مقرات جدید تجارت مرزی دولت ترکیه در سال 2022

مقررات جدید تجارت مرزی دولت ترکیه در سال 2022 به استانداری‌های مرزی این کشور ابلاغ گردید. در چارچوب این بخشنامه، محدودیت ارزش واردات برای هر کشور همسایه، سالانه حدود 150 میلیون دلار شامل 75 میلیون دلار محصولات کشاورزی و 75 میلیون دلار برای محصولات صنعتی می‌باشد.

سقف ارزش واردات برای هر کشور همسایه همچنین می‌تواند کمتر از 150 میلیون دلار تعیین شود. میزان واردات بخشی و کلی از کشورهای همسایه به استانهای تحت پوشش و تخصیص سقف ارزش بر اساس جمعیت آن استان تعیین می‌شود. علاوه بر محدودیت 50 درصدی بخشی(صنعتی و کشاورزی)، محدودیت هایی نیز بر اساس نوع محصولات ایجاد شده است. به عنوان مثال، همه ظرفیت 50٪ حوزه کشاورزی را نمی‌توان برای یک محصول واحد استفاده کرد و گواهی « انطباق واردات» تخصیص داده شده برای یک محصول نمی‌تواند از 5٪ از کل این مبلغ تجاوز کند.[1

در تخصیص سهمیه‌هایی که در قالب سقف مجاز واردات به اصناف و تجار تخصیص خواهد یافت، همانگونه که در بند دهم مصوبه آمده است باید قیمت های ذکر شده در ضمیمه شماره 5 مبنا قرار داده شوند. بر این اساس، در محاسبه میزان کسری از سقف واردات صورت گرفته و محاسبه میزان باقی مانده، قیمت ذکر شده در فاکتورها مورد استناد نبوده و قیمت واحد ذکر شده در فهرست مذکور به عنوان مبنا قرار خواهد گرفت[2].

محدودیت های دیگری نیز در این زمینه وجود دارند که عبارتند از: محصولاتی که صادرات و واردات آنها طبق مقررات ممنوع و واردات آنها به مؤسسات و سازمانهای خاصی واگذار شده است؛ محصولاتی که در چارچوب اقدامات سیاست تجارتی در مقابله با سهمیه، حمایت، دامپینگ و یارانه تحت معیارهای مالیاتی قرار دارند؛ و محصولات تحت کنترل در چارچوب قانون کنترل وسایل نقلیه و تجهیزات جنگی و سازمانهای صنعتی تولیدکننده سلاح، مهمات و مواد منفجره، شماره 5201 مورخ 2004/6/29

در همین راستا، سقف میزان واردات سال 2022 در لیست جدول شماره 1، لیست تولیدات کشاورزی و صنعتی که واردات آن‌ها مجاز نمی‌باشد به ترتیب در جداول شماره 2 و 3، لیست محصولات خاصی که در بازه‌هایی مشخص واردات آن‌ها از سوی وزارت کشاورزی و جنگلداری مجاز می‌باشد در جدول شماره 4 و قیمت واحد تعیین شده برخی محصولات خاص نیز در جدول شماره 5 آمده است.

سهمیه هر کشور برای انجام تجارت مرزی 150 میلیون دلار تعیین شده است. این مقدار نسبت به بخشنامه قبلی ثابت مانده است. تعداد دروازه‌های مرزی با قابلیت انجام تجارت مرزی از 16 به 20 افزایش یافته است. کشور سوریه نیز به مجموعه کشورهای دارای تجارت مرزی با ترکیه اضافه شده است.بر اساس دستورالعمل صادره از طرف ریاست جمهوری ترکیه، استان‌های مرزی آرتوین، آرداهان، کارس، اغدیر، آغری، وان، حکاری، شیرناک، ماردین، شانلی‌اورفا، قاضی‌آنتپ، کیلیس و حاتای حق تجارت مرزی با کشورهای هم مرز از طریق دروازه‌های گمرکی را خواهند داشت.استان وان علاوه بر مسئولیت انجام تجارت مرزی از طریق مرز کاپی کوی (رازی)، خواهد توانست از مرز اسن دره( سرو) نیز برای انجام تجارت مرزی بهره برداری نماید. از سوی دیگر، کارس، علاوه بر آرداهان، مجاز به تجارت مرزی از طریق دروازه گمرک آکتاش با گرجستان خواهد بود. در این مصوبه انجام تجارت مرزی از طریق مراکز تجارت مرزی(بازارچه‌های مرزی)[3] نیز پیش بینی شده است. بازاریان و بازرگانان که حداقل 1 (یک) سال در استانهای تحت پوشش تصمیم شماره 2016/8478 مشغول به فعالیت هستند، می‌توانند از "دروازه گمرک" یا "مراکز تجارت مرزی" اقدام به واردات و صادرات نمایند.در صورتی که فعالان در این عرصه اقدام به واردات کالا با گواهی مبدا جعلی نمایند تمامی عوارض گمرکی، عوارض معادل و تمامی سایر عوارض و بار مالی براساس قانون 6183 از وارد کننده دریافت خواهد گردید و مجازات لازم بر اساس قانون 4458 انجام خواهد شد.در این بخشنامه ساختارهای اداری مربوط به وزارت خانه‌های قبلی( ادغام شده و منحل شده) بروز رسانی شده است.سهمیه‌های مجوزهای واردات صادر شده در قالب برنامه تجارت مرزی، قابل انتقال به سال مالی جدید نخواهند بود و نیز به منظور رفع ابهام در اعمال مالیات واحد و مقطوع بر واردات، مقرراتی در بند های مربوطه این مصوبه اتخاذ شده است.در همین چهارچوب، در قالب توافقات بین المللی به امضا رسیده بین ترکیه و کشورهای (اتحادیه اروپا، بریتانیا، ایران، مصر، مولداوی و شیلی)؛ در نحوه توزیع سهمیه واردات برخی تعرفه‌های محصولات کشاورزی بازبینی صورت گرفته و اصلاحاتی نیز در روش توزیع سهمیه‌ها صورت گرفته است.   

جداول مورد نیاز پیوست این گزارش می‌باشد.

 

 

 

 

 

 

[1]  به عنوان مثال، سهمیه واردات استان حکاری در سال 2012،  13 میلیون دلار بود که نیمی از آن باید برای محصولات صنعتی استفاده می‌شد و نیمی دیگر برای محصولات کشاورزی. استان حکاری نمی‌توانست برای یک محصول کشاورزی نظیر هندوانه از تمام 6.5 میلیون دلار استفاده کند و تنها می‌توانست از 5 درصد از 6.5 میلیون دلار برای یک محصول(هندوانه) بهره ببرد. سال2012،  5٪ از سهمیه 6.5 میلیون دلاری کشاورزی بین همه متقاضیان واردات هندوانه توزیع شد.

[2] برای مثال: در کسری‌های موجود در واردات گردوی بدون پوست تخصیصی به میزان 500 هزار دلار آمریکا داشته است، قیمت مذکور در فاکتورهای ارائه شده مورد استناد نبوده و با ضرب قیمت واحد اعلام شده از سوی وزارتخانه در میزان واردات صورت گرفته میزان کسری محاسبه شده و از میزان کل سقف تخصیصی کسر خواهد شد. برای مثال برای واردات 38.5 تن گردوی بدون پوست، با احتساب قیمت اعلام شده از سوی وزارت خانه متبوع از قرار هر تن 6500 دلار، اگر قیمت اعلام شده در فاکتور 4000 دلار در تن باشد، عدد قابل استناد مجموع فاکتور که عدد 154 هزار دلار می‌باشد نبوده، بلکه با ضرب اعداد 6500*38.5 حاصل 250.250 دلار مورد استناد خواهد بود و این عدد از 500 هزار دلار کل تخصیص یافته به این محصول کسر خواهد شد.

 

[3] Sınır icaret Merkezi (STM)

در چارچوب تصمیم شورای وزیران به شماره 2021/4874، مکان‌هایی که برای مراکز تجارت مرزی برای صادرات و واردات در نظر گرفته شده است در خارج از قلمرو گمرکی در نظر گرفته می‌شوند. به عبارت دیگر، مکانی است که فروشگاه‌های مستقر در تجارت مرزی در آن واقع شده و تجارت بین دو استان مرزی انجام می‌شود. مراکز تجارت مرزی ترکیه با ایران عبارتند از ساری سو( ماکو)، اسن دره( سرو ارومیه) و کاپی کوی( رازی خوی).