اخبار اقتصادی جمهوری آذربایجان
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی جمهوری آذربایجان در هفته نخست اردیبهشت 1401 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
حجم تولید نفت و گاز در میادین «آذری–چراغ–گونشلی» و شاهدنیز
جمهوری آذربایجان در سه ماه نخست سال 2022 بیش از 8.3 میلیون تن نفت (با احتساب میعانات) تولید کرده است. به گزارش خبرگزاری ترند به نقل از وزارت نیرو، 5.3 میلیون تن از تولید نفت این کشور به میدان «آذری-چراغ-گونشلی» و 1.1 میلیون تن (میعانات) به میدان شاهدنیز اختصاص دارد. در این دوره، تولید نفت سوکار (با احتساب میعانات گازی) به 1.9 میلیون تن رسید.
در دوره گزارش، حدود 6.7 میلیون تن نفت (با احتساب میعانات گازی) از جمهوری آذربایجان صادر شده است. در همین دوره، این کشور 11.8 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی تولید کرد: 3.5 میلیارد متر مکعب گاز از میدان «آذری–چراغ–گونشلی»، 6.4 میلیارد متر مکعب از میدان شاهدنیز، 1.9 میلیارد متر مکعب توسط سوکار. در طول دوره گزارش، فروش گاز به خارج از کشور 5.9 میلیارد متر مکعب بوده است: 2.2 میلیارد متر مکعب به ترکیه، 2.6 میلیارد متر مکعب به اروپا، 1.1 میلیارد متر مکعب به گرجستان. گفتنی است در این مدت بیش از 4 میلیارد متر مکعب گاز از طریق تاناپ به ترکیه منتقل شده است.
میادین «آذری-چراغ-گونشلی» و شاهدنیز از زمان راهاندازی تا 1 آوریل 2022 تاکنون بیش از 587 میلیون تن نفت (شامل میعانات گازی) تولید کردهاند. حدود 552 میلیون تن نفت از «آذری-چراغ- گونشلی» و بیش از 35 میلیون تن میعانات گازی از شاهدنیز استخراج شد. از هنگام راهاندازی این میادین تا اول آوریل 2022، بیش از 193 میلیارد متر مکعب گاز از «آذری-چراغ-گونشلی» و حدود 164 میلیارد متر مکعب گاز از شاهدنیز تولید شده است. در این مدت بیش از 112 میلیارد متر مکعب گاز استخراجشده از میدان شاهدنیز صادر شد. پالایش نفت در جمهوری آذربایجان در سه ماه آغازین سال 2022 به میزان 1.6 میلیون تن بوده است.
(خبرگزاری «ترند»، 7 اردیبهشت)
احتمال وقوع تورم بالا در سال 2022
صندوق بینالمللی پول پیشبینی میکند که در سال 2022 نرخ تورم سالانه در جمهوری آذربایجان به 12.3 درصد برسد. بر اساس پیشبینیها، نرخ تورم در این کشور در سال 2023 نزدیک به 8.7 درصد خواهد بود. در ماه دسامبر سال 2021 صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده بود که شاخص قیمت مصرفکننده در سال 2022 به اندازه 3.2 درصد رشد کند. تغییر پیشبینیهای این نهاد مستقیماً با تأثیر جنگ در اوکراین بر بازارهای جهانی ارتباط دارد.
گفتنی است هماکنون در تمام جهان شتاب شدید تورم مشاهده میشود. در ماه مارس 2022، نرخ تورم بر مبنای سالانه در منطقه یورو 7.4 درصد بوده است. طبق برآوردهای یورواستات، این رقم 1.5 درصد بیشتر از ماه فوریه است. در ماه مشابه سال 2021 نرخ تورم بر مبنای سالانه 1.3 درصد بود.
در جمهوری آذربایجان افزایش قیمت، بهویژه در محصولات غذایی مشاهده میشود. رشاد حسناف کارشناس اقتصادی میگوید: «در پسزمینه جنگ اوکراین، تغییرات بسیاری ایجاد شده است. جمهوری آذربایجان از نظر واردات به صورت جدی به روسیه و اوکراین وابستگی داشت. از هر 100 دلار محصولی که به این کشور وارد میشد 22 تا 23 دلار سهم این دو کشور بود. اکنون میتوان گفت از اوکراین هیچ وارداتی انجام نمیگیرد. 68 کیلوگرم از هر 100 کیلوگرم گوشت مرغ واردشده به جمهوری آذربایجان و همچنین بخش مهمی از کره وارداتی از اوکراین تأمین میشد. واردات این کشور از روسیه نیز خیلی زیاد بود. از 220 میلیون دلار کل واردات روغننباتی، 110 میلیون دلار از روسیه وارد میشد.»
به گفته حسناف، «آمار رسمی نرخ تورم نسبتاً بالایی را نشان میدهد. رئیس سابق بانک مرکزی گفته بود انتظارات تورمیبه طور قابل توجهی تغییر کرده و بر مبنای سالانه به 13-12 درصد افزایش یافته است. احتمالاً در پایان سال 2022 نرخ تورم در جمهوری آذربایجان کمتر از 20 درصد نخواهد بود.»
(خبرگزاری «مساوات»، 5 اردیبهشت)
عناوین برخی خبرهای داخلی
صادرات 2.6 میلیارد متر مکعب گاز به اروپا: پرویز شهبازوف، وزیر انرژی جمهوری آذربایجان، در حساب شخصی خود در شبکههای اجتماعی مجازی نوشت در سال 2022 این کشور 2.6 میلیارد متر مکعب گاز به اروپا صادر کرده است. وی گفت: «در سه ماه نخست سال 2022 جمهوری آذربایجان 2.2 میلیارد متر مکعب گاز به ترکیه، 2.6 میلیارد متر مکعب گاز به اروپا و 1.1 میلیارد متر مکعب گاز به گرجستان گاز صادر کرده است. (خبرگزاری «ترند»، 7 اردیبهشت)
اعلام حجم گاز انتقالی از طریق خط لوله تاناپ: روشن نجف، معاون اول رئیس سوکار، در مورد حجم گاز انتقالی از جمهوری آذربایجان به ترکیه و اروپا گفت که از تاریخ راهاندازی خط لوله تاناپ که برای انتقال گاز جمهوری آذربایجان اهمیت استراتژیک دارد، تا اول آوریل سال 2022 میلادی 26.13 میلیارد متر مکعب و در سه ماه نخست سال 2022 حدود 4.01 میلیارد متر مکعب گاز به بازارهای ترکیه و اروپا منتقل شده است. (خبرگزاری «مساوات»، 5 اردیبهشت)
رشد اقتصاد جمهوری آذربایجان: میکاییل جبارافف وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان در همایش «نقش کارآفرینی در توسعه اقتصاد» گفت: «در 18 سال گذشته، اقتصاد کشور 3.4 برابر افزایش یافته است، از جمله بخش صنعتی، و بخش کشاورزی تقریباض 2 برابر شده است. اینها پایهای برای توسعه کارآفرینی در کشور ایجاد کرده است.» (خبرگزاری «رپورت»، 5 اردیبهشت)
ادامه ساختوساز در شوشا: مفتون عباساف، رئیس هیئتمدیره اداره ذخیره دولتی شهر شوشا، گفت ساخت 7 منطقه مسکونی، مسجد و تأسیسات دیگر در شوشا ادامه دارد. به گفته وی، ساخت هتلهای جدید در شوشا در جریان است و در آینده امکان برگزاری هر گونه رویداد بزرگ بینالمللی در این منطقه وجود خواهد داشت. (خبرگزاری «رپورت»، 5 اردیبهشت)
تنوع کشاورزی در مناطق آزادشده: فریدون تقییف، رئیس اداره کنترل کاربری زمینهای وزارت کشاورزی، گفت: «امروزه محصولاتی که در 50 هزار هکتار در مناطق آزاد شده کشت میشود عمدتاً غلات و گندم و جو است. کاشت در شرایط خشک به انجام میرسد و در مرحله بعد قرار است به مناطق آبی منتقل شود. این کار بهرهوری را چندین برابر افزایش میدهد.» (خبرگزاری «رپورت»، 5 اردیبهشت)
تلاش برای تقویت امنیت دیجیتالی: رشاد نبیاف، وزیر توسعه دیجیتال و حملونقل در مراسم معرفی اتحادیه عمومی سازمان امنیت سایبری آذربایجان (AKTA) گفت: «دیجیتالیشدن در جهان با چالشهایی مواجه است. این وزارتخانه سیاستهای متعددی را در این زمینه در پیش گرفته است. پیش از هر چیز، باید جامعه را برای مقابله با تهدیدات سایبری آماده کرد. ما به همراه سرویس امنیت دولتی و دیگر سازمانهای دولتی میکوشیم زیرساختهای حیاتی را ایجاد کنیم که نهتنها بر توسعه کلی کشور تأثیر مطلوب بگذارد، بلکه حفاظت از امنیت ملی را که برای ما مهم است تضمین کند. همچنین باید سازوکارهای نظارتی لازم ایجاد شود.» (خبرگزاری «رپورت»، 5 اردیبهشت)
همکاریهای دوجانبه با جمهوری اسلامی ایران
ایران خواهان گسترش روابط تجاری با جمهوری آذربایجان است
میکاییل جباروف، وزیر اقتصاد جمهوری آذربایجان در حساب کاربری خود در شبکههای مجازی درباره دیدار با مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نوشت: «در این دیدار وضعیت کنونی و چشمانداز همکاریهای اقتصادی بین دو کشور مورد بررسی قرار گرفت. ما همچنین امکان گسترش روابط تجاری دو کشور را بررسی کردیم».
(پرتال خبری «بانکر آذ»، 7 اردیبهشت)
مهدی صفری: ساخت پلهای جدید توسعه اقتصادی دو کشور را در پی خواهد داشت
مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه ایران پس از بازگشت از باکو به رسانههای داخلی ایران گفت: «هدف من از سفر به جمهوری آذربایجان بحث در مورد فعالیت شرکتهای ایرانی در مناطق آزادشده بود.» وی افزود: «شرکتهای ایرانی در ساخت جاده، سد، نیروگاه، مدرسه و بیمارستان در مناطق آزادشده مشارکت خواهند کرد. در این سفر همچنین ساخت جاده ارتباطی با اهمیت بینالمللی که جمهوری آذربایجان را از طریق ایران به جمهوری خودمختار نخجوان متصل میکند مورد بررسی قرار گرفت.»
صفری خاطرنشان کرد: «راههای ارتباطی جمهوری آذربایجان و نخجوان به تنوع کریدور حملونقل بینالمللی شمال-جنوب کمک خواهد کرد. در این گفتوگوها، ساخت پل جدید جادهای بر روی رودخانه آستاراچای نیز مورد بررسی قرار گرفت. این پل دارای اهمیت بینالمللی است و به توسعه اقتصادی دو کشور خواهد انجامید.» صفری تأکید کرد که ساخت پلهای جادهای و خط ریلی جدید فرصتهای ترانزیت را بیشتر خواهد کرد.
(خبرگزاری «آذرتاج»، 7 اردیبهشت)
مقدمات اجرای تفاهمنامه ایران و جمهوری آذربایجان در حال انجام است
علی علیزاده، سفیر جمهوری آذربایجان در ایران، گفت دو کشور برای اجرای یادداشت تفاهم در مورد ایجاد ارتباطات بین منطقه اقتصادی زنگهزور شرقی و نخجوان تلاش میکنند.به گفته وی، نشست کارگروههای مشترک دو کشور برای طراحی پلهایی که قرار است در سمت نخجوان و نیز در منطقه اقتصادی شرق زنگهزور ساخته شوند بهزودی برگزار میشود.
گفتنی است در 11 مارس 2022 در باکو یادداشت تفاهمی بین جمهوری آذربایجان و جمهوری اسلامی ایران در مورد ایجاد ارتباطات جدید بین منطقه اقتصادی زنگهزور شرقی جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان امضا شد.
(خبرگزاری «ترند»، 5 اردیبهشت)
برنامهریزی ایران برای توسعه کنوانسیون E-Tir با جمهوری آذربایجان
حسین کاخکی، مدیرکل امور بینالملل گمرک جمهوری اسلامی ایران، در گفتوگو با خبرگزاری «ترند» اعلام کرد که ایران قصد دارد کنوانسیون آزمایشی E-Tir را با جمهوری آذربایجان توسعه دهد. به گفته کاخکی، این کنوانسیون هماکنون بین دو کشور در حال اجراست و ایران خواستار توسعه آن به ترانزیت ریلی است.
کاخکی افزود در پانزدهمین نشست کمیسیون دولتی امور اقتصادی و بازرگانی و بشردوستانه جمهوری آذربایجان و ایران که 11 مارس 2022 در باکو برگزار شد، مذاکراتی بین مقامات گمرک دو کشور به انجام رسید و مقرر شده است نشستی نیز با حضور مدیران گمرک دو کشور در 10 ماه مه در شهر جلفا در ایران برگزار شود که برخی موضوعات از جمله کنوانسیون E-Tire در آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت. وی خاطرنشان ساخت که اسناد گمرکی مشترک زیادی بین دو کشور وجود دارد. نمونه آن تفاهمنامه همکاری در امور گمرکی است که بر اساس آن، دو کشور در موضوعات مختلف گمرکی از جمله مبادله اسناد ارائهشده توسط بازرگانان به طور مستقیم همکاری میکنند.
(خبرگزاری «ترند»، 5 اردیبهشت)
عناوین برخی خبرهای مرتبط با جمهوری اسلامی ایران
بازدید سفیر جمهوری آذربایجان در ایران از پل راهآهن آستارا: علی علیزاده سفیر جمهوری آذربایجان در ایران در سفر به استان گیلان، با عنایت رضاییپور فرماندار آستارا دیدار و گفتوگو کرد. او و هیئت همراه در این سفر از پل راهآهن آستارا، زیرساختهای مرزی و اقتصادی، گمرک و مناطق مرزی آستارا نیز بازدید نمود. (خبرگزاری «آپا»، 8 اردیبهشت)
دیدار سفیر جمهوری آذربایجان در ایران با استاندار گیلان: اسدالله عباسی، استاندار گیلان، در این دیدار با بیان اینکه روابط فرهنگی و تاریخی و مذهبی مردم دو کشور بر توسعه روابط ایران و جمهوری آذربایجان تأثیرگذار است، گفت: «ظرفیت زیادی برای افزایش مبادلات تجاری در گذرگاه مرزی آستارا وجود دارد. با ساخت پل روی رودخانه مرزی در آستارا امکان تردد 1000 کامیون در روز وجود خواهد داشت.» او افزود: «ارتباطات تجاری با استفاده از کشتیهای واگنبر بین بندر کاسپین و بندر باکو بیش از پیش افزایش مییابد. میتوانیم از خط ریلی بین رشت و بندر کاسپین بهرهبرداری کنیم و با تسریع در ساخت راهآهن رشت-آستارا و همچنین راهآهن آستارا-آستارا میتوانیم ارتباطات تجاری را افزایش دهیم.» علی علیزاده سفیر جمهوری آذربایجان در ایران نیز در این دیدار تأکید کرد که عدم دریافت عوارض از کامیونها باید به صورت متقابل باشد تا روند تردد تسریع شود. (خبرگزاری «آپا»، 8 اردیبهشت)
بازدید سفیر جمهوری آذربایجان در ایران از استان اردبیل: علی علیزاده سفیر جمهوری آذربایجان در ایران در سفر به استان اردبیل با سیدحسن عاملی نماینده رهبر جمهوری اسلامی ایران در این استان دیدار و گفتوگو کرد. همچنین سیدحامد عاملی، استاندار اردبیل در دیدار با علیزاده گفت: «مقدمات اجرای پروژه اتصال راهآهن منطقه تازکند شهرستان پارسآباد ایران به جمهوری آذربایجان به پایان رسیده است.» سفیر جمهوری آذربایجان در ایران نیز در این دیدار خاطرنشان ساخت دو کشور ظرفیت کافی برای افزایش روابط تجاری و اقتصادی را دارند. (خبرگزاری «آپا»، 7 اردیبهشت)
گفتههای سفیر جمهوری آذربایجان در ایران درباره نیروگاههای خداآفرین و قیزقلعهسی: علی علیزاده، سفیر جمهوریآذربایجان در ایران، به خبرنگاران گفت: «باورم این است که ساخت سدها و نیروگاههای آبی خداآفرین و قیزقلعهسی بهزودی به پایان میرسد. کارهای مربوط به آن در حال انجام است و بهتازگی جلسه گروههای کاری برگزار شده است. افزون بر آن، تماسهای مداوم در سطح معاونان وزیر انجام میگیرد. تقریباً 95 درصد به انجام رسیده است. در آینده نزدیک این نیروگاهها به طور کامل مورد استفاده قرار خواهند گرفت.» (خبرگزاری «ترند»، 5 اردیبهشت)