پارک‌های علم و فناوری (تکنو پارک) ترکیه

ترکیه برای اولین بار در سال ۱۹۸۰ به احداث پارک‌های علم و فناوری مبادرت نمود و کنون تعداد پارک های فعال این کشور به 70 مورد می رسد. 14 پارک دیگر نیز در حال احداث است.

در حال حاضر 84 پارک علم و فناوری در ترکیه وجود دارند که از این تعداد 70 مورد در حال فعالیت و بقیه در حال ساخت است. 57 مورد از این تکنوپارک‌ها به عنوان شرکت دانش‌بنیان فعالیت می‌کنند و 27 مورد دیگر نیز فعالیت‌های تحقیق و توسعه انجام می‌دهند. تعداد شهرهایی که در آن تکنوپارک وجود دارد نیز به 54 شهر افزایش یافته است. تعداد تکنوپارک‌های تاسیس شده در منطقه صنعتی نیز به 21 رسیده است.

بزرگترین پارک‌های علم و فناوری ترکیه
ردیف	نام پارک علم و فناوری
1	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه ییلدیز تکنیک (Yıldız Teknik Üniversitesi)
2	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه فنی خاورمیانه (OTDÜ=Orta Doğu Teknik Üniversitesi)
3	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری دانشگاه فنی استانبول آری (İTÜ Arı=İstanbul Teknik Üniversitesi Arı)
4	ناحیه توسعه فناوری آنکارا (Ankara)
5	ناحیه توسعه فناوری مَرسین (Mersin)
6	ناحیه توسعه فناوری استانبول (İstanbul)
7	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه اَرجییِس (Erciyes)
8	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری باتی آکدنیز (Batı Akdeniz)
9	ناحیه توسعه فناوری ازمیر (İzmir)
10	ناحیه توسعه فناوری مرکز تحقیقات مرمره سازمان تحقیقات علمی و فناورانه ترکیه (TÜBİTAK)
11	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه آنکارا (Ankara Ünivesritesi)
12	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری غازی (Gazi)
13	ناحیه توسعه فناوری ترابوزان (Trabzon)
14	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه ساکاریا (Sakarya)
15	ناحیه توسعه فناوری سامسون (Samsun)
16	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه حاجت‌تپه (Hacettepe)
17	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه استانبول (İstanbul Üniversitesi)
18	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری اژه (Ege)
19	ناحیه توسعه فناوری پارک علم فناوری آنکارا (Ankara)
20	ناحیه توسعه فناوری پارک علم و فناوری منطقه صنعتی سازمان یافته گِبزه (GOSB=Gebze Organize Sanayi Bölgesi)
21	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه جلال بایار (Celal Bayar)
22	ناحیه توسعه فناوری نامیک کمال (Namık Kemal)
23	ناحیه توسعه فناوری غازی انتپ (Gaziantep)
24	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه سلجوق (Selçuk)
25	ناحیه توسعه فناوری دُکوز ایلول (Dokuz Eylül)
26	ناحیه توسعه فناوری اولوتِک (Ulutek)
27	ناحیه توسعه فناوری کُنیا (Konya)
28	ناحیه توسعه فناوری فرات (Fırat)
29	ناحیه توسعه فناوری ارزروم (Erzurum)
30	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه بوغازایچی (Boğaziçi)

از ژوئن سال 2020، تعداد شرکت‌های تحقیق و توسعه‌ (R&D) مشغول به فعالیت در پارک‌های علم و فناوری به 5846 عدد رسیده است. 73% از این شرکت‌ها در بخش نرم‌افزار، 17% در بخش فناوری‌های رایانه‌ای و ارتباطی،  8% در بخش الکترونیک و 6% نیز در بخش تولید ماشین‌آلات و تجهیزات فعالیت دارند. از بخش‌های پزشکی، انرژی، شیمی، صنایع غذایی، صنایع دفاعی و خودروسازی نیز در این پارک‌ها مشغول به انجام فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای می‌باشند.

در نواحی توسعه فناوری (پارک‌های علم و فناوری) تعداد پروژه‌های تحقیق و توسعه‌ای در حال انجام 36535 مورد بوده و در مجموع 58922 نفر نیز به استخدام درآمده‌اند. صادرات محصول از شرکت‌های فعال در نواحی توسعه فناوری به پیشرفته‌ترین کشورهای دنیا و در رأس آنها ایالات متحده آمریکا، از ماه ژوئن سال 2020 تابحال به 5.1 میلیارد دلار رسیده است. از منظر سرمایه خارجی نیز؛ در نواحی توسعه فناوری در مجموع تعداد 312 شرکت خارجی/با مشارکت سرمایه‌گذار خارجی وجود دارد. اختراعات به ثبت رسیده از سوی شرکت‌های فعال در این مناطق به  1182 و تعداد اختراعاتی که در حال حاضر در حال طی فرایند ثبت می‌باشند به عدد 2718 می‌رسد. بخش عمده نواحی توسعه فناوری، متمرکز در دانشگاه‌ها هستند.

علاوه بر پارک‌های علم و فناوری تاسیس شده در مناطق سازمان یافته صنعتی پارک‌های علم و فناوری دیگری هم به خصوص در بخش آناتولی ترکیه وجود دارند که به نمایندگی از کل استان توسط سازمان‌ها و شرکت‌های دولتی و صنعتی با همکاری دانشگاه‌ها ساخته شده‌اند.

پارک‌های علم و فناوری در حوزه آناتولی شرقی و جنوب شرقی

در مجموع 12 تکنوکنت در حوزه آناتولی شرقی و جنوب شرقی وجود دارند که قدیمی‌ترین آنها پارک علم و فناوری آتا ارزروم (دانشگاه آتاترک)، می‌باشد که در سال 2005 تصویب شده و از سال 2010 شروع به کار کرده است. که به همراه پارک‌های غازی آنتپ و فرات در جمع 30 پارک برتر قرار دارند. در جدول ذیل پارک‌های حوزه آناتولی شرقی و جنوب شرقی به همراه مشخصات تماس آنها گردآوری شده است.

ردیف	نام	سازمان	شهر	تاسیس	اطلاعات تماس
1	ناحیه توسعه فناوری پارک فناوری آتا ارزروم	دانشگاه آتاترک	ارزروم	2005	00904422822006 atauni@atateknokent.com.tr www.atateknokent.com.tr
2	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه غازی‌عانتپ	دانشگاه غازی‌عانتپ	غازی‌آنتپ	2006	00903423610118 00903423610119 info@gaziantepteknopark.com.tr www.gaziantepteknopark.com.tr
3	ناحیه توسعه فناوری فرات	دانشگاه فرات	الازیغ	2007	00904242483423 www.firatteknokent.com.tr
4	ناحیه توسعه فناوری جمهوریت	دانشگاه جمهوریت	سیواس	2007	00903462171678 00903462171676 teknokent@cumhuriyetteknokent.com www.cumhuriyetteknokent.com
5	ناحیه توسعه فناوری دجله	دانشگاه دجله	دیاربکر	2007	teknokent@dicle.edu.tr www.dicleteknokent.com.tr
6	ناحیه توسعه فناوری مالاتیا	دانشگاه اینونو	مالاتیا	2009	00904222904444 00904422904445 info@malatyateknokent.com.tr www.malatyateknokent.com.tr
7	ناحیه توسعه فناوری شانلی عروفا	دانشگاه حران	شانلی‌اورفا	2010	00904143183217 tgb_urfa@teknokent.harran.edu.tr
8	ناحیه توسعه فناوری کاهرامان ماراش	دانشگاه امام توتچی	قهرامان ماراش	2011	00903443001067 00903442909192 bilgi@kahramanmarasteknokent.com www.kahramanmarasteknokent.com
9	ناحیه تویعه فناوری دانشگاه یوزینجی ییل	دانشگاه یوزیوجو ییل	وان	2012	00904322251500 00904322251601 info@vanteknokent.com . http://www.vanteknokent.com/
10	ناحیه توسعه فناوری حاتای	دانشگاه مصطفی کمال	حاتای	2014	00903262455018 00903262455019 tgb_hatay@mku.edu.tr www.teknoparkhatay.com.tr/
11	ناحیه توسعه فناوری منطقه سازمان یافته صنعتی غازی‌عانتپ	دانشگاه حسن کالیُنجو	غازی‌آنتپ	2017	teknopark@hku.edu.tr www.gaosbteknopark.com
12	ناحیه توسعه فناوری دانشگاه باتمان	دانشگاه باتمان	باتمان	2017	در مرحله ساخت

پارک علم و فناوری آتا ارزروم (دانشگاه آتاترک)، ارزروم

پارک علم و فناوری آتا ارزروم در سال 2010 فعالیت خود را آغاز نموده، علاوه بر ارائه خدمات به کارآفرینان، با ارائه تسهیلاتی از بخش‌های مختلف حمایت به عمل می‌آورد. پارک علم و فناوری آتا ارزروم از بنگاه‌های اقتصادی تازه تاسیس به مدت 6 ماه اجاره‌بها دریافت نمی‌نماید. این بنگاه‌ها برای 6 ماه بعدی نیز فقط 50 درصد اجاره‌بها را پرداخت می‌کنند. این پارک همچنین در راستای انتقال فناوری‌های لازم به منظور افزایش رقابت پذیری و پیشی گرفتن فعالین اقتصادی داخلی از رقبای جهانی، فعالیت می‌کند. بخش قابل توجهی از شرکت‌های موجود در این پارک را شرکت‌های فعال در زمینه نرم‌افزار تشکیل می دهند. پس از آن شرکت‌های فعال در عرصه انرژی، کشاورزی و دامپروری قرار دارند. 

پارک علم و فناوری شانلی‌‌اورفا (دانشگاه حرّان)، شانلی‌‌اورفا

پارک علم و فناوری شانلی‌‌اورفا با هدف حمایت از گسترش فعالیت‌های زراعی و افزایش ظرفیت‌های موجود در این عرصه در منطقه پروژه آناتولی جنوب شرقی (GAP)، در محل دانشگاه حران تاسیس شد. این پارک با دریافت مشوق‌ها و حمایت‌هایی از سازمان‌هایی نظیر اداره حمایت و توسعه بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط (KOSGEB)، سازمان تحقیقات علم و فناوری ترکیه (TÜBİTAK) و وزارت علوم، صنایع و فناوری، در توسعه ظرفیت‌های موجود نقش‌آفرینی دارد.

پارک علم و فناوری مالاتیا (دانشگاه اینو نو)، مالاتیا

پارک علم و فناوری مالاتیا، در سال 2009 و در محدوده پردیس دانشگاهی اینونو احداث گردید. این پارک  که تلاش‌های سازنده‌ای به منظور ایجاد همکاری موثر بین صنعت و دانشگاه صورت می‌دهد، علاوه بر توسعه فناوری و استراتژی‌های لازم، با برگزاری دوره‌های آموزشی و سمینارها هدایت‌گر تولیدکنندگان و کارآفرینان می‌باشد.

پارک علم و فناوری غازی‌آنتپ، غازی‌آنتپ

پارک علم و فناوری غازی‌آنتپ با مساحتی حدود 4250 متر مربع دارای فضای سرپوشیده متشکل از دو بلوک مجزا می‌باشد. این پارک علم و فناوری که با همکاری دانشگاه، بنیاد دانشگاه، اتاق بازرگانی، اتاق صنایع  و شهرداری ساخته شده، در محل پردیس دانشگاهی مستقر  می‌باشد. این پارک که در حال حاضر از 60 بنگاه اقتصادی حمایت به عمل می‌آورد، با انجام پروژه‌های جدید به تلاش‌های خود در راستای توسعه بنگاه‌های اقتصادی و افزایش استخدام ادامه می‌دهد.

پارک علم و فناوری فرات (دانشگاه فرات)، الازیغ

پارک علم و فناوری فرات در راستای توسعه بنگاه‌های اقتصادی بسیار فعال عمل کرده است. این پارک از طریق پروژه FIRASET خود و با حمایت از بنگاه‌ها و فعالین اقتصادی کوچک و متوسط در الازیغ، در نظر دارد قدرت رقابت این بنگاه‌ها را ارتقاء دهد. 

پارک علم و فناوری دجله (دانشگاه دجله)، دیاربکر

پارک علم و فناوری دجله که در دانشگاه دجله احداث شده است در سال 2009 آغاز به فعالیت نمود. این پارک در زمینی به مساحت تقریبی 30 هکتار ساخته شده است و فعالیت‌های پیش‌بینی شده خود را در راستای به کارگیری 150 کارآفرین و استخدام 750 نفر به پیش می‌برد.

پارک علم و فناوری جمهوریت (دانشگاه جمهوریت)، سیواس

پارک علم و فناوری جمهوریت در سال 2007 و با همکاری استانداری سیواس، اتاق صنایع و بازرگانی، بنیاد دانشگاه جمهوریت و پارک سایبری بیلکنت ساخته شد. این پارک علم و فناوری از زمان تاسیس خود با بهره‌گیری از دانش علمی، شرکت‌های بسیاری از قبیل شرکت‌های فعال در عرصه‌های ساخت و ساز، دامپزشکی و صنایع ماشین‌سازی را تبدیل به رقبای مهم بازار نموده و در جهت افزایش ظرفیت بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط و فعالین اقتصادی نوپا تلاش می‌کند.

پارک علم و فناوری دانشگاه یوزونجو ییل، وان

پارک علم و فناوری دانشگاه یوزونجو ییل در سال 2013 در پردیس این دانشگاه فعالیت خود را آغاز نمود. این پارک پروژه‌هایی را به شرح ذیل در راستای افزایش فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ اجرا می‌کند.

• اثرگذاری بر ظرفیت فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای و توان تولید فناوری در ترکیه
• اثرگذاری در زمینه تجاری‌سازی فعالیت‌های علمی صورت گرفته توسط دانشگاهیان در دانشگاه‌ها
• تقویت همکاری بین صنعت و دانشگاه
• تبدیل شدن به یکی از عناصر توسعه پایدار ترکیه
• حمایت و تشویق کارآفرینی و نوآوری
• تلاش برای جهت‌دهی به تولید و انباشت فناوری در ترکیه با اولویت صنعت
• ایجاد بستر مناسب جهت انتقال فناوری 

این پارک در گذشته با پارک علم و فن‌‍آوری دانشگاه ارومیه همکاری داشته است.