اخبار اقتصادی تاجیکستان- دوشنبه

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته چهارم آبان ماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

تولید ناخالص داخلی تاجیکستان طی 20 سال گذشته 53 برابر شد.

خبرگزاری اسپوتنیک: آقای امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان طی سخنانی به مناسبت        سی امین سالگرد شانزدهمین اجلاس شورای عالی این کشور، با اشاره به روند توسعه اقتصادی تاجیکستان اظهار داشت: طی بیست سال گذشته میانگین رشد سالانه اقتصاد 7.5 درصد بوده است. به گفته ایشان، دولت تاجیکستان   از سال 2000 به ساخت و ساز و بازسازی این کشور پرداخته است.

بر اساس گزارش رئیس جمهور، تولید ناخالص داخلی تاجیکستان از 1.8 میلیارد سامانی در سال 2000 به 95 میلیارد سامانی در سال 2021 و سهم درآمد بودجه کشور از 252 میلیون سامانی به 28 میلیارد سامانی افزایش یافت. ایشان افزود: طی 20 سال گذشته کل تولید داخلی تقریبا 53 برابر و بودجه دولتی 111 برابر افزایش یافته است. حجم کل تولید داخلی سرانه بیش از 30 برابر شده است. به گفته رئیس جمهور، در سال 2022 مجموع تولید داخلی تاجیکستان به 114 میلیارد سامانی و درآمد بودجه این کشور معادل 33 میلیارد سامانی خواهد بود. در این مدت 20 سال بیش از 2000 بنگاه تولیدی مختلف در تاجیکستان احداث شد و حجم تولید محصولات صنعتی نسبت به سال های اول استقلال تقریبا 4 برابر شد.

رئیس جمهور تاجیکستان با اشاره به تولید زغال سنگ در این کشور گفت: در سال 1990 تنها 313 هزار تن زغال سنگ و 500 هزار تن سیمان در تاجیکستان تولید می‌شد که در سال 2021، میزان تولید زغال سنگ به  2 میلیون و 300 هزار تن و سیمان به  4 میلیون و 500 هزار تن رسیده است.

 

رشد اقتصادی 8. 7  درصدی تاجیکستان طی 9 ماهه اول سال 2022

بنا به اخبار منتشره از وزارت اقتصاد و بازرگانی تاجیکستان تولید ناخالص داخلی این کشور با رشد 8. 7 درصدی طی 9 ماهه اول سال جاری میلادی به 79.3 میلیارد سامانی ( 7.7 میلیارد دلار ) رسید که  سهم بخش کشاورزی در رشد اقتصادی(7.8 ) بیشتر از پارسال و 25 درصد است.  بنا بر این گزارش سهم تولیدات صنعتی نیز در رشد اقتصادی 9 ماه اول سال جاری نیز  با 18 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل - 17.7 درصد بوده است. تولید ناخالص داخلی تاجیکستان در سال 2021 ، 9.2 درصد معادل 98.9 میلیارد سامانی (8.7 میلیارد دلار)  اعلام شده بود.

افزایش واردات سوخت به تاجیکستان

بر اساس آمار اداره گمرک،  مقامات تاجیکستان از افزایش واردات سوخت به این کشور طی 9 ماه سال جاری به میزان 25 درصد خبر دادند. طی 9 ماه سال 2022 بیش از 558 هزار تن فرآورده نفتی به ارزش حدود 486 میلیون دلار وارد تاجیکستان شده است. واردات سوخت به تاجیکستان از نظر وزنی بیش از 24 درصد و از نظر ارزش 1.7 برابر نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است.

حجم فروش فرآورده‌های نفتی در تاجیکستان طی 9 ماه بیش از 7.4 میلیارد سامانی برآورد شده است. بر اساس داده‌های آماری، بازار فرآورده‌های نفتی تاجیکستان همچنان به واردات وابسته است و سهم تولید داخلی بسیار ناچیز است. بر اساس آمار رسمی، طی 9 ماهه امسال بیش از 19 هزار تن فرآورده نفتی در تاجیکستان تولید شده است. این کشور سوخت را بیشتر از روسیه و قزاقستان وارد می‌کند.

«فراز»، «گازپروم»، «سه گنج»، «گازوئیل»، «سغدنفت»، «راه سامان» از جمله مهمترین شرکت های وارد کننده سوخت به تاجیکستان هستند.

میزان تورم ماه اکتبر در تاجیکستان

بنا بر گزارش بانک ملی تاجیکستان، میزان تورم این کشور طی ماه اکتبر سال جاری 0.4 درصد اعلام  شده است. در ماه سپتامبر سال جاری کاهش 0.3 درصد نرخ کالا اعلام  شد. از آغاز سال جاری میزان تورم 3.5 درصد برآورد شده است. به اطلاع بانک ملی تاجیکستان تورم سالانه 5.2 درصد بوده است.

دولت جمهوری تاجیکستان سطح تورم در سال جاری را در سطح 6 درصد پیش بینی می‌کند.

خبرگزاری اوستا،25 آبان

 

تولید بیش از 152 هزار تن گوشت در 9 ماه سال­جاری در تاجیکستان

بنا به گزارش خبرگزاری اوستا: تولید گوشت در تاجیکستان در سال 2022 معادل 5.6 درصد افزایش یافت. خبرگزاری «اوستا» به نقل از وزارت کشاورزی تاجیکستان، در 9 ماهه سوم سال­جاری، میزان تولید گوشت در این کشور به بیش از 152 هزار تن رسید. در این بازه زمانی تعداد دام نیز افزایش و به بیش از 2.5 میلیون راس رسید که 4.3 درصد بیشتر از سال 2021 است.

علیرغم افزایش تولید گوشت و تعداد اغنام و احشام، قیمت گوشت طی سال جاری افزایش یافت و در حال حاضر قیمت یک کیلو گوشت در بازارهای پایتخت 68-65 سامانی می‌باشد.

با توجه به اینکه میزان حداقل حقوق ماهیانه در تاجیکستان 400 سامانی می‌باشد، بنابراین شهروندان این کشور با حقوق خود می‌توانند  6 کیلو گوشت خریداری کرد.

 

افزایش بهبود راههای تاجیکستان(رده اول در آسیای مرکزی و دوم درکشورهای مستقل مشترک المنافع)

تاجیکستان از نظر کیفیت راه‌ها در میان کشورهای مستقل مشترک المنافع در رده دوم و در آسیای مرکزی در رده اول قرار گرفت و در رتبه بندی کشورهای جهان از جایگاه 70 به 50 صعود کرد. این موضوع توسط کارشناسان همایش جهانی اقتصادی کیفیت سطح جاده در تاجیکستان مورد بررسی قرار گرفت و در مجموع 138 کشور در این لیست گنجانده شده اند. در سال 2016، تاجیکستان در این خصوص رده 70 را به خود اختصاص داد و طبق آخرین داده­های سال 2019، این کشور رتبه 50 را به خود اختصاص داد.

به این ترتیب تاجیکستان با پشت سر گذاشتن تایلند (مقام 55)، اندونزی (60)، ایران (79)، گرجستان (81)، کویت (84) و حتی کشورهای اروپایی، وارد 50 کشور برتر جهان از نظر کیفیت جاده شد. 

 

افزایش 50 درصدی صادرات الیاف پنبه در تاجیکستان

تاجیکستان طی نه ماه سال جاری صادرات الیاف پنبه به خارج از کشور را به میزان 50 درصد افزایش داده است. نسبت به بازه زمانی ماه‌های ژانویه تا سپتامبر سال گذشته میزان فروش الیاف از نظر وزن پنبه 2.1  درصد و از دید مالی 49.4 درصد افزایش یافته  است. 

بر اساس آمار منتشره از سوی خدمات گمرک وابسته به دولت جمهوری تاجیکستان، در دوره مذکور صادرات الیاف پنبه به بیش از 57.4 هزار تن به مبلغ 146.4 میلیون دلار رسید. محصولات مذکور به کشورهای اروپایی و آسیایی صادر شده است.

به گزارش وزارت صنایع و فناوری‌های نوین جمهوری تاجیکستان، در این کشور 30 کارخانه نساجی فعالیت می‌کنند که ظرفیت کل تبدیلی سالانه آن‌ها تا 100 هزار تن پنبه می‌باشد.

در تاجیکستان تنها مرحله فرآوری مرحله اول پنبه یعنی تولید نخ انجام می‌شود و تعدادی از شرکت های کوچک کشور آن را به پارچه تبدیل می‌کنند.

خبرگزاری اوستا، مورخ 23 آبان

 

دعوت بانک توسعه اوراسیا از کشورهای منطقه جهت بهره برداری از ظرفیت انرژی تاجیکستان

خبرگزاری آسیا پلوس: کنراد آلبرشت، مدیر توسعه پایدار بانک توسعه اوراسیا  گفت: جمهوری تاجیکستان در رتبه هشتم منابع انرژی برق- آبی جهان قرار دارد. کشورهای منطقه آسیای مرکزی دارای پتانسیل انرژی آبی زیادی هستند که کمتر از 10 درصد آن استفاده می­شود. پتانسیل انرژی آبی منطقه به میزان 310.1 تراوات ساعت در سال بسته به وجود منابع آبی در کشورها متفاوت است.

دشت‌های خشک و نیمه‌خشک در قزاقستان، ازبکستان و ترکمنستان ظرفیت بالایی برای تولید برق دارند  ولی مناطق کوهستانی شرق و جنوب شرق آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان (61.1 درصد از کل ظرفیت)، قرقیزستان (19.4 درصد) و بخشی از قزاقستان (12.1 درصد) دارای منابع آبی هستند. در این مناطق بارندگی فراوانی وجود دارد. آلبرشت در کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد تغییرات آب و هوا طی سخنانی به مطالب فوق اشاره و گفت در قرقیزستان و تاجیکستان بیش از 90 درصد برق توسط نیروگاه­های آبی تولید می­شود.

نماینده بانک مذکور یادآور شد: از نظر ظرفیت برق آبی، تاجیکستان در رتبه هشتم جهان قرار دارد و در حال حاضر تنها 4 تا 5 درصد از این ظرفیت استفاده می­شود.

کنراد آلبرشت گفت: توسعه مشترک این ظرفیت ها در قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و روسیه می­تواند به رشد 1.5 درصدی تولید ناخالص داخلی در سال، 40 درصد بهبود تامین آب و سرمایه گذاری اضافی به مبلغ 22 میلیارد دلار کمک کند. وی در سخنرانی خود به نقش فزاینده نیروگاه­های برق- آبی به ویژه در کشورهای در حال توسعه تاکید کرد. ساخت نیروگاه­های برق- آبی نیاز به سرمایه گذاری اولیه بالا دارد، اما هزینه­ های عملیاتی آنها کم است، عمر مفید این نیروگاهها طولانی است 40تا50 سال و با تعمیرات و نوسازی جزئی می‌تواند تا 100 سال باشد.

دوم، انرژی آبی وابستگی به سوخت هیدروکربنی وارداتی را کاهش می­دهد، که معمولاً با تامین منابع نفتی با نوسان قیمت، عدم اطمینان عرضه و افزایش هزینه‌های  ارزی همراه است.

سوم، ساخت نیروگاههای برق – آبی فواید زیادی از جمله تامین منابع آب آشامیدنی و آبیاری، آمادگی برای مقابله با خشکسالی، حفاظت در برابر سیل، شیلات، امکانات تفریحی و غیره دارند.

کنراد آلبرشت اعلام کرد: در نهایت، انرژی آبی می‌تواند زمینه تولید منابع انرژی‌های تجدیدپذیر به‌ویژه باد و خورشید را فراهم و فرصت‌هایی برای تولید هیدروژن سبز (هیدروژنی که بطور کامل از انرژی‌های تجدیدپذیر تولید می‌شود) ایجاد کند.

امضای بیش از 50 سند همکاری در همایش منطقه ای توسعه گردشگری بین ایران، تاجیکستان و ازبکستان

بر اساس گزارش خبرگزاری خاور : بیش از 50 سند همکاری جدید بین شرکت‌های گردشگری و اماکن تفریحی جمهوری‌های تاجیکستان، ازبکستان و ایران امضا شد. این اسناد در همایش منطقه ­ای توسعه گردشگری که در روز 12 نوامبر سال جاری در دوشنبه برگزار شد، امضاء گردید. خبرگزاری خاور به نقل از کمیته توسعه گردشگری تاجیکستان، قبل از شروع این همایش صنایع دستی، فرصت­های گردشگری و وضعیت خدمات شرکت­های مسافرتی تاجیکستان به نمایش گذاشته شد.

تاج الدین جوره زاده، رئیس کمیته توسعه گردشگری جمهوری تاجیکستان، محمدتقی صابری، سفیر  فوق العاده و نماینده تام الاختیار جمهوری اسلامی ایران در جمهوری تاجیکستان و ارگش شاه عصمت اف، سفیر فوق العاده و تام الاختیار جمهوری ازبکستان در جمهوری تاجیکستان و هیئت­های همراه از نمایشگاه بازدید کردند.

 

برگزاری همایش منطقه­ ای توسعه گردشگری در تاجیکستان

براساس گزارش  خبرگزاری خاور:  همایش منطقه­ای توسعه گردشگری در روز دوشنبه مورخ 12 نوامبر سال جاری در شهر دوشنبه برگزار شد که در آن کارشناسان و نمایندگانی از جمهوری تاجیکستان، ازبکستان و جمهوری اسلامی ایران شرکت کردند. در بخشی از این سفر میهمانان از خدمات تفرجگاه «شهامبری»، قلعه «حصار»، باغ فشرده «شر - شر» و تاکستان «نارک» دیدن کردند. آن­ها همچنین از اماکن تاریخی شهر دوشنبه، «کاخ نوروز» و موزه ملی تاجیکستان بازدید کردند. سومین نشست کمیسیون فنی توسعه گردشگری تاجیکستان و ایران با حضور هیئت جمهوری اسلامی ایران در چارچوب این همایش در هتل «حیات » در تاریخ 10 نوامبر سال جاری برگزار شد.

نمایندگان کمیته توسعه گردشگری، وزارتخانه­ ها و ادارات جمهوری، هیئت رسمی وزارت میراث فرهنگی ایران، هیئت وزارت گردشگری و میراث فرهنگی جمهوری ازبکستان، شرکت­های با نفوذ گردشگری، انجمن­های گردشگری داخلی و شرکت­ها در این کنفرانس حضور داشتند. در این دیدار تقویت همکاری‌ها در بخش گردشگری و روابط چندجانبه، یافتن راه‌های جدید برای گسترش روابط و افزایش همکاری‌ها به سطح کیفی جدید در بخش گردشگری مورد بحث و بررسی قرار گرفت. مقامات دولتی و شرکتهای بخش خصوصی گردشگری جمهوری اسلامی ایران علاقه مندی  خود را برای تقویت همکاری­ها در توسعه حوزه­های مختلف گردشگری از جمله گردشگری تاریخی و فرهنگی و ارتقای محیط زیست و سلامت اعلام کرد.

 

کمک 29 میلیون یورویی اتحادیه اروپا به تاجیکستان

اتحادیه اروپا برای بهبود بخش انرژی و تامین آب آشامیدنی مناطق روستایی تاجیکستان به این کشور 29 میلیون یورو کمک بلاعوض اختصاص داد. تاجیکستان و اتحادیه اروپا توافقنامه‌ای را  برای تخصیص 29 میلیون یورو کمک بلاعوض برای حمایت از بخش انرژی و تامین آب آشامیدنی مناطق روستایی این کشور امضا کردند. این موافقت‌نامه در حاشیه کنفرانس منطقه‌ای اتحادیه اروپا به مناسبت معرفی پروژه جدیدی با نام روابط انرژی پایدار در آسیای مرکزی» (SECCA) در سمرقند و توسط «دلیر جمعه»، وزیر انرژی و منابع آب تاجیکستان و «ماریاتو یاگر»، معاون مدیرکل در امور شرکت بین المللی کمیسیون اروپا، به امضا رسید.

طبق این سند اتحادیه اروپا برای حمایت از بخش انرژی پایدار 15 میلیون یورو و تامین مناطق روستایی با آب آشامیدنی و بهداشت 14 میلیون یورو اعطا می‌کند.

 

معرفی پروژه جدید توسعه سیستم انرژی آسیای مرکزی در سمرقند

خبرگزاری آسیا پلوس: این پروژه برای اجرای تعادل انرژی پایدار در منطقه با استفاده از تجربه اتحادیه اروپا طراحی و برنامه­ ریزی شده است. در تاریخ  17 نوامبر2022، کنفرانس منطقه ای ارائه پروژه جدید اتحادیه اروپا «اتصال شبکه انرژی پایدار در آسیای مرکزی» در شهر سمرقند ازبکستان آغاز شد که در آن نمایندگان مقامات انرژی پنج کشور آسیای مرکزی همراه با نمایندگان اتحادیه اروپا شرکت کردند.

پروژه «اتصال شبکه انرژی پایدار در آسیای مرکزی» با بودجه کلی 6.8 میلیون دلار برای ایجاد تعادل انرژی پایدار در منطقه با استفاده از تجربه اتحادیه اروپا توسعه و برنامه­ ریزی شده است. این پروژه موجب تقویت سیاست ملی کشورهای منطقه برای حرکت در مسیر سیستم انرژی پایدار و افزایش سرمایه‌گذاری‌ها، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود. در چارچوب این پروژه توسعه ظرفیت تولید انرژی خورشیدی و بادی در منطقه افزایش می یابد. بدین ترتیب شرکت کنندگان در این کنفرانس در جریان اهداف و برنامه­ های خود برای اجرای این طرح در کشورهای خود قرار گرفتند.

شایان ذکر است این کنفرانس بخشی از اجلاس سران همبستگی اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی: دروازه جهانی با حضور وزرای امور خارجه کشورهای آسیای مرکزی و جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجی و امنیت سیاسی و نایب رئیس کمیسیون اروپا بود که در تاریخ 18 نوامبر 2022در شهر سمرقند برگزار ­شد.