اخبار اقتصادی صربستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی صربستان در هفته دوم دی ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

اولین افزایش از سری افزایش‌های قیمت کالاهای انرژی

آژانس انرژی صربستان (AERS) اعلام کرد که از اول ژانویه 2023، قیمت برق مصرفی خانوارها و مشتریان خرد به طور متوسط 8 درصد و قیمت گاز نیز 11 درصد افزایش یافته است. متوسط قیمت برق برای خانوارها و مشتریان خرد که حق عرضه تضمینی با قیمت‌های تنظیم شده از شرکت برق صربستان (EPS) را دارند، 8.796 دینار (حدود 0.075 یورو) در هر کیلووات ساعت بدون احتساب مالیات و کارمزد است که با احتساب مالیات و عوارض به 12.40 دینار (حدود 0.11 یورو) به ازای هر کیلووات ساعت می‌رسد که هشت درصد بالاتر از میانگین قیمت قبلی است. AERS اعلام کرد که با درخواست EPS برای افزایش قیمت برق موافقت کرده است و اعلام کرد حتی پس از این اصلاح، قیمت برق برای عرضه تضمینی، بدون کارمزد و مالیات، همچنان یکی از پایین‌ترین قیمت‌ها در اروپا خواهد بود. آخرین بار، قیمت برق برای خانوارها و مشترکین خرد در سپتامبر 2022 به طور میانگین 6.5 درصد افزایش یافته بود و طبق توصیه صندوق بین‌المللی پول (IMF)، افزایش قیمت جدید در ماه مه دنبال خواهد شد و دوباره به طور متوسط هشت درصد افزایش خواهد یافت.

از اول ژانویه 2023، میانگین قیمت گاز طبیعی برای خانوارها و مشترکین خرد نیز 11 درصد افزایش یافته و اکنون به 4.08 دینار در هر کیلووات ساعت بدون مالیات و عوارض یا 4.50 دینار در هر کیلووات ساعت با مالیات و عوارض رسیده است. قیمت گاز برای آخرین بار در ژوئیه 2022 به میزان 9 درصد افزایش یافت و طبق توصیه صندوق بین‌المللی پول، علاوه بر افزایش فعلی، باید در ماه می 2023 به میزان 9 درصد، در نوامبر 2023 به میزان 10 درصد و در می 2024 نیز 10 درصد افزایش یابد.

https://direktno.rs/vesti/drustvo-i-ekonomija/448458/povecanje-cene-struje-i-gasa.html

حقوق در بخش دولتی دوباره افزایش می‌یابد

از ژانویه 2023، حقوق کارمندان دولت 12.5 درصد افزایش می‌یابد که به این معنی است که میانگین حقوق در بخش دولتی تقریبا 10 هزار دینار افزایش می‌یابد و به حدود 87500 دینار (نزدیک به 750 یورو) می‌رسد. پرسنل نظامی، تنها استثنا از این قاعده هستند؛ زیرا حقوق آنها 25 درصد افزایش می‌یابد. حقوق معلمان در سال گذشته حدود 80 هزار دینار بود و از ژانویه حدود 90 هزار دینار خواهد بود. حقوق پایه پزشکان در مراکز بهداشتی محلی حدود 96 هزار دینار بوده و پس از افزایش، 108 هزار دینار خواهد بود. میانگین حقوق در دستگاه‌های دولتی در ده ماهه سال گذشته، 85 هزار و 514 دینار و از امسال 96 هزار و 203 دینار خواهد بود. متوسط حقوق در بنگاه‌های دولتی نیز در ده ماهه سال گذشته، 88 هزار و 22 دینار بوده و از ماه ژانویه 99 هزار دینار خواهد بود.

شورای مالی ارزیابی می‌کند که افزایش دستمزدهای بخش دولتی، مطابق با قوانین مالی جدید است و بهبود یافته است. شایان ذکر است افزایش شدید تورم در سال 2022 منجر به کاهش دستمزدهای حقیقی بخش دولتی شده بود.

https://www.politika.rs/sr/clanak/531133/javni-sektor-plata-povecanje

مقایسه مخارج مصرفی خانوارها در صربستان و اتحادیه اروپا

داده‌های یورواستات و مؤسسه آمار صربستان نشان می‌دهد که در سال 2021، خانوارهای صربستانی، یک سوم بودجه خود را صرف غذا و نوشیدنی‌های غیرالکلی کرده‌اند، در حالی که در کشورهای اتحادیه اروپا، به طور متوسط تنها یک هفتم بودجه خانوارها (یعنی حدود 14.3 درصد) صرف غذا می‌شود؛ از سوی دیگر، ساکنان اتحادیه اروپا، 25 درصد از کل هزینه‌ها را صرف مسکن می‌کنند، در حالی که در صربستان این مورد در رتبه دوم فهرست قرار دارد و 16.4 درصد از کل هزینه‌ها صرف آن می‌شود.

بر مبنای این گزارش، هم در صربستان و هم در میانگین اتحادیه اروپا، حمل‌ونقل در رتبه سوم هزینه‌ها قرار می‌گیرد، با این تفاوت که در اتحادیه اروپا کمی‌بیشتر از صربستان به آن تخصیص داده می‌شود؛ یعنی 12.1 درصد در مقایسه با 9.1 درصد.

در سال 2021، حدود 8 درصد از بودجه خانوارهای اروپایی برای تفریح و فرهنگ صرف شده، در حالی که در صربستان، این سهم، 5.2 درصد است، اما هزینه پوشاک و کفش در صربستان بیشتر از کشورهای اتحادیه اروپا است، زیرا در صربستان، 5.2 درصد از بودجه برای آن صرف شده است و در اتحادیه اروپا 4.2 درصد هزینه شده است. شهروندان اتحادیه اروپا و صربستان، تقریبا به طور مساوی برای سلامت هزینه کرده‌اند، یعنی 4.6 درصد در صربستان و 4.7 درصد در اتحادیه اروپا به آن اختصاص یافته است.

میانگین ماهانۀ مخارج مصرف شخصی خانوارها در صربستان در سال 2021 در حدود 71902 دینار (حدود 610 یورو) بود که حدود 170 دینار بیشتر از میانگین درآمد ماهانه در آن زمان بود و طبق داده‌های یورواستات در سال 2021 تنها سه کشور از منطقه اروپای غربی، اتحادیه اروپا و اطراف صربستان بودند که تولید ناخالص داخلی سرانه کمتری نسبت به صربستان داشتند؛ یعنی بوسنی، آلبانی و مقدونیه شمالی. همچنین در سال2021، تولید ناخالص داخلی صربستان به ازای هر نفر در سطح 44 درصد از میانگین اتحادیه اروپا بوده است.

https://www.danas.rs/vesti/ekonomija/koliko-i-na-sta-trose-gradjani-eu-a-na-sta-stanovnici-srbije/