تاثیر بحران جهانی زنجیرۀ تامین بر اقتصاد پاکستان

بحران زنجیرۀ تامین که از زمان شیوع کرونا آغاز و با درگیری نظامی روسیه با اوکراین، تشدید شده است، تاثیرات منفی بر اقتصاد اغلب کشورها از جمله پاکستان بر جا گذاشته است. به همین دلیل، وزیر برنامه‌ریزی پاکستان در نشستی به میزبانی سازمان ملل متحد، خواستار حمایت سازمان ملل از کشورهای در حال توسعه برای مقابله با پیامدهای این بحران شد.

پس از فراگیری کرونا در اوایل 2020 در چین به عنوان منبع اصلی زنجیرۀ تامین بین‌المللی، این زنجیره در سراسر جهان دچار شوک‌های متعدد شد به گونه‌ای که حتی کشورهای پیشرفته و شرکت‌های بین‌المللی هم گاهی اوقات نمی‌توانند کالاهای مدنظرشان را به موقع تامین کنند و در نتیجه فعالیت‌های تولیدی و توزیعی‌شان دچار وقفه می‌شود.

آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین و واکنش کشورهای اروپایی و آمریکا به روسیه در قالب اعمال تحریم‌های گسترده هم مشکلات کشورها و شرکت‌ها در تامین و حمل و نقل کالاهایشان در سطح جهان را تشدید کرده است.

تاثیر تنش‌های روسیه با بلوک غرب بر زنجیرۀ تامین جهانی وقتی شدیدتر می‌شود که:

1- آمریکا و کشورهای اروپایی بخواهند کشورها و شرکت‌های بی‌طرف در بحران اوکراین را به دلیل معامله با روسیه، تحت تحریم‌های ثانویه قرار دهند.

2- عملیات نظامی روسیه به فراتر از مرزهای اوکراین و به خصوص به سمت کشورهای عضو ناتو کشیده شود.

بدون شک، این دو موضوع بحران زنجیرۀ تامین بین‌المللی را به شدت افزایش می‌دهد.

در این میان، کشورهای در حال توسعه که میزان تاب‌آوری اقتصاد داخلی‌ و زنجیرۀ تامین بین‌المللی‌شان زیاد نیست، با مشکلات بیشتری مواجه شده‌اند به گونه‌ای که دولت‌های این قبیل کشورها به طور جدی نگران تامین به موقع و کافی کالاهای مورد نیازشان به خصوص کالاهای اساسی مانند نفت، گاز، بنزین، گندم، روغن و غیره هستند.

احسن اقبال، وزیر برنامه‌ریزی، توسعه و ابتکارات ویژۀ دولت پاکستان در 12 جولای 2022 (21 تیرماه 1401) در سخنرانی خود در مجمع مجازی «بسیج بخش خصوصی برای اهداف توسعۀ پایدار» که توسط سازمان ملل متحد برگزار شد، خطاب به حضار گفت:

- از سازمان ملل متحد می‌خواهم با توجه به جنگ اوکراین و روسیه از کشورهای در حال توسعه از جمله پاکستان در برابر شوک‌های شدید زنجیرۀ تامین که باعث تاخیر در دستیابی به اهداف توسعه پایدار می‌شود، محافظت کند.

- کشورهایی مانند پاکستان و بسیاری از کشورهای در حال توسعه به دلیل دو برابر و حتی سه برابر شدن قیمت کالاها در بازارهای بین‌المللی با بحران شدید اقتصادی مواجه هستند و فشار شدیدی به بخش خصوصی این کشورها وارد شده است.

- برای همین از مقامات سازمان ملل می‌خواهم با کمک به کشورهایی مثل پاکستان، به ما کمک کنند تا بخش خصوصی را از بحران موجود نجات بدهیم.

- پاکستان همچنین کشور بسیار جوانی است و حدود دو سوم جمعیت آن جوانان جویای کار هستند. به همین دلیل، تضعیف بخش خصوصی در پاکستان می‌تواند باعث بروز بحران بیکاری شود.