اخبار اقتصادی قزاقستان - آکتائو
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی قزاقستان در هفته سوم مهرماه 1404مندرج در روزنامهها و رسانههای این کشور به شرح زیر میباشد:
ورود بیش از 80 هزار بیمار خارجی به قزاقستان برای درمان
قزاقستان از ابتدای سال جاری پذیرای بیش از ۸۰ هزار شهروند خارجی بوده است که به دنبال درمان پزشکی در این کشور بودهاند. اکمارال الناظروا، وزیر بهداشت، در ۷ اکتبر2025 گفت که خدمات باکیفیت قلب، جراحی مغز و اعصاب، دندانپزشکی و لقاح آزمایشگاهی که با قیمتهای رقابتی ارائه میشوند، بیماران را از خارج از کشور جذب میکنند. به گفته الناظروا، تعداد بیماران بینالمللی در مقایسه با سالهای گذشته به شدت افزایش یافته و در تعدادی از زمینهها به سطح بینالمللی رسیدهایم.
در همین راستا، در ماه اکتبر، روزهای پزشکی قزاقستان در ازبکستان برگزار خواهد شد. تیمهایی از متخصصان قزاق از پنج منطقه از جمله تاشکند، قرهقالپاقستان، بخارا و سمرقند بازدید خواهند کرد تا جراحیهای پیچیده انجام داده و کلاسهای آموزشی تخصصی برگزار کنند. همچنین قبل از پایان سال میلادی، در یک مأموریت مشابه، این هیئت به تاجیکستان نیز سفر میکند. کریستینا کریوتس، رییس انجمن گردشگری پزشکی قزاقستان، ضمن بیان این مطالب افزود قزاقستان در رشد سریع گردشگری پزشکی در بین کشورهای مستقل مشترک المنافع پیشرو میباشد. اولین نمایشگاه بینالمللی، GlobalMedKZ، که در 27 و 28 نوامبر2025 در آستانه برگزار میشود، گامیبزرگ در ارتقای پتانسیل گردشگری پزشکی جهانی قزاقستان خواهد بود.
https://astanatimes.com/2025/10/health-minister-over-80000-foreign-patients-choose-kazakhstan-for-medical-treatment/
بازدید۷.۵ میلیون گردشگر خارجی از قزاقستان در نیمه اول سال2025میلادی
نورتاس کاریپبایف، رییس کمیته صنعت گردشگری وزارت گردشگری و ورزش، در یک نشست مطبوعاتی در تاریخ ۲۹ سپتامبر2025 گفت که قزاقستان در نیمه اول سال جاری پذیرای۷.۵ میلیون گردشگر خارجی بوده و درآمد کلی حاصل از اقامت گردشگران ۲۵ درصد افزایش یافته است. به گفته وی، ۵ میلیون نفر از مسافران بینالمللی بیش از ۲۴ ساعت در قزاقستان اقامت داشتهاند. تعداد کل مراکز اقامتی به ۴۴۴۲ واحد رسیده که ظرفیت ترکیبی آنها بیش از ۲۳۲۰۰۰ تخت است. سرمایهگذاری در بخش گردشگری ۲۷ درصد افزایش یافته و به ۵۹۲ میلیارد تنگه (۱.۲ میلیارد دلار آمریکا) رسیده است. منطقه اولیتائو با ۶۲۶ درصد افزایش سرمایهگذاری، در صدر رشد قرار دارد و پس از آن مناطق آکتوبه (۲۴۱ درصد)، آتیرائو (۲۱۴ درصد) و قیزیل اوردا (۹۷ درصد) قرار دارند.کاریپبایف افزود گردشگری داخلی نیز در سراسر کشور در حال توسعه بوده و ۳.۹ میلیون شهروند از خدمات اقامتی استفاده کرده اند که ۵۰۰۰۰۰ نفر بیشتر از سال گذشته است.
https://astanatimes.com/2025/09/kazakhstan-welcomes-7-5-million-foreign-tourists-in-january-june/
حذف عوارض واردات سوخت به کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا
کمیسیون اقتصادی اوراسیا عوارض واردات سوخت به کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا را حذف کرده که این یک مزیت برای روسیه و قزاقستان میباشد. همزمان، شورای کمیسیون اقتصادی اوراسیا (EEC) )عوارض واردات بنزین، سوخت دیزل، سوخت دریایی و سوخت جت را به اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) شامل روسیه، ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان تا 30 ژوئن 2026 حذف کرد.این تصمیم به نفع قزاقستان نیز میباشد. این کشور اکنون میتواند فرآوردههای نفتی را بدون عوارض از چین وارد کند. به طور خاص، دولت مدتهاست که در مورد امکان خرید تا نیم میلیون تن سوخت جت Jet-A1 از چین با این کشور وارد مذاکره شده است.
https://azh.kz/ru/news/view/120205
ساخت یک نیروگاه گازی سیکل ترکیبی ۱۶۰ مگاواتی در مانگیستائو
پروژه ساخت یک نیروگاه سیکل ترکیبی ۱۶۰ مگاواتی در آکتائو با مشارکت شرکت سرمایهگذاری خارجی چین Huadian در حال اجراست. یک پیمانکار شناسایی شده، بخشی از تجهیزات کمکی خریداری شده، پروژه اتصال به خط لوله اصلی گاز ۸۵ درصد تکمیل شده و کار روی خطوط برق و زیرساختهای بهداشتی و صنعتی در حال انجام است. یربول ایزبرگنوف، معاون استاندار مانگیستائو، در بازدید از مراحل اجرایی این پروژه خاطرنشان کرد که راه اندازی این نیروگاه گامی استراتژیک برای منطقه مانگیستائو بوده و این پروژه دارای اهمیت ویژهای برای افزایش امنیت انرژی منطقه میباشد.
https://otpannews.kz/kz/news/mangystauda-160-mvt-bu-gaz-kondyrgysy-salynady
نیروگاه خورشیدی ژانائوزن: اولین نیروگاه هیبریدی قزاقستان
رویدادی که میتوان آن را آغاز عصر جدید انرژی برای قزاقستان نامید، در ژاناوزن رخ داد. شرکت ملی نفت و گاز جمهوری قزاقستان(KMG) به همراه شرکت انرژی ایتالیایی انی، یک نیروگاه خورشیدی ۵۰ مگاواتی را راهاندازی کردند. این تنها اولین گام در یک پروژه نیروگاه هیبریدی بزرگتر با ظرفیت کلی ۲۴۷ مگاوات است که در آن انرژی خورشیدی و بادی با تولید انعطافپذیر گازسوز تکمیل خواهد شد. در ۲۷ سپتامبر2025، یک نیروگاه خورشیدی پیشرفته مجهز به بیش از ۸۰،۰۰۰ پنل LONGi که در زمینی به مساحت تقریباً ۸۰ هکتار پراکنده شدهاند، در منطقه مانگیستائو راهاندازی شد. این پنلها قادر به جذب انرژی از هر دو طرف هستند و راندمان آنها را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند. این نیروگاه سالانه تقریباً ۸۶ میلیون کیلووات ساعت برق پاک تولید میکند که باعث کاهش ردپای کربن و تقویت امنیت انرژی منطقه میشود.
پروژه ژانائوزن اولین نمونه از مجتمع هیبریدی در مقیاس بزرگ در کشور است که منابع انرژی تجدیدپذیر و تولید گاز را با هم ترکیب میکند. چنین راهحلهایی در صنعت انرژی جهانی در حال تبدیل شدن به یک هنجار هستند. در اروپا، ایالات متحده و آسیا، نیروگاههایی در حال ساخت هستند که در آنها توربینهای خورشیدی و بادی همراه با گاز یا باتری کار کرده و در شرایط آب و هوایی متغیر، تأمین برق بدون وقفه را تضمین میکنند. پروژه قزاقستانی مدل "خورشیدی + باد + گاز" را انتخاب کرده که توجیهپذیر است.
اهمیت این پروژه بسیار فراتر از منطقه مانگیستائو میباشد. توافقنامه اجرای آن در ژانویه ۲۰۲۴ در رم، طی سفر رسمی رییس جمهور توکایف به ایتالیا امضا گردید. در آن زمان، ۱۸ توافقنامه تجاری به ارزش بیش از ۱.۵ میلیارد دلار منعقد شد که ساخت نیروگاه هیبریدی را به یکی از زمینههای کلیدی همکاری بین قزاقستان و ایتالیا تبدیل کرد. این نیروگاه جدید مستقیماً با اهداف استراتژیک کشور برای گذار به توسعه کم کربن و دستیابی به بیطرفی کربن تا سال ۲۰۶۰ همسو است.
https://www.lada.kz/aktau_news/143885-solnechnaia-elektrostantsiia-v-zhanaozene-pervyi-gibrid-v-kazakhstane.html
امکان ساخته شدن یک نیروگاه هستهای کوچک در ساحل دریای خزر
الماسادم ساتکالیوف، وزیر انرژی جمهوری قزاقستان، اعلام کرد ممکن است یک نیروگاه هستهای کوچک در ساحل دریای خزر ساخته شود. به گفته وی، به زودی مطالعهای برای انتخاب یک مکان بالقوه با در نظر گرفتن شرایط فنی، ایمنی و زیرساختها انجام خواهد شد. وزیر انرژی تأکید کرد غرب قزاقستان یک مکان امیدوارکننده در نظر گرفته میشود. علاوه بر این، ساتکالیوف خاطرنشان کرد که کورچاتوف و منطقه آلماتی به عنوان مکانهای جایگزین در نظر گرفته میشوند، جایی که امکان ساخت نیروگاههای هستهای نیز مورد بحث قرار میگیرد.
پیش از این اعلام شده بود که روساتم رهبری کنسرسیوم بینالمللی برای ساخت اولین نیروگاه هستهای قزاقستان را که قرار است در سالهای 2036-2035 تکمیل شود، بر عهده خواهد داشت. مقامات اعلام کردهاند که جمهوری قزاقستان مالک و اپراتور نیروگاه آینده خواهد بود. دولت همچنین گزارش داد که یک شرکت چینی میتواند عضو کنسرسیومیبرای ساخت دومین و سومین نیروگاه هستهای در این کشور شود.
https://www.lada.kz/aktau_news/society/144006-na-kaspii-mogut-postroit-maluiu-aes.html
اختصاص ۴۵ میلیون یورو به بندر آکتائو توسط بانک اروپایی بازسازی و توسعه
بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD) و اتحادیه اروپا (EU) با کمک قابل توجهی، نوسازی بندر آکتائو را تأمین مالی خواهند کرد. بر اساس اعلام بانک EBRD، بسته مالی تا سقف ۴۵ میلیون یورو شامل وام ۳۵ میلیون یورویی و کمک بلاعوض احتمالی اتحادیه اروپا (۱۰ میلیون یورو) میباشد. این سرمایهگذاریها شامل گسترش دو اسکله، نصب جرثقیلهای مدرن مقاوم در برابر آب و هوا و دو برابر کردن ظرفیت کانتینری بزرگترین بندر دریای خزر بوده که زمان جابجایی کانتینر را از چهار دقیقه به ۲.۵ دقیقه کاهش میدهد. بر اساس گزارش بانک EBRD این پروژه بخشی از یک برنامه بزرگ با هدف ایجاد بزرگترین ترمینال کانتینری در منطقه خزر تا سال ۲۰۲۶ با ظرفیت حداکثر ۲۴۰ هزار کانتینر در سال میباشد.
https://www.lada.kz/aktau_news/society/144042-ebbr-i-es-vydeliat-portu-aktau-45-mln-evro-na-chto-budut-potracheny-sredstva.html
سرمایهگذاری گروه سارنز(Sarens Group) در بخش لجستیک قزاقستان
رومن واسیلِنکو، سفیر قزاقستان در بلژیک، در جریان بازدید از دفتر مرکزی گروه سارنز، یک شرکت پیشرو جهانی در زمینهی حمل و نقل سنگین و مهندسی مدرن، با « لودو سارنز»، رییس و « ویم سارنز» ، مدیرعامل، دیدار و گفتگو کرد. موضوع اصلی این جلسه، طرح ساخت یک مرکز لجستیک مدرن در منطقهی ژِتیسو قزاقستان بود. این پروژه، ایجاد یک مرکز بزرگ برای پردازش، ذخیرهسازی و حمل و نقل کالا را در مسیر حمل و نقل بینالمللی ترانس خزر(TITR) طراحی میکند. این مرکز به یک حلقهی کلیدی در کریدور اروپا-قفقاز-آسیا تبدیل خواهد شد و حجم ترانزیت از طریق قزاقستان را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. طبق برآوردهای کارشناسان، مرکز ژِتیسو میتواند در سالهای آینده سالانه تا چندین میلیون تن بار، از جمله محصولات مهندسی، تجهیزات انرژی و مصالح ساختمانی را جابجا کند. اجرای این پروژه به رشد صادرات، جذب سرمایهگذاریهای جدید و ایجاد شغل در منطقه کمک خواهد کرد.
پیشینه: گروه سارنز یک شرکت بین المللی در زمینه بلند کردن اجسام سنگین، راهحلهای حمل و نقل مهندسی شده و لجستیک بوده که در بیش از 70 کشور فعالیت کرده و با بیش از 6000 نفر نیرو، ناوگانی با بیش از 1500 جرثقیل، 3000 خط محور و کشتیهای تخصصی دارد. گردش مالی آن حدود 1 میلیارد یورو میباشد. سارنز به طور فعال در پروژههای ساخت زیرساختهای انرژی، نفت و گاز و همچنین در توسعه سیستمهای حمل و نقل و لجستیک، از جمله انرژیهای تجدیدپذیر و ابتکارات کریدور بینالمللی، فعالیت دارد. این شرکت از سال ۲۰۰۳ به عنوان ارائه دهنده خدمات در بخش نفت و گاز و انرژی در قزاقستان فعالیت میکند.
https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa-brussels/press/news/details/1070837?lang=en
راه اندازی خط دوم راه آهن دوستیک-موئینتی در قزاقستان
در هفتمین مجمع تجاری بینالمللی حمل و نقل و لجستیک راه ابریشم جدید، رییس جمهور توکایف خط دوم بخش راه آهن دوستیک-موئینتی را افتتاح و آن را یک «پروژه زیرساختی فوقالعاده مهم» خواند که ظرفیت و کارایی سیستم حمل و نقل و لجستیک قزاقستان را بهبود میبخشد. رییس جمهور یادآوری کرد ۳۵ سال پیش، پروژه دوستیک-آلاشانکو تکمیل شد و راه آهن قزاقستان و چین را به هم متصل کرد.
توکایف ضمن توجه ویژه به ابتکار «یک کمربند، یک جاده» تأکید داشت که صنعت حمل و نقل و لجستیک «نیروی محرکه اقتصاد» و عامل کلیدی در تقویت روابط بینالمللی است. وی افزود قزاقستان از نظر تاریخی نقش «پل طلایی» بین چین و اروپا را ایفا کرده و همکاری با چین بر اساس دوستی و اعتماد قوی در حال توسعه است. توکایف راهاندازی خط دوم دوستیک-موئینتی را تأیید روشنی بر مشارکت فعال این کشور در توسعه مسیرهای ترانس اوراسیا خواند.
https://azh.kz/ru/news/view/120164
افزایش 3 برابری حمل و نقل غلات از طریق بنادر آکتائو و کوریک
بر اساس بیانیه شرکت راه آهن ملی جمهوری قزاقستان(KTZ) در ماه سپتامبر2025، حجم کل حمل و نقل غلات از طریق شبکه KTZ از ۱.۳ میلیون تن در ماه فراتر رفت که از این میزان، ۳۱۸ هزار تن (۷۱٪+) در داخل جمهوری و ۶۴۷ هزار تن (۴۴٪+) به کشورهای آسیای میانه ارسال شده که این رقم ۱۹ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است. در بیانیه این شرکت آمده صادرات به ازبکستان ۵۰٪، به ترکمنستان۷۳٪، به قرقیزستان بیش از ۴ برابر، به بنادر دریای سیاه ۲۶٪ و صادرات به بنادر بالتیک ۱۱ برابر افزایش یافته است.
طبق نتایج ۹ ماه ابتدایی سال ۲۰۲۵، حمل و نقل غلات از طریق شبکه KTZ به ۹.۶ میلیون تن (+۴۰٪) رسید. حمل و نقل در داخل جمهوری ۲.۳ میلیون تن (+۳۳٪) و صادرات ۷.۳ میلیون تن (+۴۳٪)بوده که حجم حمل و نقل از طریق بنادر آکتائو و کوریک، ۳ برابر از خود افزایش نشان می دهد.
https://otpannews.kz/kz/news/aktau-zhne-kuryk-porttary-arkyly-astyk-tasymaldau-3-esege-ulgaidy-KZ