عملکرد کنیا در بخش گردشگری
گزارش عملکرد سالانه بخش گردشگری در سال 2023 از ثبت یک رکورد جدید در تعداد گردشگر وارد شده به کنیا در دوران پس از همه‌گیری کوید-19 در سال 2023 حکایت دارد. این رشد می‌تواند به دلیل ارائه خدمات گردشگری ارزنده در مقابل هزینه‌های سفر به کنیا باشد. افت ارزش پول کنیا در سال 2023 و همچنین به کارگیری اصول بازاریابی پیشرفته و ارائه اطلاعات مفید از جذابیت‌ها و اماکن دیدنی کنیا می‌تواند از مهمترین دلایل رشد تعداد گردشگران خارجی ورودی به کنیا باشد.
در سال 2023، فرودگاه بین‌المللی جومو کنیاتای کنیا (JKIA)، که به عنوان یک مرکز حمل و نقل و لجستیک منطقه‌ای عمل می‌کند، تعداد 40263 فرود هواپیمای برنامه‌ریزی شده و چارتر را به ثبت رسانده که نشان دهنده رشد 7 درصدی نسبت به سال قبل است. با این حال، این تعداد پرواز هنوز هم 14 درصد از سطوح قبل از کووید-19 کمتر است. در همین دوره زمانی تعداد 4,094,994 مسافر وارد فرودگاه JKIA شدند که بررسی‌های دقیق نشان می‌دهد از هر 100 مسافری که فرود می آیند 33 نفر گردشگر هستند.
در سال 2023 کنیا جوایز مختلفی در حوزه گردشگری را دریافت کرد. بر اساس اعلام آژانس مسافرتی Lonely Planet مستقر در ایالات متحده، نایروبی به عنوان بهترین شهر جهان در سال 2024 معرفی شد. در جایزه جهانی گردشگری (WTA)، کنیا به عنوان یک مقصد برجسته ظاهر شد و جوایز متعددی از جمله مقصد ساحلی پیشرو آفریقا و مقصد سفر تجاری پیشرو آفریقا را به دست آورد که به ترتیب به ساحل دیانی و نایروبی تعلق گرفت. این دستاوردها از طریق تلاش‌ها و اقداماتی که در بخش‌های مختلف از جمله در بخش بازاریابی توسط انجمن گردشگری کنیا، سایر سازمان‌های دولتی و بخش خصوصی در پلتفرم‌های مختلف، از جمله رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌های مسافرتی و رسانه‌های سنتی صورت گرفته، حاصل شده است. این اقدامات به طور قابل‌توجهی میزان آگاهی از مقصد را افزایش داده است.
علاوه بر ورود خطوط هوایی جدید به کنیا، معرفی پروازهای مستقیم بین مومباسا و دبی، نقش مهمی در حمل و نقل هوایی و استفاده از مقیاس و کارایی به منظور ارائه گزینه‌های متنوع و مرتبط با سفری روان‌تر و مقرون به صرفه‌تر به مشتریان ایفا کرد. این کشور همچنین با موفقیت در اخذ میزبانی کنفرانس‌های برجسته مانند اجلاس آب و هوای آفریقا موفق شد و دستاورد مهمی را در حضور جهانی خود رقم زد. بنابراین پیش‌بینی می‌شود که کنیا در سال 2024، مقصد 2 میلیون و 381 هزار و 371 گردشگر باشد، که با این رقم از سطح قبل از کووید-19 فراتر خواهد رفت. این موفقیت‌ها و برنامه‌ریزی‌ها یک نشانه مثبت برای سلامت کلی و انعطاف پذیری صنعت گردشگری کنیا است. زمینه‌هایی که باید مورد توجه قرار گیرد شامل توسعه گردشگری سلامت، توسعه فناوری و شیوه‌های نوین گردشگری پایدار است.
ترکیب ملیتی گردشگران ورودی به کنیا
پنج بازار برتر بخش گردشگری کنیا که مبدا گردشگران خارجی وارد شده به کنیا در سال 2023 بوده اند عبارتند از: ایالات متحده آمریکا (ایالات متحده آمریکا) با 265310، اوگاندا 201623، تانزانیا با 157818، بریتانیا با 156700 و هند با تعداد 94273 بازدیدکننده. نمودار 1 آمار تعداد گردشگران ورودی به کنیا به تفکیک 30 کشور اول مبدا را ارائه می‌نماید.
نمودار 1: آمار 30 مبدا اصلی گردشگران ورودی به کنیا در 2023
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
به لحاظ منطقه‌ای، آفریقا با 679 هزار و 12 نفر پیشتاز بود و پس از آن اروپا با 477 هزار و 526 نفر، آمریکا با 319 هزار و 220 نفر، آسیا با 182 هزار و 27 نفر، اقیانوسیه با 26 هزار و 265 نفر و خاورمیانه با 14 هزار و 173 بازدیدکننده قرار گرفتند. چین با ثبت 161 درصد افزایش، ایتالیا 121 درصد، کره جنوبی 99 درصد و استرالیا 89 درصد رشد مهمترین بازارهای در حال پیشرفت بخش گردشگری کنیا محسوب می‌شوند.
نکته حائز اهمیت در بررسی آمار تعداد گردشگران ورودی به کنیا به تفکیک کشورهای مبدأ رشد خیره کننده تعداد گردشگران چینی وارد شده به کنیا است. تعداد این گردشگران از عدد 20261 نفر در سال 2022 به عدد 52865 نفر در سال 2023 رسیده است که رشد 161 درصدی داشته است. نمودار3 پراکندگی منطقه‌ای گردشگران ورودی به کنیا را نشان می‌دهد.
نمودار2- پراکندگی منطقه‌ای گردشگران ورودی به کنیا در سال 2023
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
پیمایش های آماری از ورودی به کنیا در خصوص هدف از سفر به این کشور نشان می دهد که هدف اصلی سفر 45 درصد از افراد گذراندن تعطیلات بوده است که با 45٪ از بازدیدکنندگان با به خود اختصاص داده است. پس از دیدار بستگان و دوستان با 24 درصد و انجام فعالیت های تجاری و بازرگانی 24 درصد و ترانزیت با 5 درصد مهمترین دلایل سفر به کنیا بوده است.
نمودار 3: هدف مسافران ورودی از سفر به کنیا
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
نمودار 4: آمار تعداد گردشگران ورودی به کنیا طی سالهای 2019 الی 2023
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
در سال 2023 در مقیاس جهانی نیز شاهد رشد 34 درصدی تعداد گردشگران بین‌المللی نسبت به سال 2022 بوده‌ایم. این رشد نشان دهنده بهبود 88 درصدی اعداد نسبت به قبل از همه‌گیری کرونا است. این آمار برای قاره آفریقا بهبود 96 درصد نسبت به سطح قبل از کووید-19 را نشان می‌دهد. برای کنیا، میزان بهبود 95.24 درصد بوده است. به عبارت دیگر، تعداد گردشگر ورودی به کنیا در سال 2023 در مقایسه با تعداد گردشگر بین‌المللی ورودی در سال 2019، به میزان 95.24 رشد داشته است. آمار منتش شده در گزارش وزارت گردشگری کنیا نشان می‌دهد که ورود گردشگران در سال 2023 درآمد ارزی معادل 352.54 میلیارد شیلینگ (2.76 میلیارد دلار) خلق گرده که نسبت به درآمد سال 2022 که معادل 268.09 میلیارد شیلینگ (2.1 میلیارد دلار) بوده است بسیار رشد یافته است.
نمودار5: تعداد گردشگران ورودی به کنیا طی سالهای 2019تا 2023 به تفکیک ماه‌های سال
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
بررسی آمار بازدیدکنندگان ورودی در ماه‌های مختلف سال نشان می دهد که ماه آگوست 2023 بیشترین تعداد گردشگر ورودی را ثبت شده است که 11 درصد از کل بازدید کنندگان ورودی در این سال بوده است. این امر به تجربه مهاجرت حیوانات وحشی در ماسای مارا در اواخر جولای تا اوت نسبت داده شده است.
همچنین بررسی مبادی ورودی گردشگران خارجی به کنیا نشان می‌دهد که بخش اعزم مسافران از طریق فرودگاه بین المللی کنیاتای نایروبی وارد این کشور شده اند. این در حالی است که تعداد گردشگران ورودی از سایر فرودگاههای کنیا نیز طی سال های اخیر و پس از کوید-19 شاهد رشد گردشگران ورودی بوده اند.
نمودار6: تعداد گردشگران ورودی به کنیا طی سالهای 2019 تا 2023 به تفکیک فرودگاههای ورودی
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
- درآمدهای ارزی بخش گردشگری کنیا
در سال 2023 درآمدهای ارزی کنیا از بخش گردشگری افزایش قابل توجهی یافته و به رقم 352.54 میلیارد شیلینگ (معادل 2.75 میلیارد دلار امریکا) رسیده است. نرخ رشد درآمدهای حاصل از بخش گردشگری بیشتر از رشد ثبت شده در تعداد گردشگران ورودی به کنیا بوده است که نشان دهنده هزینه سرانه بالاتر توسط گردشگران ورودی در کنیا است. این امر همچنین می‌تواند به دلیل تضعیف مداوم شیلینگ کنیا در برابر ارزهای اصلی جهانی و اثرات تورم در سطح محلی و بین المللی باشد. با در نظر گرفتن میانگین نرخ تبدیل هر واحد دلار آمریکا در سالهای 2022 و 2023 که به ترتیب 117.96 و 139.83 شیلینگ بوده است، میانگین هزینه سرانه گردشگران ورودی به کنیا بر حسب دلار آمریکا 1531.72 دلار و 1292.15 دلار بوده است.
به ترتیب در سال 2022 و 2023علیرغم افزایش تعداد بازدیدکنندگان در سال 2023 نسبت به سال 2022، متوسط هزینه سرانه به دلار آمریکا کاهش قابل توجهی داشته است. این نشان می دهد که اگرچه افراد بیشتری در سال 2023 در مقایسه با سال 2022 از کنیا بازدید کردند، اما به طور متوسط در طول بازدیدهای خود هزینه کمتری متقبل شده‌اند. این تا حدی به کاهش مداوم شیلینگ کنیا در برابر ارزهای اصلی در طول سال نسبت داده می‌شود.
نمودار 7: هزینه پرداختی گردشگران ورودی به کنیا به تفکیک فصل
Source: Annual Tourism Sector Performance Report 2023
بر اساس پیمایش آماری گردشگران ورودی به کنیا که در آوریل 2023 انجام شده است، یکی از مهمترین عوامل رشد تعداد گردشگران ورودی به این کشور را می‌توان تقویت ارزش ارزهای خارجی در مقابل شیلینگ دانست. این بدان معناست که بازدیدکنندگان نسبت به هزینه سفر خود تجربیات، خدمات و جاذبه‌های باکیفیتی دریافت کرده‌اند. این امر شامل مجموعه‌ای از عوامل مانند اماکن اقامتی، فعالیتهای تفریحی و رضایت کلی از سفر به کنیا است. این پیمایش همچنین به مقرون به صرفه بودن سفر در کنیا به عنوان یک عامل مهم در افزایش تعداد گردشگران اشاره می‌کند. یافته‌ها نشان می‌دهد که تجربه سفر، اقامت و سایر موارد مرتبط با هزینه‌ها با یک بودجه معقول باعث می‌شود تا یک مقصد برای طیف وسیع‌تری از بازدیدکنندگان بالقوه قابل حصول باشد. مقرون به صرفه بودن یک مقصد می‌تواند گروه متنوعی از گردشگران را با ملاحظات بودجه متفاوت جذب نماید. در نهایت، این مطالعه کنیا را به عنوان یک مقصد امن ترسیم می‌کند که موضوعی بسیار مهم است.
در جذب گردشگر یک تصویر مثبت در مورد ایمنی و امنیت مقصد افراد بیشتری را تشویق می‌کند تا کنیا را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنند. این تصور ممکن است ناشی از اقدامات ایمنی موثر، نرخ پایین جرم در مناطق توریستی و تعهد کشور به ارائه یک محیط امن برای بازدیدکنندگان باشد.
منبع:
Annual Tourism Sector Performance Report 2023, Ministry of Tourism and Wildlife, Tourism Research Institute, July 2024
https://www.tri.go.ke