اصلاحات کشاورزی قزاقستان طی 30 سال گذشته

در مجموعه صنعت کشاورزی قزاقستان طی 30 سال گذشته، اصلاحات و تغییرات اساسی صورت گرفته که منجر به شکل گیری اقتصاد کشاورزی چند وجهی فعلی شده است.

امنیت غذایی

در سال 2005، سیستم مقررات دولتی و حمایت از تجارت کشاورزی در کشور شکل گرفت. اولین رئیس جمهور قزاقستان «نورسلطان نظربایف» در 18 فوریه 2005 در پیام «قزاقستان در مسیر نوسازی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی سریع» دستور تصویب قانون «در مورد مقررات دولتی توسعه کشاورزی» را صادر کرد.

خانم «آیگریم تورانکولاوا»، کارشناس ارشد بخش حقوقی وزارت کشاورزی جمهوری قزاقستان می‌گوید: این سند مهم در 8 جولای 2005 به تصویب رسید. هدف آن توسعه زیرساخت های اجتماعی و مهندسی مناطق روستایی بود. تمرکز قانون مورد نظر بر تضمین امنیت غذایی کشور است و تأمین امنیت غذایی کشور، شرایط را برای تولید محصولات رقابتی کشاورزی و محصولات فرآوری فراهم می‌کند.

در راستای اجرای دستورالعمل نورسلطان نظربایف، در 5 مارس 2007 تعدادی از اقدامات حمایت اجتماعی و مشوق ها برای پزشکان و معلمانی که از شهرها به مناطق روستایی باز می‌گردند، تدوین شد.

قانون « اصلاحات و الحاق برخی از قوانین جمهوری قزاقستان در مورد حمایت اجتماعی و مشوق های مددکاران اجتماعی در مناطق روستایی»، که در 24 دسامبر 2008 تصویب شد، یک روش واحد برای ارائه اقدامات حمایتی اجتماعی ایجاد و میزان آن را تعیین کرد. براین اساس متخصصان در زمینه مراقبت های بهداشتی، آموزش و پرورش، تأمین اجتماعی، فرهنگ و ورزش که برای کار به مناطق روستایی آمده اند می‌توانستند روی کمک های دولتی حساب کنند. علاوه بر این، اختیارات دولت، نمایندگان محلی و دستگاههای اجرایی در حل این مسائل تعیین شد.

 به گفته خانم آیگریم تورانکولاوا، همچنین این قانون  برای تحریک تولیدات کشاورزی و مقیاس آن، افزایش اشتغال و درآمد تولیدکنندگان روستایی، افزایش ثبات بازار کشاورزی و غذایی ، ایجاد شرایط برای استفاده  از منابع طبیعی، صنعتی و مالی به تصویب رسید.

این سند معیارها و دستورالعمل های اصلی برای اطمینان از امنیت غذایی را تعریف می‌نماید. همچنین امکان خرید مواد غذایی در بازارهای خارجی را فراهم می‌کند که این امر باعث می‌شود تا نظارت بر بازار محصولات غذایی که در کشور تولید نمی‌شوند یا در حجم کم تولید می‌شوند، اعمال شود.

رویکردها تغییر کرده است

قانون جمهوری قزاقستان «درباره اصلاحات و الحاق برخی از قوانین جمهوری قزاقستان در مورد مقررات مجتمع کشت و صنعت»، مصوب 28 اکتبر 2019، تغییرات قابل توجهی در زمینه دامپزشکی و گیاه پزشکی ایجاد کرد. آنها مربوط به بهبود سیستم کنترل دامپزشکی و قرنطینه و بهداشت گیاهی  بودند.

وظایف کنترلی و نظارتی در دامپزشکی از استانداری یا شهرداری‌ها به سازمان مسئول منتقل و پایه ای برای خدمات دامپزشکی دستگاه‌های اجرایی محلی ایجاد شد. در مجموع این قانون همانطور که کارشناسان خاطرنشان می‌کنند، شامل بیش از هشتصد اصلاحیه بود که امکان ایجاد شرایط برای توسعه پایدار بیشتر مجتمع کشت و صنعت را فراهم کرد.

در سالهای 2021-2020، قوانین جمهوری قزاقستان «در مورد اصلاحات و الحاق برخی از اعمال قانونگذاری جمهوری قزاقستان در مسائل مربوط به خدمات دولت»، «در مورد اصلاحات و الحاق برخی از قوانین جمهوری قزاقستان در مورد محیط زیست» نیز تکمیل شد و بسیاری از مفاد قانون مجتمع کشت و صنعت را تغییر داد. به عنوان مثال براساس برنامه دولتی «با مدرک به روستا» کارمندان دولتی که برای کار به مناطق روستایی آمدند، می‌توانستند از حمایت دولت استفاده کنند.

آیگریم تورانکولاوا می‌گوید: «امروزه قوانین در زمینه مجتمع کشت و صنعت با در نظر گرفتن هنجارها و اصول عمومی حقوق بین الملل از جمله معاهده اتحادیه اقتصادی اوراسیا و مفاد موافقت نامه‌های سازمان تجارت جهانی هماهنگ شده است. در سالهای استقلال، مسائل مربوط به روابط زمین، تولید بذر، حفاظت از گیاهان، دامپزشکی، دامداری و بازار غلات تنظیم شده است.

انگیزه‌هایی برای رشد

در اواخر دهه 90  وضعیت تولید بذر داخلی بحرانی بود، بیش از نیمی از منطقه با بذرهای غیر استاندارد کاشته می‌شدو هیچ شبکه ای از تولیدکنندگان بذر وجود نداشت و تولید بذرهای با کیفیت بالا بسیار ناچیز بود. از سال 2000، دولت اقدامات جدی برای بهبود وضعیت تولید بذر انجام داده است.

 اول از همه چارچوب قانونی برای تنظیم فعالیت شرکت کنندگان در بازار بذر ایجاد شد ودر فوریه 2003 قانون جمهوری قزاقستان «در مورد تولید بذر» تصویب شد. عملکرد سیستم تولید بذر و کنترل دولت بر تولید، برداشت، فرآوری، ذخیره سازی، حمل و نقل، بازاریابی و استفاده از بذر گیاهان کشاورزی بهبود یافته است.

بر اساس اعلام وزارت کشاورزی امروزه 216 تولید کننده بذر دارای گواهینامه در این جمهوری وجود دارد. از سال 2003، برنامه بودجه ای برای بررسی کیفیت بذرهای مورد نظر برای کاشت اجرا شد. در نتیجه سهم بذرهای اصلاح شده از 53 درصد در سال 2001 به 100 درصد در سال 2021 و سهم بذرهای درجه 1 و 2 از 37% به 90 درصد افزایش یافت.

همانطورکه ذکر شد یارانه تولید بذر به انگیزه ای برای توسعه تولید بذر اولیه و بهینه به تولید بذر ترکیبی منجر شده است. اقدامات انجام شده امکان حصول اطمینان از افزایش چشمگیر شاخص های تولید در صنعت بذر را فراهم کرد. برای برداشت در سال 2021 ، 121.6 هزار تن بذر نمونه تولید شد که 2.6 برابر بیشتر از 2001 است.

تنظیم قانون فعالیت در زمینه غلات با تصویب قانون جمهوری قزاقستان «در مورد غلات» در ژانویه 2001، که تولید، ذخیره سازی و فروش غلات را در این کشور تنظیم می‌کند، آغاز شد.

به هر حال، قزاقستان فرصتهای زیادی برای توسعه کشاورزی ارگانیک دارد. طبق داده‌های رسمی‌کمیسیون اروپا ، براساس نتایج فصل 2019-2018، این جمهوری از نظر صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ارگانیک در بین 123 کشور صادر کننده محصولات ارگانیک به کشورهای عضو اتحادیه اروپا در رتبه 9 قرار داشت.

اکثر محصولات غذایی ارگانیک در قزاقستان گندم و کتان است. از نظر گندم ارگانیک، کشور قزاقستان در بین کشورهای صادرکننده به اتحادیه اروپا در رتبه 4 و برای بذر کتان دانه روغنی در رتبه ششم قرار دارد.

در سال 2019، مساحت زمین‌های دارای گواهی ارگانیک در قزاقستان از 294 هزار هکتار فراتر رفت. این جمهوری از نظر این شاخص رتبه 26 ، از نظر عرضه غلات در اتحادیه اروپا دوازدهم و از نظر دانه‌های روغنی رتبه دهم را دارد.

تضادها و برخوردها برطرف شد

تنظیم قانون دامداری با تصویب قانون جمهوری قزاقستان «در مورد پرورش دام» در سال 1998 آغاز شد. این سند مبانی حقوقی، سازمانی و اقتصادی برای اجرای فعالیت های مربوطه را تعیین کرد. هدف از آن حفظ و افزایش مجموعه ژنی حیوانات در حال پرورش، و همچنین بهبود کیفیت تولیدی آنها، تنظیم فعالیتهای سازمانهای دولتی، اشخاص حقیقی و حقوقی است.

امسال قزاقستان موافقت نامه اقدامات مربوط به یکپارچه سازی انتخاب و پرورش حیوانات مزرعه را در چارچوب اتحادیه اقتصادی اوراسیا تصویب کرد. همچنین صنعت دامداری و علوفه طی 30 سال استقلال به موفقیت های متعددی دست یافته است و نژادهای بسیار مولد، انواع حیوانات درون نژادی و مزرعه به وجود آمد که فناوری صرفه جویی در منابع گواه این امر است. این صنعت به کار خود برای افزایش بهره وری دام ادامه می دهد، استفاده از نژادهای بسیار پربار در حال گسترش است، سیستم های تغذیه و نگهداری حیوانات و فناوری‌های تولید در حال بهبود است.

به منظور محافظت کشور از واردات محصولات خطرناک که شرایط دامپزشکی و بهداشتی را برآورده نمی‌کنند، پستهای کنترل دامپزشکی در مرز با فدراسیون روسیه و جمهوری قرقیزستان ایجاد شده و در حال فعالیت هستند.

سالهاست که دولت توجه زیادی به توسعه مجتمع کشاورزی و صنعتی دارد. سیستم یکپارچه اقدامات حمایت مالی دولت از کشاورزی در قزاقستان اعمال می‌شود. برای اشخاص حقوقی و حقیقی که در زمینه کشاورزی فعالیت می‌کنند کمک های مالی و وام با سود کم داده می‌شود.

به گزارش اولین دفتر اعتبار، بیش از 65 درصد بخش کشاورزی داخلی توسط دولت تأمین می‌شود. حمایت در جبران بخشی از هزینه‌ها نه تنها برای مواد مصرفی واقعی، بلکه برای پروژه‌های سرمایه گذاری نیز اعمال می‌شود. یارانه‌ها همچنین باید به حل عمده مشکلات فنی و تکنولوژیکی کشاورزی کمک کنند که شامل آبیاری ضعیف (به ویژه در شمال قزاقستان) و میانگین بالای سن ماشین آلات کشاورزی در حال کار است.

اخیراً، دولت پروژه ملی توسعه مجتمع کشت و صنعت را برای سالهای 2021 تا 2025 تصویب کرد که شامل مجموعه ای از اقدامات است که به افزایش رقابت مجموعه‌های  کشاورزی و صنعتی-یکی از محرکهای کلیدی اقتصاد ملی-کمک می‌کند.

منبع:https://www.kazpravda.kz/news/ekonomika/kak-menyalos-selskoe-hozyaistvo-v-kazahstane-v-techenie-30-let