اخبار اقتصادی قبرس

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی قبرس در هفته اول اردیبهشت ماه 1404، مندرج در رسانه‌ها و روزنامه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

بانک مرکزی نرخ مرجع را 11.42 درصد اعلام کرد

  بانک مرکزی قبرس با استناد به اختیاراتی که طبق ماده ۳۱۴A از قانون کیفری، فصل ۱۵۴ به آن اعطا شده است نرخ بهره مرجع را ۱۱.۴۲٪ اعلام کرد. بر اساس این قانون، هر شخصی که در روند اعطای وام یا مدیریت آن، سود مالی یا مادی‌ بیش از این نرخ مرجع کسب کند، مرتکب جرم کیفری شده است. در صورت محکومیت، قانون مجازات‌هایی شامل حبس تا پنج سال، جریمه تا ۳۰٬۰۰۰ یورو یا هر دو را پیش‌بینی کرده است. بانک مرکزی قبرس بر اهمیت پایبندی به مفاد این قانون تأکید می‌کند تا از بروز رفتارهای سوء و سوءاستفاده‌گرانه در بخش اعطای وام جلوگیری شود.

https://www.cna.org.cy/en/article/8352933/reference-interest-rate-set-at-11-42-by-the-central-bank-of-cyprus

 قبرس با استفاده از ابزار دیپلماتیک اقدام به رفع مشکل آب میکند

 تعداد کمی از مردم آگاه بودند که آخرین سفر کنستانتینوس کومپوس به امارات متحده عربی، مأموریتی مرتبط با تلاش‌های گسترده‌تر دیپلماسی قبرس برای رسیدگی به مشکل کم‌آبی کشور بود. در اصل، قبرس به هر سو روی آورد تا واحدهای نمک‌زدایی‌ای پیدا کرده و تهیه کند که بتوانند به حل مشکل آب کمک کنند.

از طریق تحقیقاتی که چند ماه پیش آغاز شده بود، مشخص شد که یکی از کشورهایی که ذخیره‌ای از واحدهای نمک‌زدایی داشت و می‌توانست به قبرس کمک کند، امارات متحده عربی بود. پس مشاوره‌های اولیه و مشخص شدن تمایل امارات برای کمک به رفع این مشکل، کریستودولیدس در خصوص این موضوع با رهبر امارات گفتگو کرد. تیم های فنی دو طرف نیز موضوع را به لحاظ کارآمدی سیستم مورد نیاز بررسی کردند و بعد از توافق نهایی، وزیر امور خارجه در سفر به امارات کار را نهایی کرد. این هدف محقق شد و قرار شد امارات متحده عربی در مجموع 15 واحد نمک‌زدایی به قبرس بفرستد تا این مشکل جدی برطرف شود.

https://www.philenews.com/politiki/article/1577780/i-diplomatia-sinevale-sto-na-min-dipsasi-i-kipros-to-paraskinio-ton-epafon-christodoulidi-ke-kompou-sta-iae

 وزارت انرژی مسابقه جوایز ترویج کارآفرینی اروپا را راه اندازی کرد

وزارت انرژی، بازرگانی و صنعت آغاز یک رقابت ملی برای جوایز ارتقای کارآفرینی اروپا را اعلام کرد. مهلت ارسال پیشنهادها تا تاریخ ۱۶ ژوئن ۲۰۲۵ تعیین شده است.

در اطلاعیه‌ای که از سوی این وزارتخانه منتشر شده، آمده است: کمیسیون اروپا با به رسمیت شناختن تلاش‌های نهادهای دولتی و همچنین همکاری‌های بخش دولتی و خصوصی که اقدامات برجسته‌ای در ارتقای کارآفرینی انجام داده‌اند، جوایز ارتقای کارآفرینی اروپا را پایه‌گذاری کرده است. وزارتخانه تأکید کرد؛ هدف اصلی این جوایز، ترویج کارآفرینی و نمایش بهترین شیوه‌ها و ابتکارات موفق در کشورهای شرکت‌کننده است.

طبق این اطلاعیه، این رقابت برای تمامی نهادهای محلی، منطقه‌ای و ملی اتحادیه اروپا یا کشورهایی که با برنامه بازار واحد و به‌ویژه بخش کسب‌وکارهای کوچک و متوسط (SMEs) در ارتباط هستند، آزاد است.

https://www.cna.org.cy/en/economics/article/8322463/ministry-launches-competition-for-european-entrepreneurship-promotion-awards

 هیئت وزیران با ارائه لایحه معکوس فرار مغزها موافقت کرد

 کونستانتینوس لتمبیوتیس، سخنگوی دولت، اعلام کرد؛ شورای وزیران به وزیر دارایی مجوز داد لایحه‌ مشوق‌های مالیاتی برای بازگرداندن قبرسی‌هایی که در خارج کار می‌کنند را با قید فوریت، به مجلس نمایندگان ارائه دهد. هدف از این اقدام، مقابله با پدیده فرار مغزها در میان دانشمندان و سایر متخصصان است. وی پس از نشست شورای وزیران که در کاخ ریاست‌جمهوری برگزار شد، در اظهاراتی گفت: لایحه اصلاحی‌ای که ارائه خواهد شد، شامل معافیت مالیاتی ۲۵ درصدی از درآمد و سقف حداکثری ۲۵۰۰۰ یورو برای دانشمندان و متخصصانی است که پس از پایان تحصیلات خود، به مدت ۷ سال در خارج از کشور کار کرده‌اند. سخنگوی دولت افزود؛  انعطاف‌پذیری در معیارهای واجد شرایط بودن به منظور تسهیل بازگشت متخصصانی که می‌توانند مستقیماً به نوآوری، بهره‌وری و رقابت‌پذیری اقتصاد کمک کنند، معرفی شده است.

https://www.cna.org.cy/en/article/8347614/cabinet-approves-submission-of-bill-to-reverse-brain-drain

 شرکت انی:  قراردادهای گاز طبیعی قبرس و مصر «تاریخی» است

شرکت انرژی ایتالیایی انی (Eni)، دو توافق‌نامه‌ای که در اوایل سال جاری میان قبرس و مصر برای بهره‌برداری از منابع گاز طبیعی زیر بستر دریای مدیترانه شرقی امضا شد را «تاریخی» توصیف کرد.

در گزارش مالی سه‌ماهه نخست سال این شرکت آمده است: 

توافق‌نامه‌ای تاریخی با قبرس و مصر برای بهره‌برداری از ذخایر قابل‌توجه گاز طبیعی در میدان گازی کرونوس (Kronos) واقع در بلوک شش منطقه انحصاری اقتصادی (EEZ) قبرس به امضا رسید.

انی همچنین افزود: گاز طبیعی کشف‌شده در این میدان، با بهره‌گیری از زیرساخت‌های انی و ظرفیت گاز طبیعی مایع (LNG) در مصر، برای صادرات به بازار اروپا در نظر گرفته شده است. این شرکت همچنین گزارش داد: کل سود پیش از بهره و مالیات (EBIT) آن در سه ماهه نخست سال به ۳.۷ میلیارد یورو رسید و سود خالص تعدیل‌شده آن ۳.۴ میلیارد یورو بوده است. هزینه سرمایه‌گذاری ناخالص شرکت نیز ۱.۹ میلیارد یورو اعلام شده است. شرکت انی اعلام کرد؛ نتایج مالی آن "باثبات" بوده، چرا که نوسانات و عدم قطعیت‌های اقتصاد کلان با انعطاف‌پذیری و انتخاب‌های استراتژیک شرکت، جبران شده‌اند.

کلودیو دسکالزی، مدیرعامل شرکت انی، گفت: این نتایج قوی در سه‌ماهه اول، بازتاب‌دهنده پایبندی مداوم ما به استراتژی‌مان است، با وجود فضای نامطمئن اقتصاد کلان. ما همچنان از نظر مالی منضبط باقی می‌مانیم و متعهد به بهره‌گیری از مزایای رقابتی‌مان هستیم؛ مانند اکتشاف، فناوری‌های اختصاصی و مدل‌های نوآورانه کسب‌وکار.

دو قرارداد در ماه فوریه توسط قبرس و مصر امضا شد که توافقنامه مربوط به انی، یک توافقنامه دولت میزبان است، که توسط قبرس، مصر و کنسرسیوم متشکل از شرکت چندملیتی فرانسوی توتال و انی بر روی بلوک 6 EEZ قبرس امضا شد. بر اساس این توافق‌نامه، مصر به‌عنوان «دولت میزبان» برای بلوک ۶ و میدان‌های گازی کرونوس (Kronos)، زئوس (Zeus) و کالیپسو (Kalypso) که در زیر بستر دریایی آن قرار دارند، تعیین شده است. به این معنا که گاز استخراج‌شده از این میدان‌ها به ترمینال گاز طبیعی مایع  Segas ( LNG) در شهر بندری دمیِتا (Damietta) در مصر ارسال خواهد شد تا فرآیند تبدیل به گاز مایع بر روی آن انجام شود.

توافق‌نامه دیگر، یادداشت تفاهمی‌بود که میان قبرس و مصر، به همراه شرکت چندملیتی آمریکایی شورون (Chevron)، شرکت انرژی رژیم صهیونیستی نیومد (NewMed Energy) و گروه BG که متعلق به رویال داچ شل (Royal Dutch Shell) است، به امضا رسید.

این یادداشت تفاهم مربوط به مخزن آفرودیت (Aphrodite) در بلوک ۱۲ از منطقه انحصاری اقتصادی (EEZ) قبرس است.

به‌گفته دولت قبرس، این توافق‌نامه «چارچوبی را برای بهره‌برداری تجاری مؤثر از گاز طبیعی استخراج‌شده از این میدان فراهم می‌کند».

دولت قبرس همچنین اعلام کرد که «ماهیت این توافق‌ها تنها به ترویج بهره‌برداری از ذخایر محدود نمی‌شود، بلکه افق‌های همکاری‌های انرژی با مصر را گسترش داده و در عین حال به ثبات منطقه‌ای کمک کرده و جایگاه ژئوپولیتیکی کشورمان را در شرق مدیترانه تقویت می‌کند.»

https://cyprus-mail.com/2025/04/24/cyprus-egypt-natural-gas-agreements-historic-eni-says

 براساس داده‌های اولیه CyStat مازاد بودجه سال 2024 برابر با 1.4 میلیارد یورو ، معادل 4.3 درصد از تولید ناخالص داخلی بوده است

 بر اساس نتایج اولیه مالی سال ۲۰۲۴ که توسط اداره آمار قبرس (CyStat) منتشر شده و در چارچوب رویه کسری بیش از حد اتحادیه اروپا مورد حسابرسی و تأیید قرار گرفته‌اند؛ مازاد بودجه ثبت‌شده برای سال ۲۰۲۴ برابر با یک میلیارد و 473 میلیون یورو، معادل ۴.۳ درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) بوده است. هم‌زمان، بدهی مالی دولت در پایان سال ۲۰۲۴ به ۲۱٬۸۲۷.۷ میلیون یورو رسیده که معادل ۶۵ درصد تولید ناخالص داخلی می‌باشد.

درآمد

در سال ۲۰۲۴، کل درآمد با افزایشی معادل یک میلیارد و 175میلیون یورو (۸.۶٪) به ۱۴٬۸۵۷.۲ میلیون یورو رسید، در مقایسه با ۱۳٬۶۸۱.۵ میلیون یورو در سال ۲۰۲۳.

جزئیات درآمد به شرح زیر است:

- مالیات بر تولید و واردات با افزایش ۲۳۷.۷ میلیون یورو (۵.۳٪) به چهار میلیارد 479میلیون یورو رسید (در مقایسه با ۴٬۴۵۲ میلیون یورو در ۲۰۲۳)، که در این میان، درآمد خالص مالیات بر ارزش افزوده (VAT) با افزایش ۱۹۰.۸ میلیون یورو (۶.۴٪) به سه میلیارد و 169میلیون یورو رسید (در برابر ۲٬۹۷۸.۸ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- حق بیمه‌های اجتماعی با افزایش ۱۴۳.۶ میلیون یورو (۳.۳٪) به چهار میلیارد 524 میلیون یورو رسید، نسبت به چهار میلیارد و 380 میلیون یورو در ۲۰۲۳.

- درآمد حاصل از مالیات بر درآمد و ثروت با افزایش ۵۳۹.۸ میلیون یورو (۱۶.۵٪) به 3 میلیارد و 803 میلیون یورو رسید، در برابر ۳٬۲۶۴.۹ میلیون یورو در ۲۰۲۳.

- سایر انتقالات جاری با افزایش ۷۱.۱ میلیون یورو (۲۱.۸٪) به ۳۹۷.۴ میلیون یورو رسید، نسبت به ۳۲۶.۳ میلیون یورو در سال قبل.

- درآمد حاصل از فروش کالا و خدمات با افزایش ۲۳۵.۳ میلیون یورو (۲۸.۳٪) به یک میلیارد و 68 میلیون یورو رسید، در مقایسه با ۸۳۲.۷ میلیون یورو در ۲۰۲۳.

در مقابل:

- درآمد حاصل از مالکیت (بهره، اجاره و...) با کاهش ۱۸.۴ میلیون یورو (۱۳.۴٪-) به ۱۱۹.۱ میلیون یورو رسید، از ۱۳۷.۵ میلیون یورو در ۲۰۲۳.

- انتقالات سرمایه‌ای با کاهش ۳۳.۴ میلیون یورو (۱۱.۶٪-) به ۲۵۴.۲ میلیون یورو رسید، از ۲۸۷.۶ میلیون یورو در سال گذشته.

هزینه‌ها

در سال ۲۰۲۴، کل هزینه‌ها با افزایشی معادل ۲۷۰.۸ میلیون یورو (۲.۱٪) به 13 میلیارد و 420 میلیون یورو رسید، در مقایسه با 13 میلیارد و 149 میلیون یورو در ۲۰۲۳.

 حقوق کارکنان دولت (شامل حق بیمه‌های اجتماعی و حقوق بازنشستگی): افزایش ۲۹۸ میلیون یورو (۸.۳٪) و رسیدن به 3 میلیارد و 897 میلیون یورو (در برابر ۳٬۵۹۹.۲ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- انتقالات اجتماعی افزایش ۳۶۶.۳ میلیون یورو (۷.۴٪) و رسیدن به 5 میلیارد و 308 میلیون یورو (در مقابل ۴٬۹۴۲ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- مصرف میانی (خدمات و کالاهای مصرفی دولت) افزایش ۲۳۴ میلیون یورو (۱۸٪) و رسیدن به 1 میلیارد و 531 میلیون یورو (در برابر ۱٬۲۹۷ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- پرداخت‌های مالکیت افزایش ۲۱.۸ میلیون یورو (۵.۳٪) به ۴۳۰.۶ میلیون یورو (در برابر ۴۰۸.۸ میلیون یورو).

در مقابل:

- یارانه‌ها کاهش ۳.۲ میلیون یورو (۱.۹٪-) به ۱۶۸.۴ میلیون یورو (از ۱۷۱.۶ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- سایر هزینه‌های جاری کاهش ۲۸۲.۱ میلیون یورو (۲۴.۳٪-) به ۸۷۹.۱ میلیون یورو (از ۱٬۱۶۱.۲ میلیون یورو در ۲۰۲۳).

- کل هزینه‌های سرمایه‌ای کاهش ۳۶۴ میلیون یورو (۲۳.۲٪-) به 1 میلیارد و 205 میلیون یورو رسید (۹۹۷.۱ میلیون یورو سرمایه‌گذاری ناخالص و ۲۰۸.۴ میلیون یورو سایر هزینه‌های سرمایه‌ای)، در مقابل 1 میلیارد و 569 میلیون یورو در ۲۰۲۳ (۱٬۰۱۱.۸ میلیون یورو سرمایه‌گذاری ناخالص و ۵۵۷.۷ میلیون یورو سایر هزینه‌های سرمایه‌ای).

https://www.cna.org.cy/en/article/8341923/fiscal-surplus-1-4-billion-in-2024-at-4-3-of-gdp-cystat-preliminary-data-show