اخبار اقتصادی قرقیزستان

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قرقیزستان در آبان ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد:

قرقیزستان توافقنامه مربوط به سامانه واحد ترانزیت گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و طرف ثالث را تصویب کرد

صدیر جاپاروف، رئیس‌جمهور قرقیزستان، "قانون قرقیزستان درباره تصویب توافقنامه مربوط به سامانه واحد ترانزیت گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا و طرف یا طرف‌های ثالث" را که در تاریخ ۲۶ دسامبر ۲۰۲۴ در شهر سنپترزبورگ امضا و در تاریخ ۲۴ سپتامبر ۲۰۲۵ توسط پارلمان قرقیزستان به تصویب رسیده بود، امضا کرد.

هدف از این توافقنامه، تسهیل و بهینه ‌سازی روند حمل ‌و نقل کالا از طریق کاهش اقدامات نهادهای نظارتی و نیز کاهش هزینه ‌های اضافی شرکت های حمل ‌و نقل است. این امر از راه‌ های زیر محقق خواهد میشود:

استفاده از اظهارنامه واحد ترانزیت به‌صورت سند الکترونیکی؛

بهره‌گیری از تضمین واحد برای پرداخت حقوق گمرکی، مالیاتها و عوارض خاص، ضددامپینگ و جبرانی؛
به‌کارگیری تسهیلات ویژه برای فعالان اقتصادی مجاز از کشورهای عضو و طرف یا طرفهای ثالث؛
استفاده از پلمب‌های ناوبری برای ردیابی حمل ‌و نقل کالاها در مسیر ترانزیت در قلمرو گمرکی اتحادیه و طرف یا طرفهای ثالث؛

شناسایی متقابل تصمیمات نهادهای گمرکی و نتایج بازرسیهای گمرکی با درنظرگرفتن مفاد توافقنامه بین‌المللی اتحادیه با طرف یا طرفهای ثالث درباره سامانه واحد ترانزیت گمرکی و استفاده از این داده‌ها صرفاً برای انجام وظایف محوله به نهادهای گمرکی.

https://kaktus.media/doc/534259_kr_ratificirovala_soglashenie_o_edinoy_sisteme_tamojennogo_tranzita_eaes_i_tretey_storony.html

پرداخت‌ های عوارض از کشور های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به قرقیزستان همچنان رو به کاهش است.

از ماه ژانویه تا سپتامبر کشور های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا ۱۶ میلیارد و ۶۸۵.۱ میلیون صوم به قرقیزستان عوارض گمرکی واردات منتقل کرده اند.

دریافت عوارض گمرکی واردات از کشور های عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در مقایسه با ماه ژانویه تا سپتامبر سال گذشته ۹۶۸ میلیون و ۸۱۸.۸ هزار صوم یا ۵.۴ درصد کاهش یافت.

روسیه با ۱۳ میلیارد و ۴۶۹.۸ میلیون صوم بیشترین سهم را داشت. قزاقستان با ۱ میلیارد و ۹۷۷.۱ میلیون صوم در رتبه دوم و بلاروس با ۸۲۱ میلیون و ۱۹۵.۵ هزار صوم در رتبه سوم قرار گرفتند. ارمنستان با ۳۸۹ میلیون و ۹۴۵.۱ هزار صوم کمترین سهم را داشت.

https://kaktus.media/doc/534266_vyplaty_kyrgyzstany_po_poshlinam_ot_stran_eaes_prodoljaut_snijatsia.html

 وزارت انرژی قرقیزستان با دو شرکت چینی توافقنامه سرمایه‌گذاری برای ساخت نیروگاه خورشیدی امضا کرد

در چارچوب همایش بین‌المللی که در شهر سوچژوو چین برگزار شد، میان وزارت انرژی قرقیزستان و دو شرکت «States Technology Co., Limited» و «San Energy Co.» توافقنامه‌ای برای ساخت نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۲۵۰ مگاوات در قرقیزستان به امضا رسید.

هدف اصلی این توافقنامه، ساخت نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۲۵۰ مگاوات در زمین به مساحت ۶۶۹.۳ هکتار در روستای آق‌تورپاک در استان باتکن است. آغاز عملیات ساخت برای سال ۲۰۲۵ برنامه‌ ریزی شده و بهره‌برداری از آن در سال ۲۰۲۷ پیش بینی می ‌شود. اجرای این پروژه برق مورد نیاز ساکنان آق ‌تورپاک را تامین خواهد کرد. پس از بهره‌برداری، برق تولیدی این نیروگاه توسط شرکت "شبکه‌ های برق ملی قرقیزستان" خریداری خواهد شد.

همچنین میان وزارت انرژی قرقیزستان (به نمایندگی مدیرعامل شرکت سهامی عام "شبکه ‌های برق ملی قرقیزستان"  و شرکت چینی POWER CONSTRUCTION CORPORATION OF CHINA   یادداشت تفاهمی‌به امضا رسید. هدف اصلی این سند، جذب سرمایه‌گذاران و موسسات مالی بین‌المللی برای تامین مالی، تعمیق همکاریها و اجرای مشترک پروژه ‌هاست. همچنین یادداشت تفاهم شامل انجام پژوهشها و تدوین طرحهای توسعه آینده سیستم انرژی به ‌صورت رایگان، آموزش مدیران و مهندسان انرژی، و بررسی امکان ساخت نیروگاه‌ های خورشیدی شناور بر روی سد توکتوگول می‌باشد.

https://knews.kg/2025/10/29/minenergo-kyrgyzstana-podpisalo-investitsionnoe-soglashenie-s-dvumya-kitajskimi-kompaniyami-o-stroitelstve-solnechnoj-elektrostantsii/

استخراج معدن در قرقیزستان همچنان در حال رشد است.

از ژانویه تا سپتامبر سال جاری تولید صنعتی در قرقیزستان از نظر ارزش به 5 میلیارد دلار رسید. تولید معادن در مقایسه با ژانویه تا سپتامبر سال گذشته یک میلیارد و 95 میلیون دلار یا ۲۳ درصد افزایش یافته است.

در همین حال، تامین برق، گاز، بخار و تهویه مطبوع در نیمه اول سال ۳۳.۴ درصد افزایش یافته است، در حالی که تامین آب، تصفیه زباله، فرآوری زباله و تولید مواد اولیه ثانویه ۲۳.۵ درصد افزایش یافته است. تولید صنعتی ۲۲.۸ درصد افزایش داشته است.

https://kaktus.media/doc/534338_v_kyrgyzstane_prodoljaet_rasti_dobycha_poleznyh_iskopaemyh.html

قرقیزستان به دنبال سهمیه واردات بدون عوارض گمرکی برای ۱۵ هزار دستگاه خودروی برقی است.

قرقیزستان قصد دارد در سال ۲۰۲۶ سهمیه‌ برای واردات ۱۵ هزار دستگاه خودروی برقی دریافت کند. این پیشنهاد برای بحث عمومی در وب‌ سایت کمیسیون اقتصادی اوراسیا منتشر شده است.

در صورت تصویب این پیشنهاد، ۱۵ هزار دستگاه خودرو بدون عوارض گمرکی وارد کشور خواهند شد. فقط شهروندان قرقیزستان مجاز به استفاده از این خودروهای برقی خواهند بود.در سال ۲۰۲۵ شهروندان قرقیزستان مجاز به واردات ۱۰ هزار دستگاه خودروی بدون موتور و عوارض گمرکی بودند. با این حال این محدودیت تا پایان سپتامبر به پایان رسید.

https://kaktus.media/doc/534340_kyrgyzstan_hochet_polychit_pravo_na_besposhlinnyy_vvoz_15_tys._elektromobiley.html

میوه‌ های منجمد قرقیزستان وارد بازار جهانی شدند

 از ماه ژانویه تا آگوست قرقیزستان بیش از ۳۶۰۰ تن میوه منجمد صادر کرده است که ۳.۸ برابر بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۴ است. خریداران اصلی کشور های اتحادیه اقتصادی اوراسیا: روسیه - ۲۲۶۸ تن؛ ترکیه - ۵۳۸.۸ تن؛ ازبکستان - ۲۳۹.۲ تن؛ قزاقستان - ۱۸۷.۷ تن؛ صربستان - ۱۷۶.۹ تن؛ لهستان - ۱۲۰ تن؛ بلغارستان - ۸۲ تن؛ فرانسه - ۲۰ تن بودند. علاوه بر این یک محموله کوچک میوه منجمد به ژاپن صادر شد.

https://ru.sputnik.kg/20251030/kyrgyzstan-frukty-mir-rynok-1097479676.html

حجم صادرات قرقیزستان در هشت ماه اول سال ۲۰۲۵ به ۱.۵ میلیارد دلار رسید

روز ۲۹ اکتبر در بیشکک کنفرانس علمی و عملی بین‌المللی با موضوع «راه‌های رسیدگی به وظایف اولویت‌دار برای تسریع رشد اقتصادی در جمهوری قرقیزستان» برگزار شد. تیلک ژومالیف، معاون مدیر مرکز صادرات قرقیزستان با سخنرانی در این کنفرانس اعلام کرد: «حجم کل صادرات جمهوری قرقیزستان در هشت ماه اول سال ۲۰۲۵ به ۱.۵ میلیارد دلار رسید.»

وی گفت: «شرکای اصلی قرقیزستان در آسیای مرکزی قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان هستند. محصولات صادراتی اصلی قرقیزستان لبنیات، گوشت، آرد، آجیل و میوه‌های خشک هستند. منسوجات و پوشاک همچنان یکی از نیروهای محرک توسعه صنعتی قرقیزستان هستند.»

https://www.tazabek.kg/news:2355446/?from=portal&place=last

دولت قرقیزستان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ سرمایه‌گذاری ثابت را به ۵۰ درصد افزایش دهد

دانیار امانگلدیف، معاون کابینه وزرای قرقیزستان در جریان مجمع توسعه ملی ۲۰۳۰ اعلام کرد، کابینه وزیران قرقیزستان قصد دارد سهم سرمایه‌گذاری ثابت را از ۳۴ درصد فعلی به ۵۰ درصد تا سال ۲۰۳۰ افزایش دهد. به گفته وی، طرح توسعه ملی تا سال ۲۰۳۰ شامل اقدامات گسترده‌ای برای توسعه صنعت، حمایت از مشاغل کوچک و متوسط، بهبود بازار مالی و نوسازی زیرساخت‌های منطقه‌ای است.

امانگلدیف خاطرنشان کرد: هدف ما ایجاد یک اقتصاد پایدار و نوآورانه با ارزش افزوده بالا و پتانسیل صادراتی قابل توجه است. حوزه‌های کلیدی شامل توسعه پارک‌ها و خوشه‌های فناوری صنعتی در مناطق است که به عنوان پایه و اساس ایجاد تأسیسات تولیدی با ارزش افزوده بالا عمل خواهد کرد.

معاون کابینه تصریح کرد: به طور خاص، موارد زیر برنامه‌ریزی شده‌اند:

ساخت یک کارخانه خودروسازی در منطقه چوی، شامل تولید خودروهای برقی؛

ایجاد یک مجتمع دارویی با ظرفیت تا ۱ میلیارد قرص در سال؛

توسعه تأسیسات غنی‌سازی در مناطق کارا-کچه و مین-کوش؛

نوسازی پالایشگاه‌های نفت با گذار به تولید استانداردهای سوخت K4 و K5؛

ایجاد تأسیسات تولید مواد ژئوسنتتیک، الیاف بازالت و عایق حرارتی؛

افتتاح یک مجتمع صنعتی و لجستیکی در مرز با قزاقستان.

https://ru.kabar.kg/news/kyrgyzstan-nacelen-na-uvelichenie-investicij-v-osnovnoj-kapital-do-50-k-2030-godu/

بانک اروپایی بازسازی و توسعه در حال اجرای ۹۷ پروژه به ارزش ۳۳۲ میلیون یورو در قرقیزستان است.

ماتئو پاترونه، معاون رئیس بانک اروپایی بازسازی و توسعه بانک اروپایی بازسازی و توسعه اعلام داشت ، این بانک در حال حاضر ۹۷ پروژه فعال در قرقیزستان دارد که ارزش کل آنها ۳۳۲ میلیون یورو است.

از اکتبر ۲۰۲۵، تقریباً ۲۷٪ از سرمایه‌ گذاریهای فعلی در بخش خصوصی انجام می ‌شود. از زمان شروع فعالیت این بانک در این کشور، سرمایه‌ گذاریها از ۱ میلیارد یورو فراتر رفته و ۲۷۷ پروژه را پوشش داده‌اند.

این بانک توضیح داد که بانک اروپایی بازسازی و توسعه وام‌ های بلند مدت تا ۱۵ سال با نرخ بهره ثابت برای پروژه ‌هایی که توسط ضمانتهای دولتی پشتیبانی می ‌شوند، ارائه می‌ دهد. علاوه بر این دریافت بودجه ترجیحی یا اعطایی از سرمایه‌گذاران مشترک، اهداکنندگان بین ‌المللی یا صندوقهای تخصصی امکان ‌پذیر است.

https://www.tazabek.kg/news:2355652?from=portal&place=last

قیمت‌ها در کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا همچنان در حال افزایش است

در اکثر کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا افزایش قیمت‌ها و تعرفه‌ها مشاهده شده است. بر اساس اطلاعات سازمان‌های ملی آمار، در سپتامبر ۲۰۲۵ نسبت به ماه قبل، افزایش قیمت مصرف‌کننده در همه کشورهای عضو اتحادیه ثبت شد. در قرقیزستان تورم ۰٫۴٪ بوده است.

تورم در کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا

از ابتدای سال ۲۰۲۵، بیشترین رشد قیمتهای مصرف‌کننده در قزاقستان ثبت شده است — ۱۰٫۰٪ نسبت به دسامبر ۲۰۲۴. این رشد ناشی از افزایش قیمت محصولات غذایی به میزان ۹٫۹٪، کالاهای غیرغذایی به میزان ۸٫۰٪ و افزایش تعرفه خدمات به میزان ۱۱٫۹٪ است.

در قرقیزستان، تورم از ابتدای سال به ۶٫۲٪ رسیده و در مقیاس سالانه ۸٫۴٪ است. رشد اقتصادی کشور (افزایش تولید ناخالص داخلی واقعی به میزان ۱۰٪ در نه ماه) با افزایش فعالیتهای مصرف‌کننده و سرمایه‌گذاری مرتبط است. رشد سرمایه‌گذاری در داراییهای ثابت عمدتا از طریق گسترش منابع داخلی تامین مالی انجام شده که منجر به رشد بخش ساخت‌وساز شده است.

عوامل اصلی افزایش تقاضای داخلی شامل افزایش درآمد مردم، سیاست مالی فعال و افزایش حجم حواله ‌های ارزی از خارج است.

بیشترین رشد دستمزد واقعی در قرقیزستان و بلاروس مشاهده می‌شود، در این کشورها درآمد مردم سریعتر از تورم افزایش یافته و قدرت خرید افزایش یافته است. در قزاقستان، رشد دستمزد واقعی حداقل است (٪۱۰۰٫۳) که نشان‌دهنده تاثیر تورم بر درآمد اسمی است.

تغییرات متوسط دستمزد در کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا:

قرقیزستان ۱۱۱٫۵٪، بلاروس ۱۱۱٪، روسیه ۱۰۴٫۱٪، ارمنستان ،۱۰۲٫۴٪، قزاقستان ۱۰۰٫۳٪

بر اساس اطلاعات صندوق اجتماعی، دولت به افزایش مستمریها و بهبود شرایط زندگی سالمندان ادامه خواهد داد. سیستم بازنشستگی از نظر مالی پایدار است، تقریبا تمام شهروندان بازنشسته را پوشش می‌دهد و مستمری متوسط حدود ۱٫۵ برابر حداقل نیاز بازنشستگان است. هزینه ‌های بازنشستگی حدود ۸٪ تولید ناخالص داخلی را تشکیل می ‌دهد که برای کشورهایی با سطح درآمد مشابه، رقم بالایی است.

نظارت بر تورم در اتحادیه اقتصادی اوراسیا

بر اساس اطلاعات کمیسیون اقتصادی اوراسیا، تا پایان دسامبر ۲۰۲۴، تورم سالانه به شرح زیر بوده است:

ارمنستان  ۱٫۵٪، بلاروس  ۵٫۲٪، قزاقستان ۸٫۶٪، قرقیزستان ۶٫۳٪، روسیه ۹٫۵٪

رشد قیمت مصرف‌کننده (ژوئن ۲۰۲۵ نسبت به ژوئن ۲۰۲۴):

ارمنستان ۳٫۹٪ (۳٫۱٪ قبلی)،بلاروس ۷٫۳٪ (۵٫۸٪)، قزاقستان ۱۱٫۸٪ (۸٫۴٪)، قرقیزستان ۸٫۰٪ (۴٫۵٪)، روسیه ۹٫۴٪ (۸٫۶٪)

میانگین سطح تورم در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ژوئن ۲۰۲۵ به ۹٫۴٪ رسید، در حالی که سال گذشته ۸٫۲٪ بوده است.

بیشترین سهم در تورم سالانه ناشی از افزایش قیمت مواد غذایی بوده است. در ژوئن ۲۰۲۵ تورم غذایی به شرح زیر بوده است:

ارمنستان ۶٫۲٪، بلاروس ۱۰٫۵٪، قزاقستان ۱۰٫۶٪، قرقیزستان ۹٫۹٪، روسیه ۱۱٫۹٪

قیمت گوشت، ماهی، روغنهای گیاهی و حیوانی، محصولات لبنی و نان و شیرینی و سبزیجات افزایش یافته است. در عین حال، قیمت تخم‌مرغ، گوشت مرغ، شکر (به جز در بلاروس و قزاقستان)، آرد (به جز ارمنستان) و غلات (به جز بلاروس) کاهش یافته است.

در برخی کشورها تورم کالاهای غیرغذایی کاهش یافته است: در بلاروس به ۳٫۲٪، در قرقیزستان به ۵٫۵٪، در روسیه به ۴٫۵٪؛ در ارمنستان کاهش قیمت ثبت شده است (-۰٫۲٪). در قزاقستان، برعکس، رشد تورم به ۹٫۴٪ افزایش یافته است.

افزایش قیمت خدمات عمدتا به دلیل افزایش هزینه خدمات عمومی، حمل‌ونقل، بهداشتی-درمانی و آموزشی است.

https://ru.kabar.kg/news/ceny-v-stranah-eaes-prodolzhayut-rasti/

 رئیس اداره ملی سرمایه‌گذاری: شهر «آسمان» توسط شرکت‌های ساختمانی خصوصی ساخته خواهد شد

رئیس اداره ملی سرمایه‌گذاری اعلام کرد که ساخت شهر "آسمان" توسط شرکتهای خصوصی انجام خواهد شد. راوشان صابروف تاکید کرد که ساخت این شهر جدید به صورت مرحله‌ای انجام می‌شود.او گفت:

"به یک شرکت ساختمانی ۱۰۰ هکتار زمین و به شرکت دیگر ۸۰ هکتار اختصاص داده شده است. مساحت کلی شهر آسمان ۴ هزار هکتار است. ما از تمام شرکت‌ها برای مشارکت در ساخت این شهر دعوت می‌کنیم و شرایط برای همه یکسان است. کسانی که مایل به اجرای پروژه‌ها و ایده‌های نوآورانه خود هستند، می‌توانند به مدیریت شهر مراجعه کنند."

در ماه فوریه، علماظ رائیمبک‌اف، رئیس اداره امور ریاست‌جمهوری قرقیزستان، اعلام کرده بود که توافقنامه‌هایی برای ساخت شهر آسمان با شرکت‌هایی از کره و مغولستان امضا شده است.

https://ru.sputnik.kg/20251103/asman-chastniki-stroitelstvo-kompanii-1097597969.html

قرقیزستان جایگاه پیشتاز خود را در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در زمینه رشد ساخت‌وساز مسکن حفظ کرد

از ژانویه تا اوت، حجم کارهای ساختمانی انجام‌شده در اتحادیه اقتصادی اوراسیا  نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵٫۲ درصد افزایش یافته است. این موضوع بر اساس تحلیل داده‌های کمیسیون اقتصادی اوراسیا گزارش شده است.

در قرقیزستان، حجم فعالیتهای ساختمان سازی طی یک سال گذشته ۴۵٫۳ درصد افزایش یافته، در ارمنستان ۲۷٫۷ درصد، در قزاقستان ۱۸٫۱ درصد، در بلاروس ۹٫۶ درصد و در روسیه تنها ۳٫۵ درصد رشد داشته است.

شایان ذکر است که در سال جاری، بخش ساخت‌وساز به عنوان یکی از عوامل اصلی رشد تولید ناخالص داخلی قرقیزستان شناخته می‌شود. بر اساس نتایج دوره ژانویه تا سپتامبر، سهم این بخش در ساختار اقتصاد کشور به ۷٫۹ درصد رسیده است.

https://kaktus.media/doc/534585_kyrgyzstan_sohranil_liderstvo_v_eaes_po_tempam_rosta_stroitelstva_jilia.html

سدیر جپاروف: قرقیزستان بدهی خارجی خود را تا سال 2035 پرداخت خواهد کرد

صدیر جپاروف، رئیس جمهور در بیانیه ای که اخیرا در شبکه‌های جتماعی منتشر کرد، در مورد بدهی خارجی و داخلی انباشته شده در 30 سال گذشته اظهار نظر کرد.

در بیانیه رئیس جمهور آمده است: «خوشبختانه، زمان بازپرداخت همه این بدهی‌ها و حل سایر مسائل پیچیده با دوره ریاست جمهوری من همزمان شد. دولت قرقیزستان در دوره ریاست وی در مجموع ۲۸۵.۴ میلیارد صوم (۳.۳ میلیارد دلار آمریکا) برای بازپرداخت بدهی عمومی از ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ اختصاص داده است که از این تعداد:، بدهی خارجی: ۱۷۰.۵ میلیارد صوم (۱.۹ میلیارد دلار آمریکا) و بدهی داخلی ۱۱۴.۹ میلیارد صوم (۱.۴ میلیارد دلار آمریکا) بوده است.

در این بیانیه آمده است، ما بدهی خارجی انباشته شده را تا سال ۲۰۳۵ به طور کامل و بدون هیچ مشکل خاصی حذف خواهیم کرد. این امر با نرخ بالای رشد اقتصادی که پیش‌بینی شده که برای ۱۵ تا ۲۰ سال آینده ادامه یابد، امکان‌پذیر شده است.با پروژه‌های بزرگ در حال انجام و سرمایه‌گذاری‌های جدید، تولید ناخالص داخلی کشور حتی سریع‌تر رشد خواهد کرد.

پایداری بدهی عمومی‌با نسبت آن به تولید ناخالص داخلی تعیین می‌شود. در حال حاضر، این رقم ۴۲٪ است، در حالی که قبلاً به ۶۸-۸۴٪ رسیده بود. بنابراین، هیچ دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.

https://ru.kabar.kg/news/sadyr-zhaparov-kyrgyzstan-polnostyu-pogasit-vneshnij-dolg-k-2035-godu/ 

بانک جهانی رشد اقتصادی قرقیزستان را در سال ۲۰۲۵، ۹.۲ درصد پیش‌بینی می‌کند

بانک جهانی پیش‌بینی اقتصادی خود را برای کشورهای آسیای مرکزی برای سال‌های ۲۰۲۵تا۲۰۲۷ به شرح زیر منتشر کرده است:  

سال ۲۰۲۵ : قزاقستان +۵.۵٪، ازبکستان +۵.۲٪، تاجیکستان +۷.۵٪، قرقیزستان +۹.۲٪.

سال ۲۰۲۷: قزاقستان +۳.۹٪، ازبکستان +۵.۹٪، تاجیکستان +۴.۷٪، قرقیزستان +۶.۸٪.

طبق گزارش بانک جهانی، میانگین رشد در آسیای مرکزی حدود +۴.۵٪ خواهد بود.

در اکتبر ۲۰۲۵، بانک جهانی گزارشی در مورد اروپا و آسیای مرکزی منتشر کرد. بر اساس این گزارش، افزایش ۱ درصدی بهره‌وری، به طور متوسط، تا ۰.۱۵ درصد شغل در طول پنج سال ایجاد می‌کند.

https://www.tazabek.kg/news:2363218?from=portal&place=last