روسیه تامین کننده اصلی گاز اروپا تا سال 2040

مطلب پیش رو برگردان گزارش موسسه تحلیل انرژی آمریکائی در مورد «سهم روسیه در تامین گاز اتحادیه اروپا تا سال 2040 » می‌باشد. این موسسه مطالعات انرژی آمریکاپی در تحلیلی از اوضاع انرژی در اتحادیه اروپا نوشته است که روسیه تا سال ۲۰۴۰ اصلی ترین منبع تامین کننده گاز اتحادیه اروپا خواهد ماند.

انتظار می رود سهم بازار روسیه در اروپا بالاتر از ۳۰٪  باقی بماند و تا سال ۲۰۴۰ به حدود ۴۰٪ برسد. زیرا تولید و تهیه گاز اروپا از نروژ کاهش می یابد و  انتظار می رود سهم بازار جهانی LNG در ترکیب انرژی اروپا در سال ۲۰۴۰ افزایش یافته و تا حدودی کاهش تولیدات داخلی اتحادیه را جبران کند، اما همچنان سهم روسیه در بازار اتحادیه دست نخورده باقی خواهد ماند. عرضه گاز خط لوله روسیه به شمال غربی، مرکزی و شرقی اروپا، و ایتالیا از حدود ۱90  میلیارد متر مکعب در سال  ۲۰۲۰ به حدود 250 میلیارد متر معکب  تا سال ۲۰۴۰ افزایش خواهد یافت.

اتحادیه اروپا در تلاش برای کاهش وابستگی به گاز روسیه از طریق حمایت از منابع جدید - مانند جمهوری آذربایجان و از طریق زیرساخت های جدید واردات LNG  است. با این حال گاز روسیه با توجه به پایه تولید کم هزینه و قابلیت اطمینان بلند مدت خود همچنان برای خریداران اروپایی رقابتی باقی می ماند.

نروژ به عنوان یک منبع عرضه گاز به اروپا، به تدریج در حال کاهش سهم خود در بازار اروپا است و به نظر می رسد تا  سال 2050 از سهم حدود 110 میلیارد متر مکعب فعلی به کمتر از 100 میلیارد متر معکب برسد و سپس با سرعت بیشتری به کاهش سهم خود ادامه داده و به تنها 60 میلیون متر مکعب  تا سال 2040 بسنده خواهد کرد. در مقابل سهم ال ان جی ( آمریکائی) در سبد بازار انرژی اروپا تا سال 2025 به ۹۰ میلیارد متر معکب خواهد رسید و تا  سال 2030 به حدود ۱۳۰ میلیون متر مکعب افزایش خواهد یافت و تا سال 2040 با اندکی کاهش ادامه خواهد داد.

 محور چین 

نقش چین در بازار انرژی جهان خواه ناخواه بر بازار انرژی اتحادیه اروپا هم تاثیر خواهد گذاشت. روسیه در کنار تامین گاز اتحادیه اروپا همواره نگاهی هم به چین داشته است. از همین رو  انتظار می رود تولید گاز روسیه با نگاه به چین رشد قابل توجهی داشته باشد، چرا که مسکو نیز به طور فزاینده ای صادرات به چین را هدف قرار خواهد داد و بر تقویت زیر ساخت ها و افزایش ظرفیت صادرات ال ان جی خود متمرکز خواهد شد. این موسسه تحلیل انرژی آمریکائی پیش بینی می‌کند که مجموع تولید گاز روسیه از حدود 650 میلیارد متر مکعب در سال 2020 به بیش از 750 میلیارد متر مکعب در سال 2025 افزایش یافته و تا سال 2040 به رقم 810 میلیارد متر مکعب برسد. بر اساس پیش بینی این موسسه به طور کلی صادرات گاز روسیه رشد قابل توجهی خواهد داشت و از  ۲۴۰ میلیارد متر مکعب  در سال ۲۰۲۰ به حدود ۳۹۰ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۴۰ خواهد رسید. به این رقم باید صادرات 65 میلیارد متر مکعبی ال ان جی را هم تا سال 2040 اضافه کرد. یافت.

 گازپروم صادرات گاز به چین را از طریق خط لوله سیبری در دسامبر ۲۰۱۹ آغاز کرد و قصد دارد در سال های آینده به ظرفیت ۳۸ میلیارد متر مکعب دست یابد. چین به عنوان یک بازار رو به رشد برای گاز روسیه، به ویژه در برابر بازار سنتی اتحادیه اروپا قرار دارد. بی میلی در اروپا برای افزایش وابستگی به گاز روسیه و احتمال انتقال تقاضا از انرژی فسیلی به انرژی‌های نو انگیزه قوی برای روسیه برای تنوع بخشیدن به سبد صادراتی خود فراهم می‌کند. گفته می‌شود قدرت خط لوله سیبری ۲ از طریق مغولستان با ظرفیت برنامه ریزی شده ۵۰ میلیارد متر مکعب منطقه یامال را که در حال حاضر به صادرات گاز به اروپا اختصاص دارد، با تقاضای رو به رشد چین به این کشور وصل خواهد شد و می‌تواند در نیمه دوم همین دهه وارد خط صادرات شود. خط لوله سیبری ۲ اروپا را در رقابت مستقیم با چین برای گاز قرار خواهد داد مجموع ذخایر تخمینی گاز شبه جزیره یامال در حدود 26.5 تریلیون متر مکعب تخمین زده می شود و گازپروم به تنهایی انتظار دارد که در نهایت ۳۶۰ میلیارد متر مکعب  را به خارج از منطقه صادر کند.  این پایگاه تولید به کریدور نورد استریم به اروپا نزدیک تر است.

عدم قطعیت تقاضای اروپا

 در حالی که انتظار می رود روسیه به تسلط خود بر بازار اروپا ادامه دهد، چشم انداز تقاضای گاز اروپا به طور کلی همچنان نامشخص است . موسسه تحلیل انرژی آمریکائی پیش بینی می‌کند که تقاضا برای گاز در بازارهای شمال غربی اروپا تا سال 2040  به 50 میلیارد متر مکعب کاهش خواهد یافت . جای این کاهش مصرف گاز را تولید انرژی‌های تجدیدپذیر پر خواهند کرد.

بزرگترین افت در تقاضای گاز مصرفی مسکونی اتفاق خواهد افتاد،  در حالی که انتظار می رود مصرف گاز در بخش صنعتی به دلیل چالش هایی در برق رسانی شاهد افت کوچکتری باشد.  گفته می‌شود هیدروژن از جمله هیدروژن آبی تولید شده از گاز طبیعی  همچنین می‌تواند بخش های جدیدی را به روی تقاضای گاز، از جمله تولید فولاد باز کند. پیش بینی این موسسه آمریکائی می‌گوید که منابع جایگزین حداکثر موجب کاهش تقاضای ده درصدی در بازار گاز اتحادیه تا سال 2040 خواهد شد و از این رو بخش عمده تقاضای اتحادیه اروپا از گاز روسیه دست نخورده باقی خواهد ماند. 

 

روسیه با صادرات 190 میلیارد متر معکبی گاز به اتحادیه اروپا سهم 30 درصدی از بازار گاز اتحادیه اروپا را در اختیار دارد . با این محاسبه مصرف کل گاز اتحادیه اروپا حدود 600 میلیارد متر مکعب در سال است.

کرواسی سالانه کمی‌بیشتر از سه میلیارد متر مکعب گاز مصرف می‌کند. حدود 60 درصد از این گاز مصرفی را در داخل تولید کرده و مابقی را وارد می‌کند.

منبع :

S&P Global Platts Analytics