برنج کالایی اساسی در مالزی
همچون بسیاری از کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا، برنج نقش مهمی در زنجیره غذایی مردم مالزی دارد. به رغم اجرای برنامه‌های توسعه زمین‌های زیر کشت برنج، این کشور طی 30 سال گذشته سالانه حدود 30 تا 40 درصد از مصرف برنج خود را وارد کرده است. طبق برخی مطالعات، مالزی به احتمال زیاد در سالهای آینده همچنان واردکننده برنج خواهد بود.
واردات برنج به مالزی در سال 2018 به 740 هزار تن و یا به عبارتی حدود 30 درصد نیاز داخلی رسید. در تصویر زیر آمار مربوط به واردات و صادرات برنج در بین کشورهای حوزه آ سه آن در بازه سال 2016 اشاره شده است.
مزارع زیر کشت برنج در مالزی:
در دهه‌های اخیر سطح زمین‌های زیر کشت برنج در مالزی به طور چشمگیری افزایش یافته است و از 51649 هکتار در سال 1961 به حدود 766 هزار هکتار در اواخر دهه 1980 رسیده بود. این افزایش در اوایل قرن 21 کمی روند کاهشی داشت و در سال 2014 به حدود 677 هزار هکتار رسید. به رغم این افزایش سطح کشت مالزی همچنان به عنوان یکی از تولیدکنندگان جزء در صنعت تولید برنج محسوب می‌شود که در حدود 0.4 درصد از تولید جهانی را در اختیار دارد.
تولید و کشت برنج براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته در 10 منطقه معین صورت می‌گیرد که براساس اطلاعات جدول زیر بیشترین زمین‌های زیر کشت مربوط به مناطق شمالی مالزی است که تحت کنترل سازمان MADA (Muda Argricultural Development Authority) است. در حدود 40 درصد از تولید شلتوک برنج مالزی نیز در زمین‌های همین منطقه بدست می آید.
در سال 2016 ، تولید ناخالص داخلی مالزی 1196.4 میلیارد رینگیت بود، که بخش های کشاورزی، جنگلداری و شیلات با 106.5 میلیارد رینگیت تنها 8.9 درصد به این تولید کمک کرده بودند. در بخش کشاورزی، روغن پالم بیشترین نقش را با 41.9 میلیارد رینگیت معادل 40.2 درصد در کل بخش کشاورزی بر عهده داشت در حالی که برنج با 2.4 میلیارد رینگیت تنها 2.3 درصد نقش داشته است. در واقع، روغن پالم همواره سهم بیشتری در تولید ناخالص داخلی داشته و این با گذشت زمان ملموس تر شده است زیرا سطح مناطقی که به کشت پالم اختصاص یافته به طرز چشمگیری افزایش یافته است در حالی که زمین‌های کشت برنج همانطور که اشاره داشتیم، نسبتاً ثابت باقی مانده است.
Rice production, consumption, area harvested and yield for the Southeast Asia region, 2000 – 2016
|
Country
|
Population
|
Production
|
Consumption
|
Area Harvested
|
Rice Yieldc
|
|
Thousand
|
Million MTa
|
Average Annual Growth (%)b
|
Million MTa
|
Average Annual Growth (%)b
|
Thousand Haa
|
Average Annual Growth (%)b
|
MT/Haa
|
Average Annual Growth (%)b
|
|
World
|
7,466,964
|
501.5
|
1.46
|
497.5
|
1.36
|
162,510
|
0.36
|
3.1
|
1.09
|
|
Asia
|
4,462,677
|
453.2
|
1.43
|
434.4
|
1.20
|
143,072
|
0.25
|
3.2
|
1.16
|
|
Indonesia
|
261,115
|
45.6
|
2.11
|
46.7
|
1.88
|
13,870
|
1.04
|
3.3
|
1.06
|
|
MALAYSIA
|
31,187
|
1.8
|
1.62
|
2.7
|
1.75
|
700
|
0.03
|
2.5
|
1.60
|
|
Philippines
|
103,320
|
12.1
|
2.61
|
13.5
|
2.82
|
4,722
|
1.03
|
2.6
|
1.53
|
|
Thailand
|
68,864
|
21.6
|
1.80
|
13.6
|
2.03
|
10,780
|
0.69
|
2.0
|
0.99
|
|
Vietnam
|
94,569
|
28.1
|
1.83
|
22.1
|
1.21
|
7,743
|
0.07
|
3.6
|
1.75
|
در نمودار زیر می‌توان تغییر سطح زیر کشت در مزارع پالم ( نخل ) و برنج را مقایسه نمود :
با وجود اینکه تولید برنج سهم اندکی در تولید ناخالص داخلی مالزی دارد که یکی از دلایل این امر هم عدم استقبال کشاورزان برای کشت چنین محصولی بوده و موجب شده تا زمین‌های کمتری زیر کشت این محصول برود ولی از سوی دولتمردان و سیاست گذاران مالزی همواره این تاکید وجود داشته که با توجه به اهمیت بالای برنج به عنوان یک کالای استراتژیک در امنیت غذایی این کشور، باید به سوی تشویق بیشتر برای کشت برنج برنامه ریزی کرد.
بر اساس داده‌های سال 2016، در زنجیره تامین این محصول در مالزی تعداد زیادی کشاورز خرده مالک به علاوه با تعدادی بازیگر رده میانی وجود دارند. براین اساس 195 هزار کشاورز شالیکار در مالزی فعال هستند که در مجموع 2.7 میلیون تن برنج شالی تولید کردند. پس از برداشت، این میزان شالی به 157 کارخانه فروخته شده، که در آنجا به 1.8 میلیون تن برنج تبدیل شدند و متعاقباً از طریق 1660 عمده فروش فعال از طریق فروشگاه‌های خرده فروشی توزیع شده است. باقی مانده تقاضا برای برنج نیز از طریق واردات برنج از تایلند و ویتنام تامین گردیده است. بیش از نیمی از واردات برنج مالزی از تایلند صورت می‌گیرد و بعد از آن ویتنام، پاکستان و هند، میانمار، و کامبوج قرار دارند.
نقش BERNAS در زنجیره تامین برنج:
یکی از بازیگران اصلی تامین نیازهای بازار برنج مالزی، شرکت برناس میباشد. این شرکت یکی از شرکت های بازرگانی دولتی است که وظیفه تامین برنج مورد نیاز مصرف کنندگان در مالزی را بر عهده دارد. این شرکت در سال 1996 ایجاد و تا مدت 15 سال انحصار کامل واردات برنج را در اختیار داشت. در حال حاضر نیز برناس نقش مهمی در واردات برنج از سایر کشورها دارد و همچنین در زمینه خرید برنج تولید داخل نیز فعال است.