اخبار اقتصادی ازبکستان (نیمه دوم خرداد)

مهمترین اخبار و تحولات اقتصادی ازبکستان در نیمه دوم خرداد 1400 که در رسانه‌های این کشور انتشار یافته است به شرح زیر ارائه می‌گردد.

سفر رئیس‌جمهور ازبکستان به تاجیکستان و امضای چندین سند همکاری در حوزه اقتصادی

رئیس‌جمهور ازبکستان پنجشنبه 20 خرداد بنا به دعوت امامعلی رحمان رئیس‌جمهور تاجیکستان عازم این کشور شد. در پایان مذاکرات طی مراسمی‌ بیانیه مشترک رؤسای جمهور دو کشور و 35 سند همکاری در زمینه‌های انرژی، حمل و نقل، خودروسازی، معادن، علوم، آموزش، ورزش و غیره به امضا رسید که مهمترین آنها به شرح زیر می‌باشد:

• موافقتنامه همکاری در زمینه صنعت و فناوری‌های نوین بین دولت جمهوری ازبکستان و دولت جمهوری تاجیکستان.
• موافقتنامه تأسیس شرکت سرمایه‌گذاری ازبکستان – تاجیکستان بین دولت جمهوری ازبکستان و دولت جمهوری تاجیکستان.
• موافقتنامه تأسیس شرکت مشترک سهامی و امکان‌سنجی فنی و اقتصادی احداث و بهره‌برداری از دو نیروگاه برقابی در رودخانه زرافشان بین دولت جمهوری ازبکستان و دولت جمهوری تاجیکستان.
• موافقتنامه ترانزیت بارهای خطرناک بین دولت جمهوری ازبکستان و دولت جمهوری تاجیکستان.
• یادداشت تفاهم همکاری بین شرکت Complex Mining Solution AG جمهوری ازبکستان و وزارت صنعت و فناوری‌های نوین جمهوری تاجیکستان.
• نقشه راه توسعه بیش از پیش همکاری در حوزه کشاورزی بین دولت جمهوری ازبکستان و دولت جمهوری تاجیکستان برای سال‌های 2022-2021.
• معافیت واردات 676 قلم تجهیزات تکنولوژیک از پرداخت حقوق گمرکی و مالیات ارزش افزوده. 

هیأت وزیران جمهوری ازبکستان طی مصوبه شماره 352 مورخ 4 ژوئن2021، تعداد 676 قلم تجهیزات تکنولوژیک شامل رآکتورهای هسته ‎ای، تجهیزات برای جداسازی ایزوتوپ، هواپیماهای مسافری، برخی تجهیزات پزشکی، ماشین‌آلات برای صنعت شیرینی‌جات، تبدیل و فرآوری شیر، تولید محصولات نانوایی و ماکارونی، تبدیل و فرآوری گوشت، ماشین‌های رنگرزی نخ، ماشین‌های اتوماتیک خیاطی و غیره را از پرداخت حقوق گمرک و مالیات ارزش افزوده معاف کرد.

افزایش حجم تجارت خارجی ازبکستان در 5 ماهه نخست سال 2021

گردش تجارت خارجی ازبکستان در 5 ماه نخست 2021 بالغ بر 14 میلیارد و 572.5 میلیون دلار بود که 1 میلیارد و 700 میلیون دلار یا 13.2 درصد بیشتر از مدت مشابه 2020 است. از جمله در دوره مورد بررسی، میزان صادرات 5 میلیارد و 734.3 میلیون دلار (14 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه 2020) و میزان واردات 8 میلیارد و 838.2 میلیون دلار (12.8 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه 2020) بود.

اظهار علاقمندی شرکت‌های آمریکایی جهت بازسازی و مدرن‌سازی پالایشگاه بخارا

بر اساس اعلام شرکت نفت و گاز ازبکستان، بانک صادرات و واردات آمریکا آمادگی خود را جهت سرمایه‌گذاری 184 میلیون دلاری در پالایشگاه نفت بخارا را اعلام نموده است. شرکت SK از کره جنوبی نیز آمادگی خود را برای مدرن‌سازی بخشی از پالایشگاه مذکور به ارزش 7.2 میلیون دلار اعلام کرده است. بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته مدرن‌سازی پالایشگاه مذکور نیاز به 600 میلیون دلار سرمایه‌گذاری دارد.

برنامه ازبکستان جهت بهره‌برداری از 10 نیروگاه تا پایان سال 2021

بر اساس اعلام وزارت انرژی ازبکستان پس از بهره‌برداری از این نیروگاه‌ها ظرفیت انرژی این کشور به 16 هزار مگاوات می‌رسد. ظرفیت نیروگاه‌های جدید (حرارتی و خورشیدی) 1800 مگاوات می‌باشد. این نیروگاه‌ها اخیرا در تاشکند، بخارا، خوارزم، نوایی، سمرقند، قشقه دریا و سرخان دریا ساخته شده‌اند. در سال 2025 پیش‌بینی شده است که ظرفیت تولید انرژی ازبکستان به 25 هزار 600 مگاوات و در سال 2030 به 29 هزار 200 مگاوات برسد.

سفر معاون اول رئیس بانک توسعه و ترمیم اروپا به ازبکستان

هیأت بانک توسعه و ترمیم اروپا در دیدار با مقامات اقتصادی و مالی ازبکستان ضمن ارزیابی مثبت اصلاحات جاری در ازبکستان، آمادگی بانک مذکور را برای ادامه حمایت مالی، سرمایه‌گذاری و مشورتی از جریان‌های دگرگونی‌های اقتصادی در کشور را اعلام نمود. طرف‌ها در این مذاکرات جریان دگرگونی و خصوصی‌سازی بانک‌ها، حضور بانک مذکور در این جریان‌ها، مشکلات موجود و نقشه‌های آینده را بررسی کردند. همچنین همکاری در بخش بانکی، از جمله کمک مشورتی و فنی بانک توسعه و ترمیم اروپا به توسعه بخش مالی و اصلاح و خصوصی‌سازی بانک‌های دولتی ازبکستان، امکانات گسترش خطوط اعتباری بانک مذکور برای تأمین مالی پروژه‌های کسب و کار کوچک و متوسطه، حمایت از فعالین اقتصادی جوان و زن را مورد بررسی قرار دادند. در پایان مذاکرات اسناد زیر به امضا رسید:

• موافقتنامه تخصیص وام به مبلغ 70 میلیون دلار برای اجرای پروژه بهبود بخشیدن به آبرسانی شهرستان‌های چوست، پاپ و نمنگان و همچنین فاضلاب شهرستان‌های چوست و مینگ بولاق استان نمنگان.
• یادداشت تفاهم اجرای پروژه خرید اتوبوس‌های برقی در شهر سمرقند به ارزش 20 میلیون دلار.
• یادداشت تفاهم همکاری در چارچوب برنامه شهرهای سبز (که طبق آن سمرقند چهل هشتمین شهر شریک برنامه شهرهای سبز بانک توسعه و ترمیم اروپا خواهد شد).

لازم به ذکر است که در حال حاضر در ازبکستان با مشارکت بانک اروپایی بازسازی و توسعه 19 پروژه به ارزش کل 2.4 میلیارد یورو در زمینه‌های انرژی، زیربنا و ساخت مسکن در دست اجرا می‌باشد.

اختصاص وام بلاعوض اتحادیه اروپا برای حمایت از بودجه دولتی ازبکستان

نماینده اتحادیه اروپا در ازبکستان از تخصیص 142 تریلیون صوم (11 میلیون یورو) به بودجه دولتی جمهوری ازبکستان برای اهداف حمایت از اصلاحات راهبردی در راستای بهبود بخشیدن به بخش کشاورزی و خواربار و تأمین امرار معاش ساکنان روستاهای ازبکستان خبر داد. این سومین بخش کمک های اتحادیه اروپا برای حمایت از بودجه دولتی ازبکستان از سه ماهه اول سال 2020 بوده و میزان کل آنها به 414 تریلیون صوم (32 میلیون یورو) رسید. 

تصویب وام 100 میلیون دلاری بانک جهانی به ازبکستان

بانک جهانی به منظور توسعه زیرساخت‌های شهری جهت اجرای پروژه‌های کوچک و متوسط در حوزه‌های انتقال آب، برق، روشنایی و غیره در مناطق ازبکستان از جمله قشقه دریا و سرخان دریا، پرداخت وام 100 میلیون دلاری با بازپرداخت 30 ساله را تصویب نمود.

سفر معاون نخست وزیر و وزیر امورخارجه قطر به ازبکستان

در دیدار وزیر خارجه قطر با مقامات ازبک، موافقتنامه خدمات هوایی بین دو کشور به امضا رسید و ازبکستان از طرف قطری جهت مشارکت در ساخت کریدور ریلی مزار شریف - پیشاور دعوت نمود. این سفر، نخستین دیدار وزیر خارجه قطر از ازبکستان بود.

سفر هیأت اماراتی به ازبکستان و دیدار با مقامات این کشور

در سفر هیأت اماراتی به سرپرستی وزیر امور حکومتی این کشور و دیدار با مقامات ازبک، طرفین میزان پیشرفت اجرای پروژه‌ها در حوزه انرژی و مدرن‌سازی تجهیزات، راه‌اندازی شرکت سرمایه‌گذاری برای حمایت از ابتکارت بازرگانان و اجرای تعدادی از برنامه‌های اجتماعی با اهمیت را مورد بررسی قرار دادند. دعوت از ازبکستان جهت شرکت در "دبی اکسپو 2021" و تصویب نقشه راه همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های دولتی، شکل‌دهی به برنامه‌های بلندمدت توسعه نوآوری نیز از دیگر موضوعات مورد بررسی در این دیدارها بودند.

خرید گاز از شرکت گازپروم روسیه

گازپروم در سال 2020، 900 میلیون متر مکعب و در سه ماهه اول 2021، 1.5 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی به ازبکستان منتقل کرده است.

حجم نقل و انتقال پول به داخل و خارج ازبکستان

به گزارش بانک مرکزی جمهوری ازبکستان، میزان انتقال پول توسط اشخاص حقیقی از کشورهای خارجی به ازبکستان در 5 ماه  نخست سال 2021 بالغ بر 2.6 میلیارد دلار بوده که افزایش 43 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2020 (که 1.8 میلیارد دلار بود) و افزایش 30 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2019 (که 2 میلیارد دلار بود) را نشان می‌دهد. بنا به این گزارش، میزان درآمد حاصل از صادرات (غیر از درآمد حاصل از صادرات طلا و گاز طبیعی) در 5 ماه نخست 2021 بالغ بر 3.9 میلیارد دلار بود که 1.5 برابر بیشتر از مدت مشابه 2020 (که 2.5 میلیارد دلار بود) و 39 درصد بیشتر از مدت مشابه 2020 (که 2.8 میلیارد دلار بود) می‌باشد.

افزایش ذخایر ارز و طلای ازبکستان

به گزارش بانک مرکزی جمهوری ازبکستان ذخایر ارز و طلای ازبکستان در 1 ژوئن 2021 بالغ بر 35.5 میلیارد دلار را تشکیل داد که افزایش 1.3 میلیارد دلاری نسبت به یک ماه قبل را نشان می‌دهد. لازم به ذکر است که این، بیشترین میزان ذخایر ارز و طلا در تاریخ ازبکستان بوده و آخرین رکورد افزایش این ذخایر در ماه دسامبر 2020 روی داده و میزان آن به 34.9 میلیارد دلار رسیده بود ولی بعد از آن این میزان به دلیل کاهش قیمت طلا به تدریج کاهش یافته بود. ولی از ماه آوریل 2021 افزایش مجدد قیمت طلا شروع شد.

خروج 17 هزار کارگر ازبک جهت کار در کشورهای دیگر در نیمه اول سال 2021

بر اساس گزارش آژانس مهاجرت و نیروی کار خارجی ازبکستان، از شروع سال جدید میلادی تاکنون 17 هزار نفر از اتباع ازبک جهت کار در کشورهای خارجی مهاجرت نموده‌اند. مقصد عمده آن‌ها روسیه (15126)، قزاقستان (1795)، کره جنوبی (420) و امارات (7) بوده است.

سفر رئیس جمهور تاتارستان به ازبکستان

رئیس جمهور تاتارستان در سفر به ازبکستان با مقامات این کشور از جمله رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، معاون نخست‌وزیر و وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت خارجی ازبکستان دیدار نمودند. طرفین دورنمای همکاری تاتارستان و ازبکستان را بررسی و در خصوص طیف وسیعی از زمینه‌های همکاری رایزنی و تبادل نظر نمودند. در چارچوب این سفر همایش تجاری تاتارستان و ازبکستان با حضور بیش از 25 شرکت بزرگ تاتارستانی در تاشکند برگزار گردید.

همکاری جمهوری تاتارستان با ازبکستان از سال 1995 شروع شده و در سال 2020 حجم تجارت خارجی آنها به بیش از 156 میلیون دلار رسیده است. عمده محصولات صادراتی تاتارستان به ازبکستان وسایل نقلیه جاده‌ای، پلاستیک ومشتقات آن، الوار، لاستیک، نفت و فرآورده‌های نفتی و عمده واردات از ازبکستان منسوجات و پوشاک می‌باشد. شرکت‌های بزرگ تاتارستانی از جمله کاماز، تات نفت و غیره در ازبکستان فعال هستند.