هزینه‌های مدیریت بحران گاز در یونان

اقدامات اتخاذ شده در یونان به منظور مقابله با احتمال قطع کامل جریان گاز از روسیه، بیش از 300 میلیون یورو بار مالی ایجاد نمود که تاکنون تقریبا نیمی از این هزینه به مصرف‌کنندگان منتقل شده است و پیش‌بینی می‌شود 100 میلیون یوروی دیگر نیز در آینده نزدیک به مصرف کنندگان منتقل شود.

هزینه نهایی اقدامات اضطراری در راستای مدیریت بحران گاز که یونان مجبور به انجام آن در چارچوب تصمیمات اتحادیه اروپا گردید، بیش از 300 میلیون یورو ارزیابی می‌شود. این تدابیر جهت مقابله با احتمال قطع کامل جریان گاز از روسیه اتخاذ شده بود و بازتاب نگرانی کشورهای قدرتمند اتحادیه اروپا بود که به شدت وابسته به گاز طبیعی هستند، اما با واکنش کشورهای جنوبی مانند یونان و اسپانیا که زیرساخت‌های گاز طبیعی مایع (LNG) در اختیار دارند مواجه گردید. در نهایت ثابت گردید که اقدامات موردنظر، غیرضروری بودند. طبق محاسبات مقامات یونانی، اقدامات متخذه در یونان، بیش از 300 میلیون یورو بار مالی ایجاد نمود که تاکنون تقریبا نیمی از این هزینه به مصرف‌کنندگان منتقل شده است و پیش‌بینی می‌شود 100 میلیون یوروی دیگر نیز در آینده نزدیک به مصرف‌کنندگان منتقل شود و فقط 50 میلیون یورو توسط صندوق گذار انرژی تامین خواهد شد.

در عین حال بازار گاز طبیعی یونان با هزینه‌های جدید ناشی از ذخیره‌سازی اجباری گاز طبیعی در کشورهای ثالث برای زمستان آینده نیز مواجه است. علی‌رغم اینکه در دوره اوت 2022 تا مارس 2023 میزان مصرف گاز نسبت به میانگین دوره مشابه پنج سال گذشته به میزان 18 درصد در سطح اروپا کاهش یافت، اتحادیه اروپا تصمیم گرفته است که اجرای تدابیر متخذه را تا مارس 2024 تمدید نماید. یادآور می‌شود که اتحادیه اروپا هدف کاهش 15 درصدی را تعیین کرده است، اما میزان کاهش مصرف در یونان در دوره مورد نظر از 20 درصد تجاوز کرده است. شرکت‌های یونانی از دولت انتظار دارند تا از کمیسیون اروپا بخواهد میزان ذخیره‌سازی اجباری که در سال گذشته به 7.5 تراوات ساعت رسید را کاهش دهد.

یونان از معدود کشورهای اتحادیه اروپا می‌باشد که فاقد تاسیسات ذخیره سازی گاز طبیعی در داخل کشور است و بر اساس مقررات اتحادیه موظف شده است گاز طبیعی مورد نیاز خود را در ایتالیا و بلغارستان ذخیره کند. یونان اصرار می‌ورزد که با توجه به ظرفیت‌های موجود لوله گاز یونان- بلغارستان (IGB) و خط یونان- ایتالیا از طریق لوله TAP، ذخیره‌سازی مقادیر زیاد در کشورهای موردنظر بدون امکان دسترسی به تمامی آن در شرایط اضطراری، اقدامی غیرمنطقی است.

شرکت‌های یونانی بابت انتقال و ذخیره‌سازی گاز طبیعی و همچنین بابت ما به التفاوت هزینه تامین در دوره ذخیره‌سازی (اوت تا سپتامبر 2022) به نسبت هزینه گاز طبیعی در دوره صادرات آن (یک نوامبر 2022 تا 31 مارس 2023)، پرداخت غرامت به شرکت‌های بلغاری و ایتالیایی را پذیرفتند. این هزینه 136 میلیون یورو محاسبه شده که به طور کامل به مصرف‌کنندگان منتقل شده است. با این حال، هزینه نهایی این اقدام به 200 میلیون یورو افزایش یافته است، زیرا کاهش قیمت گاز طبیعی در ماه‌های اول سال 2023 در محاسبات پیش‌بینی نشده بود. در نتیجه در حالی که شرکت‌ها گاز طبیعی با قیمت 100 تا 150 یورو در هر مگاوات ساعت گاز را ذخیره کرده بودند، آنرا با قیمت 50 یورو در هر مگاوات ساعت عرضه کردند.

از سوی دیگر شرکت گاز یونان (DEPA) و شرکت فرانسوی توتال، قراردادی در چارچوب طرح امنیت انرژی کشور برای دوره نوامبر 2022 تا مارس 2023 امضا کردند که در آن پرداخت غرامت توسط شرکت یونانی بابت لغو سفارش محموله‌های LNG پیش‌بینی شده است. شرکت گاز یونان به علت کاهش میزان مصرف و تقاضا مجبور به لغو چند سفارش گردید و غرامتی که بابت این کار باید به شرکت فرانسوی پرداخت نماید، به حدود 50 میلیون یورو می‌رسد که توسط صندوق گذار انرژی پرداخت خواهد شد.

هزینه مخزن شناور که در ژوئیه گذشته در ترمینال رویثوسا نصب شد نیز به بیش از آنچه پیش‌بینی شده بود، رسید. مخزن شناور توسط شرکت توزیع گاز یونان (DESFA) به مدت یک سال با گزینه تمدید برای یک سال دیگر اجاره شد. این اقدام برای افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی ترمینال رویثوسا و تامین نیاز بلغارستان و دیگر کشورهای بالکان به گاز اتخاذ شد. هزینه اجاره مخزن شناور 20 میلیون یورو اعلام شده بود، با این حال بر اساس محاسبات شرکت توزیع گاز یونان، به علت هزینه‌های عملیاتی ناشی از تلفات گسترده در انتقال و ذخیره سازی، هزینه کل از 41.5 میلیون یورو تجاوز کرده است.

منبع:

https://www.kathimerini.gr/economy/562426141/poso-kostise-sti-chora-o-panikos-ton-eyropaion-gia-to-aerio/