اخبار اقتصادی یونان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی یونان در هفتۀ دوم دی ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

 دیدگاههای رئیس بانک مرکزی در رابطه با موضوعات اقتصادی

آقای استورناراس رئیس بانک مرکزی یونان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «اسکای» به مشکلات مربوط به کمبود نیروی کار در کشور اشاره نمود  و مدعی شد که یونان با کمبود ۲۰۰ هزار نیروی کار مواجه است. وی با اشاره به کاهش نیروی کاری ناشی از پیری جمعیت، بر لزوم جذب مهاجران خارجی در اروپا تاکید کرد. اهم نکات مطرح شده از سوی وی عبارت است:

سیاست های ترامپ در خصوص اخراج مهاجرین: وی در مورد سیاست‌های دونالد ترامپ اعلام کرد تصمیم رئیس جمهور منتخب برای اخراج مهاجران ممکن است باعث ایجاد تورم در آمریکا شود، چرا که با کوچک شدن بازار کار و حفظ تقاضا در سطح کنونی، دستمزد افزایش پیدا خواهد کرد. رئیس بانک مرکزی در مورد تهدید ترامپ در زمینه افزایش تعرفه ‌ها گمرکی علیه کالاهای اروپایی گفت در صورت افزایش ۱۰ درصدی تعرفه‌ های گمرکی، تولید ناخالص داخلی اروپا به میزان ۱ درصد کاهش خواهد یافت. این نوع تهدیدها متعلق به  گذشته است و لزوم انجام هماهنگی‌های در اروپا و تعیین یک مذاکره ‌کننده ویژه از سوی اتحادیه اروپا، مشابه با فرآیند خروج بریتانیا از اتحادیه است.

کاهش مالیات بر ارزش افزوده: وی در زمینه کاهش مالیات افزوده مدعی شد کاهش مالیات بر ارزش افزوده  بر مواد غذایی نمی‌تواند مسئله گرانی و تورم موجود در یونان را حل کند. کاهش مالیات بر ارزش افزوده ممکن است به افزایش حاشیه سود شرکت ها منجر شود و تاثیر چندانی به کاهش تورم نداشته باشد.

وضعیت اقتصاد یونان: با توجه به شرایط پرتلاطم بین‌المللی و علیرغم وجود جنگ‌ در دو طرف مرزهای این کشور، وضعیت اقتصاد  خوب است. اقتصاد یونان در حال رشد با نرخ ۲.۳ درصد است که سریع ‌تر از نرخ میانگین اتحادیه اروپا می‌باشد. 

 آماری از مسافران فرودگاه‎های یونان

به گفته سازمان هواپیمایی کشوری یونان تردد مسافر در فرودگاه ‌های کشور رشد چشمگیری داشته و رکورد جدیدی را به ثبت رسانده است. طبق آمار منتشر شده در 11 ماه اول سال 2024، تردد مسافر نسبت به دوره مشابه سال گذشته به میزان 9.3 درصد افزایش یافته است. در این مدت تعداد مسافران به 76.249.626 نفر رسید که در مقایسه با دوره نسبی سال گذشته (69.774.369 مسافر) رشد قابل توجهی داشته است. در مورد تعداد پروازها (ورود و خروج هواپیماها به مقاصد داخلی و خارجی)، طی 11 ماه اول سال جاری، مجموعا 577.118 پرواز در 39 فرودگاه کشور ثبت شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته (536.679 پرواز) 7.5 درصد بیشتر بوده است.

 اولویت‎های وزارت زیرساخت و حمل و نقل

وزارت زیرساخت و حمل و نقل یونان به معرفی برخی از مهمترین پروژه‌های انجام شده و در حال اجرا سال 2024 و پروژه‎های برنامه ‌ریزی‌ شده برای سال جدید در حوزه زیرساخت‌ و حمل‌ و نقل پرداخت. به ادعای این وزارتخانه در سال جاری پروژه‌‎هایی همچون مترو شهر تسالونیکی که یکی از مهم ترین پروژه‌ های دهه اخیر ارزیابی می‎شود، به بهره ‌برداری رسید و شماری از پروژه‌ های عمرانی دیگر جهت توسعه زیرساخت‌ ها و تقویت حمل‌ و نقل عمومی آغاز شد. وزیر زیرساخت و حمل و نقل اعلام نمود که اقتصاد یونان علیرغم بی ‌ثباتی‌ های بین‎المللی در حال رشد است و در این راستا این وزارتخانه نقش حیاتی ایفا می‎کند.

در زمینه مقابله با بحران تغییرات اقلیمی، وزارت مذکور پروژه‌ های مهم آبیاری، ضد سیلاب و بهبود زیرساخت‌ های آبرسانی در سراسر کشور را آغاز کرد. این وزارتخانه همچنین در حال اجرای پروژه‌ هایی برای ارتقای ساختمان‌های مدارس، بیمارستان ‌ها و دادگاه ‌های کشور است.

در حوزه حمل ‌و نقل برنامه اصلاح سازمان راه‌ آهن در دستور کار است. پروژه‌ هایی برای تقویت برقی سازی حمل و نقل در حال انجام است و پرداخت یارانه برای خریداری خودروهای برقی همچون دو سال گذشته ادامه خواهد یافت. تا کنون دولت 60 میلیون یورو برای خریداری 20 هزار خودرو برقی به عنوان یارانه پرداخت کرده است.  در بخش حمل ‌و نقل عمومی ارتقای ناوگان وسایل نقلیه عمومی در راس اولویت های وزارتخانه قرار دارد.

سهم بالای مالیات غیر مستقیم در یونان

اقتصاد یونان در طول تمامی دهه‌های گذشته وابسته به مالیات ‌های غیر مستقیم به عنوان اصلی‌ ترین منبع درآمدهای مالیاتی دولت بوده و علیرغم اصلاحات گسترده سالهای اخیر این روند همچنان ادامه دارد. شایان ذکر است که بر اساس تحقیقات انجام شده در سطح اروپا، یونان دارای بالاترین میزان درآمدهای مالیاتی از طریق مالیات‌ های غیر مستقیم است که علت آن نیز به نرخ‎های بالای این نوع مالیات در کشور مربوط می‎شود.

طبق آمار اتحادیه اروپا، یونان دارای یکی از بالاترین نرخ های مالیات بر ارزش افزوده در اتحادیه اروپا است. نرخ مالیات بر ارزش افزوده در یونان به 24 درصد می‎رسد. فقط کشورهای مجارستان، کرواسی، دانمارک و سوئد دارای نرخ بالاتر از یونان هستند. ضمنا یونان دارای یکی از بالاترین نرخ‎‌های مالیات‎‌های ویژه مصرفی در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.

همچنین درآمدهای حاصل از مالیات ‌های غیر مستقیم در یونان، به ویژه از طریق مالیات بر ارزش افزوده و مالیات ‌های ویژه مصرفی، به حدود 15 درصد تولید ناخالص داخلی کشوررسیده است. این در حالی است که درآمدهای حاصل از مالیات بر درآمد تقریبا نیمی از این مقدار می‌باشد. این موضوع وابستگی شدید اقتصاد یونان به مالیات‌ غیر مستقیم را نشان می‎دهد. کارشناسان بر این باورند که سطح بالای مالیات غیر مستقیم به نوعی نشان دهنده ناتوانی دولت‌ ها در کسب مالیات مستقیم از طریق شناسایی و مالیات‌ گذاری بر درآمدهای واقعی افراد حقیقی و حقوقی است.

یکی از بزرگترین معضلات نظام مالیاتی متکی بر مالیات غیر مستقیم، غیر عادلانه بودن مالیات‌ های غیر مستقیم است چرا که این نوع مالیات برای همه شهروندان بر اساس یک میزان واحد و بدون توجه به سطح درآمد آنها اعمال می‎شود. علیرغم انجام اصلاحات در نظام مالیاتی کشور، همچنان نسبت مالیات ‌های مستقیم و غیر مستقیم به عنوان یکی از مسائل اساسی در اقتصاد یونان به قوت خود باقی است. هیچ دولتی تاکنون نتواسته است گام‎‌های اساسی جهت کاهش مالیات‌ های غیرمستقیم بردارد و تمام تغییرات اعمال شده در این زمینه بسیار محدود و ناچیز بوده است.

 رقابت یونان و چین در کشتیرانی تجاری

ناوگان چین از نظر ظرفیت از ناوگان متعلق به شرکت‎های یونانی پیشی گرفته است، شوک موقتی در جامعه کشتیرانی یونان ایجاد کرد. رشد سریع ناوگان تجاری چین در دهه‎های اخیر تردید ناپذیر است. چین در تلاش است تا به خودکفایی در حمل ‌و نقل دریایی برسد تا بتواند محصولات خود را صادر کرده و مواد اولیه مورد نیاز صنایع کشور و امنیت انرژی خود را تامین کند. یونان و چین احترام متقابل به یکدیگر دارند و چینی‎ها بارها از همکاری با یونان و نقش این کشور در توسعه صنعت کشتی ‌سازی چین در سال‎های اول آغاز کار خود تقدیر کرده‎اند.

ناوگان تجاری چین در حال حاضر در رتبه دوم جهان از نظر ظرفیت حمل بار واقعی و در رتبه اول از نظر تعداد کشتی‎ ها قرار دارد. این امر نشانه مشکلات جاری اروپا در زمینه رقابت‌پذیری است، به خصوص به علت مقررات سختگیرانه ای که در اتحادیه اروپا اعمال می‎شود. 74 درصد تجارت خارجی اتحادیه اروپا از طریق دریا انجام می‎شود و اهمیت کشتیرانی برای اقتصاد و استقلال اروپا غیر قابل انکار است.

ناوگان یونانی ستون اصلی صنعت کشتیرانی اروپا شناخته می‌شود و بیش از 60 درصد از ناوگان اتحادیه اروپا تحت مالکیت شرکت های یونانی است. اما قوانین سختگیرانه اتحادیه اروپا در این زمینه، توسعه بیشتر این صنعت را با چالش روبه‌رو کرده است.

 یونان سرمایه گذاری در املاک

طبق اعلام بانک مرکزی یونان، سیر صعودی سرمایه گذاری خارجی در بخش املاک یونان در سال 2024 نیز همچنان ادامه دارد. طبق گزارش بانک مرکزی یونان در نه ماهه اول سال جاری، سرمایه گذاری خارجی در بازار املاک به 1.9 میلیارد یورو رسید که نسبت به دوره مشابه 2023 به میزان 17 درصد افزایش داشته است. با توجه به اینکه در کل سال 2023 ارزش سرمایه گذاری خارجی در بازار املاک به 2 میلیارد یورو رسید، بدیهی است که در سال جاری رکورد تاریخی به ثبت خواهد رسید. به گفته بانک مرکزی 62 درصد سرمایه گذاری مستقیم خارجی، در بازار املاک است در حالیکه در سالهای گذشته بین 20 تا 25 درصد بوده است. ارزش کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی در نه ماهه سال جاری به 3.1 میلیارد یورو رسید که در مقایسه با دوره نسبی سال گذشته کاهش 15 درصدی داشته است. تغییر مقررات برای کسب ویزای طلایی موجب افزایش سرمایه گذاری در بازار ملک در این کشور گردید.

 گلایه سفیر روسیه در آتن از عدم همکاری اقتصادی با یونان

    آقای ماسلوف سفیر روسیه در یونان در مورد همکاری‎های اقتصادی بین دو کشور یونان و روسیه اظهار داشت: «همکاری اقتصادی و تجاری بین دو کشور عملا حدود 2.5 سال پیش قطع شد. مبادلات تجاری در ده ماهه اول سال جاری در مقایسه با 2023 کاهش یافته است. بخش عمده واردات یونان از روسیه گاز طبیعی است.

به گفته وی، تعداد گردشگران روسی که از یونان بازدید می‌کنند کاهش چشم گیری داشته است. پس از قطع پرواز مستقیم بین مسکو و آتن و غیر فعال شدن کارت های بانک های روسی توسط اتحادیه اروپا، علاقه گردشگران روسیه برای سفر به یونان به شدت کاهش یافت. در ده ماه اول سال جاری فقط 15 هزار گردشگر روسی از یونان بازدید کردند. محروم شدن یونان از گردشگران روسی هر سال یک میلیارد یورو برای صنعت گردشگری این کشور هزینه دارد.»

سفیر روسیه در آتن در مورد همکاری در بخش انرژی گفت «دولت یونان مرتب به طور علنی تاکید می‎کند که دوری از گاز روسیه را وظیفه خود می‎داند. کاری ندارم این حرف چقدر واقعبینانه است یا خیر. آتن گاز روسیه را با گاز مایع گران قیمت از منابع دیگر جایگزین کرد. موردی که موجب افزایش چشم گیر قیمت سوخت در کشور شد. شهروندان یونانی مجبور شدند هزینه‎های کلانی بابت گاز و برق پرداخت کنند. به گفته وی بر اساس آمار شرکت توزیع گاز یونان، سهم گاز طبیعی روسیه در تراز انرژی یونان حدود 60 درصد است. شاهد هستیم که راه اندازی ترمینال FSRU آلکساندروپلیس تاثیر چندانی بر میزان واردات گاز از روسیه نداشته است. از آغاز فعالیت این ترمینال، یونان برای مصرف داخلی از آن استفاده نکرده است.