اخبار اقتصادی ازبکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در هفته اول دی ماه 1401 مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

شرکت هواپیمایی قشم ایر ایران پروازهای منظم خود را به ازبکستان آغاز کرد

شرکت هواپیمایی ایرانی «قشم ایر» پرواز به فرودگاه بین المللی تاشکند را آغاز کرد. هواپیمای ایرباس A300-600  این شرکت ایرانی هفته ای یکبار ( روز پنجشنبه) در مسیر تهران - تاشکند - آلماتی – تهران پرواز انجام می دهد. افتتاح پروازها نتایج توافقات مقامات ازبکستان و ایران است که در سفر رسمی جناب آقای رئیسی رئیس جمهوری اسلامی ایران به کشور ازبکستان در ماه سپتامبر  سال جاری صورت گرفت.  به ویژه در این بازدید، برنامه همکاری در زمینه گردشگری با هدف تسهیل مراحل صدور روادید و افزایش تعداد گردشگران بین ایران و ازبکستان به تصویب رسید. 

 

شرکت خودروسازی «اوز اوتو» ازبکستان در چارچوب همایش تجاری ازبکستان و قزاقستان قراردادهای تجاری و سرمایه گذاری به ارزش 570 میلیون دلار امضا کرد

 همایش تجاری بین کارآفرینان ازبکستان و قزاقستان با حضور آقای جمشید خوجائف وزیر سرمایه گذاری و تجارت خارجی- معاون نخست وزیر جمهوری ازبکستان و سریک جومانگارین معاون نخست وزیر جمهوری قزاقستان، شرکت UzAuto Motorsبانک Development  قزاقستان و شرکت آلور (قزاقستان) برگزار و تعدادی توافقنامه برای اجرای پروژه‌های مشترک به ارزش 570 میلیون دلار بین شرکتهای دو طرف به امضا رسید.  مهمترین این توافقات عبارتند از:

توافقنامه UzAuto Motors JSC و بانک توسعه قزاقستان برای تامین مالی پروژه تولید خودروهای شورولت اونیکس در قزاقستان با حجم سالانه 30000 دستگاه در سال در تاسیسات کارخانه خودروسازی Allur : برای اجرای این پروژه، سرمایه گذاری‌هایی به مبلغ حدود 50 میلیون دلار جذب خواهد شدکه به UzAuto این امکان را می دهد تا موقعیت خود را در قزاقستان تقویت کند و سایر بازارهای صادراتی بالقوه را توسعه دهد. 

قرارداد امضا شده بین UzAuto Motors و Allur برای افزایش حجم صادرات کیت خودرو به قزاقستان به کارخانه Allur به مبلغ 500 میلیون دلار

علاوه بر پروژه‌ها در قزاقستان، UzAuto Motors  با شرکای قزاق در مورد همکاری در اجرای یک مرکز توزیع مدرن و نوآورانه قطعات یدکی در ازبکستان به توافق رسید. نتیجه این توافق، جذب سرمایه گذاری به ازبکستان به مبلغ 20 میلیون دلار و همچنین بهینه سازی زنجیره‌های لجستیکی و مسیرهای عرضه و کاهش هزینه حمل و نقل کالا خواهد بود.

 

ازبکستان خرید نفت از قزاقستان را افزایش خواهد داد

ازبکستان و قزاقستان برای تامین 300000 تن فرآورده‌های نفتی قزاقستان در سال 2023، ترانزیت 300000 تن نفت روسیه از طریق قزاقستان، مدرن سازی و ساخت تاسیسات ذخیره گاز و ساخت نیروگاه حرارتی با سوخت زغال سنگ در قزاقستان برای تامین انرژی ازبکستان توافق کردند.

به گزارش وزارت انرژی ازبکستان، وزارت انرژی و شرکت های ازبکستان و قزاقستان در چارچوب سفر دولتی قاسم ژومارت توکایف به تاشکند، تعدادی توافقنامه در زمینه انرژی و تامین منابع انرژی امضا کردند.

به ویژه قراردادی به ارزش 150 میلیون دلار آمریکا در مورد عرضه نفت و فرآورده‌های نفتی قزاقستان به میزان  300000 تن در سال 2023 به امضا رسید.  طرفین توافق کردندکه بر روی افزایش حجم عرضه نفت به 3 میلیون تن کار کنند.

قرارداد دیگری به مبلغ 9 میلیون دلار ترانزیت 300 هزار تن نفت روسیه از طریق قزاقستان را در سال آینده پیش بینی می‌کند.

طرفین در مورد ترانزیت متقابل گاز طبیعی، نوسازی تاسیسات ذخیره سازی زیرزمینی گاز موجود و ساخت تاسیسات جدید و همچنین توسعه سیستم انتقال گاز توافق کردند.

کمیته دولتی زمین شناسی و منابع معدنی ازبکستان یادداشت تفاهمی‌با شرکت قزاقستانی «قزاق گاز» برای انجام کارهای اکتشافی و اجرای پروژه‌های مشترک در دو کشور امضا کرد. به عنوان بخشی از این یادداشت، کارگروه‌های مشترک باید تا اول ماه مه سال 2023 پیشنهادات مشخصی را تهیه کنند.

در سال 2023 در مورد توسعه یک مطالعه امکان سنجی برای ساخت نیروگاه حرارتی مدرن با سوخت زغال سنگ با ظرفیت حداکثر 2000 مگاوات در قزاقستان و تامین برق تولیدی به ازبکستان توافق شد.

علاوه بر این، توافقنامه ای در مورد یک پروژه 1.3 میلیارد دلاری برای تولید فسفات و کودهای معدنی بین شرکت سهامی «اوزکیماصناعت- صنایع شیمی ازبکستان» و شرکت «قزاق فسفات»  امضا شد.

 

میرضیایف مزایای جدیدی برای صادرکنندگان فراهم کرد

به گزارش خبرنگار Podrobno.uz، شوکت میرضیایف فرمانی را امضا کرد که بر اساس آن مزایای جدیدی به صادرکنندگان ارائه خواهد شد.

به ویژه، برای دوره تا اول ژانویه 2024، هنگام صادرات محصولات از پارچه و پارچه‌های بافتنی به کشورهای اروپایی، ترکیه، مصر و مراکش، دولت برای جبران 70 درصد هزینه‌های حمل و نقل، یارانه ارائه می‌کند.

 شوکت میرضیایف در پیام اخیر خود به پارلمان کشور گفت که  این کشور حداقل عرضه منسوجات، مهندسی برق، چرم، کفش و سایر محصولات نهایی به بازارهای اروپایی را دو برابر خواهد کرد. در عین حال، روند ترخیص کالاهای صادراتی در 9 مرحله فعلی 3 برابر کاهش می یابد.  به طور کلی حجم صادرات در سال 2023 برای اولین بار در تاریخ ازبکستان از 23 میلیارد دلار فراتر خواهد رفت.

 

تا سال 2025 ازبکستان و قزاقستان 12 پروژه سرمایه گذاری مشترک در حوزه‌های کشاورزی و صنعتی اجرا می‌کنند

ازبکستان و قزاقستان قصد دارند حجم تجارت متقابل را  افزایش داده و پروژه‌های سرمایه گذاری مشترک در بخش کشاورزی را اجرا کنند. قرار است 12 طرح سرمایه گذاری به ارزش 193.1 میلیون دلار اجرا شود و تا سال 2025 عرضه 2.1 میلیون تن محصولات کشاورزی به ارزش 1.2 میلیارد دلار سازماندهی شود.

سایت خبری « ElDala.kz » با اشاره به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان اطلاع دادکه تحویل سیب زمینی، سبزیجات، گوشت و فرآورده‌های گوشتی برنامه ریزی شده است. وزرای کشاورزی دو کشور برنامه همکاری مربوطه را در چارچوب یک همایش تجاری در تاشکند  امضا کردند.

حجم مبادلات تجاری بین ازبکستان و قزاقستان در بخش کشاورزی روند مثبتی داشته و طی 10 ماه سال جاری با 31 درصد افزایش به بیش از 1.4 میلیارد دلار و حجم صادرات از قزاقستان به بیش از 1.165 میلیارد دلار رسیده است.

کشاورزان قزاقستان عمدتاً گندم، روغن آفتابگردان، آرد و گوشت گاو و همچنین ماکارونی و سیب زمینی را به ازبکستان می فروشند.

طرف ازبکستان میوه و سبزیجات را به قیمت 233.7 میلیون دلار به قزاقستان فروخت.

 

از آغاز سال جاری، ازبکستان بیش از 3 میلیارد دلار برای خرید مواد غذایی هزینه کرده است

 بر اساس گزارش کمیته آمار دولتی، در ژانویه تا نوامبر 2022، ازبکستان محصولات غذایی را از 109 کشور به مبلغ 3.2 میلیارد دلار وارد کرده است.

این ارقام در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تقریباً 38.6 درصد افزایش داشته است. 

در زیر لیستی از کشورهایی که ازبکستان محصولات را از آنها خریداری می‌کند آورده شده است:

- قزاقستان - 36.6٪       - روسیه - 24.1٪          - برزیل - 13.9٪                     -بلاروس - 4.2٪

-پاکستان - 1.8٪              -اکوادور - 1.6٪             - هند - 1.6٪                    - چین - 1.4٪

-ترکیه - 1.4٪             -اندونزی - 1.4٪           - سایر کشورها - 12٪

 

1125 اتوبوس در 11 ماه تولید شد

بر اساس گزارش کمیته آمار دولتی، 1125 اتوبوس در ازبکستان در ژانویه تا نوامبر 2022 تولید شده است.

تولید اتوبوس نسبت به دوره مشابه در سال 2021 32.8 درصد افزایش یافته است.

 

ازبکستان عمدتا به کدام کشورها میوه و سبزیجات صادر می‌کند؟

بر اساس گزارزش  کمیته آمار دولتی، در ژانویه تا نوامبر 2022، ازبکستان سبزیجات و سبزیجات به میزان 1.0 میلیارد دلار صادر کرده است.

کشورهایی که ازبکستان بیشترین میوه و سبزیجات را در 11 ماه سال 2022 به آنها صادر کرده است:

قزاقستان - 606.6 هزار تن       روسیه - 512.5 هزار تن       قرقیزستان- 146 هزار تن     چین - 105.6 هزار تن       پاکستان - 51.5 هزار تن       افغانستان - 34.8 هزار تن      بلاروس - 22.8 هزار تن  تاجیکستان - 21.5 هزار تن      ترکیه - 15 هزار تن       ایران - 11 هزار تن        گرجستان - 10.5 هزار تن

آذربایجان - 8.5 هزار تن    اوکراین - 7.6 هزار تن     امارات - 6 هزار تن       آلمان - 3.1 هزار تن

 

در طول 11 ماه، شرکت های خارجی در ازبکستان تقریبا 45 میلیارد صوم مالیات پرداخت کردند

بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط کمیته مالیات ازبکستان ، شرکت های خارجی ثبت شده در ازبکستان در ماه‌های ژانویه تا نوامبر 44.8 میلیارد صوم مالیات پرداخت کرده اند. در این میان 98 درصد مالیات پرداختی، سهم 10 شرکت خارجی ارائه دهنده خدمات الکترونیکی است.

  بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط کمیته مالیاتی دولتی ، تا تاریخ 1 دسامبر 2022، 40 شرکت خارجی ارائه دهنده خدمات الکترونیکی در ازبکستان ثبت شده اند. تعداد آنها طی دو سال دو برابر خواهد شد.

این شرکت های خارجی طی 11 ماه سال جاری 44.8 میلیارد صوم مالیات پرداخت کرده اند که نسبت به سال گذشته 2 برابر شده است. در این میان 98 درصد از مالیات پرداختی سهم 10 شرکت خارجی ارائه دهنده خدمات الکترونیکی است.

شامل:

متا - 18.6 میلیارد صوم؛       گوگل - 14.8 میلیارد صوم؛     اپل - 6.2 میلیارد صوم؛

Booking.com 1.4 میلیارد صوم.     نتفلیکس - 867.7 میلیون صوم

Xsolla798.1  میلیون صوم      . Paddle 404.2 میلیون سوم.     لینکدین - 234.1 میلیون صوم؛

 

Yandex – 445.5 میلیون صوم؛         -   Adobe Systems 180.3 میلیون سوم.

برای اطلاع، در سپتامبر سال جاری، جورج چن، مدیر عامل متا در چین، مغولستان و آسیای مرکزی اشاره کرد که تعداد کاربران فیس بوک و اینستاگرام در ازبکستان از مرز 10 میلیون نفر فراتر رفته است .

معاون وزیر دارایی جمهوری ازبکستان: در صورت کاهش وزارتخانه‌ها 2.8 تریلیون صوم از بودجه صرفه جویی می‌شود

  عادل بیک ایسک اف معاون وزیر دارایی جمهوری ازبکستان در نشست خبری اعلام نمودکه 2.8 تریلیون صوم از بودجه دولت به دلیل کاهش وزارتخانه‌ها صرفه جویی می‌شود. بر اساس محاسبات  اولیه با انجام اصلاحات اداری هزینه‌های زیادی از خزانه دولت پس انداز می‌شود.  این بودجه صرف توسعه بخش اجتماعی خواهد شد.

2.4 تریلیون صوم در یک سال به دلیل کاهش 30 درصدی واحد دولتی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها.

300 میلیارد صوم از فروش دفاتری که به دلیل بهینه سازی سازمان‌ها و ادارات خالی می‌شود.

16 میلیارد  صوم به دلیل فروش حدود 55 خودرو در مزایده با کاهش پست های مدیریتی.

حدود 17 میلیارد صوم با کاهش سفرهای کاری به مناطق، با استفاده از فناوری مدرن مانند پذیرش آنلاین مسائل محلی یا بازدیدهای مجازی.

22 میلیارد صوم به دلیل بهینه سازی هزینه‌های مربوط به نگه داری دستگاه اداری دولتی.

پیش بینی می‌شود 18 میلیارد صوم با توجه به بهینه سازی هزینه‌های برگزاری رویدادهای رسمی صرفه جویی شود. 

 

تولیدکنندگان کفش از مالیات بر درآمد معاف خواهند شد

به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت دادگستری جمهوری ازبکستان، تا 1 ژانویه 2026، شهروندان شاغل در تهیه، ذخیره و پردازش مواد خام و پشم چرم، خز،  کشتارگاه‌های صنعتی ، تولید پشم، قره گل و محصولات چرم مصنوعی، کالاهای چرمی، کفش، از مالیات بر درآمد، مالیات بر گردش مالی و مالیات بر دارایی معاف هستند. 

 

شرکت هایی از ترکیه و چین برای ساخت شبکه‌های انتقال برق فشار قوی در ازبکستان حضور خواهند داشت

به گزارش سرویس مطبوعاتی وزارت انرژی ازبکستان،  شرکت ترکی ŞA-RA ENERJĪ Īnşaat, Ticaret ve Sanayi A.Ş. و شرکت چینی Xian Electric Engineering Co., Ltd برنده مناقصه برای ساخت شبکه‌های انتقال برق فشار قوی در ازبکستان شدند. 

شبکه‌های ملی برق ازبکستان مناقصه بین المللی برای ساخت شبکه‌های انتقال برق فشار قوی در استان‌های تاشکند و سیردریا برگزار کرد.

بر اساس نتایج مناقصات، شرکت ترکی ŞA-RA ENERJĪ Īnşaat، Ticaret ve Sanayi A.Ş. برنده مناقصه احداث خط انتقال 220 کیلوولت به طول 213 کیلومتر با هزینه پیشنهادی 31.89 میلیون دلار اعلام شد.

همچنین شرکت چینی Xian Electric Engineering Co., Ltd به عنوان برنده مناقصه احداث خط انتقال برق 500 کیلوولت به طول 72 کیلومتر با هزینه پیشنهادی 14.68 میلیون دلار شناخته شد.

در 23 دسامبر 2022 قراردادهایی با شرکت های برنده منعقد شد. این پروژه توسط بانک جهانی تامین مالی می‌شود و برای اجرا در سال های 2024-2022 برنامه ریزی شده است.

اجرای این پروژه باعث بهبود قابلیت تأمین منبع برق به  مناطق سیرداریا و تاشکند و همچنین شهر تاشکند، کاهش بار شبکه‌های الکتریکی اصلی بخش تاشکند از سیستم انرژی و مطابقت ظرفیت آنها با نیازهای آینده می‌شود.

 

بودجه سال 2023 کشور تصویب شد

در سی و ششمین جلسه عمومی مجلس سنای مجلس عالی جمهوری ازبکستان، قانون "در مورد بودجه دولتی جمهوری ازبکستان برای سال 2023" مورد بررسی قرار گرفت.

این قانون پارامترهای خلاصه بودجه تلفیقی جمهوری ازبکستان برای سال 2023 و اهداف بودجه         2025-2024 را تعریف می‌کند. خاطرنشان شد که بر اساس قانون، پارامترهای بودجه دولتی بر این اساس محاسبه می‌شود که در سال 2023 نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در اقتصاد کشور ازبکستان  5.3 درصد و در مقایسه با دسامبر 2022  شاخص قیمت مصرف کننده 9.5 درصد خواهد بود.

پیش بینی می‌شود که درآمدهای بودجه تلفیقی جمهوری ازبکستان در سال 2023 به 310.7 تریلیون صوم و هزینه‌ها - 343.2 تریلیون صوم برسد.

قانون سال 2023 حداکثر حجم قراردادهای جدیدی را که از طرف جمهوری ازبکستان و تحت ضمانت جمهوری ازبکستان برای جذب استقراض خارجی امضا می‌شود، 4.5 میلیارد دلار تعیین می‌کند.

مخارج بودجه دولت در سال 2023 (شامل نقل و انتقالات به صندوق های امانی دولتی) به 257.7 تریلیون صوم می رسد که 24.1 درصد نسبت به تولید ناخالص داخلی است.

این قانون به تصویب نمایندگان مجلس سنا رسیده است.

 

واردات 173 میلیون دلار زغال سنگ در ماه نوامبر

در گزارش 11 ماهه تجارت خارجی ازبکستان، واردات زغال سنگ به ارزش 173 میلیون دلار در ماه نوامبر ثبت شده است کمیته امار دولتی ازبکستان  اعلام کرد که شاخص های زغال سنگ و گاز تغییر کرده است، به همین دلیل به نظر می رسد که این مقدار زغال سنگ گرفته شده است. تفاوت با آمار قزاقستان نیز توضیح داده شد.

کمیته آمار دولتی دلایل واردات غیرمنتظره زغال سنگ ازبکستان در ماه گذشته را توضیح داده است.

در گزارش گردش 11 ماهه تجارت خارجی ازبکستان، واردات زغال سنگ در ژانویه تا اکتبر 93.1 میلیون دلار عنوان شده است که تنها در ماه نوامبر این شاخص 173 میلیون دلار (در مجموع 266.1 میلیون دلار  بوده است.