اخبار اقتصادی ازبکستان ( نیمه اول مرداد ماه 1399)

مهم ترین تحولات اقتصادی داخلی و خارجی ازبکستان در ( نیمه اول مرداد ماه 1399) که در رسانه‌های این کشور انتشار یافته به شرح ذیل است:

 اخبار ، آمار و تحولات اقتصادی داخلی

اختصاص مبلغ 6.1 میلیارد دلار جهت حمایت از اقتصاد و مردم در دوران شیوع ویروس کرونا

از طرف دولت ازبکستان در دوره شیوع ویروس کرونا جهت حمایت از مردم و اقتصاد مبلغ 6.1 میلیارد دلار اختصاص یافته است. 80 درصد از منابع مذکور یعنی مبلغ 4.73 میلیارد دلار به سیستم بانکی اختصاص پیدا کرده است.

یارانه 50 درصدی دولت جهت پرداخت هزینه‌های حمل و نقلی صادرکنندگان

بر اساس مصوبه کمیسیون توسعه ظرفیت های صادراتی مناطق و حوزه‌های اقتصادی ازبکستان، شرکت های صادرکننده می‌توانند 50 درصد هزینه‌های حمل و نقل کالاهای صادراتی خودرا از دولت دریافت نمایند. آژانس توسعه صادرات وزارت سرمایه گذاری و تجارت خارجی جمهوری ازبکستان مسئول پرداخت یارانه‌های مزبور می‌باشد. درخواست های دریافت یارانه فقط با شرایط ذیل بابت کالاهای صادر شده از تاریخ 13 فرودین ماه 1399پذیرفته می‌شوند: صادرکننده باید در ازبکستان ثبت شده باشد، کالا باید در ازبکستان تولید شده باشد، کالاها به کشورهای همجوار (به استثنای افغانستان) صادر نشده باشند. میزان سوبسیدها بر اساس نوع، حجم و مسیر صادراتی کالا محسابه می‌شوند، ولی نمی‌تواند بیش از قیمت صادراتی(رایگان) باشد. 

رشد 0.2 درصدی تولید ناخالص ازبکستان در 6 ماه نخست سال 2020

حجم تولید ناخالص ازبکستان در شش ماهه اول سال 2020 به میزان 0.2 درصد رشد داشته است در حالی که میزان رشد در مدت مشابه سال 2019، 6 درصد بوده است. حجم کل تولیدات صنعتی ازبکستان در بازه زمانی مذکور 1.9 درصد کاهش یافته است. خدمات 2.6 درصد، امور ساختمانی 7.3 درصد، مبادله کالای خرده فروشی 0.7 درصد و کشاورزی، جنگلداری و شیلات 2.8 درصد رشد داشتند. همچنین در شش ماهه اول میزان حمل و نقل باری 6.6 درصد و حمل و نقل مسافری 13.8 درصد کاهش داشته است.

کاهش 18 درصدی حجم تجارت خارجی ازبکستان در 6 ماه نخست سال 2020

براساس آمار کمیته دولتی آمار جمهوری ازبکستان، در بازه زمانی مذکور حجم تجارت خارجی ازبکستان به 15.85 میلیارد دلار رسیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته 3.53 میلیارد دلار کاهش یافته است. از این میزان سهم صادارت 6.28 میلیارد دلار و سهم واردات 9.57 میلیارد دلار می‌باشد. تراز تجاری به منفی 3.28 میلیارد دلار رسیده است. شرکای عمده بازرگانی خارجی به ترتیب چین (18.1 درصد)، روسیه (16.3 درصد)، قزاقستان (8.4 درصد)، کره جنوبی (7.1 درصد)، ترکیه (5.6 درصد)، قرقیزستان (2.5 درصد) و آلمان (2.1 درصد) می‌باشند.

اجرای 494 طرح تولیدی در شش ماهه نخست سال2020

تعداد 494 طرح در 28 کارخانه بزرگ تولیدی و 466 واحد صنعتی در بازه زمانی مذکور اجرا و بهره برداری رسیده است. برنامه ریزی شده در پایان سال 2020 بیش از 2 هزار واحد اجتماعی، زیرساختی و تولیدی به بهره برداری برسند: 1600 طرح اجتماعی و زیرساختی، 206 طرح جدید بزرگ تولیدی و 240 طرح تولیدی منطقه ای اجرا خواهد شد.

آمار تولید انرژی ازبکستان در 6 ماه نخست 2020

به گزارش کمیته دولتی آمار جمهوری ازبکستان، ازبکستان در شش ماهه اول سال جاری 522.3 هزار تن بنزین، 526.2 هزار تن دیزل، 358.1 هزار تن نفت(3.11 افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل)، 25.14 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی(این 20.39 درصد کمتر از میزان دوره مشابه سال گذشته) و 31.16 میلیارد کیلوات ساعت برق( افزایش 2.1 درصدی) تولید نموده است.

جبران کاهش صادارت گاز و مس با افزایش صادرات طلا

بانک توسعه آسیایی در اوایل ماه آوریل پیش بینی کرده بود که ازبکستان در سال 2020 میزان صادرات گاز و مس را کاهش می دهد، ولی آن را با افزایش صادرات طلا جبران خواهد کرد. به گزارش کمیته آمار جمهوری ازبکستان، در شش ماهه اول سال جاری این کشور 234 میلیون دلار گاز طبیعی صادر نموده که نسبت به سال قبل 76 درصد کاهش یافته است. تولید فلزات رنگین از جمله مس نیز 30 درصد کاهش یافته است. با این وجود تولید و صادرات طلا رشد یافته به نحوی که سهم صادرات طلا در کل صادرات ازبکستان به 33.8 درصد رسیده و در جایگاه نخست کالاهای صادراتی این کشور قرار گرفته است.. در دو سال اخیر سهم طلا حداکثر 26 درصد بوده است. ازبکستان از آغاز سال جاری 2.1 میلیارد دلار طلا صادر کرده است. 

کاهش سهم اقتصاد سایه در اقتصاد ازبکستان

براساس اعلام رئیس جمهور ازبکستان با توجه به بالا بودن سهم اقتصاد غیر رسمی در اقتصاد کشور طی سال های اخیر تلاش شده تا با انجام اقداماتی از جمله آزادسازی نرخ ارز، راه اندازی سیستم جدید دریافت مالیات، کاهش بیش از 100 نوع مجوز و گواهی و... این سهم کاهش یابد. بر اثر اقدامات صورت گرفته در 5 سال گذشته سهم بخش غیررسمی در صنعت از 20 به 6 درصد کاهش یافت. 

لغو مالیات اکسیز وسایل نقلیه وارداتی به ازبکستان از اول آگوست 2020

براساس مصوبه رئیس جمهور ازبکستان از 1 اگوست سال 2020 مالیات اکسیز برای واردات وسایط نقلیه با کد تعرفه ای ذیل لغو می‌شوند: انواع تراکتور(8701)، وسایط نقلیه با ظرفیت حمل ده مسافر یا بیشتر(8702)، خودروهای سواری(8703) و وسایط حمل و نقل باری(8704). لازم به ذکر است تا قبل از این تاریخ جهت ورود وسایل نقلیه، علاوه بر عوارض ورودی، به میزان 30 درصد مالیات آکسیز نیز اخذ می‌گردید.

 موسسات مالی و پولی بین المللی و کمک های اهدایی

اختصاص وام 500 میلیون دلاری بانک جهانی برای نوسازی بخش کشاورزی ازبکستان

276 میلیون دلار از مبلغ فوق از محل منابع مالی بانک بین المللی ترمیم و توسعه و 224 میلیون دلار از محل منابع مالی اتحادیه بین المللی توسعه تأمین خواهد شد.

اختصاص وام 200 میلیون دلاری بانک سرمایه گذاری زیر ساخت آسیایی به ازبکستان

بر اساس توافق بانک توسعه آسیایی و بانک سرمایه گذاری‌های زیرساختی آسیا با وزارت سرمایه گذاری و تجارت خارجی ازبکستان، مبلغ 200 میلیون دلار جهت نوسازی سیستم بهداشت و سازمان ایپیدیمولوژی جمهوری ازبکستان اختصاص داده می‌شود.

امضای موافقتنامه تامین اعتبار 500 میلیون دلاری با بانک توسعه آسیایی

ازبکستان و بانک توسعه آسیایی موافقتنامه اختصاص اعتبارات به ارزش 500 میلیون دلار را امضا نمودند. منابع مالی مزبور جهت کاهش تأثیر منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد ازبکستان هزینه خواهند شد. 

اختصاص مبلغ 5.6 میلیون دلاری صندوق دولت کویت به ازبکستان

صندوق مذکور در نظر دارد برای مجهز نمودن مراکز درمانی و پزشکی ازبکستان جهت مقابله با ویروس کرونا منابع مالی به ارزش 5.6 میلیون دلار اختصاص دهد.

ارسال 85 تن اقلام پزشکی سازمان بهداشت جهانی به ازبکستان

سازمان جهانی بهداشت به ازبکستان 85 تن کمک بشردوستانه به ارزش بیش از 4 میلیون دلار ارسال نمود. نخستین محموله در 8 جولای سال 2020 (619400 عدد محافظ صورت پرسنل های درمان و 2176000 ماسک جراحی) و محموله دوم در 17 جولای سال جاری تحویل داده شدکه در آن 95200 عدد عینک محافظ، 178000 لباس های محافظ، 12000 ماسک جراحی و1064000 ماسک های یک بار مصرف بوده است. 

اهدای 30 دستگاه ونتیلاتور از طرف بنیاد سنگاپوری

بنیاد« Temasek Foundation» سنگاپور به ازبکستان به عنوان کمک بلاعوض 30 دستگاه آکسیژن ساز« Yuwell 7F-5» را ارسال نمود. 

اهدای کمک های بشر دوستانه سازمان خیریه بین المللی آلمان به ازبکستان

سازمان بین المللی خیریه « Friedensdorf International» 2.8 تن کمک بشردوستی آلمان به ازبکستان جهت مقابله با ویروس کرونا ارسال نموده است. 

اهدای اقلام پزشکی مرکز نظارت بر امراض واگیر آمریکا به وزارت بهداشت جمهوری ازبکستان

مرکز مذکور تعدادی دستگاه‌های پزشکی ولابراتوری و مواد مصرفی به ارزش 902 هزار دلار به وزارت بهداشت ازبکستان اهدا نمودند. با اقلام اهدایی امکان انجام 25 هزار تست کرونا فراهم می‌شود. قبلا آژانس توسعه بین المللی آمریکا نیز مبلغ 4.2 میلیون دلار جهت مقابله با ویروس کرونا به ازبکستان ارسال نموده است. 

ارسال دومین محموله کمک های بشردوستانه کره به ازبکستان

کره جنوبی دومین محموله کمک بشردوستانه خودرا به دولت ازبکستان جهت مقابله با ویروس کرونا ارسال نمود. نخستین محموله 10 جولای سال 2020 ارسال شده بود.

ارسال کمک های بشر دوستانه ترکیه به ازبکستان

ترکیه در تاریخ 10 مردادماه 1399، 12.5 تن اقلام پزشکی شامل لباس های محافظ پزشکی، دارو، 50 هزار عدد ماسک معمولی، 200 هزار عدد ماسک پزشکی، 40 هزار لباس محافظ پزشکی، 5000 شیلد صورت و ...، به ازبکستان ارسال نموده است. 

 تحولات حوزه روابط دو و چندجانبه اقتصادی

قطع صادرات برق تاجیکستان به ازبکستان

تاجیکستان بعلت کمبود آب در رودخانه‌های وخش و پنج خود صادرات برق به ازبکستان و افغانستان را متوقف نمود. ازبکستان به منظور تامین برق مورد نیاز خود با ترکمنستان قرارداد تنظیم نموده است. بر این اساس میزان واردات برق از ترکمنستان از روز 27 جولای سال 2020 از 80 مگاوات ساعت به 200 مگاوات ساعت افزایش یافته است. 

سفر وزیر خارجه و تجارت خارجی مجارستان به ازبکستان

وزیر امور خارجه و تجارت خارجی مجارستان در این سفر با وزیر امور خارجۀ ازبکستان، معاون نخست وزیر، وزیر سرمایه گذاری‌ها و بازرگانی خارجی جمهوری ازبکستان، وزیر انرژی ازبکستان و سایر مقامات رسمی ازبکستان ملاقات انجام نمود. اظهار آمادگی جهت همکاری در حوزه انرژی، از جمله در سطح آژانس هسته ای «اوزاتم» وزارت انرژی ازبکستان و مرکز علمی مجارستان در حوزه انرژی هسته ای، اظهار آمادگی جهت اختصاص مبلغ 130 میلیون یوروی بانک صادرات و واردات جهت مشارکت شرکت ENIOX و ... از مسائل مورد بررسی دو کشور در این ملاقات ها بودند.

سرمایه گذاری خارجی

جذب 4.8 میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در 6 ماه نخست سال 2020

در شش ماهه اول سال جاری حجم سرمایه گذاری‌های خارجی جذب شده ازبکستان به میزان 4.8 میلیارد دلار رسید. از این میزان 3.2 میلیارد دلار سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی و 1.6 میلیارد دلار اعتبارات خارجی تحت ضمانت دولت می‌باشد. سهم سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی به 29.5 درصد حجم کل سرمایه گذاری‌ها افزایش یافته است. سرمایه گذاری‌های خارجی به اقتصاد ازبکستان عمدتاً از کشورهای روسیه، چین، آلمان و ترکیه صورت گرفته است. تعداد کل کشورهای سرمایه گذار به اقتصاد ازبکستان به 37 کشور رسیده است.

امضای موافقتنامه نوسازی پالایشگاه نفت بخارا با شرکت کره ای

شرکت ازبک نفت گاز و شرکت کره ای « SK Engineering & Construction» موافقتنامه نوسازی و بازسازی پالایشگاه نفت بخارا را امضا نمودند. با نوسازی پالایشگاه مذکور ظرفیت های جاری آن از 79 درصد به 95 درصد می رسد.

برنامه راه آهن ازبکستان جهت اجرای 24 طرح سرمایه گذاری در سال 2020

شرکت راه آهن ازبکستان در سال 2020 در نظر دارد 24 طرح سرمایه گذاری در حوزه راه آهن و توسعه خطوط ریلی اجرا نماید. سهم حمل ریلی در حجم کل حمل و نقل ازبکستان در دوران شیوع کرونا از 75 درصد به 85 درصد افزایش یافته است. طرح های خرید قطارهای مترو، خریداری واگن‌های جدید، احداث خط متروی روی زمین شهر تاشکند، احداث خط متروی روی زمین سیرگیلی، تمدید خط متروی زیر زمینی یونس آباد، نوسازی شرکت سهامی «شارغون کومیر- ذغال سنگ شارغون» از جمله آنها می‌باشد.

اجرای طرح احداث نیروگاه خورشیدی توسط شرکت آکوا پاور عربستان سعودی در بخارا

شرکت مذکور بررسی‌های مطالعاتی خود را جهت احداث نیروگاه فوق به پایان رسانده است. توافقنامه بین وزارت انرژی جمهوری ازبکستان و شرکت نام برده عربستان سعودی در 20 سپتامبر سال 2019 در چهارچوب همایش انرژی ازبکستان امضا شده بود. طرح 100 درصد از محل سرمایه گذاری‌های مستقیم خارجی تأمین مالی خواهد شد. ارزش کل آن 1 میلیارد دلار می‌باشد. 

پیشرفت 90 درصدی ساخت کارخانه سوخت مایع ازبکستان

بر اساس اعلام وزارت انؤزی ازبکستان طرح فوق در حدود 90 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. کارخانه از سال 2021 تولید سوخت دیزل، نفت سفید، گاز مایع را آغاز می‌کند. با بهره برداری کامل، کارخانه فوق می‌تواند سالانه 3.6 میلیارد متر مکعب گاز طبیعی(متان) پردازش و 1.5 میلیون تن سوخت مایع مصنوعی دارای کیفیت عالی، از جمله بیش از 307 هزار تن سوخت هواپیما، 724 هزار تن سوخت دیزل، 437 هزار تن تفتا(nafta) و 53 هزار تن گاز مایع تولید کند. ارزش کل طرح 3.61 میلیارد دلار می‌باشد. 

اجاره 49 ساله پارک غفور غلام تاشکند به یک شرکت سنگاپوری

پارک تفریحی غفور غلام تاشکند به مدت 49 سال به شرکت سنگاپوری BMP Smart Decision اجاره داده شد. شرکت سنگاپوری در حوزه احداث مراکز تفریحی و پارک فعالیت دارد و مدیر عامل آن یک تبعه ازبک می‌باشد.