اخبار اقتصادی بلغارستان

گزیدۀ اخبار و تحولات اقتصادی بلغارستان در هفتۀ سوم مرداد 1403 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

رکورد جدید قیمت گاز در اروپا در 2024

تنش‌های ژئوپلیتیکی در حال افزایش است و جهان بیش از پیش به جنگ روسیه و اوکراین توجه دارد. هفته گذشته، نیروهای اوکراینی حمله غافلگیرانه‌ای را در منطقه کورسک روسیه آغاز کردند، که شامل نبردهایی در سوجا و مناطق اطراف آن بود؛ منطقه‌ای که نقش کلیدی در ترانزیت گاز به اروپا دارد. در نتیجه، قیمت گاز طبیعی در بورس TTF هلند به بالاترین سطح خود در سال جاری رسید و از 40 یورو در هر مگاوات ساعت فراتر رفت و نگرانی‌ها درباره تأمین گاز اروپا افزایش یافت.

بر اساس داده‌های ICE Futures، قیمت قراردادهای آتی گاز برای سپتامبر با 3 درصد افزایش به 42.82 یورو در هر مگاوات ساعت یا 491.02 دلار در هر هزار متر مکعب رسیده است. این بالاترین قیمت از دسامبر 2023 بوده است.

قیمت‌های TTF سال را با ثبات آغاز کرده بودند، که این وضعیت با سطوح بالای ذخیره‌سازی گاز پشتیبانی می‌شد. تا ماه مه، زمانی که اسرائیل حمله خود را به رفح آغاز کرد، اختلالات ناچیزی وجود داشت و قیمت‌ها پس از تثبیت وضعیت کاهش یافت. با این حال، از زمان شروع حمله اوکراین در 6 اوت، قیمت‌ها بیش از 15 درصد افزایش یافته است.

علاوه بر این، ترانزیت گاز روسیه از طریق اوکراین به سطح حداکثر فنی ممکن بازگشت. شرکت گازپروم اعلام کرد که گاز روسیه را در حجمی‌که طرف اوکراینی تأیید کرده، از طریق ایستگاه اندازه‌گیری گاز سوجا - به میزان 42.4 میلیون متر مکعب در 13 اوت - تحویل خواهد داد. درخواست 39.6 میلیون متر مکعب بود. سرگئی کوپریانوف، نماینده رسمی‌گازپروم، به رسانه‌ها اعلام کرد که درخواست برای سیستم اطلاعات جغرافیایی سوخرانوفکا رد شده است.

اپراتور GTS اوکراین (OGTSU) در هنگام پذیرش گاز برای ترانزیت از طریق ایستگاه اندازه‌گیری گاز سوخرانوفکا (در استان روستوف) وضعیت فورس ماژور را اعلام کرد، زیرا به‌طور ظاهری نمی‌توانست کنترل عملیاتی و فناوری بر روی ایستگاه کمپرسور اعمال کند. مسیر سوخرانوفکا بیش از 30 میلیون متر مکعب گاز در روز را ترانزیت می‌کند. مقامات روسیه بر این باورند که هیچ دلیلی برای اعلام فورس ماژور وجود ندارد و هیچ مانعی برای ادامه عملیات مانند گذشته وجود ندارد.

چرا سوجا اینقدر مهم است؟

تهاجم اوکراینی به منطقه کورسک روسیه - بزرگترین حمله از زمان آغاز جنگ، با حضور حدود 1000 سرباز و بیش از دوجین تانک و سایر خودروهای زرهی که این هفته از مرز عبور کردند - خط لوله اصلی گاز روسیه به اتحادیه اروپا را تهدید می‌کند. اگرچه با توجه به جنگ در اوکراین ممکن است تعجب‌آور باشد، اما کشورهای اروپایی مانند اتریش، مجارستان و اسلواکی همچنان از روسیه گاز می‌خرند - گازی که تمامی آن از شهر سوجا در کورسک عبور می‌کند. سوجا، که در حدود 10 کیلومتری مرز اوکراین قرار دارد، نقش کلیدی در ترانزیت گاز طبیعی به اتحادیه اروپا ایفا می‌کند. به طور متوسط، روزانه 42 میلیون متر مکعب گاز روسیه به اوکراین سرازیر می‌شود و این شهر میزبان سیستم اندازه‌گیری گاز است که منابع ورودی به اروپا را نظارت می‌کند.

علیرغم جنگ با روسیه، کی‌یف به عنوان بخشی از قرارداد دو میلیارد دلاری بین شرکت دولتی نفت‌گاز اوکراین و گازپروم روسیه، اجازه داده است تا گاز از طریق خط لوله دوران شوروی بدون وقفه جریان یابد. از اوکراین، گاز به سمت اسلواکی ترانزیت می‌شود، جایی که به دو شاخه منشعب می‌شود: یکی به جمهوری چک و دیگری به اتریش.قرارداد ترانزیت در ژانویه منقضی می‌شود. اگر جریان‌ها پیش از آن قطع شود، قیمت گاز ممکن است افزایش یابد و به شدت به مصرف‌کنندگان و صنعت اروپایی ضربه بزند.

جایگزین‌ها گران هستند

در پایان سال 2023 مشخص شد که شرکت گاز دولتی اوکراین، نفت‌گاز، قصد ندارد پس از انقضای قراردادشان در پایان سال 2024، ترانزیت گاز روسیه به اروپا را از سر بگیرد. این تصمیم، بازارهای گاز در کشورهای مجارستان، اسلواکی، چک و اتریش را در وضعیت دشواری قرار داده است، زیرا در حال حاضر حدود 42 میلیون متر مکعب گاز در روز از مسیرهای اوکراین عبور می‌کند.

سخنگوی شرکت انتقال گاز اسلواکی Eustream اظهار داشت که حفظ ترانزیت گاز از طریق اوکراین بسیار حیاتی است، زیرا هرچند جایگزین‌هایی وجود دارد، اما استفاده از آنها منجر به افزایش قابل توجه قیمت‌های مصرف‌کننده خواهد شد.

دو شرکت گاز مجارستانی FGSZ و MVM CEEnergy اعلام کردند که در صورت عدم توافق بین روسیه و اوکراین تا پایان سال جاری، می‌توان راه‌های جایگزینی برای انتقال گاز روسیه از مسیرهای دیگر پیدا کرد. این موضوع برای دو شرکت مجارستانی اهمیت دارد، زیرا بخشی کوچکی از توافق بلندمدت گاز با روسیه، یعنی حدود یک میلیارد متر مکعب در سال، از طریق ترانزیت اوکراین و از مسیر اسلواکی و اتریش وارد کشور می‌شود. بخش عمده‌تر، یعنی 3.5 میلیارد متر مکعب در سال، از طریق خط لوله ترکیش استریم از طریق بلغارستان و صربستان وارد کشور می‌شود.

دفتر مطبوعاتی FGSZ اعلام کرد که ظرفیت فنی پست بازرسی کیشکندورژما-2 در مرز صربستان و مجارستان 8.4 میلیارد متر مکعب در سال است. این حجم حداکثر مقداری است که می‌توان از طریق این مسیر به مجارستان انتقال داد. در حال حاضر، این نقطه با ظرفیت بالایی در حال فعالیت است، اما در صورت علاقه کافی از سوی تجار، می‌توان حجم عرضه را بر اساس ظرفیت فنی افزایش داد.

به عبارت دیگر، کل حجم قرارداد سالانه بین روسیه و مجارستان، که 4.5 میلیارد متر مکعب است، می‌تواند از طریق این گذرگاه حمل شود. هیچ مانع فنی برای این کار وجود ندارد (ظرفیت سالانه خود ترکیش استریم 15.75 میلیارد متر مکعب است)، و استفاده از آن تنها به تقاضای تجاری و رزرو گذرگاه بستگی دارد.

منبع: https://www.economic.bg/bg/a/view/cenite-na-gaza-se-pokachiha-do-pik-za-2024-g-zaradi

تلاش بلغارستان برای مذاکره مجدد بلغارگاز و بوتاش

مارتین ولادیمیروف، مدیر برنامه «انرژی و اقلیم» در مرکز مطالعات دموکراسی، در مصاحبه‌ای با bTV اظهار داشت: «تا زمانی که شرایط قرارداد با بوتاش را مجدداً مذاکره نکنیم، گزینه‌های محدودی داریم، حداقل برای شروع واردات گاز طبیعی مایع از ترکیه.»

به گفته وی، بوتاش مقادیر زیادی از گاز روسیه را خریداری می‌کند و این قرارداد به کشورمان کمک می‌کند تا در صورت توقف تأمین گاز اروپا از طریق اوکراین، بوتاش بتواند نیازهای خود را تأمین کند. ولادیمیروف افزود: «ما هنوز به‌طور عملی از پایانه‌های گاز مایع در ترکیه که توافق‌نامه‌ای با آن‌ها در بلغارستان ارائه شده است، استفاده نکرده‌ایم. اما این توافق به بوتاش اجازه می‌دهد تا ظرفیت ذخیره‌سازی در سیستم گاز بلغارستان را داشته باشد. با توجه به اینکه بوتاش بخش عمده‌ای از گاز خود را از روسیه تأمین می‌کند، این توافق به روسیه امکان می‌دهد تا گاز خود را دوباره وارد بازار اروپا کند.»

این هفته مذاکرات با شرکت ترکیه‌ای بوتاش در تلاش برای بازنگری در قراردادی که توسط دولت گالاب دونف امضا شده است، انجام خواهد شد. نمایندگان مجلس از وزیر انرژی خواسته‌اند تا شرایط جدیدی را برای تأمین و ظرفیتی که هزینه می‌کنیم اما استفاده نمی‌شود، مذاکره کند. در جلسه استماع ولادیمیر مالینوف در پارلمان هفته گذشته، مشخص شد که بوتاش در نامه‌ای به درخواست‌های ما پاسخ منفی داده است. آن‌ها اعلام کردند که تغییرات پیشنهادی بلگارگاز به دلیل تغییرات شرایط بازار، غیرقابل‌قبول است، زیرا این تغییرات دینامیک اولیه قرارداد را نقض می‌کند و اجرای آن را برای بوتاش غیرممکن می‌سازد.

ولادیمیروف توضیح داد که امکان فسخ قرارداد وجود ندارد و در بدترین حالت، اگر به داوری برویم، باید مبلغی بیش از 4 میلیارد BGN را پرداخت کنیم. در چنین شرایطی، «بلگارگاز» با خطر ورشکستگی مواجه خواهد شد.  وی افزود: «این یک پرونده بسیار پیچیده است که ممکن است سال‌ها طول بکشد و هیچ‌کس نمی‌تواند به‌طور دقیق پیش‌بینی کند که چه اتفاقی خواهد افتاد.»

منبع: https://news.bg/energy/balgariya-nyamala-mnogo-optsii-za-predogovaryane-na-usloviyata-s-botash.html

پایانه LNG در الکساندروپلیس در اول اکتبر به بهره برداری می رسد

پایانه گاز مایع الکساندروپلیس که افتتاح آن به مدت شش ماه به تأخیر افتاده بود، قرار است در تاریخ 1 مهرماه به بهره‌برداری برسد. این خبر توسط سرپرست وزیر انرژی بلغارستان، ولادیمیر مالینوف، اعلام شد. وی به همراه نمایندگان شرکت پروژه "Gastrade" S.A. فعالیت‌های تکمیل شده تأسیسات را در محل سکوی الکساندروپلیس در یونان بررسی کرد. پس از رفع نقص فنی اتصال سکوی گازرسانی مجدد LNG به الکساندروپلیس، پایانه طبق برنامه در تاریخ 1 اکتبر 2024 عملیاتی خواهد شد. تمامی مراحل صدور مجوز نیز پیش از این تکمیل شده است. تا تاریخ 24 مرداد، شرکت‌هایی که گاز طبیعی مایع را به پایانه تحویل می‌دهند، باید تعداد محموله‌های خود را اعلام کنند و تا پایان مرداد، اسلات دقیق این شرکت‌ها تخصیص خواهد یافت.

راه‌اندازی پایانه الکساندروپلیس در 1 اکتبر همزمان با آغاز سال گازی جدید است. شروع بهره‌برداری تجاری از این پایانه در پاییز امسال، مزیت رقابتی و امنیت تأمین گاز را برای فصل زمستان آینده در منطقه جنوب شرقی اروپا تضمین می‌کند. این امر با توجه به تعلیق احتمالی انتقال گاز طبیعی روسیه از طریق اوکراین در آغاز سال آینده، اهمیت ویژه‌ای دارد.

این پروژه از اهمیت استراتژیک بالایی برخوردار است، زیرا کریدور مهمی‌برای تأمین گاز طبیعی مایع از منابع جایگزین برای کل منطقه فراهم می‌کند. طبق برنامه اولیه، قرار بود این ترمینال در آوریل 2024 به بهره‌برداری برسد، اما در حین اتصال سکوی گاز مایع به خط لوله، نقصی مشاهده شد که ناشی از وجود آب در خط لوله بود. این نقص فنی با استفاده از روش "غیر نفوذی" و تأمین کنترل‌شده گاز از سکوی گازی‌سازی مجدد به سیستم انتقال گاز یونان، برطرف شد. این اصلاحات هزینه‌های مالی اضافی برای پروژه به همراه نداشت.

بلغارستان با مالکیت 20٪ از سهام شرکت پروژه "Gastrade S.A." در این پایانه شریک است. انتظار می‌رود این تأسیسات گاز طبیعی مایع را از ایالات متحده و سایر کشورها به مصرف‌کنندگان در بلغارستان، مقدونیه شمالی، صربستان، رومانی، مجارستان، مولداوی و اوکراین تحویل دهد. ظرفیت کل خروجی این پایانه جدید 5.5 میلیارد متر مکعب گاز در سال است (حداکثر تحویل 22 میلیون مترمکعب در روز).

 

منبع: https://www.economic.bg/bg/a/view/lng-terminalyt-v-aleksandrupolis-shte-zaraboti-na-1-oktomvri

بررسی کاهش رشد دستمزدها بر کاهش قیمت تورم و قیمت مسکن

در پایان سال، این امکان وجود دارد که بلغارستان معیار ثبات قیمت برای ورود به منطقه یورو را برآورده کند.در سه‌ماهه اول سال 2024، قیمت مسکن نسبت به مدت مشابه سال گذشته 16 درصد افزایش یافت، که به‌مراتب سریع‌تر از نرخ تورم عمومی‌کشور و متوسط رشد قیمت مسکن در اتحادیه اروپا (1.3 درصد) است. قیمت خانه‌های جدید و موجود به ترتیب 19.3% و 14.1% افزایش یافتند. این تحلیل توسط UBB منتشر شده است.

افزایش مداوم متوسط دستمزدها (+17.8 درصد در سه‌ماهه اول) که از نرخ تورم و رشد قیمت مسکن پیشی گرفت، تقاضا برای خرید ملک را افزایش داده است. به دلیل پس‌اندازهای کم‌بهره و وام‌های مسکن مقرون‌به‌صرفه، افراد بیشتری تصمیم گرفته‌اند در خانه سرمایه‌گذاری کنند، که این امر منجر به افزایش قیمت‌ها شده است. دکتر امیل کالچف، اقتصاددان ارشد UBB، توضیح داد: «این روندها با کمی تأخیر به کشور ما رسیده‌اند. در منطقه یورو، با افزایش تورم، قیمت مسکن به‌طور چشمگیری افزایش یافت. برای مقابله با این مشکل، بانک مرکزی اروپا یک سیاست پولی محدودکننده را اعمال کرد و نرخ بهره را افزایش داد. در نتیجه، تورم در منطقه یورو کاهش یافت و قیمت مسکن در برخی کشورها پایین آمد.»

با توجه به ارتباط نزدیک اقتصاد ملی بلغارستان با منطقه یورو، این فرآیندها به این کشور نیز منتقل شده‌اند. بانک مرکزی بلغارستان (BNB) تا حدی از این تحولات حمایت کرد، اما به دلیل سیستم ارزی، قادر به اجرای سیاست‌های پولی مستقل نبود. در نتیجه، تحت تأثیر روندهای منطقه یورو، تورم در کشور به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافت. از سوی دیگر، سیاست‌های مالی حامی‌تورم و سیستم بانکی فوق‌العاده نقدینگی از قیمت مسکن حمایت کردند. ترس از موج جدید تورم، محدودیت‌های سرمایه‌گذاری، روان‌شناسی ملی حامی مالکیت خانه، و تمرکز جمعیت در شهرهای بزرگ به این روند دامن زده‌اند.

رشد دستمزدها همراه با بی‌ثباتی سیاسی، محدودیت‌هایی برای رقابت‌پذیری اقتصاد ایجاد کرده است. در این شرایط، منطقی است که انتظار کاهش رشد دستمزدها را داشته باشیم. ازاین‌رو، با توجه به کاهش نرخ تورم عمومی، انتظار می‌رود که رشد قیمت مسکن نیز مانند منطقه یورو به‌تدریج تعدیل شود. برای سال 2024، کارشناسان UBB پیش‌بینی می‌کنند که افزایش قیمت مسکن به‌طور متوسط به 9.9٪ یعنی مشابه سال گذشته برسد.

در ماه مه، صنعت بلغارستان کاهش 6.3 درصدی را نسبت به ماه مشابه سال گذشته تجربه کرد، که نشان‌دهنده ادامه کاهش تولید صنعتی پس از رشد بزرگ سال 2022 است. از سوی دیگر، بخش ساخت‌وساز در ماه مه 4.5٪ رشد داشت، که عمدتاً به دلیل پروژه‌های عمومی، بود ئ این در حالی است که که ساخت‌وساز ساختمان‌ها تقریباً ثابت باقی ماند.

شاخص کلی فضای کسب‌وکار در نتیجه توسعه اقتصادی و وضعیت نامطمئن سیاسی، کاهش جزئی از 25.4 درصد در آوریل به 24.5 درصد در ماه مه را تجربه کرد. بدبینی در بخش‌های خرده‌فروشی و ساخت‌وساز کمتر بود، اما در خدمات و صنعت افزایش یافت.

در ماه ژوئن، تورم مصرف‌کننده به 2.5 درصد (نسبت به ژوئن 2018) افزایش یافت، در مقایسه با 2.3 درصد در ماه مه، و تورم هماهنگ و اصلی (بدون احتساب مواد غذایی و سوخت) به 2.8 درصد رسید. انتظار می‌رود که تورم در برخی ماه‌های تابستان اندکی افزایش یابد، اما در پاییز روند کاهش آن ادامه یابد.

منبع: https://www.economy.bg/economy/view/59265/OBB-Zabavyaneto-v-rysta-na-zaplatite-mozhe-da-ohladi-inflaciyata-i-cenite-na-zhilishtata