اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته دوم اسفند ماه 1402 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

1. امسال در ازبکستان چه قدر طرح‎های سرمایه گذاری منطقه ای اجرایی خواهد شد؟

بنا به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت سرمایه گذاری، صنعت و تجارت جمهوری ازبکستان، در حاشیه طرح‎های سرمایه گذاری منطقه ای در سال 2024 در ازبکستان در نظر است حدود 7656 طرح با ارزش کلی 11.6 میلیارد دلاری عملیاتی شود. تولید فرآوردهای نساجی، مصالح ساختمانی و مواد غذایی در صدر لیست طرح‎ها می‌باشد. کمترین میزان طرح‎های سرمایه ‎گذاری منطقه  ای به صنعت تنباکو اختصاص داده می‌شود. در سال 2023 سهم طرح‎های اجرایی شده در زمینه صنعت 31.3 درصد (4419 طرح)، در زمینه خدمات 52.7 درصد (7437 طرح) و در زمینه کشاورزی 16 درصد (2264 طرح) بوده است. در سال 2024 سهم کشاورزی – 12.3 درصد (945 طرح) و خدمات – 50.1 درصد (3904 طرح) میزان تولیدات تا 36.6 درصد (2807 طرح) افزایش می یابد. در ماه ژانویه سال جاری میلادی در کشور 466 پروژه راه اندازی شد. حداکثر آنها در استان‎های قشقه‎دریا، سرخان‎دریا و جیزخ عملیاتی گردید. برنامه‌های سرمایه گذاری منطقه ای که در سال‎های اخیر در ازبکستان تایید می‌شوند، در راستای افزایش کیفیت محصول، ایجاد ارزش افزوده و فرصت‎های شغلی خواهند بود. این روند در سال جاری نیز در طرح‎های سرمایه گذاری منطقه ای منعکس گردید. [1]

2. نمایشگاه مصالح ساختمانی تاشکند

نمایشگاه سالانه “UzBuild 2024” در شهر تاشکند در حال برگزاری می‌باشد. امسال در رویداد مذکور 110 شرکت روسی از 16 منطقه آن کشور حضور دارند. غیر از روسیه نمایندگان چین، ترکیه و قزاقستان نیز حاضران اصلی نمایشگاه یاد شده می‌باشند. به طور کلی در این نمایشگاه حدود 450 شرکت و برند از 19 کشور خارجی محصول خود را به نمایش گذاشته است. نمایشگاه مذکور روند کامل فنی ساخت و ساز یعنی از طرح ریزی تا تزئین را در بر می‌گیرد.[2]

3. توقف نیم ساله صادرات بنزین روسیه

موانع ایجاد شده توسط روسیه در زمینه صادرات بنزین از 1 مارس 2024 آغاز می‌شود. آقای میخائیل میشوستین، نخست وزیر روسیه از این پیشنهاد حمایت کرد. توقف موقت صادرات بنزین تاثیری بر حجم توافق شده در مورد عرضه به کشورهای اتحادیه اقتصادی اورآسیا، مغولستان، ازبکستان، آبخازیا و اوستیای جنوبی ندارد.[3

4. برنامه ازبکستان به منظور ایجاد سیستم‎های بین المللی کیفیت در 1200 شرکت

امسال در 1200 کارخانه سیستم‌های بین المللی کیفیت راه اندازی خواهد شد. در این خصوص پیشنهادات لازم جهت اصلاح سیستم تنظیمات فنی توسط رئیس جمهور این کشور اعلام گردید. در سال‎های اخیر 12 هزار استاندارد در ازبکستان اتخاذ و آزمایش های مرتبط با بیش از 400 نوع فرآوردها راه اندازی شد، در نتیجه این امر صادرات ازبکستان به 40 بازار جدید صادراتی راه یافته شد. در 7 سال اخیر گردش تجارت خارجی ازبکستان 2.5 برابر رشد داشته است و به 63 میلیارد دلار رسید. امسال نیز این کشور در نظر دارد میزان صادرات خود را 1.5 برابر افزایش داده و از سقف 25 میلیارد دلار فراتر رود. همچنین، در آینده ازبکستان به دنبال عضویت در سازمان تجارت جهانی می‌باشد. همچنین در این جلسه یکپارچه ساختن 6 سیستم اطلاعات و 2 بستر در زمینه استانداردسازی، افزایش صلاحیت کارشناسان حوزه استاندارد وزارت و ادارات و فعال‎سازی فعالیت کمیته‌های فنی مطرح گردید. شایان ذکر است آژانس تنظیمات فنی مستقیماً به زیر نظر دولت قرار گرفته است.[4]    

5. انتصاب رئیس جدید آژانس تنظیمات فنی ازبکستان

با مصوبه رئیس جمهور ازبکستان آقای اکمل جمعه نظراف به مقام رئیس آژانس تنظیمات فنی کشور منصوب شد. بدین سبب وی از سمت معاون وزیر انرژی ازبکستان کناره گیری کرد. ایشان از فوریه سال 2023 به عنوان معاون نیروی برق و صنایع زغال سنگ وزیر انرژی مشغول به فعالیت بود. قبل از این آقای جمعه نظراف به عنوان مدیرکل اداره توسعه زمین‌شناسی، انرژی، صنعت، هیئت وزیران جمهوری ازبکستان در حال فعالیت بود.[5]

6. انتصاب معاونان جدید وزیر آبیاری ازبکستان

بنا به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت آبیاری جمهوری ازبکستان، دو معاون جدید در  وزارت مذکور منصوب گردید. از این رو اقای تیمور بوتونبایف به مقام معاون اول (قائم مقام) و آقای حبیب الله قواندیق‎اف به مقام معاون وزیر آبیاری جمهوری ازبکستان منصوب شد. [6]  

7. اجرایی طرح‎های با ارزش کلی 30 میلیارد دلار مبتنی بر همکاری دولت و بخش خصوصی در 6 سال آینده

ازبکستان قصد دارد تا سال 2030 طرح های همکاری دولت و بخش خصوصی با ارزش 30 میلیارد دلاری انجام دهد. بنا بر گزارش حاضر؛ مشاور توسعه اقتصادی رئیس جمهور ازبکستان در تاریخ 29 فوریه سال 2024 در شهر تاشکند اعلام نمود و با مشارکت وزارت اقتصاد و دارای ازبکستان و تعاون بین المللی مالی میز گردی مربوط به اهداف توسعه همکاری دولت و بخش خصوصی در حاشیه راهبرد «ازبکستان-2030» برگزار گردید. در رویداد مذکور بیش از 200 نماینده از نهادهای دولتی، کارشناسان مؤسسات مالی بومی و بین المللی و سرمایه ‏داران حضور داشتند. در رویداد مذکور آقای روشن غلام‎اف، مشاور رئیس جمهور اعلام کرد که افزایش تولید ناخالص داخلی کشور تا سال 2030 از سقف 160 میلیارد دلار خواهد گذشت و حضور فعالانه بخش خصوصی جهت دستیابی به این مهم ضروری می‌باشد. وی افزود «ما در نظر داریم در 6 سال آینده درآمد سرانه مردم کشور را از 4 هزار دلار فراتر ببریم و از این طریق به لیست کشورهای درآمد بالا پیوندیم. بدین منظور اجرایی طرح‎های با ارزش 30 میلیارد دلار مبتنی بر همکاری دولت و بخش خصوصی توسط رئیس جمهور این کشور تعیین و مشخص شده است. همکاری دولت و بخش خصوصی بیش از 5 سال در این کشور آغاز شده است. تا به حال در زمینه مذکور بیش از هزار طرح با ارزش 17 میلیارد دلار اجرایی شد، به خصوص در حوزه تولید انرژی برقی و برای کار در زمینه منابع تجدیدپذیر انرژی، همکاری دولت و بخش خصوصی سهم قابل توجهی خواهد داشت.[7]

8. آمار صادرات گردو کشور ازبکستان

طبق داده‌های آژانس آمار، ازبکستان در ماه ژانویه سال 2024 به کشورهای خارجی 439 تن گردو با ارزش کلی 1.2 میلیون دلار صادر کرد. کشورهای که ازبکستان به آنها بیشترین صادرات گردو را داشت به شرح ذیل می‌باشند:

• ترکیه – 128 تن؛
• روسیه – 86 تن؛
• گرجستان – 77 تن؛
• عراق – 68 تن؛
• امارات متحدۀ عربی – 29 تن؛
• آذربایجان – 21 تن؛
• ترکمنستان – 14 تن؛
• کشورهای سایر – 16 تن.

خاطرنشان می‌شود، ازبکستان در سال 2022 به کشورهای خارجی حدود 3 هزار تن گردو با ارزش 11.4 میلیون دلار صادر کرده بود. بیشترین محصولات گردو به روسیه (509 تن) صادر شده بود.[8]

9. اجرای‌سازی 3 طرح جدید در زمینه فناوری‌های اطلاعاتی در ازبکستان

طبق گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری ازبکستان، رئیس جمهوری ازبکستان در تاریخ 22 فوریه سال 2024 به ارائه پیشنهادات در خصوص رشد زیرساخت و صادرات فناوری‎های اطلاعاتی کشور پرداخت. در این خصوص طی نشست مجازی که در تاریخ 20 دسامبر سال 2023 در محل وزارت فناوری ‎های دیجیتال جمهوری ازبکستان برگزار شده بود، دستورات لازم صادر گردید. در عین حال تعداد فعالین پارک های فناوری‌ اطلاعاتی به 1 هزار و 700 شرکت رسید، که حدود 26 هزار نفر کارمند مشغول به فعالیت است. در «راهبرد ازبکستان – 2030» افزایش 10 برابری شرکت های فعال در پارک، بالا بردن فرصت‎های شغلی آنها تا سقف 100 هزار کارمند و ارتقای میزان صاردات حوزه تا 5 میلیارد دلار تعیین شده است. «بدین منظور اجرایی کردن برنامه “Zero Risk” که در راستای جذب سازمان‎ های صادرکننده فناوری‎ های اطلاعاتی به سایر مناطق کشور می‌باشد، پیشنهاد گردید. در این برنامه ساختمان‎های خالی دولت مبتنی بر تصویب نامه پارک فناوری‎های اطلاعاتی برای بهره برداری طی 1 سال، بدون پرداخت اجاره به حاضران ارائه می‌گردد. بعد از اتمام این مدت قرارداد مستقیماً بسته می‌شود. تجهیزات لازم توسط پارک فناوری‎های اطلاعاتی به مدت یک سال رایگان ارائه خواهد شد. یک سری امتیازات جهت توسعه فعالیت این کارخانه‌ها نیز در نظر گرفته شده است؛ از جمله، طبق برنامه مذکور 50 درصد هزینه‌های استخدام کارمندان و دوره مهارت افزایی آنان پرداخت می‌شود. طرح “Local To Global” در مورد بالا بردن شرکت‎های آی‏تی بومی‌به سطح جهانی اجرایی خواهد شد. طبق آن، 50 درصد هزینه‌های خرج شرکت‎های فناوری‎های اطلاعاتی به بازار جهانی، حضور در نمایشگاه‏ها و جذب کارشناسان خارجی، پرداخت می‌شود. [9]  

10. افتتاح پارک فناوری در حوزه کفش با بهره گیری از تجربیات روسیه

بنا به گزارش سرویس مطبوعاتی اتحادیه «صنایع چرم ازبکستان»، متخصصین اتحادیه مذکور به دنبال احداث پارک فناوری در حوزه صنعت چرم و کفش مبتنی بر تجربه روسیه می‌باشند. در حاشیه نمایشگاه بین‎ المللی “Fashion Style Russia” که در شهر مسکو در حال برگزاری است، هیئت اتحادیه «صنایع چرم ازبکستان» با ادارات، اتحادیه ‎ها و مراکز متنوع روسی دیدار و گفت‎وگو های متنوعی برگزار نمود. نمایندگان اتحادیه از مرکز تولید علمی نوآوری نساجی و صنایع سبک بازدید نمودند، تجربه ایجاد پارک نوآوری در صنایع چرم و کفش در ازبکستان توسط طرف ازبک مورد بررسی قرار گرفت. طی دیدار یاد شده موضوعات مرتبط با برگزاری دوره‌های آموزشی در زمینه صنایع چرم با مشارکت مرکز یاد شده بررسی گردید. پارک فناوری ازبکستان در نظر دارد، جهت بررسی کیفیت فرآوردها به کارخانه‌های صنایع چرم کشور کمک نماید و کارکردهای نوآورانه جهت ایجاد مدل‎های جدید ارائه دهد.[10]  

12. بررسی موضوع احداث ایستگاه کوچک اتمی‌ بین ازبکستان و روس اتم

موضوع احداث ایستگاه کوچک هسته ای بین ازبکستان و تعاون دولتی روس اتم در دستور کار بررسی طرف ازبک می‌باشد. درباره این خصوص آقای الکسی لیخجاو، مدیرکل گروه شرکت‎های روس در مجلس ملی روسیه (دوما) اعلام نمود؛ نیاز به ایجاد ایستگاه‌های کوچک هسته‎ای به طور چشمگیری افزایش یافته است.[11]

 

[1] . https://oz.sputniknews.uz/20240227/ozbekiston-mintaqa-investitsiya-loyihalar-42679056.html

[2] . https://oz.sputniknews.uz/20240228/toshkent-qurilish-korgazma-rossiya-kompaniya-42684968.html

[3] . https://yuz.uz/uz/news/rossiya-federatsiyasi-hukumati-yarim-yilga-benzin-eksportini-taqiqlaydi

[4] . https://oz.sputniknews.uz/20240227/ozbekiston-korxona-xalqaro-sifat-tizim-42671103.html

[5] . https://kun.uz/news/2024/02/26/texnik-jihatdan-tartibga-solish-agentligiga-rahbar-tayinlandi

[6] . https://qalampir.uz/uz/news/suv-khuzhaligi-vaziriga-yangi-urinbosarlar-tayinlandi-98068

[7]https://daryo.uz/2024/02/29/kelgusi-6-yilda-30-mlrd-dollarli-dxsh-loyihalari-amalga-oshiriladi-prezident-maslahatchisi-ravshan-gulomov

[8]  https://oz.sputniknews.uz/20240225/yanvar-ozbekiston-yongoq-eksport-42655457.html

[9] https://oz.sputniknews.uz/20240223/ozbekistonda-it-sohasida-uchta-yangi-loyiha-amalga-oshiriladi-42633786.html

[10]  https://oz.sputniknews.uz/20240222/ozbekiston-poyabzal-texnopark-rossiya-42626366.html

[11]https://oz.sputniknews.uz/20240229/rosatom-ozbekiston-kichik-atom-elektr-stantsiyalar-42698489.html