ابراز تمایل مالزی برای پیوستن به گروه بریکس (BRICS)

مالزی به‌عنوان یکی از اقتصادهای نوظهور جنوب شرق آسیا، تمایل خود را برای پیوستن به گروه بریکس(BRICS) اعلام کرده است.

گروه بریکس که در سال ۲۰۰۹ توسط برزیل، روسیه، هند و چین تأسیس شد، به‌دنبال گسترش سرمایه‌گذاری خارجی و همکاری‌های اقتصادی است. در سال 2024، این گروه از کشورهای مصر، اتیوپی، ایران و امارات متحده عربی به‌عنوان اعضای جدید استقبال نمود. در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۴، نخست‌وزیر مالزی انور ابراهیم اعلام کرد کشورش به‌عنوان کشور شریک گفتگو(Partner Country)در  بریکس شناخته شد و همچنین به منظور عضویت کامل درخواست پیوستن به این گروه را نیز ارائه داده است که از سوی کشورهای عضو در حال بررسی است. این تصمیم در پی درخواست رسمی دولت مالزی و تأسیس این دسته جدید از عضویت در اجلاس سران گروه بریکس در کازان روسیه اتخاذ شد. در مجموع، ۱۳ کشور شامل مالزی، بلاروس، بولیوی، کوبا، اندونزی، قزاقستان، نیجریه، تایلند، ترکیه، اوگاندا، ازبکستان و ویتنام به‌عنوان کشورهای شریک به این گروه افزوده شدند.

در کنار درخواست مالزی برای پیوستن به بریکس، این کشور همچنان به‌طور فعال در ابتکارات تحت رهبری غربی مانند چارچوب اقتصادی هند-آقیانوسیه (IPEF) و توافق جامع و پیشرفته مشارکت ترانس‌پاسیفیک (CPTPP) مشارکت دارد. همچنین، روابط نظامی نزدیکی با ایالات متحده حفظ کرده است، از جمله خریدهای مکرر تسلیحات، تمرینات مشترک و برنامه‌های آموزشی. از سوی دیگر چین همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری مالزی است و ایالات متحده دومین منبع بزرگ سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی مالزی پس از اتحادیه اروپا باقی‌مانده است.

انور ابراهیم نخست‌وزیر مالزی، سیاست «آینده مشترک» را به‌عنوان یکی از انگیزه‌های اصلی برای عضویت در بریکس معرفی کرده است. این سیاست مورد استقبال کشورهای آسیایی، آفریقایی، آمریکای لاتین و جنوب جهانی قرار گرفته و با اهداف بریکس در ایجاد همکاری‌های مشترک همسو است. به گفته وی تصمیم به پیوستن به بریکس را نباید به‌عنوان مخالفت با ایالات متحده در رقابت‌های قدرت‌های بزرگ دید. سیاست خارجی مالزی همچنان بی‌طرف باقی‌مانده است، سیاستی که از دهه ۱۹۷۰ با الحاق به جنبش عدم تعهد و برقراری روابط دیپلماتیک با چین آغاز شد.

دلایل اصلی پیوستن :

دلایل اصلی که مالزی قصد دارد به بریکس بپیوندد، همگی با منافع ملی‌اش هم‌راستا هستند. از جمله مهمترین آنها عبارتند از:

جایگاه ژئوپلیتیکی و تقویت همکاری‌های بین‌المللی و چندجانبه‌گرایی:

 به عنوان عضو بریکس، مالزی می‌تواند در مسائل سیاسی جهانی حضور بیشتری پیدا کند، به ویژه در شکل‌دهی به سیاست‌های کشورهای در حال توسعه. این امر به مالزی اجازه می‌دهد تا صدای قوی‌تری به ویژه در نهادهایی مانند سازمان ملل متحد و سازمان تجارت جهانی (WTO) داشته باشد.

مشارکت در ائتلاف‌های استراتژیک:

 کشورهای بریکس اهداف مشترکی در روند حکمرانی جهانی و ترویج چندقطبی شدن دارند. مالزی می‌تواند خود را با این دیدگاه همسو کرده و به ویژه به دلیل اهمیت فزاینده آسیا در سیاست جهانی، از این امر بهره‌برداری کند.

 رشد و توسعه اقتصادی:

دسترسی به بازار بزرگ‌تر: کشورهای عضو بریکس، به‌ویژه چین و هند، از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان هستند. مالزی می‌تواند از طریق پیوستن به این گروه از فرصت‌های تجاری، سرمایه‌گذاری و دسترسی به بازارهای این کشورها بهره‌مند شود.

تنوع در شراکت‌های تجاری: با پیوستن به بریکس، مالزی می‌تواند وابستگی خود را به بازارهای غربی کاهش داده و به اقتصادهای در حال ظهور کشورهای عضو بریکس دست یابد. این امر می‌تواند مالزی را در برابر نوسانات اقتصادی جهانی محافظت کند.

زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری: مالزی می‌تواند از سرمایه‌گذاری کشورهای عضو بریکس، به‌ویژه چین که در پروژه‌های زیرساختی از طریق مبادله راه ابریشم (BRI) فعال است، بهره‌مند شود. پیوستن به بریکس می‌تواند به مالزی کمک کند تا از این جریان سرمایه برای پروژه‌های زیرساختی خود استفاده کند.

 توسعه فناوری و نوآوری:

همکاری در زمینه فناوری: کشورهای بریکس به طور فزاینده‌ای به نوآوری، اقتصاد دیجیتال و توسعه فناوری توجه دارند. مالزی می‌تواند از همکاری با این کشورها در این زمینه‌ها، به ویژه چین و هند که هر دو پیشرو در فناوری و نوآوری هستند، بهره‌مند شود.

اشتراک دانش: مالزی می‌تواند به تحقیق و توسعه و فناوری‌های جدید دسترسی پیدا کند و توانمندی‌های ملی خود را در بخش‌هایی مانند انرژی پاک، بهداشت و کشاورزی بهبود بخشد.

 انرژی و منابع طبیعی:

همکاری در زمینه انرژی: کشورهای بریکس، به ویژه روسیه و برزیل، نقش مهمی در بازار جهانی انرژی دارند. مالزی می‌تواند از دسترسی بهتر به منابع انرژی و همکاری‌های مشترک در این زمینه بهره‌مند شود.

توسعه پایدار: کشورهای بریکس همچنین بر توسعه پایدار و کاهش اثرات زیست‌محیطی اقتصادهای خود تمرکز کرده‌اند. مالزی می‌تواند از این تمرکز برای جذب سرمایه‌گذاری در انرژی‌های پاک، فناوری‌های سبز و پروژه‌های توسعه پایدار بهره‌برداری کند.

 همکاری مالی و پولی:

سیستم‌های مالی جایگزین: یکی از انگیزه‌های کلیدی مالزی می‌تواند مشارکت در سیستم‌های مالی جایگزینی باشد که بریکس به آن پرداخته است. به عنوان مثال، بانک توسعه نوین (NDB) و توافق‌نامه ذخیره اضطراری (CRA)، هر دو توسط بریکس برای تأمین مالی و حمایت از کشورهای عضو تأسیس شده‌اند و مالزی می‌تواند از این منابع مالی بهره‌برداری کند.

 رهبری منطقه‌ای:

نقش رهبری در جنوب‌شرق آسیا: مالزی یک بازیگر تاثیرگذار در جنوب‌شرق آسیاست و با پیوستن به بریکس می‌تواند نقش رهبری خود را در این منطقه تقویت کند. این مشارکت می‌تواند نفوذ مالزی را در آسه‌آن (ASEAN)  که در سال 2025 ریاست آن را هم بر عهده دارد و سایر گروه‌های منطقه‌ای افزایش دهد.

 تعلقات فرهنگی و سیاسی:

علایق مشترک با کشورهای بریکس: مالزی روابط فرهنگی و سیاسی نزدیکی با برخی از کشورهای بریکس دارد. برای مثال، روابط نزدیک مالزی با چین، به‌ویژه در زمینه‌های تجاری و سرمایه‌گذاری، با توجه به نقش فزاینده چین در بریکس همسو است. مالزی همچنین روابط دیپلماتیکی با روسیه و هند دارد که این موضوع پیوستن به بریکس را برای این کشور آسان‌تر می‌کند.

 استراتژی پوشش ریسک:

اراده مالزی برای پیوستن به بریکس، به‌طور واضح نشان‌دهنده تمایل این کشور برای تنوع‌بخشی به روابط بین‌المللی و مشارکت در فرآیندهای جهانی است، بدون آنکه به‌طور کامل از سیاست‌های بی‌طرفی که سال‌ها به آن پایبند بوده، دور شود.

 

https://asia.nikkei.com/Newsletters/One-time/Special-edition/Malaysia-and-Thailand-keen-to-join-BRICS

https://fulcrum.sg/malaysias-brics-bid-not-aligning-away-from-non-alignment/

https://www.malaymail.com/news/what-you-think/2024/07/01/balancing-act-can-malaysia-bridge-the-divide-as-asean-navigates-brics-syed-alwee-alsagoff/142368?utm_source=chatgpt.com

https://selangorjournal.my/2025/01/partnering-with-brics-based-on-pragmatism-not-politics-minister/?utm_source=chatgpt.com