آموزش پزشکی در مالزی
در این گزارش شرح مختصری از سابقه ی آموزش پزشکی در مالزی،شرایط عمومی ورود به رشتههای پزشکی در این کشور، مراحل تحصیل آموزش پزشکی در مالزی،تواناییهای لازم برای پزشک بودن از نظر شورای پزشکی، برخی از مشاغل با تخصص پزشکی، نام دانشگاههای مالزی واجد صلاحیت از نظر شورای پزشکی این کشور، لیست دانشگاههای کشور های مختلف مورد تایید شورای پزشکی مالزی و دستورالعمل ها برای شناختن تخصص پزشکی جدید توسط شورای پزشکی مالزی آمده است.
مالزی سابقه طولانی در آموزش پزشکی دارد. اولین دانشکده پزشکی که پس از استقلال مالزی از انگلیس در شهر کوالالامپور تأسیس شد، در سال 1963 در دانشگاه مالایا بوده است. امروزه تعداد دانشکدههای پزشکی بیشتری در دانشگاههای دولتی و خصوصی فعال میباشند که اکثر آنها یک برنامه 5 ساله برای دوره کارشناسی و تعدادی نیز برای تخصص ارائه می دهند، برخی از مراکز اموزش عالی خصوصی نیز با توسعه همکاریهای بین المللی و اجرای برنامههای مشترک با دانشگاههای معتبر، رشتههای پزشکی را ارائه می دهند. کلیه دانشکدههای پزشکی جهت ادامه کار نیاز به اعتبار گذاری توسط اژانس ملی اعتباربخشی[1] و شورای پزشکی[2] مالزی دارند. اگرچه ضوابط اعتباربخشی جامع بوده و دامنه وسیعی از حوزههای ارزیابی را در بر میگیرد، لیکن همیشه مطابق با نیازهای کشور قابل بحث است. افزایش چشمگیر دانشکدههای پزشکی در دو دهه گذشته از نظر حفظ کیفیت، زیرساخت های فیزیکی و دانشکدههای مناسب دارای چالش هایی نیز بوده است.
در 5 تا 10 سال گذشته یک دوره خیزش برای آموزش پزشکی در کشور بوده است. در این مدت ، مالزی با رویکرد بلند پروازانه برای دستیابی سریع به "خودکفایی" در ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی برای نیازها و خواستههای قابل درک در این کشور اقدام کرده است. درمورد پزشکان نیز اعلام شد که یک برنامه اجرایی از سوی دولت ارایه شده که با فارغ التحصیلی حدود 5000 نفر در سال سعی شده تا نسبت پزشک-به جمعیت از 1: 903 در سال 2010 به 1: 400 در پایان برنامه برسانند.
شاخص تعداد دانشکدههای پزشکی به میلیون جمعیت در کشورهای انگلستان شامل جمعیت 62 میلیون نفر با 33 دانشکده پزشکی. دانشکدههای پزشکی به ازای هر میلیون نفر 0.53 ، استرالیا: جمعیت 23 میلیونی با 19 دانشکده پزشکی، دانشکدههای پزشکی در هر میلیون نفر 0.82 و در مالزی: تعداد دانشکدههای پزشکی به ازای هر میلیون نفر 1.21 میباشد.
برای دستیابی به هدف تعیین شده، در حال حاضر حدود 34 دانشکده پزشکی دارای مجوز توسط وزارت آموزش عالی با حدود تقریباً 50 برنامه پزشکی فعالیت دارند. هدف این است که فارغ التحصیلان پزشکی سریع جای خالیهای پیش بینی شده و محاسبه شده برای مراکز مختلف بهداشتی را پر کنند. هدف نهایی تبدیل شدن به یک کشور با وضعیت توسعه یافته است که این عمل در یک فاصله کوتاه زیر 10 سال انجام شود.
حقیقت این است که پیشینه مناسبی از پزشکی در مالزی وجود ندارد زیرا اکثر متخصصان باتجربه پزشکی در بخش خصوصی فعالیت میکنند و یا به خارج از کشور مهاجرت کنند. (تخمین زده میشود که تقریباً 40-50٪ پرسنل خدمات درمانی سنگاپور توسط فارغ التحصیلان پزشکی مالزی اداره میشوند).
از سال 2008 ، افزایشی از حضور پزشکان در بخش دولتی وجود دارد بطوریکه که از اوایل سال 2011 این تعداد از 12000 به تقریبا 21000 رسید، که به نظر می رسد ظرفیت و امکانات بخش دولتی را برای پذیرش این افزایش ناگهانی از فارغ التحصیلان پزشکی را کاملاً تحت الشعاع قرار داده است. این روند، کیفیت و کارآیی کارآموزی پزشکان جوان را در معرض اسیب جدی قرار داده است.
شرایط عمومی ورود به رشتههای پزشکی
برای اخذ یک مدرک دانشگاهی درحوزه پزشکی ، براساس الزامات شورای پزشکی مالزی، افراد متقاضی باید:
- دارا بودن مدرک گواهینامه آموزش مالزی[3]، (یک امتحان ملی است که توسط کلیه دانش آموزان دوره پنجم متوسطه در مالزی انجام میشود یا معادل آن )
- دارا بودن مدرک گواهینامه تحصیلات متوسطه مالزی[4] یا معادل آن
دروس اصلی در امتحان عبارتند از:
- زیست شناسی
- شیمی
- فیزیک
- ریاضیات
علاوه بر آن ، باید در انگلیسی نیز سطح صلاحیت لازم را داشته باشید تا بتوانید با موفقیت دوره پزشکی را بگذرانند
- سطح:SPM AAB, AAA یا AAC در زیست شناسی ، شیمی، فیزیک یا ریاضیات
- سطح:STPM AAB, AAA یا AAC در زیست شناسی ، شیمی، فیزیک یا ریاضیات
- سیستم استرالیایی: حداقل ATAR 80 (80٪ نمره در زیست شناسی ، شیمی، فیزیک یا ریاضیات برای قبولی)
- بنیاد علوم[5]: حداقل CGPA 3.00 در زیست شناسی ، شیمی و فیزیک یا ریاضیات؛ و(A1=1, A2=2, B3=3, B4=4, B5=5, B6=6) B5 در SPM (یا معادل آن)
مراحل تحصیل آموزش پزشکی در مالزی
- مرحله 1: دوره قبل از پزشکی را تکمیل کنند. (به عنوان مثال دارای گواهینامه آموزش مالزی، دارای گواهینامه تحصیلات متوسطه مالزی)
- مرحله 2: در مقطع لیسانس پزشکی[6] یا جراحی[7] ثبت نام کند که به طور معمول 4-5 سال طول میکشد.
- مرحله 3: 2 سال کاراموزی، که یک کارآموزی اجباری برای همه پزشکان است و پس از اتمام ان، به عنوان یک پزشک عمومی واجد شرایط خواهند بود.
- مرحله 4: اگر بخواهند متخصص شوند (به عنوان مثال متخصص بیهوشی، متخصص زنان و زایمان، متخصص اطفال) ابتدا برای به دست آوردن تجربه لازم است چندین سال به عنوان یک پزشک مسئول کار کنند.
- مرحله 5: هنگامیکه به عنوان پزشک مسئول تجربیات لازم را کسب نمودند، میتوانند تحصیلات تکمیلی خود را که حدود 4 الی 5 سال به طول می انجامد، دنبال کنند. که همچنین به عنوان متخصص باید 2 الی 4 سال آموزش تحت نظارت داشته باشد.
- مرحله 6: سرانجام، هنگامیکه ملاک های لازم برای تخصص بودن را پیدا کردند، میتوانند به عنوان متخصص در شورای پزشکان یا نظام پزشکی مالزی ثبت شوند.
به طور کلی در کل 10 الی 11 سال طول میکشد تا یک فرد داوطلب پزشکی با تکمیل دوره دبیرستانی ، به عنوان یک پزشک متخصص ثبت نام شود.
نکته مهم: اینکه درجه پزشکی باید توسط شورای پزشکی مالزی به رسمیت شناخته شده باشد. در غیر این صورت، ممکن است نتوانند در مالزی کار پزشکی کنند.
تواناییهای لازم برای پزشک بودن از نظر شورای پزشکی
- دلسوزی و نگرانی واقعی برای دیگران
- سرسختی و عزم قوی
- توانایی تفکر انتقادی و حل مشکلات
- توانایی کار تحت فشار
- مهارت گوش دادن و مهارت های ارتباطی شدید هنگام برخورد با بیماران
- قضاوت منطقی و مهارت های لازم تصمیم گیری قوی
- تناسب گزینه شغلی با مدرک پزشکی
برخی از مشاغل با تخصص پزشکی
- متخصص اطفال
- روانپزشک
- متخصص پوست
- جراح ارتوپدی
- چشم پزشک
- رادیولوژیست
- جراح عروق
گزینههای شغلی جایگزین در زمینههای غیر بالینی
- مدیر بیمارستان
- پزشک محقق
- پزشک گزارشگر
- مدرس
- نیروی امدادی بین المللی
شورای پزشکی مالزی
شورای پزشکی مالزی از سال 1971 طبق مصوبه مجلس آغاز به فعالیت کرد. وظایف اصلی آن عبارتند از:
(الف) ثبت نام پزشکان
(ب) انجام دوره خدمات اجباری
(ج) تنظیم مقررات مربوطه، میباشد. در طی سالیان متمادی، شورای پزشکی مالزی وظیفه به رسمیت شناختن دانشکدههای پزشکی داخل و خارج از کشور را نیز بر عهده گرفته است و نام این مراکز را در لیست موجودی مراکز پزشکی شناخته شده ثبت کرده است. به منظور شناخت دانشکدههای پزشکی معتبر،، شورای پزشکی مالزی یک راهنما در مورد استانداردها و رویههای مربوط به اعتباربخشی تعیین کرده است.
نام دانشگاههای مالزی واجد صلاحیت از نظر شورای پزشکی
- دانشگاه مهسا
- دانشگاه مالایا
- دانشگاه ملی مالزی
- دانشگاه علوم مالزی
- دانشگاه ساراواک مالزی
- دانشگاه پوترا مالزی
- دانشگاه بین المللی مالزی
- دانشگاه بین المللی اسلامی
- دانشگاه سلطان زین العابدین
فهرست دانشگاههای کشور های مختلف مورد تایید شورای پزشکی مالزی
- اندونزی، با 10 دانشگاه مورد تایید
- بنگلادش، با 4 دانشگاه مورد تایید
- بلژیک، با 4 دانشگاه مورد تایید
- میانمار،با 6 دانشگاه مورد تایید
- کانادا، با 10 دانشگاه مورد تایید
- سریلانکا، با 2 دانشگاه مورد تایید
- چین، با 4 دانشگاه مورد تایید
- جمهوری چک، با 3 دانشگاه مورد تایید
- هنگ کنگ، با 1 دانشگاه مورد تایید
- هندوستان، با 10 دانشگاه مورد تایید
- عراق، با 4 دانشگاه مورد تایید
- ایرلند، با 6 دانشگاه مورد تایید
- ژاپن، با 10 دانشگاه مورد تایید
- اردن، با 3 دانشگاه مورد تایید
- مالتا، با 1 دانشگاه مورد تایید
- نیوزیلند، با 2 دانشگاه مورد تایید
- پاکستان، با 10 دانشگاه مورد تایید
- لهستان، با 3 دانشگاه مورد تایید
- روسیه، با 5 دانشگاه مورد تایید
- عربستان سعودی، با 3 دانشگاه مورد تایید
- سنگاپور، با 2 دانشگاه مورد تایید
- آفریقای جنوبی، با 6 دانشگاه مورد تایید
- سودان، با 2 دانشگاه مورد تایید
- تایوان، با 8 دانشگاه مورد تایید
- اوگاندا، با 1 دانشگاه مورد تایید
- اکراین، با 1 دانشگاه مورد تایید
- انگلستان، با 10 دانشگاه مورد تایید
- ایالات متحده آمریکا، با 10 دانشگاه مورد تایید
- ترکیه، با 5 دانشگاه مورد تایید
- ایران، با 1 دانشگاه مورد تایید (دانشگاه پزشکی تهران)
دستورالعملها برای شناختن تخصص پزشکی جدید توسط شورای پزشکی مالزی
آیین نامه 22 قانون پزشکی (اصلاح شده در سال2012) بر تشکیل یک کمیته آموزش پزشکی توسط شورای پزشکی مالزی راتائید کرد. وظیفه کمیته آموزش پزشکی، شناخت موسسات آموزشی و نظارت بر مدارک اعطایی توسط موسسات آموزشی به منظور ثبت نام پزشکان در شورای پزشکی مالزی میباشد.
برای شروع یک تخصص پزشکی جدید میبایست:
- پیشنهاد دهنده (های) تخصصی پزشکی باید درخواستی را به کمیته آموزش پزشکی ارسال کند
- دلیل شروع تخصص جدید
- اهمیت این تخصص در کل سیاستهای بهداشت و درمان ملی
- تعداد مورد نیاز کشور از متخصصان جدید
- امکانات شروع تخصص، از جمله در دسترس بودن منابع مورد نیاز
- کمیته آموزش پزشکی برنامه را بررسی کرده و به شورای پزشکی مالزی توصیه میکند. این کمیته میتواند:
- پیشنهاد را بپذیرد
- پیشنهاد را مشروط به شرایط قبول کند
- پیشنهاد را رد کند
- شورای پزشکی مالزی تأیید موقت خواهد کرد
- پس از تأیید موقت، کمیته آموزش پزشکی یک آموزش تخصصی را شروع میکند
- شورای پزشکی مالزی پس از دریافت توصیهها، به شروع فعالیت مجوز اعطا خواهد کرد
- کمیته آموزش پزشکی در صورت لزوم، درباره تصمیم نهایی شورای پزشکی مالزی در مورد تأسیس این تخصص جدید پزشکی تجدید نظر خواهد کرد.
شرایط ورود به بازار کار پزشکی و شرایط اخذ تخصص
- برای کار به عنوان پزشک عمومیباید فارغ التحصیل دانشگاههای مورد تایید شورا باشند ( از ایران فقط دانشگاه تهران) یا دارای پروانه کار از یک کشور را داشته باشند.
- برای تخصص میبایست دارای مدرک پزشکی عمومی از دانشگاههای مورد تایید باشند و مطابق انچه قبلا بیان شد ادامه دهند و یا در امتحان تخصصی شرکت کنند و قبول شوند در اینجا لازم است دانشگاه پذیرش دهنده اعلام نماید که پذیرش صرفا برای اموزش تخصص بوده و نه کار( اجازه کار ندارند).
- اجازه کار در کلیه حالات برای پزشکان عمومی و متخصص باید مورد تایید شورای پزشکان باشد.
[1] Malaysian Qualifications Agency
[2] (Malaysian Medical Council / MMC)
[3] (the Malaysian Certificate of Education (SPM, 0-Level
[4]( Malaysian Higher School Certificate (STPM , A-Level
[5] Matrikulasi
[6] Bachelor Degree in Medicine
[7] Bachelor Degree in Surgery