اخبار اقتصادی قزاقستان - آلماتی

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی کشور قزاقستان در هفته دوم شهریورماه 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح ذیل ارائه می‌گردد:

پیش بینی می‌شود کسری بودجه قزاقستان تا سال 2025 افزایش یابد

به گفته رئیس کمیته بودجه مالی، کسری بودجه قزاقستان ممکن است تا سال 2025 به 4.1 تریلیون تنگه (8.5 میلیارد دلار آمریکا) برسد. جمع درآمدهای بودجه ملی در سال 2025، 21.7 تریلیون تنگه (45 میلیارد دلار آمریکا) پیش بینی شده است که شامل درآمدها - 15.6 تریلیون تنگه (32.3 میلیارد دلار آمریکا)، نقل و انتقالات از صندوق ملی - 5.3 تریلیون تنگه (11 میلیارد دلار)  می‌باشد.  حجم هزینه‌ها در سال 2025 25.8 تریلیون تنگه (53.5 میلیارد دلار آمریکا) برنامه ریزی شده است. کسری بودجه 4.1 تریلیون تنگه یا 2.2٪ از تولید ناخالص داخلی (GDP) تعریف شده است که تا سال 2027 به 1.9٪ کاهش می یابد.

بانک توسعه اوراسیا از ژانویه 900 میلیون دلار در اقتصاد قزاقستان سرمایه گذاری کرده است

نیکلای پودگوزوف، رئیس هیئت مدیره بانک توسعه اوراسیا (EDB)از سرمایه گذاری بانک توسعه اوراسیا به ارزش 900 میلیون دلار در قزاقستان از ابتدای سال جاری خبر داد.

پیش بینی می‌شود تا پایان سال جاری حجم سرمایه گذاری‌ها افزایش قابل توجهی داشته باشد و به 1.4 تا 1.6 میلیارد دلار برسد.  همچنین سرویس مطبوعاتی نخست وزیر قزاقستان گزارش داده که در سال 2023، EDB  یک میلیارد دلار در اقتصاد قزاقستان سرمایه گذاری کرده است. پروژه‌های اولویت دار EDB در قزاقستان شامل اجرای فن آوری استخراج زغال سنگ با جریان چرخه ای، ساخت نیروگاه‌های خورشیدی، بازسازی و گسترش خط لوله اصلی آب آستاراخان-منگیشلاک، و ساخت و بازسازی بزرگراه‌ها است.

بانک توسعه اوراسیا یک موسسه مالی بین المللی است که در سال 2006 تاسیس شد. سرمایه مجاز این بانک 7 میلیارد دلار است. ساختار صنعت سبد سرمایه گذاری فعلی: انرژی - 21.7٪، حمل و نقل - 18.1٪، معدن - 27.5٪، بخش مالی - 9.2٪، زیرساخت - 5.8٪، مهندسی مکانیک - 2.8٪، مجتمع کشت و صنعت - 3.3٪، مواد شیمیایی. صنعت - 7.3٪، ساخت و ساز - 1.1٪، سایر صنایع - 3.2٪.

گروه هماهنگی عرب مایل به سرمایه گذاری 7 میلیارد دلاری در پروژه‌های قزاقستان است

گروه هماهنگی عرب تمایل خود را برای تامین مالی پروژه‌های زیرساختی و اجتماعی به ارزش 7 میلیارد دلار در قزاقستان در ماه سپتامبر ابراز کرد.

گروه هماهنگی عربی (ACG) واحدهایی مانند بانک توسعه اسلامی، صندوق توسعه عربستان سعودی، صندوق توسعه بین المللی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، صندوق توسعه اقتصادی کشورهای عربی کویت و صندوق ابوظبی را تشکیل می دهد. چارچوب توافقنامه عملیات بخش خصوصی بین دولت قزاقستان و صندوق اوپک و پروتکل مذاکرات بین وزارت منابع آب و آبیاری و بانک توسعه اسلامی را امضا کردند. اسناد امضا شده زمینه‌های همکاری و فهرستی از پروژه‌های بالقوه را مشخص می‌کند. بر اساس این قراردادها، میزان سرمایه گذاری مستقیم بلندمدت در اقتصاد قزاقستان ممکن است در ابتدا 7 میلیارد دلار باشد. انتظار می رود حجم مالی در آینده افزایش یابد.

نرخ تورم در قزاقستان در ماه اوت به 8.4 درصد کاهش یافت

تورم در قزاقستان در ماه اوت به 8.4 درصد در مقایسه با 8.6 درصد در ماه جولای کاهش یافت. اداره ملی آمار در سپتامبر گزارش داد: «قیمت خدمات پولی 13.6 درصد در طول سال، محصولات غیر خوراکی 7.7 درصد، محصولات غذایی 5.5 درصد افزایش یافته است».  نرخ آب و برق و بهای تمام شده برخی کالاها و خدمات در ماه اوت افزایش یافت. قیمت خودروهای سواری جدید تولید داخل 28.6 درصد، محصولات 11.6 درصد، پوشاک و کفش 11 درصد، مبلمان و اقلام خانگی 10.6 درصد، کالاهای شخصی 7.8 درصد و مصالح ساختمانی 5.9 درصد افزایش یافته است. زغال سنگ 10.3 درصد، هیزم 10.1 درصد و گاز مایع در سیلندر 9.1 درصد افزایش قیمت داشته است. قیمت مواد غذایی نیز افزایش یافت. پرتقال 4.2 درصد، روغن آفتابگردان 2.2 درصد، کلم 2.2 درصد و پیاز 1.9 درصد افزایش قیمت داشتند. قیمت انگور 10 درصد، فلفل شیرین 8.6 درصد، گوجه فرنگی 7.8 درصد، خیار 6.1 درصد، گندم سیاه 3.6 درصد و چغندر 3.2 درصد کاهش یافته است. در سطح منطقه ای، قیمت محصولات غذایی در منطقه آبای 0.6 درصد، محصولات غیر خوراکی 1.7 درصد در منطقه ترکستان و خدمات پولی 2.2 درصد در آلماتی افزایش یافت.

قزاقستان و بانک جهانی استراتژی جدید مشارکت را راه اندازی می‌کنند

قزاقستان و بانک جهانی چارچوب برنامه همکاری پنج ساله ای را برای سال های 2030-2025 را مورد بحث و بررسی قرار دادند که بخش های کلیدی فعالیت های این بانک در قزاقستان از جمله حمایت از اصلاحات بخش عمومی، ثبات مشارکت های کلان اقتصادی و مالی، بخش مالی، تحول کشاورزی و دیجیتال را در بر می‌گیرد.

نورلان بایبازاروف معاون نخست وزیر و وزیر اقتصاد ملی در دیدار با نمایندگان بانک جهانی و شرکت مالی بین المللی بر روابط قوی قزاقستان و بانک جهانی که طیف وسیعی از مسائل اقتصادی را پوشش می دهد، تاکید کرد.طرفین همچنین در مورد زمینه‌های کلیدی همکاری، پیشرفت پروژه‌های سرمایه گذاری قبلی و رفع موانع برای افزایش اثربخشی برنامه‌های گروه بانک جهانی در قزاقستان گفتگو کردند. نمایندگان این بانک برای تامین مالی پروژه‌های جدید حیاتی برای توسعه اقتصادی کشور از جمله در حوزه‌های حمل‌ونقل و لجستیک، زیرساخت‌ها، انرژی و آب و برق ابراز علاقه کردند.

سپرده گذاران مرکزی از 40 کشور برای اولین بار در قزاقستان گرد هم می آیند

بیست و ششمین نشست عمومی سالانه انجمن سپرده گذاری مرکزی آسیا و اقیانوسیه (ACG) از 9 تا 12 سپتامبر در آلماتی برگزار می‌شود. این رویداد توسط سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار قزاقستان (KCSD) برگزار خواهد شد که با حضور حدود 150 مدیر و نمایندگان بیش از 40 سازمان سپرده گذاری، بورس و تسویه از سراسر جهان از کشورهای ایالات متحده آمریکا، چین، ژاپن، کره جنوبی، هند، ایران، پاکستان، مغولستان، اندونزی، ویتنام، نپال، سریلانکا ، و همچنین از اروپا و کشورهای دیگر، برگزار میگردد. رئیس KCSD، عادل محمدجانوف، خاطرنشان کرد که برگزاری چنین رویداد بزرگی فرصتی بی نظیر برای نشان دادن پتانسیل قزاقستان و کل منطقه آسیای مرکزی به عنوان مقصدی امیدوارکننده برای سرمایه گذاری فراهم می‌کند.

عادل محمدجانوف افزود که این همچنین به قزاقستان اجازه می دهد تا به عنوان یک مرکز سرمایه گذاری و سپرده گذاری در منطقه قرار گیرد.

این رویداد به ادغام بازار سهام قزاقستان و آسیای مرکزی با بازارهای سرمایه بین المللی و همچنین تقویت روابط اقتصادی و مالی بین اعضای انجمن کمک خواهد کرد. این امر به ویژه با توجه به اهمیت روزافزون بازارهای اوراق بهادار آسیایی در سراسر جهان مرتبط است. موضوعات اصلی بحث های پنل در بیست و ششمین مجمع عمومی سالانه ACG موضوعات بهبود تعامل بازارهای اوراق بهادار برای رشد اقتصادی، تحول دیجیتال و بهبود کیفیت خدمات در بازار اوراق بهادار خواهد بود. این رویداد به بستری برای تبادل تجربه بین نمایندگان کشورهای مختلف و تقویت همکاری‌های بین المللی تبدیل خواهد شد. شرکت کنندگان این فرصت را خواهند داشت تا درباره آخرین روندهای این صنعت اطلاعات بیشتری کسب کنند.

سرمایه گذاران قزاقستان را ترک می‌کنند. دلایل  چیست؟

وزارت امور خارجه  قزاقستان در مورد پروژه‌های نیمه کاره یا تعلیق شده خارجی در این کشور توضیحاتی را ارایه کرده است.  در گزارش این وزارتخانه آمده است که پروژه‌ها اغلب در مراحل اولیه اجرا به حالت تعلیق در می آیند و اکثر توافقات در مراحل اولیه اجرا به درخواست خود سرمایه گذاران به حالت تعلیق درآمده است. دلایل اصلی ترک و تعلیق، مسائل مشکل‌ساز سیستمی است که نیاز به کمک برای حل و فصل دارد. شرکتهای خارجی اغلب در زمینه امور مالیاتی و گمرکی و انجام تعهدات قراردادی توسط سازمان‌های دولتی قزاقستان چالش دارند و همچنین مشکلات دسترسی به مواد خام، یافتن شرکای محلی و مسائل مربوط به تامین مالی و انعقاد قراردادهای خروجی به عنوان دلایل دیگر ذکر شده است.  برخی از شرکتها و سرمایه گذاران خارجی در قزاقستان که پروژه‌های خود را به حالت تعلیق درآورده اند، تایسون فودز آمریکایی و صنایع والمونت هستند.وضعیت مشابهی نیز در مورد سرمایه گذاران دیگر کشورها وجو دارد ازجمله: موارد زیر:

 گوکنور گیدا (ترکیه)، Farm Fritesهلند، Fortescue Future Industries استرالیا و Fresenius Medical آلمان.

به گزارش وزارت امور خارجه قزاقستان، در فوریه 2021، گوکنور گیدا ( شرکت ترکیه ای)  و شرکت تولید محصولات کشاورزی تراز تفاهم نامه ای را در زمینه تولید آب میوه، پوره و کنسانتره ارگانیک در منطقه ژامبیل امضا کردند و  پروژه قرار بود در چند مرحله راه اندازی شود. افتتاح مرحله اول 98 میلیون دلار برآورد شد برای این منظور مکان‌های اولیه باغات و آب میوه گیری به مساحت 2.2 هزار هکتار شناسایی شد. اما در ماه مه ۲۰۲۳، سرمایه‌گذار پروژه را به دلیل محدودیت در مالکیت زمین کشاورزی برای اتباع خارجی متوقف کرد.

یکی دیگر از پروژه‌های معلق ساخت کارخانه تولید سیب زمینی به نام Farm Frites است .همانطور که وزارت امور خارجه قزاقستان  توضیح داده است، به دلیل نامشخص بودن محل و همکاری با شریک قزاقستانی تعلیق شده است و طرف قزاقی در تلاش است با مذاکرات، شرکت هلندی را برای ادامه تعهدات خود ترغیب نماید.

با این حال، وزارت امور خارجه در جمع بندی خود خاطرنشان کرده که با وجود موارد خروج سرمایه گذاران، اکثر پروژه‌ها در حال اجراست.