تاثیرات پدیده ال‌نینو بر محصول ذرت در آفریقا

براساس نوشته تارنمای خبری Dailymaverick در پی بروز خشکسالی گسترده ناشی از پدیده ال‌نینو، برداشت محصول ذرت در زیمبابوه نسبت به فصل تولید 23-2022 با 60 کاهش در سطح 637 هزار تن اعلام و به پایین‌ترین میزان خود از سال زراعی 16-2015 به این سو رسیده است.

 در حالی که مصرف داخلی ذرت این کشور معمولاً حدود دو میلیون تن در سال اعلام شده، کاهش آشکار در تولید به این معنی است که نیازهای وارداتی آن به شدت افزایش خواهد یافت. تحلیلگران وزارت کشاورزی آمریکا مستقر در پرتوریا تخمین می‌زنند که زیمبابوه ممکن است نیاز به واردات حجم بالایی از آن در سال زراعی 24-2023 داشته باشد. واردات 637 هزار تنی این محصول، تماماً از آفریقای جنوبی تامین خواهد شد.

زامبیا نیز که پیش از این یکی از صادرکنندگان اصلی ذرت بود، به دلیل بروز خشکسالی گسترده، اکنون با کسری قابل توجهی روبرو شده است. این کشور به دنبال واردات حداقل 500 هزار تن ذرت از اوگاندا برای جبران کاهش برداشت محصول است. با این وجود، زامبیا تنها کشوری نیست که به دنبال تامین ذرت مورد نیاز خود باشد.

برخلاف سال بازاریابی 24-2023 (معادل سال زراعی 23-2022) که صادرات کلی ذرت آفریقای جنوبی 3.4 میلیون تن بود، در سال بازاریابی 25-2024 صادرات این محصول احتمالاً به 1.85 میلیون تن کاهش خواهد یافت که ناشی از برداشت پایین داخلی است. برداشت ذرت آفریقای جنوبی 13.34 میلیون تن برآورد شده که به دلیل خشکسالی اواسط تابستان، با کاهش 19% نسبت به فصل برداشت قبل روبرو شده است. حجم برداشت ذرت سفید حدود 6.35 میلیون تن و ذرت زرد 6.99 میلیون تن است که هر کدام به ترتیب با کاهش 26% و 12% روبرو بوده است.

تحلیل‌گران بازار داخل بر این باورند که آفریقای جنوبی برخلاف زیمبابوه یا زامبیا که با کاهش بیش از 50% برداشت داخلی ذرت روبرو بوده، کاهش شدید تولید را تجربه نکرده که بخشی از دلایل آن، تفاوت در شیوه‌های کشاورزی و ارقام بذر بهبود یافته، کود و مواد شیمیایی مورد استفاده در آفریقای جنوبی است. در این میان، گفته شده روش آبیاری تاثیر چندانی بر میزان برداشت محصول ندارد چرا که تنها 10% ذرت آفریقای جنوبی تحت آبیاری شبکه‌ای و مابقی به صورت دیم است در حالی که مزارع ذرت زیمبابوه تحت سیستم آبیاری قرار دارند. برآوردهای کارشناسان هواشناسی نشان می‌دهد که آفریقای جنوبی نیز ممکن است وارد دوره ال‌نینو شود.

به نظر می‌رسد زامبیا و زیمبابوه، تقریباً نیمی از محصول ذرت خود را در این بحبوحه از دست داده و برای تثبیت عرضه داخلی ناگزیر از واردات باشند. موضوع کاهش برداشت این محصول، بیشتر در سطوح خانوارهای کم درامد و فقیر ظاهر می‌شود. الیسا ماگوسی، دبیر اجرایی  SADC خواستار دریافت کمک‌های بشردوستانه فوری شده و گزارش می‌دهد که ۶۸ میلیون نفر در سراسر منطقه در معرض خطر گرسنگی هستند. وی تاکید دارد بحران به ویژه در مالاوی، زامبیا و زیمبابوه که به طور سنتی عرضه کننده مواد غذایی، به ویژه ذرت به شرق آفریقا هستند، شدیدتر است.