مبادلات تجاری مالزی با کشورها منطقه غرب آسیا

بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی، میزان مبادلات تجاری این کشور با کشورهای منطقه غرب آسیا در سال 2022 با افزایش 90 درصدی نسبت به سال گذشته میلادی به 25.4 میلیارد دلار رسید. این میزان با توجه به حجم کل تجارت مالزی در سال 2022 حاکی از سهم 4 درصدی کشورهای غرب آسیا در بازار تجاری مالزی میباشد.

بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی، میزان مبادلات تجاری این کشور با کشورهای منطقه غرب آسیا شامل: ایران، اردن، امارات، بحرین، سوریه، عراق، عربستان، عمان، فلسطین، قطر، کویت، لبنان و یمن در سال 2022 با افزایش 90 درصدی نسبت به سال گذشته میلادی به عدد 112.4 میلیارد رینگیت (25.4 میلیارد دلار) رسید. این میزان با توجه به حجم کل تجارت مالزی در سال 2022 به میزان 2847 میلیارد رینگیت حاکی از سهم 4 درصدی کشورهای غرب آسیا در بازار تجاری مالزی میباشد کشورهای عضو مجموعه آسه آن 27 درصد، کشور چین 17، آمریکا 9 و اتحادیه اروپا با 7.5 درصد از جمله بزرگترین شرکای تجاری مالزی در سال 2022 بودند. شایان ذکر است در سال مذکور رشد تجارت خارجی مالزی 27.8 درصد و با کشورهای عضو  آ سه آن 34 درصد بوده است.

2022حجم تجارت در 2021 حجم تجارت در درصد تغییرات سالانه عربستان 45,519,651,713 17,564,304,384 159% امارات 38,725,335,460 22,325,808,034 73% عمان 6,743,937,800 4,451,382,302 52% قطر 4,714,116,316 2,626,926,890 79% عراق 4,677,012,659 3,763,565,480 24% کویت 4,232,045,236 1,704,870,570 148% ایران 3,683,239,270 2,626,214,827 40% اردن 1,522,313,224 1,134,945,138 34% بحرین 1,114,302,291 1,459,432,824 -24% یمن 924,879,469 917,892,430 1% لبنان 294,432,291 241,785,910 22% سوریه 279,925,789 178,453,366 57% فلسطین 13,703,660 8,520,271 61% غرب آسیا 112,444,897,200 59,004,104,447 91%

 در جدول بالا میزان مبادلات تجاری مالزی با کشورهای حوزه غرب آسیا بر اساس واحد پول این کشور رینگیت (1$=4.42 رینگیت) به نمایش درآمده است. رشد قابل توجه تجارت مالزی و عربستان (159 درصد) و افزایش سهم این کشور از 29 به 40 درصد کل مراودات تجاری مالزی با کشورهای غرب آسیا قابل توجه میباشد. از مهمترین دلایل رشد می‌توان به کاهش محدودیت های همه گیری، افزایش قابل توجه قیمت حاملان انرژی و افزایش قیمت کالاها اشاره کرد.

بررسی سهم صادرات کشور مالزی به کشورهای غرب آسیا

 حجم صادرات کشور مالزی در مجموع در سال 2022 با رشد 25 درصدی به 1551 میلیارد رینگیت رسید. کشورهای غرب آسیا مجموعا با 36 میلیارد رینگیت تنها 2.3 درصد از کل صادرات این کشور سهم داشتند. با اینحال میزان رشد سالانه صادرات محصولات مالزیایی به منطقه غرب آسیا با 41 درصد رشد از 25 به 36 میلیارد رینگیت رسیده است. کشور امارات بزرگترین شریک وارداتی مالزی در منطقه بیش از 16 میلیارد رینگیت از این کشور واردات داشت. ایران نیز با 3.4 میلیارد رینگیت چهارمین شریک صادراتی این کشور میباشد.

جدول2: میزان صادرات مالزی به کشورهای منطقه غرب آسیا در سالهای 22-2021(اعداد به رینگیت)

2022صادرات مالزی به 2021صادارت مالزی به درصد تغییرات سالانه سهم از کل صادرات امارات 16,068,183,911 10,619,378,676 51% 44% عربستان 7,280,532,817 5,061,631,366 44% 20% عراق 3,447,434,102 1,863,639,774 85% 9% ایران 3,446,728,966 2,343,698,877 47% 9% عمان 1,505,085,263 1,204,019,239 25% 4% قطر 1,470,683,735 1,488,329,126 -1% 4% کویت 890,471,259 762,618,833 17% 2% اردن 784,456,864 800,098,351 -2% 2% یمن 666,578,825 808,932,434 -18% 2% سوریه 279,077,982 175,538,235 59% 1% بحرین 248,209,096 354,426,794 -30% 1% لبنان 246,382,252 209,131,623 18% 1% فلسطین 6,866,849 4,609,707 49% 0% کل صادرات به منطقه 36,339,062,693 25,696,053,035 41%

عمده ترین محصول صادراتی مالزی به کشورهای منطقه روغن پالم و فراورده‌های آن با 10.3 میلیارد رینگیت میباشد. به عبارتی این محصولات به تنهایی 27.7 درصد کل محصولات صادراتی مالزی به این منطقه میباشد. عربستان با 3 ، ایران با 2.7 و کشور امارات با 2 میلیارد رینگیت واردات روغن پالم، سه کشور برتر منطقه در واردات این محصول میباشند. صادرات سوخت های معدنی، روغن‌های معدنی و محصولات حاصل از تقطیر آنها(HS27) با مجموع 5.76 میلیارد رینگیت دومین گروه کالایی برتر صادراتی به مالزی میباشد. مالزی در دو سال اخیر موفقیت قابل توجهی در خصوص صادرات بنزین (310 میلیون دلار) و انواع روغنهای سبک (256 میلیون دلار) به کشور عراق داشته است که این ارقام برای سالهای گذشته کمتر از 400 هزار دلار بوده است.[1] 

جدول3: گروه‌هایی کالایی صادراتی برتر مالزی به کشورهای منطقه غرب آسیا

سال 2022 سال 2021 تغییرات سالانه سهم از کل صادرات 2022 1 گروه کالایی (HS15) 10,312,408,019 5,918,623,195 74% 28.3% 2 گروه کالایی (HS27) 5,778,602,397 3,727,352,551 55% 15.9% 3 گروه کالایی (HS85) 3,133,574,871 2,840,791,084 35% 8.6% 4 گروه کالایی (HS84) 2,896,585,779 1,520,045,580 90% 7.9% 5 گروه کالایی (HS71) 2,538,047,672 1,869,516,411 10% 6.9%   حجم صادرات مالزی به کشورهای غرب آسیا 36,339,062,693 25,696,053,035 41%

حجم صادرات مالزی به ایران در سال 2022

بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی، میزان صادرات این کشور به ایران در سال 2022 با افزایش 47 درصدی از 2343 میلیون رینگیت به 3446 میلیون رینگیت (782 میلیون دلار) رسید که بیشترین میزان از سال 2012 میلادی به بعد میباشد. روغن پالم مهمترین قلم تجاری دو کشور با ارزش 2530 میلیون رینگیت میباشد که به تنهایی 73.4 درصد صادرات مالزی به ایران تشکیل میدهد. صادرات چربی‌های گیاهی، پلاستیک طبیعی (کائوچو)، الیاف مصنوعی و سنتتیک، گرانول مستربچ، آجیل آرکا از جمله اقلام مهم صادراتی مالزی میباشد.

جدول 6: عمده ترین اقلام صادراتی مالزی به ایران در سال 22-2021 (اعداد به رینگیت)

سال 2022 سال 2021 درصد تغییر سالانه روغن پالم (HS1511) 2,531,090,735 1,746,006,619 45 دیگر چربیهای نباتی و حیوانی (HS1516) 146,096,326 118,535,299 23 پلاستیک طبیعی کائوچو(HS 4001) 130,530,547 98,271,005 33 الیاف مصنوعی غیر یکسره (HS 5504) 128,062,989 31,514,885 306 الیاف سنتتیک غیر یکسره(HS 5503) 68,945,653 49,419,712 40 مارگارین (HS 1517) 42,502,797 25,995,042 64 گرانول مستربچ (HS 3206) 26,740,228 16,322,051 64 آجیل آرکا (HS 0802) 25,329,839 صفر

بررسی سهم واردات کشور مالزی از کشورهای منطقه

حجم کل واردات کشور مالزی در سال 2022 با رشد 31.3 درصدی به عدد 1296 میلیارد رینگیت رسید. کالاهای کشورهای غرب آسیا مجموعا با 76.1 میلیارد رینگیت، 5.8 درصد واردات کشور را شکل میدهند که نسبت به سال پیش از آن رشد 128 درصدی داشته است. در بین کشورهای منطقه، عربستان سعودی با صادرات بیش از 38.2 میلیارد رینگیت به مالزی به تنهایی بیش از 50 درصد کل صادرات منطقه را تشکیل داده است.

جدول7: میزان واردات مالزی از کشورهای منطقه غرب آسیا در سالهای 22-2021 (اعداد به رینگیت)

2022واردات مالزی از واردات مالزی از 2021 درصد تغییرات سالانه سهم از کل واردات  عربستان  38,239,118,896 12,502,673,018 206% 50.25%  امارات  22,657,151,549 11,706,429,358 94% 29.77%  عمان   5,238,852,537  3,247,363,063 61% 6.88%  قطر  3,243,432,581  1,138,597,764 185% 4.26%  عراق  1,229,578,557  1,899,925,706 -35% 1.62%  کویت  3,341,573,977  942,251,737 255% 4.39%  ایران  236,510,304  282,515,950 -16% 0.31%  اردن  737,856,360  334,846,787 120% 0.97%  بحرین  866,093,195  1,105,006,030 -22% 1.14%  یمن  258,300,644  108,959,996 137% 0.34%  لبنان  48,050,039  32,654,287 47% 0.06%  سوریه  847,807  2,915,131 -71% 0.00%  فلسطین  6,836,811  3,910,564 75% 0.01%  مجموع واردات مالزی در کشورهای منطقه غرب آسیا  76,104,203,257 33,308,049,391 128%

سهم قابل توجهی از افزایش صادرات منطقه در سال 2022 به دلیل افزایش قیمت حامل های انرژی میباشد. بر اساس داده‌های رسمی در سال مذکور مالزی بیش از 6.33 میلیارد دلار نفت خام از عربستان خرید داشته است. (73 درصد صادرات عربستان به مالزی مرتبط به فروش نفت خام میباشد.) افزایش قابل توجه صادرات کشورهای کویت و قطر نیز عمدتا به دلیل افزایش فروش محصولات نفتی میباشد. در مورد کشور اردن فروش انواع کود های شیمیایی به مالزی به میزان 134 میلیون دلار از نکات قابل توجه مراودات تجاری بین این دو کشور است.  همچنین افت 35 درصدی صادرات عراق به دلیل کاهش خرید نفت خام توسط مالزی بوده است.

جدول 8: گروه کالایی برتر وارداتی مالزی از کشور های منطقه در سالهای 22-2021 (اعداد به رینگیت)

سال 2022 سال 2021 تغییرات سالانه سهم از کل واردات 2022 گروه کالایی (HS 27) 58,249,886,881 17,484,087,084 233% 77% گروه کالایی (HS 39) 5,153,736,191 5,034,976,144 2% 7% گروه کالایی (HS 71) 2,958,290,489 2,766,266,794 7% 4% گروه کالایی (HS 76) 2,211,441,970 2,023,834,195 9% 3% گروه کالایی (HS 29) 2,117,415,542 2,159,777,036 2-% 3% حجم واردات مالزی از کشورهای غرب آسیا             76,104,203,257          33,308,049,391 %128

حجم واردات مالزی از ایران در سال 2022

بر اساس داده‌های منتشره سازمان آمار مالزی، میزان صادرات ایران به مالزی در سال 2022 با کاهش 16 درصدی به 236 میلیون رینگیت (54 میلیون دلار) رسید.

جدول 9 و 10: عمده ترین اقلام صادراتی ایران به مالزی در سال 2022  (بر اساس داده‌های سازمان آمار مالزی)

	سال 2022	سال 2021	تغییرات سالانه	سهم از کل واردات 2022
شیلات و آبزیان (HS 03)	75,552,505	173,739,200	57-%	31.9%
خشکبار (HS 08)	51,173,191	59,323,192	14-%	21.6%
آخال و خرده ریز فلزات (HS 71)	29,174,698	7,987,147	265%	12.3%
سوختها و روغن‌های معدنی (HS 27)	29,056,612	3,448,196	743%	12.3%
اشیا و هنرهای دستی (HS 97)	14,195,676	450,690	3050%	6%
اجزاء و قطعات و متفرعات وسایل نقلیه موتوری (HS 87)	2,730,577	310,173	780%	1.2%

سال 2022 سال 2021 درصد تغییر سالانه ماهی‌ها، قشر داران، صدف داران و سایر آبزیان (HS 0307)                   60,578,549                   28,726,609 111 خرما (HS 0804)                   39,553,637                   40,450,274 2- آخال و خرده ریز فلزات (HS 7112)                   29,162,413                     7,987,147 265 قیر (HS 2713)                   23,322,987                       1,632,336   1329 اشیا عتیقه(HS9706 )                   14,195,676                           450,690   3050 میگو (HS 1517)                   10,882,131                  100,689,308   89- اجزاء و قطعات و متفرعات وسایل نقلیه موتوری (HS 8708)                     8,235,611                       2,730,577   202

[1]https://www.trademap.org/Bilateral_TS.aspx?nvpm=1%7c458%7c%7c368%7c%7c2710%7c%7c%7c6%7c1%7c1%7c2%7c2%7c1%7c1%7c1%7c1%7c1