اهمیت بندر ماخاچ قلعه در دریای خزر

ماخاچ قلعه مرکز جمهوری داغستان روسیه از جمله مهمترین بنادر دریایی فدراسیون روسیه است که در جوار دریای خزر واقع شده است. باتوجه به تحریم های اعمال شده علیه روسیه بعداز مناقشه اوکراین، توجه دولت روسیه به توسعه و تنوع بنادر دریایی و بخش حمل و نقل و نیز ارتقای ظرفیت های حمل و نقلی بنادر مذکور از اولویت بالایی برخوردار شده است.

در همین راستا میزان بارگیری و تخلیه بار خشک در بندر تجاری ماخاچ قلعه طی سال جاری میلادی به دو برابر افزایش یافته است بطوریکه از اوایل سال جاری بیش از 285 هزار تن سیمان، غلات، کلینکر، کاشی، آرد، نمک و سایر محموله‌ها بارگیری و تخلیه گردیده است. در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته، حجم بارگیری و تخلیه بار خشک در بندر به میزان 90 درصد افزایش یافته است. از اوایل سال 2022 بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه بیش از 108 هزار تن سیمان وارداتی از ایران را بارگیری و تخلیه نموده است. بنابر اعلام مسئولان بندر ماخاچ قلعه، این ماده ساختمانی وارداتی از ایران در میان شرکت های ساخت و ساز منطقه قفقاز از تقاضای زیادی برخوردار می‌باشد. به گفته آقای رستم کریموف سرپرست بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه، بارگیری و تخلیه سیمان همچنان در حال رشد می‌باشد. واردات سیمان از کشور ایران از ماه ژانویه لغایت ماه ژوئن حدود 80 هزار تن بود. این آمار 40 درصد بیشتر از شاخص های سال 2021 بوده است. صادرات مواد غذایی همچنان در حال رشد بوده است. بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه از ماه ژانویه لغایت ماه اوت سال گذشته 87 هزار تن غلات به کشور ایران ارسال نموده است اما امسال به دلیل  بهینه سازی عملکرد ترمینال غلات و جذب مشتریان جدید، جابجایی غلات با افزایش به میزان 60 درصد، بیش از 142 هزار تن بوده است. بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه اقلام صادراتی و وارداتی را گسترش می دهد. همزمان با توسعه فعالیت های بندر ماخاچ قلعه، علاوه بر کالاهای عادی (نفت، غلات و سیمان)، شرکت های بارانداز کلینکر، کاشی، نمک و ماهی را بارگیری و تخلیه می نمایند و در ماه ژوئیه جابجایی و انتقال آرد از این بندر نیز انجام شد بیش از 3.6 هزار تن آرد به کشور های خاور میانه ارسال گردید. از دیدگاه کارشناسان حمل و نقل، افزایش چشم گیر فعالیت های بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه به نوعی به رویکرد دولت فدرال روسیه ناظر بر توسعه کریدور بین المللی حمل و نقل «شمال- جنوب» مرتبط می‌باشد. مسیر سراسری خزر نه فقط جهت صادرات کالاهای روسیه (غلات، آرد و ماهی) بلکه ارسال کالا از کشورهای ثالث به کشورهای خاور میانه نیز استفاده می‌شود. بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه در آینده نزدیک همچنین بارگیری و تخلیه کودهای وارداتی از کشور بلاروس را آغاز خواهد نمود. شرکت سهامی عام «بلاروس پتاسیم» یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادر کنندگان کود، در ماه سپتامبر سال جاری بیش از 8 هزار تن محصولات خود را از طریق خط راه آهن به اسکله ماخاچ قلعه ارسال نمود. کود های پتاسیم با کشتی حمل بار خشک به کشور ایران ارسال می‌گردد.

شایان ذکر است که بندر تجاری دریایی ماخاچ قلعه تنها بندر روسیه در دریای خزر است که در منطقه نسبتا عمیق دریا واقع شده و در زمستان یخ نمی زند مشکل یخ بندان برای کشتی‌های عبوری در مسیر رودخانه ولگا و رسیدن به بندر آستراخان در فصل زمستان محدودیت هایی را در تردد آنان ایجاد می نماید لکن بندر ماخاچ قلعه به دلیل شرایط آب و هوای خزری از این امر مستثنی است و قادر است کشتی‌هایی با طول 150 متر و آبخور کشتی 4.5 متر را بپذیرد.

 زیرساخت این بندر شامل اسکله پذیرش محموله خشک، مرکز بارگیری و تخلیه به میزان 3 میلیون تن در سال، اسکله‌های بار عمومی، فله و کانتینربر تا 1.2 میلیون تن در سال، ترمینال های ریلی و جاده ای و همچنین پایانه غلات با ظرفیت نیم میلیون تن در سال می‌باشد.