اخبار اقتصادی آفریقای جنوبی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور آفریقای جنوبی در هفته اول آذر ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

طرح آفریقای جنوبی برای خرید گاز طبیعی از قطر

The Citizen: وزیر برق آفریقای جنوبی با اشاره به اینکه مقامات در حال مذاکره برای خرید گاز طبیعی از قطر هستند، گفت: این کشور در سال‌های آینده با کاهش عرضه از طرف کشور موزامبیک روبرو خواهد شد، لذا ما درصدد پیدا کردن و تامین منابع گاز جایگزین موزامبیک هستیم.

ارزیابی‌ها نشان می دهد، تولید در میادین گاز موزامبیک که توسط شرکت ساسول اداره می‌شود، کاهش خواهد داشت. شرکت ساسول آفریقای جنوبی سوخت را از طریق خط لوله به آفریقای جنوبی منتقل می‌کند.

کاگوسینتشو راموکگوپا افزود: مقامات در حال بررسی یک توافق تجاری هستند که توسط تولیدکننده سوخت ساسول و شرکت برق دولتی اسکوم خریداری خواهد شد. وی که برای گفت‌وگو در باره این موضوع هفته پیش به قطر سفر کرده بود گفت: احتمالاً در 30 ماه آینده به یک صخره گاز در میادین تولید گاز موزامبیک برخورد خواهیم کرد و در نتیجه 5 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور در معرض خطر بزرگی قرار دارد.

افزایش تقاضا برای استفاده از انرژی خورشیدی پشت بام

 فروش و استفاده از تاسیسات خورشیدی روی پشت بام در آفریقای جنوبی در اوج کاهش بار و قطع نشدن برق طی ماه‌های گذشته افزایش یافته است.

بررسی‌ها نشان می دهد، بیشتر بخش های مختلف آفریقای جنوبی در حال بررسی استفاده از انرژی خورشیدی روی پشت بام بعنوان منبع انرژی جایگزین برق هستند.

مارک دوپلسیس، رئیس اجرایی LookSee گفت: آنها متوجه علاقه مردم به افزایش استفاده از انرژی خورشیدی شدند، زیرا بسیاری از شهرداری‌ها تعرفه‌های برق سالانه را افزایش داده اند. وی گفت: طی 15 سال گذشته افزایش تعرفه‌ها بسیار بیشتر از تورم بوده است و شرکت اسکوم اکنون درخواست افزایش 36 درصدی برای مشتریان مستقیم و افزایش 43.5 درصدی برای شهرداری‌ها برای سال 2025 را دارد.

همچنین تحقیقات انجام شده توسط Sustainable Energy Africa نشان می دهد که هزینه پنل های خورشیدی سالانه بیش از 10٪ کاهش می یابد، درحالی که قیمت اسکوم دائما افزایش یافته است. این می‌تواند به این معنی باشد که داشتن یک سیستم خورشیدی مقرون به صرفه تر است، اگرچه سیستم ها ارزان نیستند.

کاهش قیمت سهام آفریقای جنوبی درپی پیروی ترامپ

 درپی پیروزی ترامپ، قیمت سهام آفریقای جنوبی برای دومین هفته متوالی کاهش یافت.

همچنین بازارهای سهام جهانی در هفته‌های گذشته نامطمئن و عمدتاً منفی بودند، زیرا آنها منتظر تاثیر نتایج انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده و تصمیم کمیته بازار آزاد فدرال رزرو آمریکا بوده اند. همچنین رشد بازارهای محلی طلا نیز در بحبوحه ابهام جهانی به بالاترین سطح خود رسید.

سرمایه گذاران نیز نگران تأثیر پیروزی ترامپ بر روابط تجاری و اقتصاد آفریقای جنوبی هستند. با توجه به همسویی آفریقای جنوبی با روسیه و پرونده حقوقی این کشور علیه اقدامات اسرائیل در خاورمیانه، موقعیت آفریقای جنوبی تحت قانون رشد و فرصت آفریقا (Agoa) در کنار روابط سیاسی گسترده تر بین واشنگتن و پرتوریا، به نقطه نگرانی تبدیل شده است.

آفریقای جنوبی بزرگترین ذینفع از Agoa است، برنامه ای که به کشورهای آفریقایی جنوب صحرای آفریقای واجد شرایط دسترسی بدون عوارض گمرکی به بازار ایالات متحده برای بیش از 1800 محصول اعطا می‌کند. دوره فعلی آگوا در سال 2025 به پایان می رسد و این نگرانی را ایجاد می‌کند که آفریقای جنوبی ممکن است با تمدید برنامه دسترسی خود را از دست بدهد.

واردات ایالات متحده از آفریقای جنوبی در سال 2022 به 14.6 میلیارد دلار (270 میلیارد رند) بالغ شد که 68 درصد نسبت به سال 2012 افزایش داشت، درحالی که صادرات ایالات متحده به آفریقای جنوبی در همان سال به 6.5 میلیارد دلار رسید.

تشکیل شورای مشاوران اقتصادی رئیس جمهور آفریقای جنوبی 

رئیس جمهور آفریقای جنوبی، اعضا شورای مشاوران اقتصادی ریاست جمهوری(PEAC )را برای دولت هفتم منصوب کرد.

این اعضا نقش مهمی در هدایت دولت هفتم در پیگیری رشد اقتصادی سریع، فراگیر و پایدار و ایجاد شغل خواهند داشت.

آقای رامافوزا، برای اطمینان از انسجام و سازگاری بیشتر در اجرای سیاست های اقتصادی و پاسخ به شرایط اقتصادی درحال تغییر، این شورا را تشکیل داده است.

این شورا متشکل از کارشناسان اقتصادی محلی و بین‌المللی است که به رئیس‌جمهور و دولت به طور گسترده‌تر مشاوره می‌دهد و به توسعه و اجرای سیاست‌های اقتصادی که موجب رشد فراگیر می‌شود، کمک می‌کند.

ساختار شورا بعنوان یک نهاد مستقل به ریاست رئیس جمهور است که اعضا را از میان اقتصاددانان برجسته و کارشناسان فنی از دانشگاه‌ها، بخش خصوصی، کارگری، اتاق های فکر و سایر حوزه‌ها انتخاب می‌کند و آنها داوطلبانه همکاری می نمایند.

کاهش سرمایه گذاری خارجی در آفریقای جنوبی

 به گزارش تحقیقی مرکز تحلیل ریسک، اعتماد سرمایه گذاران در آفریقای جنوبی پایین است، زیرا شهروندان و شرکت های خصوصی داخلی، پول نقد خود را در خارج از کشور ذخیره می‌کنند تا از نوسانات رند ضعیف محافظت کنند.

این گزارش تصریح کرده است: آفریقای جنوبی مقصد سرمایه گذاری انتخابی نیست، زیرا سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی و داخلی درحال کاهش است.

مرکز تحلیل ریسک که جریان‌های بخش خصوصی داخلی و سرمایه‌گذاری دولتی در کشور را از سال 1994 تا 2023 و همچنین سرمایه‌گذاری آفریقای جنوبی در خارج از کشور را دنبال می‌کند، می‌گوید: نرخ رشد اقتصادی آفریقای جنوبی برای دهه‌ها پایین‌تر از نرخ رشد اقتصاد های نوظهور بوده است.

همچنین داده‌های بانک جهانی نشان می‌دهد که میانگین نرخ سرمایه‌گذاری کشورهای با درآمد متوسط، از سال 2007 حدود 30 درصد GDP برای هرسال بوده است. در مقابل، در آفریقای جنوبی، سطح سرمایه‌گذاری به نسبت تولید ناخالص داخلی تنها در یک سال (زمانی که آفریقای جنوبی میزبان جام جهانی 2010 فیفا بود) از 20 درصد گذشت. از سال 1960، آفریقای جنوبی هرگز به نرخ 30 درصدی دست نیافته است. البته باوجود افزایش های اندک در سال های 2022 و 2023، سرمایه گذاری ثابت زیر 15 درصد تولید ناخالص داخلی باقی ماند. کل سرمایه گذاری در آفریقای جنوبی از 796 میلیارد رند در سال 2013 به 685.6 میلیارد رند در سال 2023 کاهش یافت که در مدت یک دهه به صورت واقعی بیش از 100 میلیارد رند کاهش داشت.

افزایش هزینه‌های مواد غذایی خانواده‌های آفریقای جنوبی

"داده‌های شاخص مقرون به صرفه بودن خانوار" در نوامبر 2024 حاکی از افزایش مداوم قیمت مواد خواربار ضروری و فشار بیشتر بر بودجه‌های خانواده‌ها بود.

این شاخص که قیمت 44 ماده غذایی اساسی را در سراسر آفریقای جنوبی دنبال می‌کند، نشان داد که هزینه سبد غذایی 0.2 درصد ماه به ماه و 0.9 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است. این بدان معناست که حتی وعده‌های غذایی اولیه برای خانواده‌ها هزینه‌ برتر می‌شود.

همچنین نظرسنجی Debt Rescue نشان داد که 83 درصد از مصرف‌کنندگان گفته اند؛ به دنبال خرید اقلام مواد غذایی و نیازهای اولیه در جمعه سیاه هستند. 66 درصد از مردم هم گفته اند، با وجود چالش‌های اقتصادی خود، قصد شرکت در جمعه سیاه را دارند، اما نسبت به سال 2023 بسیار کمتر هزینه می‌کنند.

خوش بینی صندوق بین المللی پول از چشم انداز تولید ناخالص داخلی آفریقای جنوبی

صندوق بین المللی پول، چشم انداز تولید ناخالص داخلی آفریقای جنوبی را مثبت ارزیابی کرد.

نماینده صندوق بین‌المللی پول پس از سفر اخیر به آفریقای جنوبی اعلام کرد: فعالیت‌های اقتصادی پس ازسال چالش برانگیز 2023، که با کمبود برق و اختلالات لجستیکی شدید همراه بود، اکنون در حال بهبود است. صندوق بین‌المللی پول همچنین به این نکته اشاره کرد: چشم‌انداز میان‌مدت فعالیت های اقتصادی، به میزان زیادی به توانایی دولت وحدت ملی (GNU) برای اجرای اصلاحات ساختاری جهت رفع موانع رشد بستگی دارد.

گزارش صندوق پیش‌بینی کرده است، تولید ناخالص داخلی در سال آینده به 1.5 درصد افزایش می یابد که ناشی از بازیابی تقاضای داخلی، کسب مجدد اعتماد پس از انتخابات، بهبود تولید برق و کاهش نرخ‌های بهره است.

همچنین شاخص رتبه‌بندی اعتباری(S&P Global Ratings )  درجدیدترین گزارش، رتبه شرکت برق اسکوم را ارتقا داده است و رتبه‌بندی بلندمدت ارز خارجی و محلی این شرکت دولتی، در مقیاس جهانی را از "ثبات" به "مثبت " تبدیل کرده است.