اخبار اقتصادی رومانی

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی رومانی در نیمۀ نیمه اول مهر ماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

حجم گردش مالی خرده فروشی در هفت ماهه اول سال 2024

حجم گردش مالی خرده فروشی (به استثنای تجارت وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت) در هفت ماهه اول سال 2024 افزایش یافته است. این افزایش به عنوان یک سری ناخالص ناشی از پیش فروش محصولات غیرخوراکی (+13.2%)، خرده فروشی سوخت موتور در فروشگاه‌های تخصصی (+4.6%) و فروش مواد غذایی، نوشیدنی و تنباکو (+4.1%) بوده است. به عنوان سری تعدیل شده، افزایش 7 درصدی بر اساس افزایش فروش محصولات غیرخوراکی (+11.8 درصد)، خرده فروشی سوخت موتور در فروشگاه‌های تخصصی (+3.9 درصد) و فروش مواد غذایی، نوشیدنی و دخانیات (3.5 درصد +) بوده است. حجم گردش مالی خرده فروشی (به استثنای تجارت وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت) به صورت سری تعدیل شده، در ماه ژولای سال جاری 1.8٪ در مجموع نسبت به ماه قبل و در خرده فروشی سوخت وسایل نقلیه موتوری در فروشگاه‌های تخصصی (-9.2٪) و در فروش محصولات غذایی، نوشیدنی‌ها و تنباکو (-1٪) کاهش داشته است.[1]

 

 صادرات مواد غذایی همچنان یک چالش است: تنها 8 شرکت در این صنعت جزء 500 شرکت برتر شدند

 اگرچه صادرات مواد غذایی در حال رشد است، اما ظرفیت محدود تولیدکنندگان داخلی به این بخش اجازه نمی‌دهد تا با صنایع قوی مانند خودروسازی، انرژی یا تجارت غلات رقابت کند. در سال 2023، صادرات محصولات غذایی رومانی (به استثنای غلات، حیوانات زنده و دانه‌ها) در مجموع حدود 3 میلیارد یورو بود که طبق برآورد، هشت صادرکننده بزرگ بین 20 تا 30 درصد از آن را تشکیل می‌دهند. بر اساس داده‌های موسسه ملی آمار (INS)، بزرگترین صادرکننده محصولات غذایی در سال 2023  Fabrica de Lapte Braşov، تولید کننده برند Olympus (تولید شیر) بود که رتبه 186 را به خود اختصاص داد و تنها شرکت در بخش مواد غذایی حاضر در 200 شرکت برتر صادر کننده بود. سایر صادرکنندگان عمده عبارتند از: Convenience Prod (محصولات گوشتی)، Star Foods EM (اسنک)، Transavia (مرغ)، Danone (لبنیات)، Alka (اسنک) و Agricola International (مرغ و فرآورده‌های گوشتی). تجزیه و تحلیل اخیر انجام شده توسط روزنامه  Financiar نشان می دهد که کسری تجاری رومانی برای محصولات غذایی (به استثنای حیوانات زنده و غلات) در سال 2023 به 6.3 میلیارد یورو رسیده است که در مقایسه با سال قبل تقریباً 11 درصد افزایش داشته است. برای برآورد، 15 دسته محصول شامل گوشت، شیر، لبنیات، سبزیجات، میوه‌ها غلات و دانه‌های روغنی و محصولات فرآوری شده را در نظر گرفته شده‌اند. در دهه گذشته، کسری تجاری سه برابر شده است زیرا یارانه‌ها به جای فرآوری، به سمت تولید مواد خام هدایت شده است . [2]

 

اختصاص بودجه سال آینده برای کشت سبزیجات در مناطق حفاظت شده از سوی وزارت کشاورزی (MADR)

 وزارت کشاورزی رومانی (MADR) از بودجه سال آینده بیش از 25 میلیون یورو برای کشت سبزیجات در مناطق حفاظت شده طی سال های 2025-2024 اختصاص خواهد داد. بر اساس این پروژه، این طرح کمکی به بنگاه‌های مستقل اعطا می‌شود که فعالیت خود را در زمینه تولید اولیه محصولات کشاورزی انجام می دهند تا از تولید سبزیجات کشت شده در مناطق حفاظت شده حمایت گردد. برای واجد شرایط بودن جهت اعطای کمک های حداقلی برای تولید سبزیجات در مناطق حفاظت شده، ذینفعان باید چندین مورد از معیارهای واجد شرایط بودن زیر را داشته باشند: استفاده از فضای تجمعی از فضاهای حفاظت شده حداقل 1000 متر مربع و کشت منحصراً یکی از محصولات گوجه فرنگی، فلفل دلمه ای، خیار، لوبیا سبز، کاهو، اسفناج و پیاز سبز. حداکثر میزان حمایت مالی بر حسب لی با نرخ مبادله ای 4.9735 لی اعطا می‌شود که توسط بانک مرکزی اروپا در 29 سپتامبر 2023 محاسبه شده است.[3]

 

 هشدار سازمان‌های محیط زیستی به وزارت نیرو

 چندین سازمان محیط زیستی به وزارت نیرو هشدار دادند که رومانی همچنان برنامه‌های انتقال انرژی خود را بر اساس افزایش مصرف سوخت فسیلی، از طریق پروژه‌های جدید نیروگاه حرارتی، شبکه‌های توزیع گاز فسیلی و همچنین ظرفیت‌های بهره‌برداری جدید که منجر به افزایش انتشار کربن می‌شود، استوار می‌کند. بر اساس این سند که توسط انجمن 2C و سازمان‌های WWF-Romania، Declic و Bankwatch امضا شده است، استراتژی انرژی رومانی از 2025 تا 2035، استفاده کمتر از انرژی تجدیدپذیر تا میزان 36 درصد را تا سال 2030 نشان می دهد. بر اساس گزارش مربوطه ، رومانی همچنان برنامه‌های انتقال خود را بر اساس افزایش گسترده مصرف سوخت فسیلی، از طریق پروژه‌های جدید نیروگاه حرارتی، شبکه‌های توزیع گاز فسیلی و همچنین ظرفیت های بهره برداری جدید در Neptun Deep که منجر به به افزایش انتشار کربن، تأثیر آب و هوا و همچنین وابستگی رومانی به گازهای فسیلی خواهد شد، ادامه می دهد. در این زمینه، سازمان‌های زیست محیطی توصیه‌های کمیسیون اروپا در مورد هدف جدید انرژی‌های تجدیدپذیر حداقل 41 درصد تا سال 2030 را یادآوری می‌کنند. از جمله این توصیه‌ها: تنوع بخشیدن به ترکیب انرژی با پمپ‌های حرارتی و انرژی خورشیدی و اتخاذ فناوری‌های انرژی تجدیدپذیر در سطح جامعه و کاهش نقش زیست توده جامد، در کنار طرح های مالی برای جوامع آسیب پذیر وابسته به سوخت هیزم.[5]

 

- اعلامیه کمیسیون اروپا در خصوص صادرات گندم

- کمیسیون اروپا اعلام کرد : اتحادیه اروپا در دو ماه اول فصل  25- 2024،  4.8 میلیون تن گندم نرم صادر کرده است که 23 درصد نسبت به میزان صادرات 6.25 میلیون تن در مدت مشابه فصل قبل کاهش داشته است. بین 1 ژوئیه تا 8 سپتامبر 2024، رومانی با مقدار 1.72 میلیون تن بزرگترین صادرکننده گندم نرم در اتحادیه اروپا بوده است و پس از آن: لیتوانی (620000 تن)، بلغارستان (550000 تن)، آلمان و فرانسه (هر دو با 500000 تن). برای جو و ذرت، رومانی بزرگترین صادرکننده در اتحادیه اروپا بوده، زیرا در دو ماه اول فصل کشاورزی که از اول جولای 2024 آغاز شد، 824640 تن جو و 104169 تن ذرت صادر کرده است. در بخش واردات، داده‌های کمیسیون اروپا نشان می‌دهد که واردات گندم معمولی اتحادیه اروپا تقریباً بدون تغییر در 1.373 میلیون تن باقی مانده است، در حالی که واردات ذرت با 20 درصد افزایش به 3.848 میلیون تن رسیده است. در میان کشورهای عضو، اسپانیا با 810000 تن بزرگترین واردکننده گندم اتحادیه اروپا در آغاز فصل 2024/25 بود . همچنین اسپانیا با واردات 1.28 میلیون تن ذرت در دوره مذکور بزرگترین واردکننده ذرت در اتحادیه اروپا بوده است.[8]

 

طرح ملی یکپارچه در زمینه انرژی و تغییر آب و هوا (PNIESC)

-بر اساس نسخه جدید طرح ملی یکپارچه در زمینه انرژی و تغییر آب و هوا (PNIESC)، رومانی قصد دارد تا قبل از سال 2045 به حالت خنثی آب و هوایی climate neutrality دست یابد، بنابراین از ضرب الاجل قبلی تعیین شده برای سال 2050 فراتر رفته و تا سال 2030، 38 درصد از مصرف ناخالص نهایی انرژی از منابع تجدیدپذیر را تضمین کند. وزارت نیرو روز سه شنبه در بیانیه ای مطبوعاتی اعلام کرد که دومین نسخه به روز شده PNIESC را منتشر کرده است، سندی که شامل 89 سیاست و اقدام با هدف افزایش سهم منابع انرژی تجدیدپذیر (SRE) و کاهش قابل توجه انتشار گاز با گازهای گلخانه ای (GHG) و اجرای راهکارهای نوآورانه در تمامی‌بخش های اقتصادی می‌باشد . از جمله اهداف کلیدی این طرح می‌توان به کاهش ۸۵ درصدی انتشار خالص گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ در مقایسه با سال ۱۹۹۰ و دستیابی به خنثی سازی آب‌وهوایی قبل از سال ۲۰۴۵، یعنی زودتر از مهلت قبلی تعیین‌شده برای سال ۲۰۵۰ اشاره کرد . همچنین، تا سال 2030، رومانی قصد دارد 38 درصد از ناخالص مصرف انرژی نهایی را از منابع تجدیدپذیر تامین کند که موتورهای اصلی آن بادی، خورشیدی می‌باشد . این طرح بازنگری شده شامل اقداماتی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در بخش های کلیدی مانند انرژی، حمل و نقل، مسکن و صنعت است و هدف آن اجرای راه حل های فناوری پیشرفته مانند استفاده از هیدروژن تجدیدپذیر و بهره وری انرژی است.[10]

[1] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/05/ins-volumul-cifrei-de-afaceri-din-comertul-cu-amanuntul-in-crestere-cu-8-1-ca-serie-bruta-la-sapte-luni--1350193

[2] https://romanialibera.ro/la-zi/exporturile-alimentare-raman-o-provocare-doar-8-companii-din-industrie-au-intrat-in-top-500/

[3] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/06/peste-25-de-milioane-de-euro-pentru-cultivarea-legumelor-in-spatii-protejate-in-perioada-2024-2025-proiect--135075] 

[5] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/09/strategia-energetica-a-romaniei-2025-2035-propune-o-tinta-scazuta-de-energie-regenerabila-pana-in-2030-organizatii--1351629

[6]

[7] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/10/ministerul-finantelor-ajutor-de-stat-de-maximum-644-55-milioane-lei-pentru-companiile-grupului-renault--1352615

[8] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/10/romania-ramane-cel-mai-mare-exportator-de-cereale-din-ue-in-primele-luni-ale-sezonului-2024-25--1352562

[9] https://www.agerpres.ro/politica/2024/09/11/caciu-absorbtia-fondurilor-europene-pe-exercitiul-financiar-2014-2020-este-99-2-respectiv-23-9-miliarde-de-euro--1353237

[10] https://www.agerpres.ro/economic-intern/2024/09/17/romania-vrea-sa-atinga-neutralitatea-climatica-pana-in-2045-pniesc--1355789