معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران

۱۴۰۳/۱۱/۰۷- ۱۰:۴۶

اخبار اقتصادی پاکستان – اسلام آباد

اهم اخبار و تحولات اقتصادی پاکستان در هفته اول بهمن ماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر می‌باشد:

اهمیت معدن «ریکودیک» در پاکستان

این مقاله به اهمیت معدن «ریکودیق» در پاکستان و پتانسیل آن برای تولید مس و طلا در آینده نزدیک می‌پردازد. ریکودیق به عنوان بزرگترین منبع دست‌نخورده مس در جهان شناخته می‌شود و ممکن است تا سال 2028، زمانی که بازار مس در تنگنا قرار دارد، شروع به تولید مس و طلا کند. این معدن به دلیل موقعیت استراتژیک خود، که از لحاظ سیاسی و قضائی با مشکلاتی مواجه بوده، اکنون با سرمایه‌گذاری‌های سنگین و توسعه زیرساخت‌ها روبه‌روست. میزان سرمایه‌گذاری اولیه برای فاز اول معدن 5.5 میلیارد دلار برآورد شده است، که می‌تواند سالانه 200,000 تن کنسانتره مس و 250,000 اونس طلا تولید کند. در فاز بعدی، سرمایه‌گذاری دیگری معادل 3.5 میلیارد دلار برای افزایش ظرفیت معدن به 400,000 تن مس و 500,000 اونس طلا خواهد بود.

تولید معدن کنسانتره مس است که باید تصفیه شود تا مس قابل استفاده به دست آید. پیش‌بینی می‌شود که این معدن سالانه بیش از 2.8 میلیارد دلار صادرات مس و 450 میلیون دلار صادرات طلا داشته باشد.

مقاله همچنین به چالش‌های لجستیکی برای حمل‌ونقل مواد معدنی از معدن به بندر کراچی از طریق راه‌آهن اشاره دارد و پیشنهاد می‌کند که با استفاده از منابع داخلی مانند زغال‌سنگ «تار»، می‌توان از سوخت‌های وارداتی اجتناب کرد و برای تأمین برق مورد نیاز معدن از این منابع استفاده کرد.در نهایت، نویسنده تأکید می‌کند که برای جلوگیری از گرفتار شدن در «دشمنی منابع»، پاکستان باید برنامه‌ای جامع برای افزودن ارزش به منابع معدنی خود داشته باشد و به سمت توسعه صنایع پایین‌دستی و صادرات محصولات با ارزش افزوده حرکت کند.

https://www.dawn.com/news/1886434/rekodiqs-golden-promises

 بودجه بازنشستگی پاکستان

بودجه بازنشستگی پاکستان به شدت افزایش یافته و در سال مالی 2025 از مرز یک تریلیون روپیه گذشته است. مطابق گفته‌های مفتاح اسماعیل، وزیر دارایی پیشین، در صورت عدم مدیریت، این بودجه طی هفت تا هشت سال از بودجه دفاعی بیشتر خواهد شد.مشکلات شامل سیستم ناکارآمدی است که منجر به دریافت چندین بازنشستگی توسط یک فرد می‌شود. بودجه بازنشستگی بیش از ۶ برابر مجموع تخصیص‌های محیط زیست، مسکن، بهداشت و آموزش است و 65 درصد آن مربوط به بازنشستگی نظامیان است.اقدامات اخیر دولت شامل محدودسازی بازنشستگی‌های چندگانه، تغییر مبنای محاسبه و کاهش نرخ افزایش بوده است. هرچند، این اصلاحات تنها نرخ رشد بودجه را کاهش می‌دهند و مشکل ریشه‌ای پابرجاست.

https://www.dawn.com/news/1884747/pension-pain

 دولت مقرون به صرفه بودن هزینه‌ها در عملیات بندری را تضمین می‌کند

قیصر احمد شیخ، وزیر امور دریایی فدرال، به جامعه تجاری اطمینان داده است که دولت از مقرون به صرفه بودن عملیات بندر اطمینان حاصل خواهد کرد و نیز به نگرانی‌ها در مورد افزایش هزینه‌های بندر در بندر کراچی (KPT) رسیدگی خواهد کرد. وزیر به KPT دستور داد تا یک طرح جامع برای منطقی‌سازی هزینه‌های بندری با حفظ کیفیت ارائه خدمات آماده کند. کارگروهی برای نظارت بر پیشرفت تشکیل خواهد شد. علاوه بر این، سیستم ارزیابی گمرکی بدون چهره (FCA) که اخیرا راه اندازی شده است، زمان ترخیص کالا را از 109 ساعت به 18 ساعت کاهش داده است و برنامه‌هایی برای ایجاد یک مرکز آزمون متمرکز در کراچی برای افزایش کارایی و شفافیت در حال انجام است.

https://www.dawn.com/news/1887081/rising-port-charges-hurting-businesses-maritime-minister-notes

 بانک جهانی چارچوب مشارکت 20 میلیارد دلاری کشور را برای پاکستان راه اندازی می‌کند

بانک جهانی به طور رسمی یک چارچوب یک دهه مشارکت کشوری (CPF) را برای پاکستان به ارزش 20 میلیارد دلار با هدف رسیدگی به چالش‌های اقتصادی و توسعه‌ای این کشور راه‌اندازی کرده است. چارچوب مشارکت کشوری (CPF) شش نتیجه کلیدی را با اهداف بلندپروازانه 10 ساله ترسیم می‌کند، از جمله کاهش کوتاهی قدی کودکان، رسیدگی به فقر یادگیری، افزایش انعطاف پذیری آب و هوا، انتقال به انرژی پاک تر، و بهبود کیفیت هوا. مقامات بانک جهانی خطرات بالای این مشارکت ده ساله را تصدیق کردند، اما تعهد خود را به حمایت از اهداف توسعه پاکستان، با تاکید بر نیاز به اصلاحات ساختاری و سیاستی، و همچنین اهرم سرمایه گذاری بخش خصوصی در کنار منابع بانک جهانی ابراز کردند.

https://www.dawn.com/news/1887312/pm-hails-20bn-world-bank-partnership-to-boost-growth

 

 صادرات با افزایش 7.65 درصدی به 4.627 تریلیون روپیه در نیمه اول سال مالی 2024-25 رسید

براساس گزارش اداره آمار پاکستان (PBS)، صادرات این کشور در نیمه اول سال مالی 2024-25 به میزان 7.65 درصد افزایش یافته است. جزئیات این گزارش به شرح زیر است:

- کل صادرات جولای تا دسامبر 2024-25: 16.53 میلیارد دلار

- کل واردات جولای تا دسامبر 2024-25: 27.66 میلیارد دلار

- صادرات در دسامبر 2024: 2.90 میلیارد دلار

- واردات در دسامبر 2024: 5.36 میلیارد دلار

تراز تجاری پاکستان همچنان منفی است، با وارداتی بیشتر از صادرات.

در دسامبر 2024، صادرات نسبت به واردات تقریباً نصف بوده است.

https://profit.pakistantoday.com.pk/2025/01/23/exports-up-by-7-65-to-rs-4-627-trillion-in-1st-half/

 رشد صادرات مواد غذایی خام پاکستان در نیمه اول سال مالی 2024-25

صادرات مواد غذایی خام با رشد 13.83٪ به 3.96 میلیارد دلار رسید (در مقایسه با 3.48 میلیارد دلار در مدت مشابه سال قبل).

عامل اصلی: افزایش قابل توجه در صادرات برنج.

برنج (Rice):

صادرات کلی برنج: رشد 14.50٪ به 1.87 میلیارد دلار در ارزش.

برنج باسماتی:

رشد 30.62٪ در حجم به 416,491 تن.

رشد 18.06٪ در ارزش به 433.82 میلیون دلار.

برنج غیر باسماتی:

رشد 13.47٪ در ارزش به 1.44 میلیارد دلار.

رشد 17.35٪ در حجم به 2.643 میلیون تن.

دلیل اصلی رشد :

بازارهای جدید: افتتاح بازارهایی مانند بنگلادش.

بازارهای موجود: تقاضای قوی در اتحادیه اروپا و بریتانیا.

شکر (Sugar):

رشد چشمگیر صادرات شکر: 632,804 تن در 2024-25 (در مقایسه با 33,101 تن در سال گذشته).

گوشت (Meat):

رشد صادرات: 3.64٪.

دلایل رشد:بازارهای جدید، افزایش تعداد شرکت‌های صادرکننده، تأیید کشتارگاه‌های جدید.

اثرات آن بر بازار داخلی : قیمت گوشت گاومیش از 700 روپیه به 1,400 روپیه در سه سال و نیم اخیر رسیده است.

سبزیجات و میوه‌ها:

صادرات سبزیجات (مانند پیاز): رشد 1.71٪.

صادرات میوه‌ها:

کاهش 1.32٪.

ماهی و محصولات دریایی:

رشد صادرات: 1.47٪.

تأثیر بر بازار داخلی: قیمت برنج باسماتی از 150 روپیه به 400 روپیه در هر کیلوگرم و قیمت گوشت و سایر اقلام غذایی افزایش قابل توجهی داشته است.

چالش‌ها برای مصرف‌کنندگان داخلی: صادرات گسترده باعث کاهش عرضه داخلی و افزایش قیمت‌ها شده است.

https://profit.pakistantoday.com.pk/2025/01/24/pakistans-food-exports-rise-by-13-83-on-strong-rice-shipments/

 هشدار صنعت نساجی نسبت به تغییرات در طرح تسهیل صادرات

صنعت نساجی پاکستان به دولت هشدار می دهد که تغییرات پیشنهادی در طرح تسهیل صادرات، به ویژه اعمال مالیات بر فروش بر نخ وارداتی، می‌تواند به شدت به رشد صادرات این کشور آسیب برساند. این صنعت در حال حاضر کاهش قابل توجهی در صادرات داشته است و از 19.3 میلیارد دلار در سال مالی 22 به 16.6 میلیارد دلار در سال مالی 24 کاهش یافته است و از دولت می خواهد تا از اختلال در رشد صادراتی این بخش جلوگیری کند.

https://www.dawn.com/news/1886842/exporters-warn-against-changes-in-export-facilitation-scheme

 پاکستان بخش گندم را تا سال مالی 26 - 2025 حذف خواهد کرد

بر اساس برنامه جاری صندوق بین المللی پول، دولت متعهد شده است که بازارهای کالاهای کشاورزی را از سال مالی 26 حذف کند. در یک رژیم بازار بدون مقررات، دولت از اعلام قیمت های حمایتی برای کالاهای کلیدی مانند گندم جلوگیری می‌کند و دیگر مانند سال های گذشته به خرید نمی‌پردازد.دولت فدرال پاکستان با هدف تضمین کارایی بازار و امنیت غذایی در تلاش است تا بخش گندم را برای برآورده کردن شرایط صندوق بین المللی پول از مقررات خارج کند. دولت قصد دارد اعلام قیمت های حمایتی و تدارکات را متوقف کند و یک کارگاه ملی در 24 ژانویه 2025 برای توسعه یک استراتژی جامع برای مقررات زدایی برگزار خواهد شد. ممکن است یک نهاد جدید که به طور مشترک توسط دولت های فدرال و استانی اداره می‌شود، برای حفظ ذخایر استراتژیک گندم و رسیدگی به شرایط اضطراری امنیت غذایی پیش بینی نشده ایجاد شود.

https://www.brecorder.com/news/40343940/wheat-sector-govt-fast-tracks-deregulation-under-imf-terms

 70000 شرکت جدید به اتاق بازرگانی دبی می‌پیوندند که از این تعداد بیش از 6000 شرکت پاکستانی هستند

در سال ۲۰۲۴، تعداد شرکت‌های جدیدی که به اتاق بازرگانی دبی پیوسته‌اند به ۷۰,۰۰۰ رسید که نشان‌دهنده رشد سالانه ۱۸ درصدی در تعداد اعضا است. در این میان، شرکت‌های پاکستانی نقش قابل‌توجهی ایفا کردند و بیش از ۶,۰۰۰ شرکت جدید پاکستانی طی ۹ ماه اول سال به این اتاق پیوستند، که پاکستان را به دومین مشارکت‌کننده بزرگ پس از هند تبدیل کرده است.

۶,۰۶۱ شرکت پاکستانی در ۹ ماه اول سال ۲۰۲۴ به اتاق بازرگانی دبی پیوستند.این تعداد بیش از ۸ درصد از کل عضویت‌های جدید را شامل می‌شود.شرکت‌های کوچک و متوسط پاکستانی با استفاده از محیط کسب‌وکار دوستانه دبی، نمایشگاه‌های تجاری و مناطق آزاد، جایگاه خود را تقویت کرده‌اند.

ارزش کل صادرات و بازصادرات اعضای اتاق دبی به ۳۰۹.۶ میلیارد درهم رسید که رشد سالانه ۹.۲ درصدی را نشان می‌دهد.این موضوع بر نقش دبی به‌عنوان مرکز تجارت جهانی تأکید می‌کند.

دبی در سال ۲۰۲۴، برای دومین سال پیاپی در شاخص جهانی شهرهای قدرتمند (GPCI)، رتبه هشتم جهان و اول خاورمیانه را به خود اختصاص داد.

https://www.brecorder.com/news/40343875/70000-new-firms-join-dubai-chamber-of-commerce-of-which-more-than-6000-are-pakistani

 افزایش ورودی‌های ارزی

ارسال‌های ارزی (Remittances) توسط کارگران مهاجر پاکستانی به‌عنوان یکی از عوامل نجات‌دهنده اقتصاد این کشور در دو دهه گذشته شناخته شده است. با توجه به رشد کند و گاه ایستا درآمدهای صادراتی و کاهش سرمایه‌گذاری‌های خارجی، دولت‌های مختلف به‌طور مداوم بر ارسال‌های ارزی برای افزایش مصرف وارداتی و تحریک رشد اقتصادی تکیه کرده‌اند. بنابراین، حتی افزایش اندک در مقدار ارسال‌شده از طرف پاکستانی‌های مقیم خارج همیشه موجب خوشحالی است.در سال مالی جاری، ارسال‌های ارزی با افزایش چشمگیر یک‌سوم به رکورد 17.8 میلیارد دلار در نیمه اول سال تا دسامبر رسید که نسبت به 13.4 میلیارد دلار در سال گذشته افزایش یافته است. این امر امیدواری‌هایی به وجود آورده که کشور قادر به دستیابی به هدف ارسال‌های ارزی 35 میلیارد دلاری خواهد بود که از درآمدهای صادراتی نیز بیشتر است. نخست‌وزیر این موفقیت را به‌عنوان دلیلی برای ثبات اقتصادی و تعهد پاکستانی‌های مقیم خارج به توسعه کشور مطرح کرده است.بازارشناسان افزایش ارسال‌های ارزی از طریق کانال‌های رسمی‌بانکی را به عواملی مانند مقابله با تجارت غیرقانونی ارز و قاچاق به افغانستان، کنترل‌های شدیدتر بر شرکت‌های صرافی، ثبات نرخ ارز، و افزایش مهاجرت نیروی کار، به ویژه حرفه‌ای‌های جوان IT، نسبت می‌دهند. پیش‌بینی می‌شود که اگر تجارت غیرقانونی ارز مهار شود و کنترل‌های گمرکی برای جلوگیری از واردات با فاکتورهای کمتر از ارزش واقعی تقویت گردد، ارسال‌های ارزی به 60 میلیارد دلار در سال نیز افزایش یابد.

در حالی که افزایش ارسال‌های ارزی به عنوان یک توسعه مثبت برای اقتصاد در نظر گرفته می‌شود، زیرا موجب ایجاد مازاد در حساب جاری، ثبات نرخ ارز، و بهبود ذخایر ارزی بانک مرکزی شده است، نباید تنها بر آن‌ها به‌عنوان ابزار ثبات حساب‌های خارجی تکیه کرد. مطالعات نشان داده‌اند که افزایش ارسال‌های ارزی مصرف و واردات را افزایش داده و می‌تواند تولید داخلی و صادرات را کاهش دهد و اقتصادهای کشورهای دریافت‌کننده را در برابر بحران‌های اقتصادی جهانی و منطقه‌ای آسیب‌پذیرتر کند.در نهایت، ارسال‌های ارزی نمایانگر پول‌های سخت‌کوشانه کارگران مهاجر پاکستانی است که باید به‌طور مؤثر برای توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور استفاده شود و به جای خرج شدن در کالاهای لوکس وارداتی، باید در پروژه‌های تولیدی و بهره‌وری صنایع و کشاورزی سرمایه‌گذاری شود تا وابستگی به ارسال‌های ارزی غیرقابل پیش‌بینی کاهش یابد.

https://www.dawn.com/news/1884673

 صادرات برنج پاکستان با وجود چالش های جهانی ۱۹ درصد افزایش یافت

صادرات برنج پاکستان در نیمه اول سال مالی جاری رشد قابل توجه 19 درصدی را نشان داده است، به طوری که صادرات برنج باسماتی 30.4 درصد و صادرات برنج غیر باسماتی 17.2 درصد افزایش یافته است. علیرغم چالش‌های جهانی، از جمله درگیری‌های دریای سرخ و سیاست‌های صادرات تهاجمی هند، برنج مرغوب پاکستان همچنان تقاضای زیادی در سطح بین‌المللی دارد و صادرات آن از جولای تا دسامبر 2024 به 3.06 میلیون تن به ارزش 1.87 میلیارد دلار رسیده است. صنعت انتظار دارد این رشد ادامه یابد. با پیش بینی صادرات 4.5 میلیارد دلاری تا پایان سال مالی جاری.

https://tribune.com.pk/story/2523605/rice-exporters-overcome-challenges-as-sales-grow-19

پاکستان شاهد افزایش 114 درصدی در بازگرداندن سود توسط سرمایه گذاران خارجی است

پاکستان شاهد افزایش قابل توجهی در بازگرداندن سود توسط سرمایه‌گذاران خارجی بود که با افزایش 114 درصدی به 1.215 میلیارد دلار در نیمه اول سال مالی جاری رسید. این افزایش پس از آن صورت گرفت که دولت محدودیت‌های ارسال‌های خارجی را کاهش داد، شرطی که صندوق بین‌المللی پول (IMF) برای پاکستان تعیین کرد تا بسته کمکی ۷ میلیارد دلاری را تضمین کند. بزرگترین دریافت کنندگان بازگرداندن سود، بریتانیا، چین، ایالات متحده، امارات متحده عربی و هنگ کنگ بودند که بخش تولیدی با 432.8 میلیون دلار سود بازگردانده شده پیشتاز است.

https://www.dawn.com/news/1886695/repatriation-of-profit-surges-114pc

 صادرات نساجی و پوشاک پاکستان 9.67 درصد رشد داشته است

صادرات نساجی و پوشاک پاکستان در نیمه اول سال مالی جاری با رشد 9.67 درصدی به 9.08 میلیارد دلار رسید که ناشی از رشد قوی در صادرات پوشاک آماده، لباس بافتنی و لباس خواب بود. مجموع صادرات کشور نیز در همین مدت با 11.04 درصد افزایش به 16.64 میلیارد دلار رسید. با این حال، کارشناسان تجارت هشدار می دهند که علیرغم افزایش تقاضا برای پوشاک پاکستانی پس از اختلال در عرضه از بنگلادش ، این بخش همچنان با چالش هایی در رقابت با رقبای منطقه ای به دلیل اقدامات مالیاتی سخت مواجه است.

https://www.dawn.com/news/1886692/textile-exports-rise-96pc-in-1hfy25

 قبض واردات پاکستان در نیمه اول سال مالی 25 به 6.52 درصد افزایش یافت

هزینه کلی واردات پاکستان در نیمه اول سال مالی جاری با 6.52 درصد افزایش به 27.84 میلیارد دلار رسید که ناشی از رشد در بخش های مواد خام، محصولات نساجی، محصولات کشاورزی، ماشین آلات و خودرو است. صورتحساب واردات نفت تنها با 1 درصد رشد به 8.08 میلیارد دلار رسید و واردات نفت خام از نظر ارزش 3.03 درصد افزایش یافت. سایر افزایش های قابل توجه شامل واردات ماشین آلات (افزایش 15.69%)، واردات کود (39.83%) و واردات ماشین آلات نساجی (53.90%) است. در مقابل، واردات تلفن همراه به دلیل افزایش نرخ مالیات، 7.46 درصد کاهش یافت.

https://www.dawn.com/news/1886693/oil-imports-show-paltry-growth

 ذخایر جدید نفت و گاز در سند و پنجاب کشف شد

شرکت توسعه نفت و گاز با مسئولیت محدود (OGDCL) اکتشافات جدیدی از ذخایر نفت و گاز در استان‌های سند و پنجاب انجام داده است. با استفاده از فناوری پیشرفته تحریک چند فیزیکوشیمیایی، تولید نفت خام در میدان نفتی پیساخی در حیدرآباد 145 بشکه در روز افزایش یافت. علاوه بر این، برای اولین بار ذخایر گاز در میدان Mari East در رحیم یارخان کشف شد که 2 گاز MMSCFD از طریق یک خط لوله 14.5 کیلومتری به کود انگرو منتقل شد.

https://dunya.com.pk/index.php/business/2025-01-21/2464443

بانک جهانی از اصلاحات توسعه پاکستان حمایت می‌کند

مدیران اجرایی بانک جهانی حمایت قاطع خود را از اصلاحات توسعه پاکستان ابراز کرده و بر اهمیت هماهنگی موثر شرکا و همسویی کمک کنندگان تاکید کرده اند. آنها چارچوب جدید مشارکت کشوری (CPF) را برای پاکستان تصویب کردند که تعامل بانک با این کشور از سال 2026 تا 2035 را هدایت می‌کند. راه حل های بخش خصوصی و رویکردهای مبتنی بر داده برای ردیابی پیشرفت و اطمینان از نتایج پایدار.

https://www.dawn.com/news/1886220/world-bank-for-improving-liaison-with-pakistans-development-partners

 چالش ها و فرصت های اقتصادی پاکستان

اقتصاد پاکستان با وجود بهبود شاخص های اقتصاد کلان همچنان در چرخه رشد پایین گیر کرده است. صندوق بین المللی پول هشدار می دهد که کشورهای کم درآمد مانند پاکستان در برابر شوک های خارجی آسیب پذیر هستند. برای کاهش این موضوع، پاکستان در حال بررسی فرصت های تجاری منطقه ای، از جمله یادداشت تفاهم اخیر با بنگلادش و برنامه ریزی برای ایجاد یک مرکز تجاری با آذربایجان است. این کشور همچنین به دنبال تنوع بخشیدن به اقتصاد خود، کاهش وابستگی به واردات تامین شده از طریق بدهی و افزایش صادرات است. علاوه بر این، پاکستان به دنبال تقویت همکاری‌های اقتصادی دوجانبه با کشورهایی مانند ایران، عراق و اندونزی است. به طور کلی، پاکستان با چالش های اقتصادی قابل توجهی مواجه است، اما در حال برداشتن گام هایی برای ارتقای رشد پایدار و کاهش آسیب پذیری خارجی است.

https://www.dawn.com/news/1886482/boosting-growth-in-a-durable-way

 کسری تجاری پاکستان با کشورهای همسایه افزایش یافت

کسری تجاری پاکستان با 9 کشور همسایه از جمله چین، هند و بنگلادش با 43.22 درصد افزایش به 5.328 میلیارد دلار در نیمه اول سال مالی جاری (سال مالی 25) رسید که عمدتاً به دلیل واردات بیشتر از این کشورها بود. در حالی که صادرات به افغانستان، بنگلادش و سریلانکا شاهد رشد غیرعادی بود، صادرات به چین کاهش یافت که به افزایش شکاف تجاری کمک کرد. مجموع صادرات پاکستان در نیمه اول سال مالی 25 به 16.56 میلیارد دلار رسید که 10.52 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشت، اما سهم این کشور در کل صادرات به کشورهای منطقه همچنان پایین و 14.51 درصد است.

https://www.dawn.com/news/1886222/trade-deficit-with-nine-countries-surges-43pc

 تفاهم نامه‌هایی برای تقویت دامداری و بخش کشاورزی امضا شد

دو یادداشت تفاهم مهم برای تقویت بخش های دامداری و کشاورزی در سند امضا شد. اولین تفاهم نامه، یک توافق سه جانبه بین بخش دام و شیلات، بنیاد ثار و دانشگاه کشاورزی سند تاندجام، با هدف ارتقای آموزش، تحقیق و ظرفیت سازی در منطقه است. تفاهم نامه دوم، بین بخش دام و شیلات و دانشگاه کشاورزی، آب و علوم دریایی یوتال، بر پیشبرد شیوه‌های کشاورزی در سند از طریق تحقیقات مشترک و طرح های ارائه خدمات متمرکز است.

https://tribune.com.pk/story/2522987/mous-signed-to-boost-livestock-agri-sectors

متن دیدگاه
نظرات کاربران
تاکنون نظری ثبت نشده است

امتیاز شما