اخبار اقتصادی نیکاراگوا و سه کشور همسایه (السالوادور، کاستاریکا و هندوراس)

گزیده اخبار و تحولات اقتصادی نیکاراگوا و سه کشور همسایه (السالوادور، کاستاریکا و هندوراس) در هفته سوم آبان ماه 1404 ، مندرج در روزنامه‌ها و رسانه‌های این کشورها به شرح زیر ارائه می‌گردد.

افزایش چشمگیر صادرات نیکاراگوآ در پی جهش بهای طلا و قهوه

رسانه اپوزیسیون: در گزارش تازه وزارت توسعه، صنعت و بازرگانی نیکاراگوآ آمده است که صادرات محصولات سنتی کشور در سه‌ماهه سوم سال نزدیک به 28 درصد رشد داشته است. این افزایش عمدتاً به دلیل رکورد قیمتی طلا و قهوه بوده که حدود 823 میلیون دلار درآمد اضافی برای کشور به همراه داشته و رکود سایر اقلام صادراتی را جبران کرده است. در مجموع، صادرات تحت رژیم عمومی‌بین ژانویه تا سپتامبر 4.092 میلیارد دلار به دست آورده که نسبت به سال گذشته 877 میلیون دلار بیشتر است. بخش اعظم این رشد ناشی از افزایش بهای طلا (486 میلیون دلار بیشتر) و قهوه (338 میلیون دلار بیشتر) بوده است. در همین بازه، مجموع صادرات دو بخش «رژیم عمومی» و «منطقه آزاد» به 6.667 میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 16.3 درصد افزایش نشان می‌دهد. ایالات متحده آمریکا با 45.7 درصد از کل درآمد صادراتی همچنان مهم‌ترین بازار نیکاراگوآ است؛ پس از آن آمریکای مرکزی و مکزیک قرار دارند. با وجود روابط سیاسی نزدیک مانوگوآ و پکن، سهم چین از صادرات نیکاراگوآ تنها 1.3 درصد (86.6 میلیون دلار) باقی مانده است. دو سال پس از اجرای توافق تجارت آزاد میان دو کشور، این میزان تغییر محسوسی نداشته و سفرهای تبلیغاتی و وعده‌های همکاری تجاری نیز تأثیر قابل‌توجهی نشان نداده‌اند.

https://www.laprensani.com/2025/11/05/economia/3556656-buenos-precios-del-oro-y-cafe-provocaron-que-las-exportaciones-crecieran-casi-30. 5-11-2025

نیکاراگوآ مناطق اقتصادی ویژه را برای جذب سرمایه‌گذاران چینی فعال کرد

رسانه اپوزیسیون: لائورئانو اورتگا مورییو و، مشاور رئیس‌جمهور نیکاراگوآ ، پس از اجرایی شدن قانون شماره 1264، با هدف جذب سرمایه‌گذاری خارجی و تقویت همکاری با چین به پکن سفر کرد. وی در هجدهمین اجلاس تجاری چین–آمریکای لاتین و کارائیب، از سرمایه‌گذاران چینی دعوت کرد تا از مناطق اقتصادی ویژه جدید (ZEE) استفاده کنند که مشوق‌های گسترده مالیاتی، گمرکی و اداری را به مدت ده سال (قابل تمدید نامحدود) ارائه می‌دهند. اورتگا وعده داد شرکت‌های چینی از معافیت کامل مالیاتی، تعرفه‌های ترجیحی انرژی و امکان بهره‌برداری از زمین‌های دولتی برخوردار خواهند شد. او تأکید کرد که این طرح در چارچوب همکاری استراتژیک نیکاراگوآ و جمهوری خلق چین و بر اساس الگوی طرح کمربند و جاده چین اجرا می‌شود. در ادامه، هیئت نیکاراگوآ در نمایشگاه بین‌المللی واردات چین در شانگهای شرکت کرد تا روابط تجاری دوجانبه را گسترش دهد. واردات از چین از سال 2021 تاکنون رشد چشمگیری داشته، در حالی که صادرات نیکاراگوآ به چین همچنان تنها 1٫5 درصد از کل صادرات کشور را تشکیل می‌دهد.

https://www.laprensani.com/2025/11/07/economia/3557846-laureano-ortega-pide-a-los-chinos-aprovechar-las-recien-creadas-zonas-economicas-especiales. 07-11-2025

افزایش بدهی نظام بازنشستگی دولت السالوادور به بیش از 11 میلیارد دلار

بدهی دولت السالوادور به صندوق‌های بازنشستگی خصوصی (AFP) تا سپتامبر 2025 به 11 میلیارد و 707 میلیون دلار رسید و نسبت به پایان 2024 بیش از 544 میلیون دلار افزایش یافته است. این افزایش نشان‌دهنده ادامه مکانیزمی است که دولت از زمان خصوصی‌سازی نظام بازنشستگی در اواخر دهه 1990 برای تأمین مالی استفاده می‌کند. افزایش ماهانه بدهی از ابتدای سال تاکنون به شرح زیر بوده است: ژانویه 46٫44 میلیون، فوریه 47٫34 میلیون، مارس 77٫37 میلیون، آوریل 44٫72 میلیون، مه 47٫36 میلیون، ژوئن 87٫63 میلیون، جولای 45٫75 میلیون، اوت 47٫44 میلیون و سپتامبر 100٫61 میلیون دلار.

بدهی شامل دو بخش اصلی است:

گواهی تعهدات بازنشستگی (COP): 2٫675 میلیون دلار

گواهی‌های مالی‌سازی انتقالی (CFT): 8٫394 میلیون دلار

گواهی‌های COP توسط ISP صادر و اجباری توسط AFP خریداری می‌شوند و از محل حق بیمه کارکنان تأمین می‌گردند. گواهی‌های CFT، ایجاد شده پس از اصلاحات قانونی 2022، سود یا اصل پرداخت نمی‌کنند؛ موضوعی که صندوق بین‌المللی پول آن را عاملی فشارزا بر سیستم بازنشستگی دانسته است. صندوق بین‌المللی پول هشدار داده حدود 89٪ دارایی‌های AFP (حدود 14٫9 میلیارد دلار در 2024) در اوراق بدهی دولت سرمایه‌گذاری شده و پرداخت بازنشستگی‌های خصوصی در برخی موارد از حساب تضمین همبستگی (CGS) تأمین می‌شود، صندوقی که هنگام پایان یافتن منابع فردی بازنشستگان فعال می‌شود. پیش‌بینی می‌شود منابع CGS تا 2027 به اتمام برسد، و نیاز به اصلاحات اساسی در نظام بازنشستگی آشکار شود. این وضعیت برای کارآفرینان و مهاجران بازگشت‌کننده اهمیت دارد؛ افزایش بدهی می‌تواند بار مالیاتی و دسترسی به حمایت‌های دولتی را تحت تأثیر قرار دهد و تغییرات ساختاری ممکن است شرایط عضویت یا بازگشت سرمایه‌های خارجی را تغییر دهد. در سال‌های پیش رو، بدهی بازنشستگی و وضعیت CGS از مهم‌ترین شاخص‌های تحلیل اقتصاد ال‌سالوادور خواهند بود و پیشنهادهای قانونی برای اصلاح سیستم مالی و تضمین پایداری آن پیش‌بینی می‌شود.

https://www.elsalvador.com/dinero-y-negocios/entorno-economico/el-salvador-deuda-previsional-ya-supera-los-11000-millones-/1249184/2025/#:~:text=La%20deuda%20acumulada%20del%20Estado,Central%20de%20Reserva%20(BCR)..

هشدار نسبت به تأثیر منفی تعرفه‌های ترامپ بر اقتصاد کاستاریکا در سال 2026

مرکز بین‌المللی سیاست اقتصادی برای توسعه پایدار (Cinpe) دانشگاه ملی کاستاریکا اعلام کرد که اعمال تعرفه 10 درصدی آمریکا بر واردات از کاستاریکا می‌تواند رشد اقتصادی این کشور را کاهش دهد؛ بدون تعرفه رشد 3٫6٪ و با تعرفه تنها 3٪ پیش‌بینی شده است. تقریباً نیمی از صادرات کاستاریکا (44٫5٪) به آمریکا انجام می‌شود و تعرفه‌ها بیشترین آسیب را به صادرات دستگاه‌های پزشکی، آناناس، موز و قهوه وارد خواهند کرد. علاوه بر این، کاهش مصرف خصوصی و کندی رشد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط نیز رشد تولید ناخالص داخلی را محدود می‌کند. طبق گزارش Cinpe، بخش‌های حمل‌ونقل، اطلاعات و ارتباطات، خدمات مالی و حرفه‌ای رشد بالایی دارند، اما کشاورزی، جنگلداری و شیلات در حال کاهش هستند. گردشگری پس از شیوع کرونا بهبود یافته اما از اواسط 2024 روند منفی داشته است. از لحاظ سیاست پولی، تورم کنترل‌شده 1٫21٪ است و نرخ‌های سیاست پولی و بهره (TPM و TBP) در حدود 4٪ قرار دارند که امکان دسترسی به اعتبار و سرمایه‌گذاری داخلی را افزایش می‌دهد. Cinpe تأکید کرده که شرایط اقتصادی کاستاریکا در سال‌های آینده تحت تأثیر تعرفه‌ها، مصرف خصوصی و رشد بخش‌های کلیدی خواهد بود و نیازمند نظارت دقیق است.

https://crhoy.com/aranceles-de-trump-afectarian-crecimiento-de-la-economia-costarricense/. 08-5-2025

بیشترین تورم و کاهش ارزش پول هندوراس در میان شرکای تجاری

هندوراس در سه‌ماهه سوم 2025 با تورم 4.55٪ و کاهش 5.21٪ ارزش ارز ملی در مقابل دلار آمریکا مواجه شد که بالاترین رقم در میان شرکای تجاری اصلی این کشور است. براساس شاخص نرخ واقعی مؤثر ارز (ITCER) که رقابت‌پذیری صادرات را با مقایسه تورم و نرخ ارز می‌سنجد، هندوراس در رقابت صادراتی نسبت به شرکای خود ثبات دارد. به صورت سالانه، ITCER جهانی کاهش 3.90٪ را نشان داد که ناشی از تفاوت نرخ ارز داخلی در مقایسه با ارزهای شرکای تجاری اصلی است و شرایط بهتری برای بخش صادرات این کشور ایجاد کرده است.

https://www.latribuna.hn/2025/11/03/honduras-con-inflacion-y-la-depreciacion-mas-alta-entre-sus-socios-comerciales/. 03-11-202