اخبار اقتصادی سریلانکا

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی سریلانکا در هفته اول شهریور ماه 1401 به شرح زیر ارائه می گردد.

آغاز دور جدید مذاکرات سریلانکا و IMF

 با ورود هیئت صندوق بین‌المللی پول به سریلانکا از 2 شهریورماه، دور جدید مذاکرات دو طرف با امید به حصول توافق در سطح اولیه آغاز شد. در این دور از مذاکرات، سریلانکا بسته‌ پیشنهادی خود برای ایجاد ثبات در بدهی‌های این کشور را ارائه خواهد کرد و هیئت صندوق بین‌المللی پول نیز اصلاحات ساختاری انجام شده در اقتصاد این کشور را مورد بررسی قرار خواهند داد.

انتظار می‌رود صندوق بین‌المللی پول و سریلانکا در سطح کارکنان برای بسته نجات احتمالی 3 میلیارد دلاری، شامل بازسازی حدود 29 میلیارد دلار از بدهی‌های این کشور به توافقی دست یابند که در صورت تحقق هفدهمین برنامه نجات سریلانکا با صندوق بین‌المللی پول خواهد بود. نمایندگان صندوق بین‌المللی پول پس از دیدار با رئیس‌جمهور ویکرمسینگه با مقامات بانک مرکزی در مورد مسائل فنی مربوط به برنامه تسهیلات تمدید شده گفت‌وگوهای خود را آغاز کردند.

همچنین رئیس بانک مرکزی سریلانکا اظهار امیدواری کرد که در پایان این دور از  مذاکرات دو طرف به توافقات اولیه دست یابند و سریلانکا بتواند پیش از پایان سال جاری از تأمین مالی صندوق بین‌المللی پول برای رسیدگی به بحران اقتصادی خود بهره‌مند شود.

از سوی دیگر هیئت صندوق بین‌المللی پول در سفر اخیر خود به سریلانکا جزئیات بیشتری را از دولت سریلانکا درخواست کرده است تا بتواند با رویکرد بهتری در مورد تلاش‌های جاری برای احیای اقتصادی با این کشور همکاری کند.

در همین زمینه مقامات صندوق بین‌المللی پول درخواست کرده‌اند که اطلاعات تکمیلی در خصوص اصلاحات ساختاری انجام شده همچون اصلاحات تعرفه برق و قانون مالیات غیرمستقیم و چندین مورد توسط دولت به این نهاد ارائه شود. انتظار می‌رود دولت جزئیات درخواستی را تا پیش از ترک سریلانکا توسط هیات صندوق بین‌المللی پول ارائه نماید.

 آغاز به کار فاز اول نیروگاه نورچولای

یکی از مهم‌ترین مشکلات سریلانکا در سال جاری، کمبود برق و قطعی روزانه‌ آن بوده که اکنون به روزی 3 ساعت کاهش یافته است. این بحران به دلیل خشک‌سالی و در نتیجه کاهش تولید برق-آبی، مشکلات مالی و ناتوانی در خرید گازوئیل برای نیروگاه‌های حرارتی و خارج شدن یکی از فاز‌های نیروگاه زغال‌سنگ نورچولای از مدار بوده است. اما اکنون با پایان تعمیرات، این بخش از نیروگاه بعد از گذشت حدود 3 ماه در روز 4 شهریورماه به مدار بازگشت. این موضوع به معنای افزایش 300 مگاواتی ظرفیت تولید برق کشور خواهد بود که می‌تواند نقش مهمی در کاهش خاموشی‌های روزانه در سریلانکا داشته باشد.

تضمین فعالیت یک‌ماهه پالایشگاه سریلانکا

تنها پالایشگاه سریلانکا به دلیل بحران اقتصادی این کشور و عدم توانایی برای واردات نفت، چندین مرتبه در سال جاری به طور کامل تعطیل شده است. اما اکنون با ورود یک محموله در هفته گذشته و به ویژه ورود محموله دوم در پایان ماه اوت به میزان 120 هزار تن، این پالایشگاه که اکنون به دلیل فرسودگی با ظرفیتی کمتر از 30 هزار بشکه در روز کار می‌کند، می‌تواند برای حدود 40 روز به فعالیت خود ادامه دهد.

این موضوع به معنای آن خواهد بود که با تولید بنزین 92، گازوئیل، سوخت هواپیما و نفت کوره، نیاز این کشور به واردات کمتر خواهد شد و فشار کمتری بر ذخایر ارزی این کشور که در شرایط مناسبی نیز قرار ندارد، وارد خواهد شد.

کاهش فشار بر بخش گردشگری سریلانکا

گردشگری سومین منبع درآمد ارزی سریلانکا و یکی از مهم‌ترین منابع جریان ارز به صورت نقدی محسوب می‌شود. این بخش در سال‌های 2020 و 2021 به دلیل شیوع بیماری کرونا با مشکلات بسیار زیادی مواجه شد. اما در سال 2022 با بروز بحران اقتصادی از یک‌سو و اخطاریه‌های سفر از سوی کشورهای مهم در بازار گردشگری سریلانکا مانند انگلیس، سوئیس و کانادا، صنعت گردشگری این کشور بیش‌ازپیش با چالش‌های اساسی مواجه شد.

اکنون با بهبود وضعیت داخلی به ویژه از منظر سیاسی و ثبات اجتماعی، روند بازگشت گردشگران به سریلانکا بار دیگر آغاز شده است. در این بین انگلیس، سوئیس، فرانسه و نروژ نیز با کاهش اخطارهای سفر به سریلانکا اقدام مهمی در راستای کمک به این کشور برداشتند. در این بین انگلیس ضمن لغو هشدار سفر به سریلانکا به شهروندان خود توصیه می‌کند که بیمه مسافرتی دریافت و انتظار قطع برق و کمبود سوخت را داشته باشند.

سریلانکا امیدوار است که سال 2022 بتواند با ورود حدود یک‌میلیون گردشگر به درآمد 2 میلیارد دلاری از این صنعت را تضمین کند. از سوی دیگر برای سال 2023 نیز هدف‌گذاری این کشور، ورود 1.5 تا 2 میلیون نفر گردشگر است.

کاهش عملکرد بندر کانتینری کلمبو

بر اساس اطلاعات منتشر شده ورودی و خروجی  بندر کانتینری کلمبو در ژوئن 2022 نسبت به مدت مشابه سال کاهش یافته است. بر این اساس در شش ماهه اول سال 2022، کل حجم کانتینر در سریلانکا 0.6 درصد کاهش یافت و به 3.554 میلیون TEU رسید که البته این کاهش در ماه ژوئن بیش از 9 درصد بود.

دلیل اصلی این موضوع، کاهش شدید واردات سریلانکا است که به دنبال آن کانتینر کافی برای صادرات نیز وجود نداشته و همین موضوع روند تجارت را با اختلال مواجه کرده است.

ممنوعیت ورود 300 قلم کالا به سریلانکا

دولت سریلانکا به منظور اطمینان از ساختار ذخیره ارزی این کشور، ورود حدود 300 قلم کالا به سریلانکا را از تاریخ 1 شهریورماه ممنوع اعلام کرد. این اقلام علاوه بر حدود 300 قلم کالایی است که سال گذشته ورود آن‌ها ممنوع اعلام شده بود. در این بین اقلام متعددی از جمله انواع لبنیات، میوه، محصولات آرایشی، محصولات بهداشتی، محصولات ساختمانی، لباس، لوازم الکترونیکی و ... قابل مشاهده است.

تلاش ژاپن برای برگزاری نشست طلبکاران سریلانکا

بر اساس اخبار منتشر شده ژاپن در تلاش است زمینه‌های برگزاری نشست بین‌المللی طلبکاران سریلانکا را به منظور کمک به این کشور برگزار نماید. در همین زمینه توکیو آمادگی میزبانی از مذاکرات بین همه کشورهای طلبکار با هدف خارج کردن کلمبو از بحران بدهی خود اعلام کرده است.

با این حال، مشخص نیست که آیا چین به عنوان مهم‌ترین طلبکار سریلانکا در این نشست احتمالی شرکت خواهد کرد یا خیر. در همین زمینه رانیل ویکرمسینگه در مصاحبه با Nikkei Asia گفته بود که سریلانکا مایل است چین به طور چشمگیری موضع خود را در مورد کاهش بدهی تغییر دهد.

بحران بخش ساختمانی سریلانکا

رئیس انجمن ملی ساخت‌وساز سریلانکا در خصوص رکود صنعت ساختمان پس از بحران اقتصادی این کشور اشاره کرد که این بخش اکنون با طلب بیش از 150 میلیارد روپیه‌ای رو‌به‌رو است. از سوی دیگر توقف موقت واردات مصالح ساختمانی نیز به مشکلات این بخش افزوده است. سوزانتا لیاناراچچی به خبرنگاران گفت: «با وجود اینکه پروژه‌های زیادی در دولت قبل شروع شد، به دلیل عدم امکان تکمیل پرداخت‌ها، کل صنعت ساختمان در یک بحران مالی بزرگ قرار دارد. این بحران عمدتاً به دلیل پرداخت‌های سررسید نشده توسط دولت به پیمانکاران ساختمانی تا 150 میلیارد روپیه است. از دولت می‌خواهیم این مورد بررسی و سریعاً برای این موضوع راه‌حلی ارائه دهد.»

توقف تأمین مالی برق خورشیدی توسط بانک توسعه آسیایی

بانک توسعه آسیایی، تأمین مالی پروژه‌های تولید برق خورشیدی بر روی پشت‌بام در سریلانکا را با هدف افزایش تولید برق خورشیدی را متوقف کرد. لاکمال فرناندو، دبیر انجمن صنایع خورشیدی سریلانکا اعلام کرد که این پروژه توسط بانک توسعه آسیایی به دنبال درخواست دولت برای تغییر مسیر بودجه مذکور برای پروژه‌های فوری‌تر در بحران اقتصادی جاری متوقف شده است. تاکنون بانک توسعه آسیایی 50 میلیون دلار به این منظور پرداخت کرده است. بر اساس این پروژه، بانک توسعه آسیایی از طریق مؤسسات مالی شرکت کننده در این طرح، وام‌هایی را با نرخ بهره 4 درصد با بازپرداخت 10 ساله ارائه کرده بود.

افزایش مجدد تورم در ماه جولای

روند افزایش تورم در سریلانکا همچنان ادامه دارد و بر اساس اطلاعات منتشر شده بانک مرکزی، تورم در ماه جولای در این کشور به 66.7 درصد رسید. از سوی دیگر تورم مواد غذایی با روند بسیار سریع‌تری در حال رشد بوده و افزایش قیمت‌های در این بخش در ماه جولای 82.5 درصد رسیده است. این در حالی است که تورم مواد غذایی در ماه ژوئن 75.8 درصد بود.

بانک جهانی نیز در گزارش خود سریلانکا را از حیث تورم مواد غذایی در بین 5 کشور اول دنیا قرار داده است. رئیس بانک مرکزی این کشور نیز، پیش‌بینی کرده است که تورم تا پایان سال به روند افزایشی خود ادامه خواهد داد.

برنامه اقتصادی 2023 سریلانکا

سخنگوی دولت سریلانکا اعلام کرد که این کشور  در حال برنامه‌ریزی برای کاهش کسری بودجه به 6.8 درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 2023 از 9.9 درصد پیش بینی شده در سال 2022 است و این هدف با ترکیبی از افزایش مالیات و کاهش هزینه‌ها محقق خواهد شد.

سریلانکا انتظار دارد درآمدهای دولت از 9.1 درصد در سال جاری به 11.3 درصد از تولید ناخالص داخلی در سال 2023 افزایش یابد. از سوی دیگر هزینه‌های دولت نیز از 18.9 درصد به 18.1 درصد از تولید ناخالص داخلی کاهش می‌یابد. دولت سریلانکا از سال جاری نیز روند کاهش هزینه‌های خود را آغاز کرده است و مهم‌ترین اقدام آن‌ها توقف استخدام دولتی بوده است.