اخبار اقتصادی ازبکستان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته چهارم فروردین ماه 1403 مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
دیدار رئیس کمیته گمرک ازبکستان با سفیر ایران
https://customs.uz/uz/news/bozhhona-qomitasida-eron-islom-respublikasining-ўzbekistondagi-favqulodda-va-muhtor-elchisi-bilan-uchrashuv-bolib-otdi
آقای اکملخواجه مولاناف، رئیس محترم کمیته گمرک وابسته به وزارت اقتصاد و دارای جمهوری ازبکستان در تاریخ 16 آوریل سال 2024 با آقای محمدعلی اسکندری سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در جمهوری ازبکستان و هیئت همراه دیدار کرد. آقای مولاناُف ضمن ابراز شادباش به اعضای هیئت به انجام سیاست خارجی فعال اعمال شده به گسترش بیش از پیش همکاریهای چند وجهی بین ازبکستان و ایران توسط جناب آقای شوکت میرضیایف، رئیس محترم جمهوری ازبکستان اشاره نمود. به خصوص دیدار دوجانبه که در ماه نوامبر سال 2023 در حاشیه 16 مین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی (اکو) در شهر تاشکند بین جناب آقای شوکت میرضیایف، رئیس محترم جمهوری ازبکستان و جناب آقای سید ابراهیم رئیسی، رئیس محترم جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، در تحکیم بیش از پیش روابط ازبکستان و ایران همچنین، گسترش همکاریهای کاربردی در زمینههای تجارت، نوآوری، سرمایه گذاری و حمل و نقل از اهمیت خاصی برخوردار است. در پی همکاریهای باز، نفع متقابل و سازنده دو کشور در سال اخیر گردش تجارت خارجی بین ازبکستان و ایران به طور چشمگیر یعنی 24 درصد افزایش یافت. طی گفتگو صورت گرفته وضعیت فعلی و دورنماهای همکاریهای گمرکی بین ازبکستان و ایران مورد بحث و بررسی طرفین قرار گرفت. در نهایت دیدار آقای محمدعلی اسکندری، سفیر محترم ایران اصلاحات اجرایی شده در راستای تکامل بیش از پیش خدمات گمرک ازبکستان به خصوص، دستآوردهای دریافت شده در زمینه دیجیتال سازی زمینه را بالا ارزیابی کرد.
آمار شرکتهای کوچک و متوسط (خانوادگی) در مناطق مختلف ازبکستان
https://kun.uz/news/2024/04/15/ozbekiston-hududlarida-qancha-oilaviy-korxona-faoliyat-yuritayotgani-malum-boldi
طبق گزارش مورخ 1 آوریل سال 2024 آژانس دولتی آمار ازبکستان، در ازبکستان 43327 شرکت خانوادگی در حال فعالیت است. بنا به دادههای گزارش، از لحاظ تعداد شرکتها در بین استانها و مناطق کشور استان سمرقند با 7729 شرکت خانوادگی پیشتاز میباشد. این شاخص برای مناطق سایر کشور به شرح زیر است:
- در استان خوارزم – 4729 شرکت؛
- در استان فرغانه – 4700 شرکت؛
- در استان تاشکند – 3705 شرکت؛
- در استان سرخاندریا – 3583 شرکت؛
- در استان نوایی – 3282 شرکت؛
- در استان قشقهدریا – 3277 شرکت؛
- در شهر تاشکند – 2996 شرکت؛
- در استان بخارا – 2973 شرکت؛
- در جمهوری قارهقلپاقستان – 2134 شرکت؛
- در استان جیزاک – 1455 شرکت؛
- در استان اندیجان – 1449 شرکت؛
- در استان نمنگان – 1011 شرکت؛
- در استان سیردریا – 304 شرکت.
اعلام تعداد شرکتهای خارجی در ازبکستان
https://kun.uz/news/2024/04/13/rossiya-ozbekistonda-xorijiy-korxonalar-soni-boyicha-yetakchilik-bolib-turibdi
در تاریخ 1 آوریل سال 2024 عدد شرکت و سازمانهای که با مشارکت سرمایه خارجی در ازبکستان در دست فعالیت است، 14226 شرکت رقم خورد. بنا به دادههای آژانس آمار، از این مجموعه 4576 شرکت مشترک و 9650 شرکت خارجی میباشد. تعداد شرکتهای با مشارکت سرمایه خارجی در ازبکستان در حال فعالیت است، تقسیم بر کشورها به ترتیب ذیل است:
- روسیه – 3019 شرکت؛
- چین – 2501 شرکت؛
- ترکیه – 1886 شرکت؛
- قزاقستان – 1102 شرکت؛
- کرۀ جنوبی – 727 شرکت؛
- ایالات متحدۀ آمریکا – 311 شرکت؛
- تاجیکستان – 307 شرکت؛
- قرقیزستان – 280 شرکت؛
- آذربایجان – 236 شرکت؛
- آلمان – 220 شرکت؛
- ترکمنستان – 187 شرکت.
روسیه بزرگترین سرمایهگذار ازبکستان
https://oz.sputniknews.uz/20240412/rossiya-ozbekistonning-eng-yirik-sarmoyadori--ergashev-43406994.html
طبق اظهارات بختیار ارگاشف، تحلیلگر اقتصادی مرکز مطالعات راهبردی اقتصاد کشور، روسیه و چین بزرگترین شریک تجارت خارجی ازبکستان است. در سال 2023 گردش تجارت خارجی با چین 10 میلیارد و با روسیه 9.8 میلیارد دلار رقم خورد. در زمینه سرمایه گذاری نیز اینجوری است، چین و روسیه اصلیترین همکاران سرمایه دار ازبکستان میباشد. «طی 20 سال اخیر روسیه به ازبکستان حدود 13 میلیارد دلار سرمایه گذاشت. شاید این شاخص چندان بزرگ نباشد، ولی گذاشتن سرمایه به کدام بخشها مهم است. این بخشها تجارت نیست، خدمات نیست بخش صنعت است. میزان بالای سرمایه به زمینه تولیدات اختصاص داده شده است» .
همکاری با ایران در حوزه شیلات و آبزیان
https://yuz.uz/uz/news/eron-bilan-hamkorlikda-xorazm-viloyatida-qiymati-25-million-dollarga-teng-baliqchilik-klasterini-barpo-etiladi
آقای فریالدین نصریف، سفیر محترم جمهوری ازبکستان در جمهوری اسلامی ایران با آقای امیر ابودی، رئیس محترم هیئت مدیریۀ شرکت “Bayza Feed Mill” دیدار و گفتگو نمود. طی گفتگو گزارش به تفصیل در مورد فعالیت شرکت یاد شده به اطلاع طرف مقابل ارائه گردید. خاطرنشان میشود، در کارخانه شرکت که در شهر شیراز قرار دارد، خوراک برای ماهی، فرآوردههای آماده و نیمه آمده ماهی و خاویار تولید میشود. به نوبه خود آقای سفیر نیز در مورد شرایط فراهم شده برای سرمایه داران خارجی در ازبکستان و امتیازاتی که به آنها ارائه میشود، گزارش داد. همچنین، آقای سفیر به سرمایه گذار ایرانی پیشنهاد کرد تا طرح سرمایه گذاری احداث خوشه شیلات در ازبکستان را اجرایی کند. در انتهای دیدار با آقای امیر ابودی در مورد اجرایی طرح احداث خوشه شیلات به ارزش 25 میلیون دلار در استان خوارزم توافق کردند. بنا به گزارش خبرگزاری دنیا، در نظر است سرمایه دار ایرانی به منظور برگزاری گفتگو مفصل درباره طرح یاد شده در تاریخ 14 الی 21 آوریل سال 2024 وارد استان خوارزم شود.
رئیس جمهور کشور بر ضرورت ورود به بازارهای جدید در صادرات اشاره کرد
https://kun.uz/news/2024/04/16/prezident-eksportda-yangi-bozorlarga-kirib-borish-zarurligi-haqida-gapirdi
خاطرنشان شد که تقریبا 80 درصد صادرات ازبکستان مربوط به بازارهای روسیه، چین و ترکیه است و افزایش صادرات به اروپا از اهمیت خاصی برخوردار است. معاونان سرمایه گذاری استانداران جهت بی توجهی حمایت از صادرکنندگان مورد انتقاد قرار گرفت.
در تاریخ 16 آوریل سال 2024 نشست مجازی و برخط در راستای افزایش میزان صادرات و سرمایه گذاری در زمینه نساجی با تحت ریاست رئیس جمهور برگزار شد. طی این نشست خاطرنشان شد که در سال گذشته تولید منسوجات و پارچه به 94 تریلیون صوم رسیده در 7 سال اخیر 4.2 برابر افزایش یافت و در سال 2023 حجم صادرات حوزه 3.1 میلیارد دلار رقم خورد. علاوه بر این به کاهش تقاضا به فرآوردههای نساجی در دو سال اخیر در بازارهای جهان اشاره شد. غیر از این در بازارهای اصلی صادرات مشکلات مربوط به ارز به وجود آمد. با توجه به اینها در سال گذشته میزان صادرات محصولات نساجی از شاخص پیش بینی شده 200 میلیون دلار کمتر شد. رئیس جمهور کشور به فراهم اشتغال 570 هزار نفر توسط بیش از 6 هزار کارخانه نساجی توجه خاصی نمود. یعنی صنعت نساجی صنعتی است که بیشترین شغل را ایجاد میکند و بیشترین افراد را به کار میگیرد.
بر اساس دستور رئیس جمهور با کارآفرینان تمام بخشهای نساجی گفتگو صورت گرفته، مشکلهای آنها بررسی و راههای حل آن تدوین شد. در نشستی که بیش از 100 نفر کارآفرین نیز حضور داشت، موضوعات مذکور تحلیل و اقدامات جدید مورد بررسی قرار گرفت. ضمن مطرح موضوعات مهم حوزه خاطرنشان شد که در سال گذشته اعم از رسیدن حجم صادرات محصولات آماده به 1.3 میلیارد دلار سهم فرآوردههای ارزش افزوده کافی نیست. یعنی بخش عمده محصول نهایی در صادرات، بافتنی با قیمت پایین است. قیمت 1 کیلوگرم نخ در کشور در مقایسه با قیمتهای جهان 28 درصد ارزان میباشد. این امکان بزرگ جهت افزایش محصولات آماده در کشور است. نشان داده شد که علی رغم سهم محصولات نهایی در کل تولید آنطور که انتظار می رفت، نیست. بر اهمیت تولید محصولات حداقل به ارزش 15 میلیارد دلاری مواد خام موجود و به کارگیری ظرفیتهای موجود جهت ایجاد 500 هزار اشتغال جدید تاکید شد. در سالهای اخیر محصولات نساجی کشور به 3 بازار جدید راه یافت و جغرافیایی صادرات به 83 کشور رسید. ولی هنوز حدود 80 درصد صادرات مربوط به بازارهای روسیه، چین و ترکیه میباشد. همچنین، افزایش حجم صادرات به کشورهای اروپا از اهمیت خاصی برخوردار است. جهت افزایش میزان صادرات به بازارهای اروپا، آمریکا و سایر بازارهای کشورهای پیشرفته استاندارد و گواهیهای بین المللی تقاضا میشود. لیکن تنها 12 درصد صادرکنندگان پاسخگو به این الزامات است. سستی فعالیت معاونان سرمایهگذاری استانداران در این راستا و بی توجه آنها جهت حمایت از صادرکنندگان مورد انتقاد قرار گرفت. «هنوز منتظر هستید، اگر از ظرفیتهای حوزه تولیدات هم در صادرات هم و اشتغال هم افزایش پیدا نمیکند. تنها مسیر درست در این راستا تولید محصولات ارزش افزوده بالا از طریق فرآوری کامل مواد خام موجود و از بازارهای ارزان ورود به بازارهای گران میباشد».
قیمت طلا
https://kun.uz/news/2024/04/17/ozbekistonda-1-gramm-oltin-narxi-1-mln-somdan-oshdi
در تاریخ 17 آوریل سال 2024 بانک مرکزی قیمت طلا را به روز رساند. هر گرم فلز گرانبها از سقف 1 میلیون صوم فراتر رفت. در حال حاضر قیمت طلای 5 گرامی 5 میلیون و 12 هزار صوم و قیمت سکه یادبود 15 گرامی 15 میلیون و 181 هزار صوم میباشد. قیمتهای فعلی طلا از در مقایسه با قیمتهای 3 ژانویه سال 2024، 18.2 درصد بالا رفت. در صورت افزایش قیمت طلا در بازار جهان در ازبکستان نیز قیمت طلا و سکه های یاد بود بالا می رود. به خصوص، در تاریخ 6 مارس در طی روز قیمتهای طلا 1.9 درصد و در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 19 درصد بالا رفت.