اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته چهارم تیرماه 1403 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

شوکت میرضیایف در فرغانه با سرمایه گذاران پروژه‌های این استان دیدار کرد (روز.اوز)

آقای شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان طی سفر به استان فرغانه در تاریخ 11 ژوئیه سال 2024 ضمن دیدار با سرمایه‌گذاران با پروژه‌های جدید که اجرای‌ آنها در نظر گرفته شده است، آشنا شد. در 7 سال اخیر حدود 77 تریلیون صوم سرمایه به استان فرغانه جذب شد. در نتیجه آن 116 هزار اشتغال ایجاد و فرصت صادرات به ارزش 4.5 میلیارد دلار فراهم شد. سال جاری میلادی بیش از هزار پروژه به ارزش کلی 1.3 میلیارد دلار در دست اجراست. الان در استان فرغانه 132 پروژه به ارزش کلی 7 میلیارد دلار توسط سرمایه‌داران خارجی و کارآفرینان بومی‌شکل گرفته است. از این مجموعه 25 پروژه به ارزش 2.1 میلیارد دلار به رئیس جمهوری ارائه شد. در پروژه‌های یاد شده شرکت‌های کشورهای نظیر اتریش، آمریکا، چین، روسیه، ترکیه، آلمان، عربستان سعودی، کویت، ژاپن و آذربایجان سرمایه گذاری می‌کنند. این پرژه‌ها زمینه‌های نساجی، مواد غذایی، پزشکی، مهندسی برقی، مصالح ساختمانی، خدمات و سایر را در بر می‌گیرد. به عنوان مثال، پروژه تولید سرامیک به ارزش 50 میلیون دلار با مشارکت سرمایه‌داران چینی در منطقه اوچکوپیر فرغانه در دست اجراست. در نتیجه راه‌اندازی کامل این پروژه 500 شغل جدید ایجاد خواهد شد. در منطقه قوه تولید قطعات یدکی سیستم گرمایشی و سرمایشی با مشارکت سرمایه‌دار عربستان سعودی راه‌اندازی خواهد شد. بعد از نهایی سازی این پروژه‌ به ارزش 50 میلیون دلار، 350 شغل جدید ایجاد می‌شود. در نتیجه راه‌اندازی تمام 132 پروژه بیش از 23 هزار شغل جدید ایجاد خواهد شد. رئیس جمهور به مسئولین دستورات لازم در مورد تسریع تدوین مبانی حقوقی پرژوه‌ها و تضمین شرایط مناسب برای سرمایه گذاران را داد.  

  https://kun.uz/news/2024/07/11/shavkat-mirziyoyev-fargonaga-sarmoya-kiritayotgan-investorlar-bilan-suhbatlashdi

 

 تأثیر تغییر اقلیم به اقتصاد ازبکستان (اسپوتنیک ازبکستان)

در مرکز تحقیقات و اصلاحات اقتصادی ازبکستان میز گردی تحت عنوان «ظرفیت های توسعه کاهش کربن ازبکستان: سناریوها، پیامدها و پژوهش‌های آتی» برگزار شد. در رویداد یاد شده کارشناسان آژانس توسعه فرانسه و برنامه زیرساخت پایدار در آسیا حضور پیدا کردند. هدف از برگزاری این رویداد اجرای برنامه همکاری در زمینه‌های اقتصاد سبز و کاهش زباله‌های گاز دی اکسید کربن در اقتصاد که در ماه نوامبر سال 2022 طی سفر رئیس جمهوری ازبکستان به فرانسه امضا شده است، بود. حاضران رخداد راه‌های تدوین و اجرایی سازی مشترک راهکارهای مؤثر کاهش زباله‌های گاز دی اکسید کربن در ازبکستان را تعیین کردند. آقای عابد حکیم‎اف، مدیر مرکز تحقیقات و اصلاحات اقتصادی: «ازبکستان یکی از کشورهای آسیای مرکزی است که اقتصاد آن سریع در حال رشد است و بزرگترین صادرکننده گاز دی اکسید کربن است.شایان به ذکر است، در 30 سال اخیر دمای هوا در آسیای مرکزی 1.5 سانتیگراد یعنی از شاخص (0.7 سانتیگراد) متوسطه افزایش دما که در جهان مشاهده شد، دو برابر بالا رفت. علاوه بر این طبق پیش‎‌بینی‌ها احتمال دارد دمای هوا در آسیای مرکزی تا سال 2030 باز 1.6 لغایت 2.6 سانتیگراد افزایش یابد. بر اساس پیش‌بینی‌های بانک جهانی، در صورت عدم اجرای اقدامات سازگاری با تغییر اقلیم، تا سال 2050 اقتصاد ازبکستان 10 درصد کاهش خواهد یافت. این امر منجر به کاهش قابل ملاحظه‌ اشتغال و درآمدهای مردم می‌شود. باید اثر مداوم تغییر اقلیم به تنوع زیستی، محیط زیست و مهاجران اقلیمی را در نظر گرفت. بدین منظر در حاشیه برنامه همکاری در نظر است تجربه جهانی در زمینه کاهش ظرفیت کربن اقتصاد بررسی، امکانات این فرآیند در ازبکستان ارزیابی و همچنین سبک و روش‎های نوین تحلیلی در این راستا به کار گرفته شود. بنا به اظهار نظر کارشناسان، اجرای برنامه یاد شده جهت گذشت به مدل توسعه اکولوژی و کم کربنی کشور کمک خواهد نمود. حاضران رویداد تاکید داشتند که منابع اصلی خروج گازهای گلخانه‌ای در اقتصاد ازبکستان انرژی (76 درصد)، کشاورزی (18 درصد)، صنعت (5 درصد) و زباله‌ها (1 درصد) می‌باشد. فارغ از این اشاره شد که یکی از اقدامات اصلی فعال‌سازی فرآیندهای کربن زدایی ازبکستان آزادسازی بازاز انرژی کشور است. این به صرفه جویی در انرژی کمک و شرایط مساعد برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی به منابع انرژی تجدیدپذیر را فراهم می‌کند. همچنین آنها اشاره کردند که تا سال 2030 تقاضا نسبت به انرژی برق در کشور به 120 میلیارد کیلووات ساعت می رسد. شایان به ذکر است، رساندن سهم منابع تجدیدپذیر به 25 درصد کل میزان تولیدات در سال 2026 از افزایش میزان زباله‌های دی اکسید کربن تا 37.4 میلیون تن جلوگیری می‌کند.

https://oz.sputniknews.uz/20240712/iqlim-ozgarishi-ozbekiston-iqtisodiyotiga-qanday-tasir-qiladi-44779262.html

 

برگزاری اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های دوجانبه ازبکستان و قزاقستان در شهر آلماتی (یوز.اوز)

21 مین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های دوجانبه ازبکستان و قزاقستان در تاریخ 11 و 12 ژوئیه سال 2024 در شهر آلماتی برگزار شد. در این نشست تحت ریاست آقای عبدالله عارف‌اف، نخست وزیر جمهوری ازبکستان و آقای آلجس بکتنوف، نخست وزیر قزاقستان تاکید شد، در سال‌های اخیر مشارکت راهبردی و روابط اتحاد بین کشورها بر اساس اصول دوستی، حسن همسایگی و احترام متقابل رو به رشد و توسعه است. در جهت بالا آمدن به سطح جدید روابط فعلی دو کشور، روابط دوستانه و قابل اعتماد بین شوکت میرضیایف و قاسم جومارت توکایف، سران دو کشور، از اهتمام ویژه برخوردار است. با عنایت به وضعیت ژئوپلیتیک فعلی و تغییرات فوری اشاره شد تحکیم بیش از پیش روابط همکاری در تمام زمینه‌ها بین دو کشور اهمیت خاصی دارد. با استفاده مؤثر از ذخایر موجود بر اهمیت افزایش میزان مبادلات کالا تا 10 میلیارد دلار در سال و بر ضرورت تقویت امور سیستماتیک تولید کالاهای جایگزین واردات و گذر به رژیم تجارت آزاد اشاره شد. همچنین، موضوعات توسعه همکاری در زمینه‌های تعاون صنعتی، حمل و نقل، ترانزیت، تحکیم روابط بین منطقه‌ای، انرژی، کشاورزی، علوم، آموزش، فرهنگ و ... مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در پایان دیدار بیانیه 21 مین نشست کمیسیون مشترک همکاری‎های دوجانبه بین جمهوری ازبکستان و جمهوری قزاقستان به امضا رسید. هیئت ازبکستان طی سفر خود به قزاقستان از مرکز مدیریت حمل و نقل عمومی‌شهر آلماتی نیز بازدید کرد.

https://yuz.uz/uz/news/olma-otada-ikki-tomonlama-hamkorlik-boyicha-hukumatlararo-komissiyaning-navbatdagi-majlisi-otkazildi

 

آمار شرکت‌های خصوصی ثبت شده در ازبکستان (روز.اوز)

بنا به داده‌های آژانس آمار، تعداد شرکت‎های خصوصی فعال در زمینه‌های مختلف 55385 شرکت برآورد شد. بیشترین تعداد شرکت‌های خصوصی در شهر تاشکند و کمترین میزان آنها در استان سیردریا ثبت شده است. تعداد آنها تقسیم بر مناطق کشور به ترتیب زیر است:

در شهر تاشکند – 7316 شرکت؛

در استان قشقه‌دریا – 6532 شرکت؛

در استان فرغانه – 6150 شرکت؛

در استان سمرقند – 4834 شرکت؛

در استان سرخان‌دریا – 4726 شرکت؛

در استان خوارزم – 4446 شرکت؛

در استان نوایی – 4133 شرکت؛

در استان نمنگان – 3471 شرکت؛

در استان تاشکند – 3448 شرکت؛

در استان بخارا – 2555 شرکت؛

در استان جیزک – 2486 شرکت؛

در استان اندیجان – 2150 شرکت؛

در جمهوری قاره‌قلپاقستان – 2135 شرکت؛

در استان سیردریا – 1003 شرکت.

https://kun.uz/news/2024/07/14/ozbekistonning-qaysi-hududida-xususiy-korxonalar-kop-ekani-malum-qilindi

 

اختصاص بودجه 255 میلیون دلار توسط دولت ازبکستان برای احداث راه آهن کاشغر – اندیجان (روز.اوز)

با مصوبه رئیس جمهور ازبکستان، موافقت‌نامه امضا شده در مورد اجرای مشترک پروژه راه آهن «چین – قرقیزستان – ازبکستان» تایید شد. طبق مصوبه، 255 میلیون دلار برای تامین بخشی از سهم دولت ازبکستان در سرمایه مجاز شرکت پروژه مشترک ساخت راه آهن اختصاص می یابد. این بودجه در قالب وام صندوق بازسازی و توسعه به مدت 15 سال با بهره 5 درصدی سالانه به تدریج به شرکت سهامی «راه آهن ازبکستان» اختصاص داده می‌شود. در نظر است 14 میلیون دلار از این مجموعه در سال 2024 اختصاص داده شود. خاطر نشان می‌شود، موافقت‌نامه یاد شده در تاریخ 6 ژوئن سال جاری میلادی در شهر پکن بین چین، ازبکستان و قرقیزستان به امضا رسیده بود. طبق موافقت‌نامه راه آهن از «کاشغر – تاروگرت – مکمل – جلال‌آباد – اندیجان» عبور می‌کند. در نظر است میزان حمل و نقل بار سالانه از طریق این کریدور تا 15 تن افزایش و مدت تحویل کالاها به آخرین مصرف کننده تا 7 روز کاهش یابد. فارغ از این زیرساخت نوین ترانزیت و لجستیک، انبارها و باراندازها احداث می‌شود. امور ساخت و ساز پروژه در ماه اکتبر سال جاری میلادی آغاز خواهد شد.

https://kun.uz/news/2024/07/13/ozbekiston-qashgar-andijon-temiryoli-qurilishi-uchun-255-mln-dollar-ajratadi

 

تقاضا نسبت به کالاهای افغان در آسیای مرکزی افزایش می یابد (اوز.دیپلمات)

افغانستان از طریق بندر خشکی تارغوندی هرات میزان صادرات به کشورهای آسیای مرکزی به خصوص، ترکمنستان، قزاقستان و ازبکستان را نسبت به سال گذشته دو برابر افزایش داده است. درباره این موارد خبرگزاری رسمی Alemerah افغانستان گزارش داد. طبق آن، سال گذشته به طور میانگین 15 کامیون حامل کالاهای افغانستان از طریق بندر خشکی به سمت آسیای مرکزی عبور کرده است. سال جاری میلادی صادرات به طور چشمگیر افزایش یافته، متوسطه از این بندر 26 و 30 کامیون رد شده است. کالاهای صادر شده به نوبه اول شامل محصولات بومی‌تولید شده در بخش صنعت هرات من جمله، نوشابه‌ها سرد می‌باشد. خبرگزاری اوز.دیپلمات به نقل از مقام رسمی طالبان نوشت"این افزایش در صادرات بالا رفتن تقاضا در آسیای مرکزی نسبت به کالاهای افغان را نشان می دهد". به این دلیل در دیدار هفته قبلی خواجه عوض‌اف، سفیر ترکمنستان با امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان موضوع گسترش امکانات عبور باز از ایستگاه راه آهن تارغوندی مورد بررسی طرفین قرار گرفت. امیرخان متقی در دیداری که در اواخر سال گذشته با رشید مراداف، وزیر امور خارجه ترکمنستان در شهر هرات داشت، جهت تداوم روز و شب حمل و نقل محموله از طریق بندر تورغوندی ابراز امیدواری کرده بود. قبل از این قزاقستان، ترکمنستان و افغانستان در مورد ایجاد مرکز لجستیک تورغوندی توافق نمودند.  

https://uzdiplomat.uz/archives/5354

 

شوکت میرضیایف: در 6 ماه اول سال 2024 میزان تولید ناخالص داخلی ازبکستان 6.4 درصد افزایش پیدا کرد (دریا)

بنا به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری، نشست مجازی اختصاص داده شده به امور اجرایی تضمین سرعت بالای افزایش اقتصادی و وظایف آتی در این راستا تحت ریاست آقای شوکت میرضیایف، رئیس جمهوری ازبکستان برگزار شد. طبق نتایج تحلیل‌های انجام شده، در 6 ماه اول سال 2024 حجم تولید ناخالص داخلی 6.4 درصد من جمله، صنعت – 7.8 درصد، ساخت و ساز – 10.1 درصد، خدمات – 12.9 درصد، کشاورزی – 3.8 درصد افزایش یافت. درآمد بودجه نیز به 113 تریلیون صوم رسیده، 14 درصد بالا رفت. به طور کلی در نیمه اول سال جاری میلادی ارزش افزوده ایجاد شده در کشور 567.4 تریلیون صوم رقم خورد. این در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 94 تریلیون بیشتر است. خاطرنشان شد که مجموع ورودی سرمایه در نیمه اول سال جاری میلادی  229 تریلیون صوم بوده است. 15.5 میلیارد دلار از این مجموعه سرمایه خارجی است. از آغاز سال تا به حال 3 هزار پروژه به ارزش مالی 3.5 میلیارد دلار راه‌اندازی شده، بیش از 76 هزار اشتغال دائمی‌ با درآمد بالا ایجاد شد. برای کارآفرینی 82 تریلیون صوم وام و 15.5 تریلیون صوم یارانه اختصاص داده شده، بیش از 600 هزار نفر به بازرگانی جذب شدند. به ازای تسهیلات و امتیازات ارائه شده مبلغ 56.3 تریلیون صوم در اختیار کارآفرینان باقی ماند. به پاس آغاز تجربه مناطق نظیر سیحون‎‌آباد، اویچی، ضرب‌دار و غیجدوان، بیش از 4 هزار محله به صنعت و کشاورزی اختصاص یافت و 1 میلیون و 600 هزار شغل جدید ایجاد شد. 

https://daryo.uz/2024/07/17/ozbekistonda-2024-yilning-birinchi-olti-oyida-yim-64-foizga-kopaydi-shavkat-mirziyoyev