کاهش تمایل به سرمایه گذاری در اسپانیا
بر اساس گزارش اخیر مؤسسه آمار ملی اسپانیا در سه ماهه دوم سال جاری میلادی کاهش رشدی برابر 17.8% داشته که بالاترین رقم از سال 1970 به این سو، یعنی زمانی است که این مؤسسه شروع به انتشار این ارقام نموده است، میباشد. از نقطه نظر فنی، این کاهش رشد به مفهوم رکود اقتصاد اسپانیاست. پیش بینیها برای سال جاری خبر مثبتی در بر ندارند. به طور مثال، فونکاس یعنی انجمن صندوق های پس انداز کاهش سالانه 13 درصدی را تخمین زده است.
موج دوم پاندمیکروناویروس دیگر واقعیتی انکارناپذیر در اسپانیا به شمار می رود و اخبار بد آن فقط به بخش سلامت محدود نمیشوند. سردرگمی در باره شیوع پاندمی، محدودیت های حرکت در سطح شهرها و فقدان واکسنهای قابل اعتماد آرزوی ترمیم اقتصادی کشور را در هاله ای از ابهام قرار داده و علاقه به سرمایه گذاری در اسپانیا را چه در زمان فعلی و چه در آینده کاهش داده است. بسیاری از فاکتورهای عامل این پدیده در دیگر کشورهای متاثر از پاندمی نیز وجود دارند. اما در اسپانیا شاهد جو سیاسی هستیم که فشار ناشی از پاندمی را تشدید میکند. عدم وجود یکدستی میان احزاب برای تعیین یک راهبرد معین جهت رویارویی با پاندمی و مشکلات موجود در مسیر تصویب بودجه جدید موجب از دست رفتن اطمینان سرمایه گذاران به اسپانیا شده است.
مؤسسات معتبر رتبه بندی جهانی نیز طی روزهای اخیر در این باره هشدار داده اند. به طور مثال آژانس S&P رتبه بندی اسپانیا را از لحاظ بدهی همچنان خوب دانسته، اما چشم انداز آن را از "ثابت" به "منفی" تغییر داده و نوشته است که در 2 سال آینده چنانچه اسپانیا نتواند وضعیت مالی خود را تثبیت کند، احتمالا رتبه آن را پایین می آورد. همین آژانس ثبات مالی اسپانیا را تحت ریسک بدهی بالای دولت و تاخیر در ایجاد اصلاحات با هدف بهبود رشد اقتصادی میبیند.
کسری بالا، بیکاری جوانان، کار موقت و بهره وری پایین اصلی ترین تهدیداتی هستند که یک آژانس رتبه بندی دیگر به نام Moody´s در گزارش خود درباره اسپانیا به شرح آنها پرداخته است. اما این آژانس نیز فعلا رتبه قبلی اسپانیا را با چشم انداز "ثابت" تغییر نداده است.
از نظر خوآکین روبلس تحلیلگر XTB online trading (یکی از مهمترین سرمایه گذاران خارجی)، در حال حاضر سرمایه گذاران خارجی فاکتور سیاسی را مهم تر از عوامل دیگر دخیل در آینده اقتصاد اسپانیا می دانند. وی میگوید: "در ماههای اخیر دولت موفق به ارسال پیامی قوی حاکی از یک چارچوب قضایی با ثبات برای سرمایه گذاران نشده، تصویب بودجه سالانه دولت همچنان راه پر فراز و نشیبی پیش رو دارد و فرضیات مبتنی بر افزایش مالیات ها به شکل مکرر مطرح میشوند. این در حالی است که هزینههای دولت و کسری بسیار بالا هستند. بر این اساس، تصویر بی ثباتی که در خارج از کشور از اسپانیا ایجاد شده است، بر روند انجان سرمایه گذاریها تأثیر منفی داشته و احتمالا اسپانیا مجبور به تحمل عواقب این وضعیت خواهد شد."
روبرتو شالتس مدیر استراتژی شرکت UBS در اسپانیا همین اعتقاد را دارد. بر اساس تحلیل وی، جریان سرمایه گذاری بین المللی چه به شکل مستقیم و چه در بازار بورس اسپانیا دچار رکودی بالاتر از دیگر کشورهای اروپایی شده و این موضوع ناشی از تاثیر شدیدتر پاندمیبر اسپانیا نسبت به دیگر کشورهای اروپایی و همچنین مشکلات سیاسی در این کشور میباشد. به عقیده او، اقتصاد اسپانیا به دو دلیل وابستگی بیشتر به جهانگردی و حجم بالای شرکت های کوچک و متوسط (که مشکلات بیشتری برای تحمل بحران دارند)، در سال جاری نسبت به دیگر اقتصادهای اروپایی دچار افت بیشتری میشود.
از سوی دیگر، اصلی ترین نشانه ای که به شکل روزانه خبر از بدبینی سرمایه گذاران به اسپانیا به دلیل وقایع چند ماه اخیر می دهد، ایبکس 35 یا همان بازار بورس اسپانیا است که از روند ترمیم در سایر بازارهای بورس اروپا عقب مانده است. ایبکس 35 از آغاز سال تاکنون 30% از ارزش خود را از دست داده که دو برابر بازار بورس اروپا EuroStoxx50 میباشد که میزان کاهش ارزش آن برابر 15.5% بوده است. افت بازار بورس لندن Ftse100 نیز 22% بوده و پس از اسپانیا در رتبه دوم در میان کشورهای منطقه قرار گرفته است.