اخبار اقتصادی تاجیکستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی تاجیکستان در هفته نخست اردیبهشت 1401 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.

تأثیر تحریم‌های غرب علیه روسیه بر اقتصاد تاجیکستان

بانک جهانی پیش‌بینی کرد در سال 2022 درآمد ارسالی کارگران مهاجر تاجیک از روسیه به این کشور 22 درصد کاهش یابد. حاجی محمد عمراف استاد رشته اقتصاد و کارشناس مشهور تاجیک معتقد است تاثیر تحریم‌های غرب علیه روسیه در تاجیکستان احساس می‌شود. وی افزود: «تأثیر تحریم‌های کشورهای غربی علیه روسیه بیش از همه در وضعیت اقتصادی کارگران مهاجر تاجیک در روسیه قابل مشاهده است، چرا که فعالیت‌های این افراد کم شده و حقوق و دستمزد آنان کاهش یافته است.» با این حال، بانک رشد آسیا معتقد است در سال 2022 درآمد ارسالی کارگران مهاجر تاجیک از روسیه 50 درصد کاهش یابد.

قیمت آرد و گندم در 3 ماه نخست سال 2022 در بازارهای تاجیکستان نزدیک به 6 درصد افزایش یافت و قیمت هر کیسه آرد 50 کیلویی که در سال 2021 کمتر از260  سامانی بود، اکنون به 330 سامانی رسیده است.

جذب بیش از 3 میلیارد سامانی به اقتصاد تاجیکستان

در تاجیکستان در سه ماه آغازین سال 2022 از محل تمام منابع سرمایه‌گذاری بیش از 3 میلیارد و 75.9 میلیون سامانی (246 میلیون دلار) به دارایی‌های اصلی کشور جذب شده که 9.6 درصد بیشتر از دوره مشابه سال 2021 است.

به گفته آژانس آمار وابسته به ریاست‌جمهوری تاجیکستان، در این دوره بیش از 1.7 میلیارد سامانی (57 درصد کل) به طرح‌های تولیدی و 1.3 میلیارد سامانی (43 درصد کل) نیز به طرح‌های غیرتولیدی جذب شده است. در ساخت‌ طرح‌های بخش انرژی 1 میلیارد و 51.3 میلیون سامانی جذب شده است. جذب سرمایه نسبت به ماه‌های ژانویه تا مارس سال 2021 در ساخت طرح‌های بخش انرژی 9.5 درصد افزایش یافته است.

برنامه 4 ساله تولید خودرو برقی در تاجیکستان

وزیر حمل‌ونقل تاجیکستان از تدوین برنامه 4 ساله تولید خودروهای برقی در این کشور خبر داد. هدف از این اقدام کمک به حفظ محیط زیست، استفاده از برق ارزان‌ و کاهش تولید آلاینده‌هاست. وی تآکید کرد که هم‌زمان با ساخت کارخانه تولید خودروهای برقی، زمینه شارژ این خودروها و تعمیر آن‌ها نیز فراهم خواهد شد.

مجلس نمایندگان تاجیکستان قانون فعالیت گمرک این کشور را اصلاح کرد که بر اساس آن به واردکنندگان خودروهای برقی معافیت 10 ساله از پرداخت مالیات، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات اجتماعی اعطا می‌شود. هم‌اکنون در خیابان‌های دوشنبه تاکسی‌های برقی وارداتی از چین مسافر جا‌به‌جا می‌کنند.

میزان تولید و واردات فراورده‌های نفتی تاجیکستان

به گزارش وزارت انرژی و ذخایر آب تاجیکستان، در سه ماه نخست سال 2022 در این کشور حدود 6 هزار تن نفت خام استخراج و 12.1 هزار تن بنزین و 1.4 هزار تن گازوییل تولید شده است.

تاجیکستان در این دوره بیش از 193.7 هزار تن فراورده نفتی به ارزش 154.8 میلیون دلار وارد نموده که در مقایسه با دوره مشابه سال 2021 حدود 1.6 برابر افزایش داشته است. تأمین‌کننده اصلی فرآورده‌های نفتی تاجیکستان کشور روسیه است. این محصولات از قزاقستان و کشورهای دیگری نیز به تاجیکستان وارد می‌شود.

صادرات تاجیکستان در سال 2021

در سال 2021 صادرات تاجیکستان به‌طور قابل توجهی افزایش یافت و به 2.150 میلیارد دلار رسید. در این دوره تاجیکستان عمدتاً فلزات گران‌بها صادر کرد. مجموع درآمد حاصل از صادرات این محصولات 896.7 میلیون دلار بوده است. تولیدات معدنی صادراتی تاجیکستان 522.4 میلیون سامانی بود. صادرات فلزات گران‌بها و پنبه تقریباً به یک اندازه بوده: تاجیکستان 266 میلیون دلار فلزات گران‌بها و  202.6 میلیون دلار پنبه صادر نمود. این کشور در سال 2021 همچنین 96 میلیون دلار برق به کشورهای همسایه صادر کرده است. افغانستان خریدار اصلی برق تاجیکستان است.

در میان کالاهای صادراتی تاجیکستان، چرم و پوست خام نیز قرار دارد. این کشور از صادرات این محصولات 4.1 میلیون دلار درآمد کسب کرد. گفتنی است که در سال 2022 صادرات تاجیکستان حدود 50 درصد کاهش یافته و واردات نیز بیش از 1.2 میلیارد دلار بوده که نسبت به سال 2021 حدود 43 درصد (362.7 میلیون دلار) افزایش یافته است.

کاشت پنبه در تاجیکستان

به گزارش خبرگزاری اوستا، کاشت پنبه در تاجیکستان از 22 آوریل سال 2022 در مساحت 170،982 هکتار شروع شده است. در سال 2022، به گفته وزارت کشاورزی این کشور، 186 هزار هکتار به کشت پنبه اختصاص یافته است. همچنین 2 هزار و 255 هکتار باغ و تاکستان جدید در تاجیکستان شامل 174 هکتار باغ انگور و 123 هکتار باغ میوه‌های مختلف زیر کشت رفته است. هم‌زمان وزارت کشاورزی از احیای 1 هزار و 374 هکتار باغ و تاکستان قدیمی خبر داد. پنبه یکی از محصولات استراتژیک تاجیکستان است. تولید پنبه در این کشور در سال 2021 به بیش از 430 هزار تن رسید که بیش از 80 درصد آن به صورت خام صادر می‌شود.

ازسرگیری ارتباط هوایی ایران و تاجیکستان بعد از دو سال وقفه

آژانس هواپیمایی تاجیکستان اعلام کرد به‌زودی ارتباط هوایی بین این کشور و جمهوری اسلامی ایران از سر گرفته می‌شود. ارتباط هوایی بین این دو کشور بعد از تعلیق طولانی‌مدت ناشی از همه‌گیری کرونا به‌زودی از سر گرفته می‌شود.

به گفته منابع خبری تاجیک، به‌زودی دو پرواز در هفته به صورت مستقیم در مسیر دوشنبه – تهران – دوشنبه توسط شرکت هواپیمایی «ایران ایر» جمهوری اسلامی ایران به انجام می‌رسد. همچنین انتظار می‌رود که شرکت هواپیمایی «سامان ایر» تاجیکستان نیز پروازهای خود را در این مسیر از سر بگیرد.

بر اساس این گزارش، ارتباط هوایی تاجیکستان در مسیر «دوشنبه – دهلی‌نو – دوشنبه» و «دوشنبه - نورسلطان - دوشنبه» نیز از سر گرفته شده و هفته‌ای دو بار انجام می‌گیرد. با هدف تسهیل تردد شهروندان و کاهش قیمت بلیط تعداد پروازها در مسیر رفت  و برگشت بین دوشنبه و شهرهای آلماتی، دبی، استانبول، تاشکند و شهرهای مختلف روسیه نیز افزایش خواهد یافت.

زیان سالانه 507 میلیون دلاری کشورهای آسیای مرکزی از تغییرات آب‌وهوا

کشورهای آسیای مرکزی تا سال 2050 از تغییرات آب‌وهوا 507 میلیون دلار در سال خسارت خواهند  دید. سلطان رحیم‌زاده رئیس کمیته اجرایی صندوق بین‌المللی نجات دریای آرال در ششمین نشست نمایندگان وزارت امور خارجه و نمایندگان مجلس در قزاقستان گفت: کارشناسان بانک توسعه آسیایی اعلام کردند میانگین خسارت تغییرات آب‌وهوایی در کشورهای آسیای مرکزی تا سال 2050 به 507 میلیون دلار در سال خواهد رسید. شرکت‌کنندگان در این همایش پیشرفت در بهبود قوانین و اجرای سیاست‌های اقلیمی در آسیای مرکزی و همچنین نتایج و دستاوردهای اجرای تعهدات اقلیمی مفروض را مورد بررسی قرار دادند.

امامعلی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان در مراسم افتتاحیه چهارمین اجلاس آب آسیا و اقیانوسیه در 23 آوریل 2022 بار دیگر مشکلات منابع آبی و خطر ناپدید شدن یخچال‌های طبیعی را یادآور شد. تاجیکستان بر اثر پیامدهای تغییرات اقلیمی در چند دهه گذشته، بیش از 1000 یخچال طبیعی خود را از دست داده و سالانه خسارات مادی و جانی قابل توجهی از سیل‌های شدید و خشکسالی و کم‌آبی متحمل می‌شود.