جهت گیری صربستان برای ساخت نخستین نیروگاه هسته‌ای

وزارت معدن و انرژی صربستان پیش‌نویس استراتژی توسعه انرژی تا سال ۲۰۴۰ با چشم‌انداز تا سال ۲۰۵۰ تدوین نموده که احداث نخستین نیروگاه هسته‌ای این کشور مد نظر می‌باشد.

طبق پیش‌نویس "استراتژی توسعه انرژی صربستان تا سال ۲۰۴۰ با چشم‌انداز تا سال ۲۰۵۰" که توسط وزارت معدن و انرژی صربستان تدوین شده است، در صورت تصمیم‌گیری نهایی برای استفاده از انرژی هسته‌ای، اولین نیروگاه هسته‌ای این کشور ممکن است تا پیش از سال ۲۰۵۰ احداث و به شبکه برق متصل شود.

در این سند به برنامه جامع ملی انرژی و آب و هوا برای دوره ۲۰۳۰ تا ۲۰40 با چشم‌انداز  تا سال۲۰۵۰ ارجاع شده که در آن سناریویی با در نظر گرفتن سهم انرژی هسته‌ای در سبد انرژی صربستان ارائه شده است. طبق این سناریو، پیش‌بینی برای راه‌اندازی اولین نیروگاه هسته‌ای این کشور سال ۲۰۴۵ است.

در پیش‌نویس استراتژی مذکور آمده با توجه به نقشه راه توسعه برنامه هسته‌ای و همچنین برنامه‌ریزی برای لغو ممنوعیت ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای در صربستان، در صورتی که تمام مراحل و اقدامات لازم قبل از شروع ساخت، از جمله اجرای عملیات ساخت پروژه، در زمان‌های تعیین‌شده انجام شود، احداث و راه‌اندازی نیروگاه هسته‌ای می‌تواند در دوره‌ای حتی زودتر از سال ۲۰۴۰ نیز انجام شود.

این سند با اشاره به دستورالعمل‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) سه فاز برای توسعه زیرساخت‌های برنامه هسته‌ای تعریف شده است:

فاز ۱: بررسی‌های پیش از تصمیم‌گیری برای آغاز برنامه هسته‌ای:

این فاز مقدماتی است و تا زمانی ادامه می‌یابد که کشور متقاضی (صربستان) با کسب اطلاعات و آموزش کامل، متعهد به توسعه برنامه هسته‌ای شود.

فاز ۲: اقدامات مقدماتی برای انعقاد قرارداد و احداث نیروگاه هسته‌ای پس از تصمیم‌گیری سیاسی:

در پایان این فاز، کشور متقاضی باید آماده برگزاری مناقصه یا مذاکره برای عقد قرارداد اولین نیروگاه هسته‌ای باشد.

فاز ۳: اجرای پروژه احداث اولین نیروگاه هسته‌ای:

این فاز نهایی توسعه است که در آن راه‌اندازی اولین نیروگاه هسته‌ای پیش‌بینی می‌شود.

در این پیش‌نویس به موارد زیر نیز اشاره شده است:

در حال حاضر در صربستان قانون ممنوعیت ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای وجود دارد.

این کشور ذخایر کافی مواد خام هسته‌ای ندارد.

چارچوب قانونی و اداری برای نظارت بر ساخت و فعالیت نیروگاه‌های هسته‌ای، تأسیسات تولید سوخت هسته‌ای و کارخانه‌های فرآوری پسماندهای هسته‌ای وجود ندارد.

تخصص علمی و مهندسی لازم برای اجرای و مدیریت این تاسیسات وجود ندارد و برنامه‌های آموزشی مرتبط با انرژی هسته‌ای نیز متوقف شده است.

با وجود این چالش‌ها، در این سند تأکید شده است که واحدهای هسته‌ای می‌توانند منبعی بسیار قابل‌اعتماد برای تولید برق باشند که به طور خاص برای تامین نیازهای پایدار شبکه طراحی شده‌اند و در عین حال بدون انتشار آلاینده‌های هوا، به پایداری تولید برق کمک می‌کنند.

از منظر این استراتژی، نیروگاه‌های هسته‌ای می‌توانند جایگزین ظرفیت‌های فعلی نیروگاه‌های حرارتی زغال‌سنگ در سیستم انرژی جمهوری صربستان شوند. علاوه بر نیروگاه‌های هسته‌ای سنتی که هر کدام به طور معمول 1000 تا 1500 مگاوات برق تولید می‌کنند، راکتورهای ماژولار کوچک (SMR) نیز در حال توسعه فعال هستند که به عنوان راکتورهای شکافت هسته‌ای با ظرفیت 300 مگاوات یا کمتر تعریف می‌شوند. این راکتورهای پیش‌ساخته مزایای تولید انبوه و زمان ساخت کوتاه‌تر را نسبت به تاسیسات سنتی ارائه می‌دهند.

طبق این پیش‌نویس، دولت در آینده نزدیک فرآیند ایجاد چارچوب نهادی، تخصصی و نظارتی لازم برای استفاده از انرژی هسته‌ای و همچنین مدیریت و دفع سوخت هسته‌ای مصرف شده را آغاز خواهد کرد. این امر پیش‌نیاز ضروری برای ایجاد فضای سرمایه‌گذاری مناسب برای معرفی فناوری‌های هسته‌ای در اقتصاد صربستان است.

یک بحث عمومی در مورد استفاده از انرژی هسته‌ای در صربستان در حال انجام است که شامل جنبه‌های ایمنی، حقوقی، سازمانی، تحقیقاتی، مهندسی و سایر موارد مرتبط با این فناوری می‌شود و توجه ویژه ای به دفع و بازیافت سوخت هسته‌ای مصرف شده و همچنین تأثیر این فناوری بر محیط زیست خواهد شد.

جلسات عمومی‌برای بحث در مورد این پیش‌نویس نیز در تاریخ‌های 26 ژوئیه در بلگراد، 30 ژوئیه در نیش و 31 ژوئیه در نووی ساد برگزار خواهد شد.

منبع: پایگاه اینترنتی اکاپیا مورخ 18/07/2024

https://www.ekapija.com/news/4789363/prva-nuklearna-elektrana-u-srbiji-mogla-bi-da-bude-na-mrezi-pre#komentariheading