میزان خودکفایی مواد غذایی اسلوونی و تاثیر بحران اوکراین بر وضعیت آن
گزارش پیش رو براساس دادههای آماری سال 2021 ، میزان خودکفایی و واردات مواد غذایی اسلوونی و تاثیر بحران اوکراین بر وضعیت اقتصادی اسلوونی را مورد کنکاش و بررسی قرار داده است.
در سال 2020 ، شهروندان کشورهای عضو اتحادیه اروپا ، بطورمیانگین 13.5 درصد از منابع مالی خود را صرف تامین غذا نمودند که لوکزامبورگ با 8.2 درصد کمترین و رومانی با 25.1 درصد بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. شهروندان و خانوارهای اسلوونی نیز 14.3 درصد از منابع مالی خود را در سال 2020 صرف تامین غذا نمودند. در سال 2020، نرخ خودکفایی اسلوونی در غلات 88 درصد، در گوشت 84 درصد و در سبزیجات 48 درصد بوده است. 55 درصد نیاز انرژی اسلوونی از منابع داخلی و 45 درصد آن از خارج از کشور تامین میشود . اسلوونی سالیانه تقریبا به یک میلیارد متر مکعب گاز نیاز دارد. در سال 2020 اسلوونی ، 732 میلیون متر مکعب گاز طبیعی ، 3.9 میلیون تن فرآوردههای نفتی و 180 هزار تن سوخت های جامد وارد نموده است . در سال 2020، فرآوردههای نفتی با 42 درصد بیشترین سهم را در مصرف انرژی این کشور داشت. منابع رسمی اسلوونی اعلام نمودند که ذخایر سوخت اسلوونی برای سه ماه کفایت خواهد کرد.
واردات مواد غذایی و آشامیدنی اسلوونی
در سال 2021، اسلوونی 2.3 میلیون تن مواد غذایی و نوشیدنی وارد نمود که تقریباً سه برابر سال 2000 بود. این رقم ، 16 درصد کمتر از سال 2008 بود که اسلوونی بیشترین مواد غذایی و نوشیدنی را وارد نمود. در سال 2021، اسلوونی 72.3 درصد مواد غذایی فرآوری شده و 27.7 درصد مواد غذایی اولیه وارد نمود.
گندم، مس لین (meslin ) و ذرت
در سال 2021، اسلوونی تقریباً 118000 تن گندم و مس لین ( محصولی از خانواده گندم ) وارد نمود که بیشتر آن یعنی 51.1 درصد آن از مجارستان و 30.3 درصد از کرواسی وارد شد. اسلوونی تقریباً 224000 تن ذرت وارد کرد که بیش از 90 درصد از کرواسی و مجارستان بود.
روغن و شکر
در سال 2021، اسلوونی 3205 تن دانه کلزا (و سایر بذرها) وارد نمود که 42 درصد آن از اتریش وارد شد. در همین سال ، اسلوونی 74413 تن روغن خوارکی وارد کرد که 43.8 آن از صربستان و 21.5 درصد آن از مجارستان بود. همچنین اسلوونی تقریبا 114000 تن شکر وارد کرد که بیش از 70 درصد آن از اتریش، آلمان و صربستان بوده است.
سیب زمینی و سبزیجات
در سال 2021، اسلوونی 37324 تن سیب زمینی وارد نمود (بیش از نیمی از آن از مصر وارد شد). همچنین اسلوونی ، 10798 تن گوجه فرنگی (بیشتر از ایتالیا و کرواسی)، 9310 تن کلم، گل کلم، کلم پیچ و غیره (بیشتر از ایتالیا و کرواسی) ، 10220 تن کاهو (بیشتر از ایتالیا) و 14196 تن پیاز (بیشتر از اتریش و هلند) وارد نمود.
میوه
در سال 2021، اسلوونی 26161 تن سیب (یک سوم از کرواسی)، 59060 تن مرکبات (یک چهارم از مصر) و 114659 تن موز (بیش از نیمی از اکوادور) وارد نمود.
شیر و گوشت
در سال 2021، اسلوونی 66832 تن شیر و محصولات لبنی وارد کرد که 25.3 درصد از اتریش (25.3٪) و 25 درصد از مجارستان بوده است. همچنین اسلوونی 77788 تن گوشت وارد نمود که 53.3 درصد گوشت خوک، 25.3 درصد طیور و 11 درصد گوشت گاو بوده است . بیشترین واردات گوشت این کشور از ایتالیا (18.9 درصد) و اتریش (17.4 درصد) بوده است[1].
اداره آمار اسلوونی ، جمعیت این کشور را 2,108,70 نفر (تا اکتبر 2021 ) اعلام نموده است[2]. تولید ناخالص ملی اسلوونی در سال 2021 میلادی ، 52 میلیون یورو ( بر اساس قیمت های جاری ) و درآمد سرانه ، 24 هزار یورو بوده است[3] .
حجم مبادلات تجاری اسلوونی و روسیه در سال 2021 میلادی، 1میلیارد و 206 میلیون یورو بوده که 854 میلیون یورو صادرات اسلوونی و 352 میلیون یورو واردات اسلوونی به روسیه بوده است. بیش از 50 درصد صادرات اسلوونی به روسیه را محصولات دارویی (37 درصد ) ، دیگ های بخار ، راکتورهای هسته ای و ماشین آلات صنعتی و قطعات آن ( 14 درصد) و در حدود 80 درصد واردات اسلوونی از روسیه را سوخت، انواع روغنهای صنعتی، قیر ، موم و مواد معدنی تشکیل می دهد[4].
حجم مبادلات تجاری اسلوونی با اوکراین در سال 2021 میلادی ، 314 میلیون یورو بوده که 214 میلیون یورو صادرات اسلوونی و70 میلیون یورو واردات اسلوونی از اوکراین بوده است . در حدود50 درصد صادرات اسلوونی به اوکراین را محصولات دارویی و 43 درصد واردات اسلوونی از اوکراین را چوب ، محصولات چوبی و زغال چوب تشکیل می دهد[5] .
با توجه به آمارهای فوق ، باید اذعان نمود اگرچه اسلوونی بیش از نیمی از نیازهای موادغذایی خود را از کشورهای همسایه تامین میکند و مستقیم به واردات آن از روسیه و اوکراین وابسته نیست ، اما در تامین انرژی جهت تولید مواد غذایی ، کالاهای صنعتی و محصولات دارویی در داخل بویژه تامین گاز ، سوخت و فرآوردهای نفتی و نیز به درآمدهای حاصل از صادارت کالای خود بویژه به روسیه و اوکراین ، وابسته است. تداوم بحران اوکراین و هرگونه خللی در زنجیره تامین مواد در سطح جهانی بویژه در حوزه اروپا و ایجاد موانع در روند صادرات این کشور، اسلوونی را با دشواری مواجه خواهد کرد و به بالا رفتن قیمت انرژی ، هزینه تولید ، حمل و نقل و ... در این کشور منجر خواهد شد . افزایش روبه رشد قیمت سوخت ، انرژی و مواد غذایی در این کشور در یکماه اخیر و پس از شروع بحران اوکراین ، مبین این موضوع است.
[1] - آمارهای ارائه شده فوق از وبگاه https://www.stat.si/StatWeb استخراج شده است .
2-https://www.stat.si/StatWeb/
3-https://pxweb.stat.si/SiStat/sl/
4,5- https://www.izvoznookno.si/drzave/rusija/poslovno-sodelovanje-s-slovenijo/
6-https://www.izvoznookno.si/drzave/ukrajina/poslovno-sodelovanje-s-slovenijo/