اخبار اقتصادی سوئد
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سوئد در هفته اول بهمن ماه 1401 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد:
پیشبینی منابع مختلف از وضعیت اقتصادی سوئد در سال ۲۰۲۳
موسسه مالی SEB آخرین گزارش Nordic Outlook خود را با پیشبینیهای به روز شده برای چشمانداز کلان و بازارهای مالی منتشر کرده است. SEB در گزارش خود، پیشبینی رشد سال 2023 سوئد را به سمت بهبود اصلاح کرد، اما این بانک کاهش 1.2 درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور را پیشبینی نموده که همچنان بیشتر از میانگین اتحادیه اروپا است. این موسسه خاطرنشان کرد که یک سیاست مالی سستتر (انبساطی) ممکن است رکود را کاهش دهد، اما تورم بالا منجر به تعادل دشواری برای اقتصاد سوئد خواهد شد. SEB پیشبینی میکند که بانک مرکزی سوئد، نرخ بهره اصلی خود را در ماه فوریه به 3.0 درصد افزایش خواهد داد و تا سال 2024 کاهش نرخ خود را آغاز نخواهد کرد. همچنین کرون سوئد در کوتاه مدت به دلیل نگرانیها در مورد بازار مسکن سوئد و سیگنالهای سخت از سوی بانک مرکزی، با کاهش ارزش مواجه خواهد شد. با این حال، بانک مرکزی اروپا انتظار دارد که تا پایان سال 2024، کرون به سطح کمیبالاتر از 10 کرون در هر یورو بازگردد.
سوئدبانک نیز در جدیدترین گزارش خود اعلام نموده که رشد اقتصاد سوئد در سال 2023 بیش از حد انتظار کاهش مییابد. اقتصاددانان این بانک گفتند که تورم به اوج خود رسیده و ضعف کرون سوئد همچنان بر وضعیت اقتصادی تأثیر خواهد گذاشت. همچنین افزایش نرخ بهره برای مدت طولانیتری ادامه خواهد داشت، به این معنی که سوئدیها با «روزهای سخت» و با بیکاری بالا مواجه خواهند شد. ورشکستگی در خرده فروشیها، هتلها و رستورانها بیشتر روی خواهد داد. طبق ارزیابی کارشناسان اقتصادی این بانک، انتظار میرود تولید ناخالص داخلی سوئد در سال جاری ۱.۳ درصد کاهش یابد.
هندلزبانکن نیز به همین موضوع پرداخته و در آخرین گزارش خود پیشبینی تولید ناخالص داخلی را برای سالهای 2023 و 2024 کاهش داده و انتظار دارد کاهش ارزش کرون، تورم را به بالاترین حد خود برساند و قدرت خرید سوئدیها را کاهش دهد. طبق پیشبینیهای اقتصاد کلان این بانک، بانک مرکزی به افزایش نرخ بهره ادامه میدهد و قدرت خرید سوئدیها در اوایل سال ۲۰۲۴ زمانی که تورم شروع به کاهش میکند، دوباره شروع به افزایش خواهد کرد. به گفته هندلزبانکن، انتظار میرود اقتصاد سوئد در سال 2023 به میزان 0.8 درصد کاهش یابد و پس از آن در سال 2024 یک درصد بهبود یابد. طبق این گزارش انتظار میرود نرخ بیکاری سوئد در سال جاری به 7.9 درصد و در سال 2024 به 8.3 درصد افزایش یابد که در پیشبینی قبلی به ترتیب 7.4 درصد و 7.9 درصد بود. در مورد سیاست بانک مرکزی، اقتصاددانان هندلزبانکن انتظار دارند نرخ بهره کلیدی، 3.25 درصد در سال جاری، 2.75 درصد در سال 2024 و 2.50 درصد در سال 2025 باشد.
بزرگترین شکاف درآمدی در سوئد در 40 سال گذشته
بر اساس ارقام جدید مرکز آمار سوئد، شکاف درآمدی در سوئد در حال افزایش است. با اندازهگیری ضریب جینی، نابرابری درآمد به شدت رشد کرده و به 0.333 در سال 2021 رسید که بالاترین سطحی است که از زمان شروع اندازهگیریها در سال 1975 مشاهده شده است. یوهان لیندبرگ کارشناس مرکز آمار سوئد گفت: یک دهم جمعیتی که بالاترین درآمد را داشتند، درآمدشان به طور قابل توجهی بیشتر از بقیه جمعیت افزایش یافته است. این یک دهم، تقریبا 28 درصد از کل درآمد قابل تصرف جمعیت را دریافت کرده و در همان زمان، نیمی از جمعیتی که کمترین درآمد را داشتند، کمتر از 29 درصد درآمد را دریافت کردند.
افزایش شاخص قیمت تولیدکننده در ماه دسامبر
آمارهای اخیر مرکز آمار سوئد نشان میدهد قیمت تولید برق سوئد در ماه دسامبر نسبت به ماه قبل، 2.1 درصد افزایش داشته است. همچنین در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته، شاخص قیمت تولیدکننده (PPI)، به میزان 18.7 درصد افزایش یافته است. طبق گزارش مرکز آمار سوئد، سهم اصلی در افزایش قیمتها در بازار داخلی سوئد، قیمتهای بالاتر برای تجارت برق بوده است. البته بازار صادرات نیز تحت تاثیر افزایش قیمت برق قرار گرفت.
افزایش 20 درصدی قیمت مواد غذایی در سال 2022
طبق مطالعه سالانه سازمان ملی بازنشستگان سوئد (PRO)، قیمت مواد غذایی طی سال گذشته 20 درصد افزایش یافته است. این برآورد با آخرین ارقام مربوط به نرخ تورم مطابقت دارد. قیمتهای بالای مواد غذایی به ویژه به بازنشستگانی که با درآمدهای ماهانه کم و تا کنون بدون تغییر زندگی میکنند، ضربه شدیدی زده است. نتایج دیگر این مطالعه نشان میدهد که خرید در مغازههای کوچکتر مواد غذایی بسیار گرانتر است و قیمتها در شمال سوئد بیشتر است.
عدم کاهش مصرف به رغم قیمت بالای سوخت خودرو
سوئدیها علیرغم افزایش شدید قیمت بنزین و گازوئیل، به سوختگیری خودروهای خود به همان میزان قبلی ادامه میدهند. جسیکا آلنیوس، مدیر عامل Drivkraft سوئد (سازمان صنعتی که آمار فروش سوخت را منتشر میکند) گفت: علیرغم افزایش قیمتها، حجمها تغییر نکرده است. با توجه به اینکه یک مخزن پر از گازوئیل در مقایسه با قیمت سال 2021 به طور متوسط حدود 500 کرون (حدود 45 یورو) گرانتر شده است، این موضوع تا حدودی تعجبآور است. البته در حالی که رانندگان بهای بالاتری میپردازند، دولت درآمدهای خود را در قالب افزایش مالیات بر ارزش افزوده افزایش داده است. Drivkraft محاسبه کرده است که درآمد دولت سوئد از محل مالیات بر ارزش افزوده گازوئیل در سال 2022 به میزان 9.7 میلیارد کرون (بیش از 860 میلیون یورو) افزایش یافته است.
پیشی گرفتن سوئد در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر
ارقام اداره آمار اتحادیه اروپا (Eurostat) نشان میدهد که سوئد در استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، تقریبا در همه زمینهها از دیگر کشورهای اتحادیه اروپا پیشی گرفته است. در سال 2021، از کل انرژی مصرف شده در اتحادیه اروپا، 21.8 درصد آن از انرژیهای تجدیدپذیر تامین شده است که در مقایسه با سال 2020، کمیکاهش داشته است. به گفته یورواستات، این موضوع تا حدی به دلیل افزایش مصرف کل انرژی در سال 2021 نسبت به سال قبل و تا حدودی به دلیل تغییر در روش اندازهگیری مورد استفاده است. در سوئد، حدود دو سوم (62.6 درصد) از کل انرژی از منابع تجدیدپذیر مانند زیست توده و انرژی آبی در سال 2021 تامین شده است. این بیشترین میزان در اتحادیه اروپا است، جایی که فنلاند بدنبال سوئد، 43 درصد سهم انرژی تجدیدپذیر را داشت. البته لازم به ذکر است انرژی هستهای، در بین منابع تجدیدپذیر گنجانده نشده است. کمترین نسبت انرژیهای تجدیدپذیر در لوکزامبورگ (11.7 درصد)، مالت (12.2 درصد)، هلند (12.3 درصد)، ایرلند (12.5 درصد) و بلژیک (13.0 درصد) ثبت شده است. هدف فعلی اتحادیه اروپا برای سهم انرژیهای تجدیدپذیر تا سال 2030، رسیدن به 32 درصد است، اما با پیشنهادهای جدید روی میز مذاکره پارلمان اتحادیه اروپا و کشورهای عضو، این درصد قرار است تا 45 درصد قابل تمدید در 7 سال آینده افزایش یابد.
سه شرکت سوئدی در بین 100 شرکت برتر پایدار
شرکتهای سوئدی Essity ،Ericsson و Handelsbanken در یک نظرسنجی توسط شرکت رسانهای و تحقیقاتی کانادایی Corporate Knights، در بین 100 شرکت برتر در شاخص بادوامترین شرکتهای بورسی جهان قرار گرفتند. در نسخه امسال، شرکت فولاد آمریکایی Schnitzer Steel Industries بالاتر از شرکت دانمارکی Vestas Wind Systems و شرکت لجستیک استرالیایی Brambles در صدر رتبه بندی قرار دارد. این رتبهبندی بر اساس تجزیه و تحلیل 6 هزار شرکت فهرست شده با گردش مالی بیش از 10 میلیارد کرون (نزدیک به 900 میلیون یورو) بوده و تجزیه و تحلیل بر اساس 25 شاخص کلیدی (KPI 25) صورت میگیرد.