ۲۰۲۵ بیش از انتظار بود.

در طول ۹ ماه سال ۲۰۲۵، مبلغ ۱،۶ تریلیون گریونا از محل مالیات‌ها، عوارض و پرداخت‌های اجباری (بدون احتساب کمک‌های بلاعوض بین‌المللی) به صندوق عمومی‌بودجه دولتی واریز شده است. این موضوع را روکسولانا پیدلاسا، رئیس کمیسیون بودجه پارلمان اوکراین، اعلام کرد. به گفته او، درآمد در سال ۲۰۲۵، ۴.۶ درصد یا ۷۱،۱ میلیارد گریونا بیشتر از برنامه پیش‌بینی‌شده در این دوره بوده است. بیشترین درآمدها طبق معمول از منابع زیر حاصل شد:

مالیات بر ارزش افزوده بر واردات (۳۹۰،۳ میلیارد گریونا)،

مالیات بر درآمد اشخاص و عوارض نظامی (۲۶۰،۹ میلیارد گریونا)،

مالیات بر ارزش افزوده کالاهای تولید داخل (۲۳۱،۶ میلیارد گریونا پس از کسر بازپرداخت‌ها)،

مالیات بر سود شرکت‌ها (۲۱۹.۷ میلیارد گریونا)،

عوارض وارداتی (۱۲۱.۱ میلیارد گریونا)،

عوارض داخلی (۸۹.۴ میلیارد گریونا).

برنامه ۹ ماهه برای این پرداخت‌ها، به جز مالیات بر ارزش افزوده وارداتی و عوارض کالاهای تولید داخل، فراتر از انتظار تحقق یافته است.

از محل انتشار اوراق قرضه دولتی، مبلغ ۳۸۲،۳ میلیارد گریونا به تأمین بودجه دولت اختصاص یافته است.

در عین حال، طی ۹ ماه، بودجه ۳۰،۶ میلیارد دلار کمک بین‌المللی دریافت کرده است (بدون احتساب ۴ میلیارد یورو که در اول اکتبر از سوی اتحادیه اروپا در قالب وام‌های ERA پرداخت شد).

تمام کمک‌های بین‌المللی (به جز کمک بلاعوض بریتانیا) تاکنون صرف پوشش هزینه‌های غیرنظامی‌بودجه دولتی شده است.

 هزینه‌ها به بخش‌های زیر اختصاص یافت:

دفاع– ۶۳.۳٪ از کل هزینه‌های صندوق عمومی؛ معادل ۱.۷۸ تریلیون گریونا که کاملاً از منابع داخلی (درآمدها + اوراق قرضه) تأمین شد،

بازپرداخت اوراق قرضه دولتی – ۳۶۴،۹ میلیارد گریونا،

حمایت اجتماعی و پشتیبانی از کهنه‌سربازان – ۲۹۰،۱ میلیارد گریونا،

خدمات به بدهی (داخلی و خارجی) – ۲۴۶،۳ میلیارد گریونا،

برنامه تضمین‌های پزشکی – ۱۲۴،۲ میلیارد گریونا،

بازپرداخت بدهی خارجی – ۸۶،۱ میلیارد گریونا،

حقوق معلمان مدارس (با پاداش‌ها) – ۸۳،۱ میلیارد گریونا،

کمک‌های اساسی و اضافی به بودجه‌های محلی – ۳۶،۴ میلیارد گریونا.

سایت خبری «اکونومیچنا پراودا»

https://epravda.com.ua/finances/dohodi-za-dev-yat-misyaciv-2025-roku-perevikonali-812334/

صادرات گندم از اوکراین تقریباً یک‌سوم کاهش یافته است.

در دو ماه نخست سال بازاریابی ۲۰۲۵/۲۶، اوکراین ۱٫۴۵۶ میلیون تُن گندم را به خارج صادر کرده که ۲۸ درصد کمتر از دوره مشابه فصل گذشته است، زمانی که میزان صادرات به ۲٫۰۲۶ میلیون تُن رسیده بود. این موضوع را AgroTimes.ua گزارش داده است.

طبق این گزارش، تقریباً تمامی واردکنندگان بزرگ، خرید گندم اوکراینی را کاهش داده‌اند.
استثنا در این میان مصر بود که حجم واردات خود را تقریباً دو برابر افزایش داده – به ۶۹۹ هزار تُن، و به بزرگ‌ترین خریدار در آغاز فصل جدید تبدیل شده است.

اندونزی واردات گندم از اوکراین را ۱۳ درصد کاهش داده – به ۵۲۸ هزار تُن، ویتنام ۱۷ درصد – به ۳۱۴ هزار تُن، الجزایر ۲۸ درصد و به ۲۶۸ هزار تُن رسیده اند.

ارسال محموله‌ها به اسپانیا، که در دو ماه نخست سال بازاریابی ۲۰۲۴/۲۵ جایگاه نخست را داشت، به‌شدت کاهش یافته – ۶۹ درصد و به ۲۴۳ هزار تُن رسیده است.

همچنین کاهش قابل‌توجه صادرات این محصول به ایتالیا (۴۲ درصد کاهش یافته و به ۶۶ هزار تُن رسیده است)، به تونس (۶۲ درصد کاهش یافته و به ۴۹ هزار تُن رسیده) و رژیم صهیونیستی(۳۳ درصد کاهش یافته و به ۴۸ هزار تُن رسیده است) ثبت شده است.

سایت خبری «اکونومیچنا پراودا»

https://epravda.com.ua/biznes/ukrajinskiy-eksport-pshenici-prosiv-mayzhe-na-tretinu-812211

مولداوی:

میزان فقر در مولداوی 

میزان فقر در جمهوری مولداوی در میان کشورهای اروپا در رتبه بالاتری قرار دارد، در حالی که در سطح جهان، سنگاپور با تولید ناخالص داخلی سرانه ۱۵۶٬۷۵۵ دلار ثروتمندترین کشور محسوب می‌شود.

به گزارش rupor.md با استناد به bani.md، سنگاپور به یک مرکز جهانی تجارت، مالی و نوآوری تبدیل شده و میلیاردرهای سراسر جهان را جذب کرده است.

در رتبه دوم لوکزامبورگ با تولید ناخالص داخلی سرانه ۱۵۲٬۹۱۵ دلار قرار دارد، پس از آن ماکائو (۱۳۴٬۰۴۱ دلار)، ایرلند (۱۳۳٬۹۹۹ دلار) و قطر (۱۲۱٬۶۰۵ دلار) می‌باشند. در میان ۱۰ کشور برتر همچنین نروژ، سوئیس، برونئی، گویان و ایالات متحده آمریکا قرار دارند. این داده‌ها بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول منتشر شده است.

مولداوی در رتبه ۹۹ قرار دارد و تولید ناخالص داخلی سرانه آن بر اساس برابری قدرت خرید تنها ۱۹٬۶۷۸ دلار است. این کشور پایین‌تر از اوکراین و رومانی اما بالاتر از کشورهایی مانند دومینیکا، پاراگوئه و پرو قرار گرفته است.

فاصله با کشورهای توسعه‌یافته اروپایی بسیار زیاد است: درآمد مردم مولداوی تقریباً ۸ برابر کمتر از رومانیایی‌ها و بیش از ۷ برابر کمتر از میانگین اتحادیه اروپا است.

رومانی، همسایه مولداوی، در رتبه ۴۹ با تولید ناخالص داخلی سرانه ۴۹٬۲۱۲ دلار و اوکراین بالاتر از مولداوی و در رتبه ۹۴ است.

کشورهای کوچک اما ثروتمندی مانند لوکزامبورگ و ایرلند در سایه سرمایه‌گذاری‌های کلان، سیستم‌های مالی جذاب و بهره‌وری بالا در رتبه‌بندی بالاترین جایگاه‌ها را دارند.

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/moldova-sredi-samykh-bednykh-stran-evropy/

 رشد ۱،۱ تولید ناخالص داخلی مولداوی در سه ماهه نخست سال 2025  

تولید ناخالص داخلی (GDP) در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۵ نسبت به دوره مشابه سال گذشته ۱،۱ درصد رشد داشته است.

دوینا نیستور، معاون نخست‌وزیر و وزیر توسعه اقتصادی و دیجیتالی‌سازی مولداوی، اعلام کرد که این رشد نشان‌دهنده بهبود اقتصاد کشور است. این خبر را پایگاه خبری moldpres.md گزارش داد.

نیستور گفت: «دیروز ما داده‌های مربوط به GDP را منتشر کردیم. این ارقام امیدوارکننده هستند.تولید ناخالص داخلی  ۱،۱ درصد افزایش یافته است. این رشد نشان‌دهنده احیای اقتصاد است و ما به کار برای توسعه آن ادامه خواهیم داد.»

به گفته وی، رشد GDP عمدتاً به دلیل بخش خدمات، ساخت‌وساز، فناوری اطلاعات، بخش خدمات عمومی و بخش مالی بوده است.

نیستور افزود: «ما هنوز باید روی رشد در بخش صنعت و کشاورزی کار کنیم. فکر می‌کنم رشد GDP ادامه خواهد داشت. ما پیش‌بینی رشد GDP در سال ۲۰۲۵ را تا ۱،۳ درصد تا پایان سال بازنگری کرده‌ایم و فکر می‌کنم به این پیش‌بینی پایبند خواهیم بود.»

سایت خبری «پوینت»

https://point.md/ru/novosti/ekonomika/doina-nistor-o-roste-vvp-na-1-1-tsifry-obnadezhivaiushchie/