افزایش هزینه انرژی در ایرلند
بیش از یک سوم برق ایرلند از گاز طبیعی تولید میشود که نوسانات قیمتهای گاز وارداتی تأثیر زیادی بر صورتحسابهای انرژی ایرلند داشته است.طبق آخرین آمار یورواستات، آژانس آمار اتحادیه اروپا، قبضهای انرژی مصرفکنندگان ایرلندی در حال حاضر معمولاً بیش تر از اغلب کشورهای اتحادیه اروپا است.
در اواخر سال 2023، قیمت برق در ایرلند، بهطور میانگین حدود 0.44 یورو در هر کیلووات ساعت بوده که یکی از گرانترین قیمتها در اتحادیه اروپا محسوب میشود. این عدد تقریبا دو برابر میانگین اتحادیه اروپا (0.22 یورو در هر کیلووات ساعت) است. بر این اساس، متوسط قبض برق برای خانوارهای ایرلندی با کنتور شهری استاندارد 24 ساعته حدود 1374 یورو در سال است. بر اساس اعلام سرویس مقایسه ای Selectra، قیمت برق در ایرلند در طول 12 سال گذشته، تقریباً سه برابر شده است.
همچنین، طبق آخرین آمار یورواستات، آژانس آمار اتحادیه اروپا، قبضهای انرژی مصرفکنندگان ایرلندی در حال حاضر معمولاً بیش از 500 یورو بیشتر از بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا است. بر این اساس، قیمت برق در ایرلند در رتبه دوم بالاترین قیمت در اتحادیه اروپا پس از آلمان و تقریبا 30 درصد بالاتر از میانگین اتحادیه قرار دارد. با این حال، وقتی به قیمت برق بدون احتساب مالیات نگاه میکنیم، ایرلند گران ترین برق را در اتحادیه اروپا دارد. به این دلیل که نرخ مالیات بر ارزش افزوده ایرلند 9 درصد است در حالی که در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا حدود 20 درصد است.
علاوه بر برق، قیمت گاز نیز از زمان آغاز جنگ اوکراین، در ایرلند، به شدت افزایش یافته است، به طوری که خانوارهای ایرلندی حدود 0.14 یورو به ازای هر کیلووات ساعت پرداخت میکنند که به معنای قبض گاز سالانه 1258 یورو است. این عدد، تقریباً 1.5 برابر میانگین اتحادیه اروپا (0.09 یورو به ازای هر کیلووات ساعت) است، و بر این اساس، ایرلند به عنوان یکی از گرانترین کشورهای عضو اتحادیه اروپا، از نظر هزینه انرژی است. در این میان، وضع مالیات سنگین بر انرژی توسط دولت ایرلند نیز مزید بر علت شده تا خانوارهای ایرلندی، بیشتر تحت فشار هزینههای انرژی قرار بگیرند. مالیات ها و عوارض دولتی، حدود 20 تا 25 درصد به میانگین قبض انرژی خانوار اضافه میکند.
صاحبنظران معتقدند اقدامات دولت برای حل مشکل هزینههای بالای انرژی، از جمله تمهیدات یارانه ای پیش بینی شده در بودجه 2025 (پرداخت 250 یورو در دو قسط به شهروندان) مشکلات موجود را به صورت ریشه ای حل نخواهد کرد، بلکه به صورت موقتی میتواند کمی از بار سنگین هزینههای خانوار را بکاهد. بدیهی است، رویکرد غلط دولت ایرلند در تأمین منابع انرژی، معضل هزینههای گزاف انرژی را تشدید خواهد کرد.
خانوارهای ایرلندی سال هاست که قیمت برق را بسیار بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا میپردازند. بنابراین، ارقام یورواستات تعجب آور نیست. در سالهای اخیر، ایرلند مجبور شده است تولید گاز اضطراری پرهزینه و با انتشار کربن بالا را دنبال کند تا شکاف بین تقاضا و عرضه برق را کاهش دهد.
بیش از یک سوم (34.2 درصد) برق ایرلند از گاز طبیعی تولید میشود که با نوسانات قیمتهای گاز وارداتی تأثیر مهمیبر صورتحسابهای انرژی ایرلند داشته است. در مقایسه با کشورهای اسکاندیناوی، مانند دانمارک، که تمرکز بیشتری بر تقویت منابع انرژی تجدیدپذیر دارند، ایرلند وضعیت خوبی ندارد. قیمت برق در دانمارک در مقایسه با ایرلند، بسیار پایین تر است و این، نتیجه سرمایه گذاری قابل توجه دولت در انرژیهای تجدیدپذیر است.
در سال 2023، حدود 80 درصد از انرژی مورد نیاز ایرلند از طریق واردات تامین شده است. این در حالی است که آلمان، کشوری که بالاتری میزان وابستگی انرژی به روسیه را دارد، حدود 63 درصد از انرژی مورد نیاز خود را وارد کرده است. فرانسه نیز به دلیل ظرفیت قابل توجه انرژی هسته ای خود، بسیار کمتر به واردات وابسته است و تنها 45 درصد از مصرف انرژی فرانسه از واردات تامین میشود. انرژی هسته ای حدود 70 درصد برق آن را تامین میکند. دانمارک، کشور پیشرو در تأمین انرژیهای تجدیدپذیر، تنها حدود 45 درصد از انرژی خود را از منابع خارجی در سال 2022 وارد کرد که حدود نیمی از نرخ ایرلند است. انرژی بادی به تنهایی بیش از 50 درصد برق دانمارک را تامین کرده و وابستگی این کشور به سوختهای فسیلی وارداتی را کاهش داده است.
منابع:
https://www.irishtimes.com/opinion/2024/10/05/david-mcwilliams-why-does-ireland-have-the-most-expensive-electricity-in-europe/
https://www.irishtimes.com/ireland/2024/10/30/ireland-has-the-most-expensive-net-electricity-prices-in-the-eu