اخبار اقتصادی اوکراین

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی اوکراین در هفته اول تیرماه 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

-بنیاد کاریتاس اروپا تاکنون 100 میلیون یورو برای پناهجویان اوکراین تخصیص داده است. در لهستان همایش مشترکی با حضور نمایندگان بنیاد خیریه کاریتاس و دیگر انجمن‌های خیریه با موضوع کمک به اوکراین و مهاجران و پناهجویان اوکراینی برگزار شد. در این همایش اعلام شد که شبکه خیریه کاریتاس اروپا تا کنون 100 میلیون یورو برای کمک به اوکراین اختصاص داده است. در همین حال نمایندگان این بنیاد اعلام داشتند که اوکراین همچنان به کمک ها و حمایت های دراز مدت نیاز دارد. در همایش مذکور 50 نماینده از کاریتاس اروپا و کاریتاس بین المللی از 25 کشور که کمک به اوکراین و مهاجران جنگ زده اوکراین ارائه می‌کنند، حضور داشتند.

-هتمانتسف هزینه‌های بودجه اوکراین در ماه مه بیش از دو برابر درآمدها بود. دانیلو هتمانتسف رئیس کمیته امور مالی، مالیاتی و گمرکی شورای عالی اوکراین اعلام کرد در ماه مه سال جاری درآمدهای بودجه برابر 101 میلیارد گریونا بود در حالی که هزینه‌ها بیش از دو برابر این درآمدها بود و به 250 میلیارد گریونا رسید. وی گفت که کسری بودجه اوکراین معادل 5 میلیارد دلار در ماه می‌باشد. وی تاکید نمود که کسری بودجه از محل کمک های بین المللی سازمان‌های جهانی و دیگر کشورها تامین می‌شود. وی گفت: بخش بزرگی از کمک ها از سوی آمریکا و همچنین کمیسیون اروپا تامین می‌شوند، دولت های بسیاری از کشورها نیز کمک های هدفمند و وام به اوکراین می دهند. هتمانتسف افزود که برای جذب و دریافت این کمک ها باید «مبارزه کرد». وی تاکید نمود که شرکای اوکراین، هزینه‌های دفاعی را تامین مالی نمی‌کنند و اوکراین این هزینه‌ها را خود پرداخت می‌کند. این نماینده شورای عالی افزود: اگر روند کمک های خارجی پایدار و با ثبات نباشد، مسئولان مجبور به کاهش هزینه‌ها خواهند شد که این امر بر قشرهای آسیب پذیر جامعه تاثیر خواهد گذاشت.

-ساخت سیلوهای غله در نزدیکی مرز اوکراین چهار ماه طول خواهد کشید. سازماندهی و احداث سیلوهای موقت برای غلات اوکراینی در لهستان در نزدیکی مرز با اوکراین ممکن است سه تا چهار ماه طول بکشد. هنریک کوالچیک معاون نخست وزیر و وزیر کشاورزی لهستان در این باره گفت: اظهارات جو بایدن رئیس جمهور آمریکادر مورد قصد احداث انبارها و سیلوهای موقت برای ذخیره غلات اوکراین در لهستان در نزدیک مرزهای اوکراین که طرح بسیار جالبی است، اما در حال حاضر در حد یک اظهاریه اولیه است  و نیاز به تهیه و تنظیم راه حلهای خاصی دارد. وی گفت که موضوعاتی مانند مکان احداث، ابعاد، زیرساختهای کمکی، منابع تامین سرمایه، موضوع مالکیت و دیگر مشکلات مطرح می‌باشند. وی همچنین اعلام داشت که انبارهای غلات باید در جایی احداث شوند که خطوط خط آهن عریض از اوکراین به پایان می رسند و در نتیجه بارگیری مجدد غلات آسانتر خواهد بود و در نتیجه ظرفیت بارگیری و انتقال افزایش می یابد.

-زلنسکی قانون جریمه برای خروج غیر قانونی ارز از اوکراین را امضا کرد. ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین قانون مجازات خروج غیر قانونی ارز از کشور را امضا کرد. بر اساس این قانون خروج ارز در صورت عدم اظهار و همچنین وجود امکان صلحنامه، مجازات و جریمه تعیین شده است. در مواردی مامورین گمرک می‌توانند ارز اظهار نشده را مصادره کنند. مطابق با قانون مذکور برای خروج ارز به میزان بیشتر از 10 هزار یورو که اظهارنامه گمرکی برای آن تنظیم نشده است، جریمه پیش بینی شده است. میزان جریمه برابر 20 درصد تفاوت میان اندازه مجاز برای خروج ارز بدون اظهارنامه و میزان ارزی است که مسافر بدون اظهار تلاش داشته تا از مرز خارج کند. در همین حال پرداخت جریمه دلیلی برای مجاز بودن خروج ارز بیشتر از میزان مجاز نمی‌باشد.

-گفتگوهای اوکراین و آلمان درباره امضای یک برنامه میان مدت در مورد ایمنی مواد غذایی. میکولا سولسکی وزیر سیاستگذاری کشاورزی اوکراین و  وزیر سیاست کشاورزی میکولا سولسکی و  ازدمیر همتای آلمانی او درباره امکان اجرای یک برنامه 3 تا 5 ساله برای حمل و نقل و تضمین امنیت غذایی جهان گفتگو کردند.  سولسکی در خصوص این گفتگو ها، تصریح کرد که در وهله نخست باید امکان حمل و نقل و انتقال محصولات کشاورزی اوکراین از طریق راه آهن به بنادر رومانی و بنادر دریای دریای بالتیک و بنادر آلمان حل شود. وی افزود که حل مسئله ذخیره سازی محصول جدید نیز در حال حاضر غیر ممکن است زیرا در شرایط کنونی امکان بازسازی انبارهای تخریب شده وجود ندارد.

-اوکراین در سه ماهه دوم 35 تا 40 درصد از تولید ناخالص داخلی خود را از دست داد. کارشناسان معتقدند که در سه ماهه نخست سال جاری که تنها یک ماه از آن در دوره جنگ روسیه با اوکراین بود، تولید ناخالص داخلی اوکراین 15 درصد در مقیاس سالانه کاهش یافت. نشریه فوربس ضمن اعلام این مطلب، توضیح داد در زمانی که دو هفته تا پایان سه ماهه دوم باقی مانده است، کارشناسان اقتصادی معتقدند که ارزش تولید ناخالص داخلی در این فصل بین 25 تا 40 درصد کاهش خواهد داشت. اولنا بیلان اقتصاددان ارشد شرکت «دراگون کاپیتال» اعتقاد دارند که ارزش این شاخص در سه ماهه دوم سال 35 درصد کمتر خواهد شد. ویتالی واوریشوک رئیس بخش تحقیقات کلان شرکت  ICU معتقد است که این کاهش برابر 40 درصد می‌باشد. 

-ویسوتسکی: محصول غلات امسال اوکراین حدود 50 میلیون تن خواهد بود. تاراس ویسوتسکی معاون اول وزیر سیاستگذاری کشاورزی و خواربار اوکراین گفت کشاورزان اوکراینی در سال جاری بین 48 تا 50 میلیون تن غلات برداشت خواهند کرد. وی که در یک جلسه توجیهی سخن می‌گفت، افزود: وزارتخانه ما پیش بینی کرده است که برداشت ناخالص گندم در حدود 18 تا 20 میلیون تن، جو نزدیک به 5 میلیون تن و ذرت حدود 24 میلیون تن باشد، محصول کلزا در سال جاری 2.5 میلیون تن، سویا بین 2.5 تا 2.8 میلیون تن و آفتابگردان حدود 10 میلیون تن تخمین زده شده است. وی گفت که این پیش بینی‌ها بر اساس شاخص های میانگین نتایج آماری هستند و ممکن است در فصل برداشت تغییر کنند.

-پیش بینی: امسال 3.5 میلیون تن جو کمتر از سال گذشته برداشت خواهد شد. کشاورزان اوکراینی در سال جاری در مساحتی به میزان 18 درصد کمتر از سال گذشته جو کاشته اند. کارشناسان اعلام داشته اند که محصول سال جاری در هر هکتار نیز کمتر از سال گذشته خواهد بود. اتحادیه غلات اوکراین اعلام داشت: سطح زیر کشت جو در سال جاری بالغ بر 1.88 میلیون هکتار است که نسبت به فصل پیشین 18 درصد کاهش نشان می دهد. کارشناسان همچنین اعلام داشته اند که محصول جو در سال جاری 6.6 میلیون تن خواهد بود که نسبت به سال گذشته بسیار کمتر می‌باشد. اوکراین در سال گذشته 10.1 میلیون تن جو برداشت کرده بود. 

-افزایش فروش ارزهای خارجی توسط بانک مرکزی اوکراین. حجم فروش ارز های خارجی توسط بانک مرکزی اوکراین در دوره زمانی 13 تا 17 ژوئن از 786.3 میلیون دلار در هفته پیش به 1 میلیارد و 55.6 میلیون دلار در هفته فوق الاشاره افزایش یافت. بانک مرکزی اوکراین اعلام داشت که در هفته گذشته 8.3 میلیون دلار ارز خریداری کرده است که کمی‌بیشتر از خرید ارز در هفته پیش از آن می‌باشد.  لازم به ذکر است که بانک مرکزی اوکراین اخیرا نرخ بهره محاسباتی را از 10 درصد به 25 درصد افزایش داد تا جذابیت گریونا افزایش یابد و فشار بر ذخایر ارزی بین المللی اوکراین کاهش یابد.

- 602 هزار مصرف کننده همچنان بدون برق می‌باشند. وزارت نیروی اوکراین اعلام داشت که در تاریخ 20 ژوئن سال جاری 602.3 هزار نفر در 729 روستا و شهرک و نقطه مسکونی همچنان بدون برق می‌باشند که 60 درصد از این تعداد در استان دانتسک زندگی می‌کنند.  این وزارتخانه اعلام داشت در استان دانتسک بیش از 360.7 هزار نفر، در استان لوگانسک بیش از 128.2 هزار نفر و در استان خارکف حدود 34.9 هزار نفر همچنان بدون برق می‌باشند. همچنین اعلام شده است که در 24 ساعت گذشته برق 21.6 هزار نفر که در نتیجه جنگ قطع شده بود، مجددا وصل شده است.

-اوکراین یک میلیارد دلار وام تسهیلی دریافت کرد. وزارت دارایی اوکراین اعلام کرد در چارچوب وام های تسهیلی کانادا به اوکراین، بودجه دولتی اوکراین 1 میلیارد دلار کانادا (معادل 773 میلیون دلار آمریکا) دریافت کرده است. این وام در چارچوب قرارداد وامی اعتباری میان اوکراین و کانادا دریافت شده است. وام مذکور نخستین وجوهی می‌باشد که اوکراین از طریق سازوکار حساب سازمانی صندوق بین المللی پول دریافت شده است. مهلت بازپرداخت وام مذکور 10 سال با بهره 1.69 درصد در سال می‌باشد. این وجوه به بودجه دولتی جهت تامین هزینه‌های اولویت دار، به خصوص برای هزینه‌های اجتماعی و بشردوستانه دارای اولویت واریز شده است.

-شورای عالی اوکراین توافقنامه تجارت معاف از عوارض گمرک با بریتانیا را تصویب کرد. شورای عالی اوکراین توافقنامه لغو عوارض گمرکی و سهمیه‌های تعرفه ای در تجارت متقابل میان اوکراین و بریتانیا را مورد تصویب قرار داد. وزارت اقتصاد اوکراین اعلام کرد توافقنامه مذکور دارای اعتبار 12 ماهه می‌باشد که با توافق طرفین امکان تمدید آن برای یک دوره دیگر نیز وجود دارد. همچنین تاکید شده است که باز شدن بازارهای جدید باعث توسعه و رشد تولید اوکراین، افزایش درآمدهای ارضی و در نهایت اقتصاد اوکراین می‌شود و یک عامل مهم در بازسازی این کشور می‌باشد. با لغو تعرفه‌های وارداتی و سهمیه بندی تعرفه ای، تولید کنندگان اوکراینی صادر کننده به بریتانیا امکان افزایش ارزش افزوده کالاهای خود را خواهند داشت. لبنیات، مرغ، محصولات نیمه آماده، رب گوجه فرنگی، آب میوه، شکر و چند کالای دیگر، کالاهایی هستند که بطور سنتی از اوکراین به بریتانیا صادر می‌شوند. لازم به ذکر است که مبادلات تجاری میان دو کشور در سال گذشته با 57 درصد افزایش نسبت به سال پیش از آن به رقم 2.2 میلیارد دلار رسید.

 -آمادگی مجارستان برای کمک به اوکراین در صادرات غلات. پتر سییارتو وزیر امور خارجه مجارستان پیشنهاد داده است که  غلات اوکراینی از طریق این کشور صادر شوند. وی در جریان نشست وزرای خارجه کشورهای اتحادیه اروپا گفت: ما مجارستان را به عنوان یک مسیر جایگزین برای صادرات غلات اوکراینی با توجه به بسته شدن مسیرهای معمول از طریق دریای سیاه به دلیل حمله روسیه پیشنهاد می‌کنیم. وی در همین حال اعلام داشت که وقفه در صادرات گاز از روسیه به مجارستان را محتمل نمی داند.

-گفتگوی اردوغان و گوترش در مورد تلاش ها برای صادرات غلات اوکراین. دفتر ریاست جمهوری ترکیه اعلام داشت که رجب طیب اردوغان رئیس جمهور این کشور با آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد تلفنی گفتگو کرد. موضوع اصلی این گفتگو ادامه تلاشهای مشترک برای ایجاد امکان برای صادرات غلات از اوکراین از طریق دریای سیاه بود. اردوغان تاکید نمود که این امر به پیشگیری از ایجاد بحران جهانی غذا کمک می‌کند. طرفین در مورد طرح ها برای حل بحران ناشی از جنگ روسیه علیه اوکراین گفتگو کردند.

-ضرر  1.3 میلیارد گریونایی بانک های اوکراین به دلیل جنگ. هرچند سامانه بانکی اوکراین ثبات و پایداری خود را از آغاز جنگ حفظ کرده است اما جنگ تاثیر چشمگیری بر عملکرد مالی بانکها گذاشته است. بانکهای فعال اوکراینی در دوره زمانی 5 ماه نخست سال جاری 1.3 میلیارد گریونا متضرر شده اند. این در حالیست که سود خالص بانک های اوکراینی در دوره زمانی مشابه در سال گذشته برابر 23.8 میلیارد گریونا گزارش شده بود. بانک مرکزی اوکراین تاکید کرده است که درآمد بانکها نسبت به دوره زمانی مشابه در سال گذشته 16 درصد افزایش یافته است و به رقم 116.5 میلیارد گریونا رسیده است اما هزینه‌های بانکها نیز با افزایش 51 درصدی به 117.8 میلیارد گریونا رسیده است که 1.3 میلیارد گریونا بیشتر از درآمدها می‌باشد.

-قصد راه آهن آلمان برای پیوستن به تلاشها جهت صادرات غلات اوکراین. راه آهن آلمان - دویچه بان به طرح صادرات غلات اوکراین می‌پیوندد. محموله‌های آزمایشی قرار است در ماه جولای حمل شوند. آنکا فلدگوسن سفیر آلمان در اوکراین اعلام اشت که در حال حاضر امکان صادرات غلات از اوکراین از طریق بنادر اودسا وجود ندارد و در نتیجه گزینه‌های دیگری برای صادرات این محصولات از طریق مرز اوکراین و لهستان در دست بررسی می‌باشد. وی گفت که راه آهن آلمان در شرایط کنونی بطور فعالانه با شرکای اوکراینی برای انجام حمل و نقل آزمایشی محموله‌های غلات همکاری می‌کند.

-درآمدهای بودجه دولت در سه ماهه اول 11 درصد بیشتر از برنامه‌ها بود. والری پاتسکان رئیس دیوان محاسباتی اوکراین اعلام داشت: نتایج سه ماهه نخست نکته‌های مثبتی هم داشته اند، درآمد بودجه عمومی دولت به میزان 28.6 میلیارد گریونا یا 11 درصد بیشتر از برنامه‌ها بوده است، این امر به دلیل پرداخت 32.5 میلیارد گریونا سود سهام شرکت های دولتی بوده است، از طرف دیگر بانکهای دولتی و بانک مرکزی نیز 18.8 میلیارد گریونا سود خود را به بودجه واریز نموده اند. وی تاکید نمود که اجرای بودجه در درجه نخست به پشتیبانی و حمایت پیوسته سازمان‌های مالی بین المللی و کشورهای دوست و شریک بستگی دارد. 

 -بانک مرکزی اوکراین: تولید ناخالص داخلی اوکراین 30 درصد کاهش خواهد یافت. بانک مرکزی اوکراین در گزارشی اعلام داشت که بر اساس پیش بینی‌ها تولید ناخالص داخلی اوکراین به میزان یک سوم کاهش خواهد یافت اما در مقابل تورم اقتصادی شتاب بیشتری خواهد گرفت. در این گزارش آمده است که بحران‌های عمیق اقتصادی و مالی ناشی از جنگ، پیامدها و تبعات منفی و بلندمدت چشمگیری برای بخش مالی خواهد داشت. در این گزارش همچنان بر نکات ذیل تاکید شده است: 1- آغاز جنگ منجر به بحران اقتصادی عمیق در کشور گشته است،2-تولید ناخالص داخلی اوکراین ممکن است بیش از یک سوم کاهش یابد اما در مقابل تورم رشد پر سرعت تری به خود گرفته است. بانک مرکزی اعلام داشته است که افزایش هزینه‌ها و کاهش درآمدهای بودجه دولت باعث کسری قابل توجه گشته است که تا حدی به واسطه بانک مرکزی از طریق بازخرید اوراق قرضه تامین گشته است. بانک مرکزی همچنان تلاش دارد تا با فروش ارز، نرخ ارزهای خارجی را در اوکراین ثابت حفظ کند و بازار ارز را متعادل نگه دارد. 3- سامانه بانکی همچنان با ثبات به فعالیت های خود ادامه می دهد و با توجه به وجود نقدینگی بالا، حاشیه ثبات آن گسترده است. اعتماد سپرده گذاران به بانکها همچنان حفظ شده است. بانک مرکزی در همین حال اعلام داشته است که بانکها برای ایجاد جذابیت سپرده‌های گریونایی باید نرخ سپرده‌ها را افزایش دهند.

-بانک مرکزی میزان خسارات وارده به اوکراین در نتیجه جنگ را اعلام داشت. حمله روسیه به اوکراین خسارات اقتصادی قابل توجهی به اقتصاد اوکراین وارد کرده است. بانک مرکزی اوکراین در گزارش خود که در تاریخ 21 ژوئن منتشر شده است، اعلام داشته است که خسارات وارده به اوکراین نزدیک به 100 میلیارد دلار برآورده شده اند. اوکراین در نتیجه این جنگ و نابودی و تعطیلی شرکتها، متوقف شدن تولید و خروج نیروی کاری به طور چشمگیری ظرفیت های اقتصادی خود را از دست داده است. مطابق با گزارش بانک مرکزی، سرمایه فیزیکی ناشی از تخریب و نابودی بنگاه‌های اقتصادی، ابنیه مسکونی و زیرساختها تا ابتدای ماه مه به 100 میلیارد دلار رسید که معادل 50 درصد تولید ناخالص داخلی کشور در سال گذشته می‌باشد. بانک مرکزی خاطرنشان ساخته است که علاوه بر خسارات مالی، کشور متحمل خسارات انسانی بسیاری شده است که بطور مستقیم به اقتصاد ضربه می زند. بخشی از جمعیت و نیروی کار درجنگ کشته شده اند و بسیاری دیگر برای نجات جان خود به خارج از کشور مهاجرت کرده اند. بانک مرکزی اوکراین تاکید کرده است که با توجه به بی ثباتی وضعیت و شرایط دشوار در جبهه‌ها، اوکراین نمی‌تواند بر روی سرمایه گذاری‌های چشمگیر در سالهای آینده حساب باز کند. بانک مرکزی هشدار داده است که باید برای مدتی طولانی با عواقب حمله روسیه به اوکراین مقابله کرد و تنها کمک های مالی از طرف شرکای غربی می‌تواند در این امر به اوکراین کمک کند.

 -کوبراکوف: نزدیک به 30 درصد از زیرساخت‌های اوکراین در نتیجه حمله روسیه تخریب شده‌اند. الکساندر کوبراکوف وزیر زیرساخت‌های اوکراین اعلام کرد بین 20 تا 30 درصد زیرساخت‌های اوکراین در نتیجه حمله نظامی روسیه به اوکراین تخریب یا نابود شده اند. وی گفت: این‌ها پل ها، جاده‌ها، بنادر، خطوط آن، فرودگاه‌ها و دیگر موارد هستند. وی افزود که بیشترین آسیب ها را شهرهای میکولایف، خارکف، چرنیهیف، سورودانتسکو لیسیچانک متحمل شده اند. به گفته وی بیش از 320 هزار اوکراینی خانه و کاشانه خود را از دست داده اند. کوبراکوف افزود که ارزش کل خسارات وارده به اقتصاد اوکراین، ابنیه مسکونی و غیر مسکونی و زیرساختهای تخریب شده بالغ بر 105.5 میلیارد دلار برآورد شده است.

-زلنسکی: بازسازی اوکراین صدها میلیارد دلار هزینه خواهد داشت. ولادیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین در گفتگو با دانشجویان دانشگاه‌های کانادا اعلام کرد هزینه بازسازی اوکراین در شرایط کنونی صدها میلیارد دلار خواهد بود. وی گفت: سه سال پیش من در تورنتو درباره بازسازی دونباس صحبت کردم و ما برای این موضوع صدها سرمایه گذار و شرکت از سراسر جهان را در منطقه دانباس گرد هم آوردیم و یک همایش در ماریوپول برگزار نمودیم، اما بعد از سه سال، این شهر دیگر وجود ندارد و از روی زمین محو شده است، در سال 2019 ما درباره بازسازی مناطق شرقی صحبت می‌کردیم و برآوردهای اولیه در آن زمان برای بازسازی آن منطقه حدود 10 میلیارد دلار بود،  در آن زمان این رقم بسیار بزرگ  به نظر می رسید اما با گذشته سه سال، رقم مذکور چند برابر شده است و هم اکنون برای بازسازی آن مناطق به صدها میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم.

-اوشادبانک در 5 ماه 3.6 میلیارد گریونا ضرر کرده است. بانک دولتی «اوشاد بانک» که در سال گذشته علی رغم ضرر 265 میلیون گریونایی در ماه دسامبر سال گذشته، در کل سال پیش 1.1 میلیارد گریونا سود تحصیل کرده بود، خبر از زیان 3.58 میلیارد گریونایی در دوره زمانی 5 ماه نخست سال جاری داد. این بانک در دوره زمانی مشابه در سال گذشته 463 میلیون گریونا سود کرده بود. این بانک به تفکیک در ماه مه 1.3 میلیارد گریونا، در آوریل 2.53 میلیارد گریونا ، در ماه مارس 199 میلیون و در ماه فوریه 683 میلیون گریونا متضرر شده است اما سود بانک در ماه ژانویه سال جاری برابر 1.126 میلیارد گریونا بوده است.