اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته اول خرداد ماه 1404 مندرج در رسانه‌های این کشور به شرح زیر ارائه می‌گردد.
کشورهایی با مناسب‌ترین قیمت مسکن نسبت به درآمد شهروندان آن در ۲۰۲۴
براساس نسبت «قیمت به درآمد»، کشورهایی با کمترین تعداد سال‌های لازم برای خرید خانه با درآمد متوسط معرفی شده‌اند. کشورهای عربستان سعودی و عمان با نسبت ۳.۱ در صدر فهرست کشورهای جهان قرار دارند، به این معنا که تنها با حدود ۳ سال درآمد متوسط می‌توان خانه خرید. این درحالی است که کشورهای آفریقای جنوبی و آمریکا ، پورتوریکو و قطر در جایگاه سوم تا ششم قرار دارند.
رشد اقتصاد دیجیتال در عربستان سعودى
سازمان ملی آمار عربستان در تازه‌ترین بولتن آماری اقتصاد دیجیتال (سال ۲۰۲۳) اعلام کرد که سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی کشور به ۱۵.۶ درصد رسیده است. این رقم نسبت به سال ۲۰۲۲ رشد ۱.۶ درصدی را نشان می‌دهد. بر اساس داده‌های این گزارش، واردات کالاهای مرتبط با فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) در سال ۲۰۲۳ به ۵۴.۹ میلیارد ریال سعودی افزایش یافته است؛ در حالی که این رقم در سال پیش از آن ۴۵.۸ میلیارد ریال بود که نشانگر رشد ۱۹.۹ درصدی است. از سوی دیگر، صادرات مجدد این گروه کالایی نیز رشد چشمگیری داشته و با افزایش ۷۶.۱ درصدی، از ۶.۷ میلیارد ریال در سال ۲۰۲۲ به ۱۱.۸ میلیارد ریال سعودی در سال ۲۰۲۳ رسیده است. گزارش همچنین نشان می‌دهد که ۷۱.۶ درصد از مؤسسات متصل به اینترنت از دستگاه‌ها و سیستم‌های هوشمند متصل استفاده می‌کنند. مهمترین این فناوری‌ها شامل سیستم‌های هشدار هوشمند، کنتورهای هوشمند، روشنایی هوشمند و دوربین‌های نظارتی هوشمند است. از نظر عملکرد مالی، درآمد عملیاتی بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۳۶.۴ میلیارد ریال بوده است، در حالی که هزینه‌های عملیاتی آن به ۱۱۵.۴ میلیارد ریال رسیده است. حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان این بخش نیز بالغ بر ۲۷.۵ میلیارد ریال سعودی بوده است.
گزارش مذکور، اقتصاد دیجیتال را بر اساس سه سطح تعریف کرده است:
1- سطح پایه (فعالیت‌های تولیدی مستقیم در حوزه ICT): سهمی‌برابر با ۲.۶ درصد؛
2- سطح محدود (مؤسساتی که از ورودی‌های دیجیتال استفاده می‌کنند): ۲.۳ درصد؛
3- سطح گسترده (مؤسساتی که به‌طور گسترده از فناوری دیجیتال در بهبود خدمات خود بهره می‌برند): ۱۰.۷ درصد.
بولتن فوق بر پایه استانداردهای‌بین‌المللی تدوین‌شده توسط کنفرانس‌تجارت‌و‌توسعه‌سازمان‌ملل (UNCTAD) تهیه شده و امکان مقایسه‌پذیری بین‌المللی شاخص‌های اقتصاد دیجیتال عربستان را فراهم می‌سازد.
افزایش واردات تلفن‌های همراه غیرهوشمند در سعودی
روزنامه الإقتصادیة در گزارشی به بازار گوشی‌های همراه قدیمی و سنتی (غیرهوشمند) در سعودی پرداخت و نوشت، براساس داده‌های سازمان ملی آمار، واردات این نوع از تلفن‌های غیرهوشمند در سال 2024 با جهشی سه‌برابری نسبت به سال 2022 از 285 هزار دستگاه به 884 هزار دستگاه رسید. این گزارش واردات تلفن‌های همراه قدیمی در سال 2023 را 890 هزار دستگاه عنوان کرد. اما این ثبات پس از جهش قابل توجه واردات این گوشی‌ها حاصل شده و این جهش در دو سال گذشته کاملاً مشهود بوده است. در سال ۲۰۲۴، واردات این دستگاه‌ها در مقایسه با سال ۲۰۲۲ که تنها ۲۸۵۰۰۰ دستگاه وارد شده بود، ۲۱۰ درصد افزایش یافت. این روزنامه تأکید دارد، اقبال به خرید تلفن‌های همراه قدیمی تنها ناشی علاقه‌های نوستالژیک شهروندان عربستانی نیست بلکه نشانه تغییر رفتار برخی شهروندان در استفاده از فناوری‌های هوشمند در تلفن‌ها است. نشریه الإقتصادیة در ادامه گزارش خود عنوان کرد، عمر طولانی باتری، قیمت کمتر، سهولت استفاده برای سالمندان و ایمنی استفاده برای کودکان از دیگر دلایل اقبال به خرید تلفن‌های همراه ساده در سعودی است.
افزایش میزان نقدینگی در عربستان
نقدینگی در اقتصاد عربستان سعودی یا همان «عرضه پول M۳»، هفته گذشته و در پایان ۱۵ مه به بالاترین حد خود یعنی به ۳.۰۷۴ تریلیون ریال رسید، در حالی که این رقم در پایان هفته قبل از آن ۳.۰۳۰ تریلیون ریال بود. طبق منابع خبری محل، طبق داده‌های اداره پولی عربستان سعودی (SAMA)، عرضه پول هفته گذشته در مقایسه با هفته قبل از آن ۱.۴۵ درصد و از ابتدای سال ۵.۲۱ درصد افزایش یافته است. «عرضه پول M۳» مجموع «وجه نقد خارج از بانک‌ها»، «سپرده‌های دیداری»، «سپرده‌های مدت‌دار و پس‌انداز» و «سایر سپرده‌های شبه‌پول» است. سایر سپرده‌های شبه‌پولی شامل سپرده‌های ساکنین به ارزهای خارجی، سپرده‌ها در قبال اعتبارات اسنادی، نقل و انتقالات معوق و عملیات بازخرید (ریپو) انجام شده توسط بانک‌ها با بخش خصوصی می‌شود. افزایش هفتگی همزمان با افزایش میانگین نرخ بهره بین بانکی سه ماهه، معیاری برای نرخ بهره، به ۵.۴۱ درصد بود که نشان دهنده تغییر به سمت سپرده‌های با بهره است. داده‌ها نشان‌دهنده خروج وجوه از سپرده‌های دیداری است که بانک‌ها به آنها سودی پرداخت نمی‌کنند، حتی با وجود اینکه نرخ بهره در سطوح جذابی باقی مانده است. نهاد پولی عربستان سعودی (SAMA) به دنبال اقدام فدرال رزرو آمریکا در تثبیت ارزش ریال سعودی در برابر دلار آمریکا، نرخ بازخرید معکوس و نرخ بازخرید را به ترتیب ۲۵ واحد پایه کاهش داد و به ۴۵۰ و ۵۰۰ واحد پایه رساند. این سطوح رکورد، فعالیت و رشد اقتصادی را منعکس می‌کنند که به نوبه خود به افزایش نرخ اشتغال، کاهش بیکاری و افزایش درآمد یا حقوق منجر می‌شود. در طول ۳۰ سال، عرضه پول M۳ شاهد رشد سالانه بوده است، حتی در این دوره بیش از ده برابر شده و از تقریباً ۲۲۸ میلیارد ریال در سال ۱۹۹۳ به ۲.۶۸۵ تریلیون ریال تا پایان سال ۲۰۲۳ رسیده است. در طول دوره ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۸، حجم پول از یک تریلیون ریال فراتر نرفت، اما تا پایان سال ۲۰۰۹ به ۱.۰۲۹ تریلیون ریال رسید.
انتقال پردازنده‌های گرافیکی مراکز داده گوگل به عربستان سعودی
رئیس جمهور آمریکا با گروهی از مدیران ارشد شرکت‌های فناوری آمریکایی در عربستان به سر می‌برد تا قراردادهای تجاری بزرگی را با این کشور منعقد کند. در همین رابطه مدیر عامل گوگل اعلام کرده که در حال ساخت مراکز داده در عربستان بوده و قرار است پردازنده‌های گرافیکی را به این کشور منتقل کنیم. عربستان سعودی به مناسبت سفر اخیر ترامپ به خاورمیانه، این روزها میزبان حدود ۲۰۰۰ نفر از مقامات دولتی و مدیران شرکت‌های بزرگ بخش خصوصی در حوزه فناوری و دیگر صنایع در قالب نشست مجمع تجاری سعودی-آمریکایی است. ظاهراً مدیران مطرحی از شرکت‌هایی مانند گوگل، انویدیا، آمازون و بلک‌راک در این رویداد شرکت خواهند کرد و محورهای اصلی همایش شامل هوش مصنوعی، انرژی، دفاع و تولید عنوان شده است. در میان افراد شرکت کننده، نام‌هایی همچون ایلان ماسک، جن سونگ هوانگ (مدیرعامل انویدیا)، اندی جسی (مدیرعامل آمازون) و روث پورات (مدیرعامل آلفابت- گوگل) به چشم می‌خورد. در همین رابطه روث پورات، رییس و مدیر ارشد سرمایه‌گذاری شرکت گوگل (آلفابت) جزئیات بیشتری از قراردادهای خود با عربستان را رسانه‌ای کرده است. وی گفته که در حال ساخت مراکز داده در عربستان سعودی هستیم و پردازنده‌های گرافیکی را به این کشور منتقل می‌کنیم. گوگل در سال 2024 از تأسیس مرکز هوش مصنوعی در عربستان خبر داده بود. پیش از این مدیرعامل آمازون اعلام کرده بود که بیش از 5.3 میلیارددلار در عربستان سرمایه‌گذاری خواهد کرد. هدف این سرمایه‌گذاری، راه‌اندازی مراکز داده پیشرفته برای اجرای مدل‌های پیشرفته هوش مصنوعی است. ایلان ماسک هم در این رویداد حضور خواهد داشت که چند ماه پس از اعلام ورود تسلا به بازار عربستان اتفاق می‌افتد. بلک‌راک، بزرگترین شرکت مدیریت سرمایه جهان سال گذشته دفتر سرمایه‌گذاری جدیدی در عربستان افتتاح کرده بود و اکنون مدیر این شرکت نیز به ریاض آمده است. حضور مدیرعامل انویدیا در عربستان می‌تواند قفل محدودیت دسترسی این کشور به تراشه‌های پیشرفته انویدیا را باز کند. مدیر عامل بویینگ و مدیر عامل IBM نیز به عربستان سفر کرده تا قراردادهای بزرگی را با سعودی‌ها منعقد کنند.
جده ، قطب اقتصادی و گردشگری عربستان
به گزارش روزنامه عکاظ؛ وزیر سرمایه گذاری عربستان، خالد الفالح، در جده با رهبران اداره توسعه جده دیدار کرد. این جلسه نشان دهنده تعهد وزارتخانه به افزایش همکاری، معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری و ارائه پشتیبانی مناسب برای کمک به تحریک روند توسعه جامع در جده است. در این دیدار، او بر اهمیت استان جده به عنوان یک قطب اصلی اقتصادی و گردشگری در نقشه راه سعودی تأکید کرد. در همین حال، دکتر ایمن منسی، رئیس اداره توسعه و عمران جده، توضیح داد که این سازمان در تلاش است تا فرصت‌های سرمایه‌گذاری نویدبخش را بررسی کند و مشارکت‌هایی را که به دستیابی به یک تحول شهری جامع و پایدار در استان جده کمک می‌کنند، فعال سازد. در این جلسه، این اداره مروری جامع بر برجسته‌ترین پروژه‌های استراتژیک در حال اجرا در این استان ارائه داد که هدف آنها توسعه زیرساخت‌ها، ارتقای هویت شهری و بهبود کیفیت زندگی، مطابق با اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی است. این جلسه همچنین شامل بررسی چندین طرح مشترک بین وزارت سرمایه‌گذاری و اداره توسعه جده با هدف بهبود فضای سرمایه‌گذاری در این استان، ایجاد مسیرهای یکپارچه برای تسهیل رویه‌ها و تشویق مشارکت بخش خصوصی بود.
افزایش قیمت سیمان در عربستان به بالاترین قیمت خود طی ۱۲ سال اخیر
به نوشته روزنامه الاقتصادیه ، قیمت سیمان در عربستان سعودی در ماه آوریل با افزایش ۱ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به بالاترین حد خود در ۱۲ سال گذشته رسید و میانگین قیمت یک کیسه ۵۰ کیلوگرمی سیمان به ۱۴.۴۵ ریال سعودی رسید. این افزایش در بحبوحه بهبود قیمت اکثر مصالح ساختمانی مانند آهن، بتن آماده و آلومینیوم رخ می‌دهد. قیمت‌ها در طول دو دهه گذشته، به دلیل تأثیر حمایت دولت از این بخش، در باره محدودی بین تقریباً ۱۲.۵ تا ۱۵ ریال در نوسان بوده‌اند. روند اخیر به عوامل متعددی مرتبط است، که مهمترین آنها پایان «جنگ قیمت» طولانی مدت بین شرکت‌های فعال در این بخش است. این جنگ حاشیه سود را کاهش داد و قیمت‌ها را در سطوح پایین نگه داشت. با خروج شرکت‌ها از این مرحله رقابتی شدید، بهبود تدریجی در سطح قیمت‌ها مشاهده شده است. افزایش تقاضای داخلی در سال جاری نیز به حمایت از قیمت‌ها کمک کرده، به طوری که فروش داخلی از ابتدای سال ۱۳ درصد افزایش یافته است. در حالی که فروش تنها در ماه آوریل نسبت به سال گذشته ۴۳ درصد افزایش یافته است. عامل دیگر، افزایش هزینه‌های تولید مربوط به قیمت سوخت و مواد اولیه بوده که در سال‌های جاری و گذشته رخ داده است. شرکت‌ها احتمالا این هزینه یا بخشی از آن را به قیمت نهایی سیمان منتقل کرده باشند. طبق اعلام شرکت‌های بورسی، افزایش قیمت انرژی در ابتدای سال جاری، به ویژه نفت کوره سنگین، تقریباً ۷ تا ۸ درصد بر میانگین هزینه تولید سیمان تأثیر خواهد گذاشت. با وجود این بهبود در قیمت‌ها و سطح فروش، نتایج سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ نشان‌دهنده کاهش سود شرکت‌های سیمانی فهرست‌شده در بازار مالی بود. سود خالص ۱۴ شرکت با وجود افزایش ۵ درصدی فروش خالص به ۲.۹ میلیارد ریال، تقریبا به ۶۵۰ میلیون ریال سعودی کاهش یافت که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۶ درصد کاهش نشان می‌دهد. با این حال، این عملکرد به طور کلی بهتر از انتظارات تحلیلگران بود که به لطف آزادسازی قیمت‌ها و افزایش حجم فروش بود که تا حدی به شرکت‌ها کمک کرد تا با افزایش هزینه‌ها کنار بیایند.
برنامه ویژه صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان برای اروپا
یاسر الرمیان، رئیس صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان سعودی، اعلام کرد که این صندوق در حال تقویت حضور خود در بازارهای اروپایی است و پیش‌بینی می‌کند که سرمایه‌گذاری‌ها و خریدهای آن در این قاره در سال‌های آینده دو برابر شده و به ۱۷۰ میلیارد دلار برسد. الرمیان در اجلاس اولویت‌های اروپایی که به مدت دو روز در تیرانا، پایتخت آلبانی برگزار شد، گفت که این صندوق از سال ۲۰۱۷ تا پایان سال ۲۰۲۴، تقریبا ۸۵ میلیارد دلار در اروپا سرمایه‌گذاری کرده است. وی بر اهمیت اروپا به عنوان یک قطب استراتژیک در نقشه سرمایه‌گذاری جهانی عربستان سعودی تأکید کرد. پیش‌بینی‌پذیری و شفافیت نظارتی، کلید تعهدات بلندمدت در رابطه با سرمایه‌گذاری‌های عربستان سعودی هستند. الرمیان گفت که این صندوق همچنان به سرمایه‌گذاری، تخصیص سرمایه و حمایت از رشد، مطابق با استراتژی ۲۰۳۰ و پس از آن ادامه می‌دهد. وی افزود: «ما باید مرزهای مشخصی بین حاکمیت و اجرا حفظ کنیم تا خلاقیت در مدیریت و پاسخگویی در قبال نتایج امکان‌پذیر شود.» صندوق سرمایه‌گذاری عمومی، یکی از بزرگترین صندوق‌های ثروت ملی جهان، نقش کلیدی در پیشبرد تحول و تنوع‌بخشی به اقتصاد عربستان سعودی ایفا می‌کند. از سال ۲۰۱۷ تاکنون بیش از ۱۰۳ شرکت تأسیس کرده است. طبق آخرین داده‌های رسمی، دارایی‌های آن تقریباً ۳.۵۳ تریلیون ریال سعودی (حدود ۹۴۱ میلیارد دلار) ارزش دارد. سرمایه‌گذاری‌های این صندوق متنوع‌تر و گسترده‌تر شده و حوزه‌هایی مانند زیرساخت‌ها، فناوری، انرژی‌های تجدیدپذیر، ورزش و گردشگری را در بر می‌گیرد. تنها در اروپا، سرمایه‌گذاری‌های این صندوق به ایجاد بیش از ۲۵۴ هزار فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم کمک کرده است.
عدم تمایل صندوق سرمایه‌گذاری عمومی عربستان برای سرمایه گذاری در سوئیس
یاسر الرمیان رئیس صندوق سرمایه‌گذاری دولتی سعودی در حاشیه نشستی در آلبانی اعلام کرد، این صندوق دیگر در بازارهای مالی سوئیس سرمایه‌گذاری نخواهد کرد. او دلیل این تصمیم را تغییر ناگهانی قوانین سوئیس عنوان کرد که باعث از دست رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران شده است. الرمیان توضیح داد، دولت سوئیس بدون توجه به رأی و نظر سرمایه‌گذاران به‌صورت ناگهانی بانک «کردیت سوئیس» را به بانک «یو‌بی‌اس» این کشور واگذار کرد و این واگذاری همراه با تخفیف زیاد بود. او افزود، این اقدام در حالی انجام شد که صندوق سرمایه‌گذاری دولتی سعودی حدود ۵ درصد از سهام بانک کردیت سوئیس را در اختیار داشت و متحمل ضرر شد.
عربستان سومین واردکننده بزرگ گوشت مرغ منجمد
به نوشته الاقتصادیه؛ عربستان در طول ۶۰ سال گذشته پیشرفتهای چشمگیری در بخش طیور داشته است. این کشور اکنون از یک مزرعه ابتدایی، تقریباً ۸۰۰ واحد متخصص در تولید طیور دارد و حجم این بخش تقریباً ۳۰ میلیارد ریال تخمین زده می‌شود. در دهه ۱۹۶۰، این ایده با شیخ عبدالرحمن الفقیه آغاز شد که اولین دستگاه جوجه‌کشی خودکار را از لبنان وارد و بدین ترتیب اولین پروژه مرغداری تجاری را در عربستان سعودی راه‌اندازی کرد. در آن زمان، تولید داخلی تقریباً وجود نداشت و مصرف سرانه از ۱۶.۵ کیلوگرم در سال فراتر نمی‌رفت، در حالی که جمعیت حدود ۴ میلیون نفر و تولید ناخالص داخلی سرانه کمتر از ۵۰۰ دلار در سال بود. اما با رونق نفتی در سال ۱۹۷۳، درآمد سرانه به طور قابل توجهی از ۹۰۰ دلار در سال ۱۹۷۰ به ۶۰۰۰ دلار در سال ۱۹۷۵ افزایش یافت که به تحریک توسعه کمک کرد. تا سال ۲۰۱۰، این کشور توانست ۴۰ درصد از نیازهای گوشت مرغ خود را تأمین کند و مصرف سرانه سالانه به بیش از ۳۷ کیلوگرم افزایش یافت. علیرغم موفقیت در تولید، با افزایش تقاضا، چالش‌ها همچنان پابرجا هستند و عربستان سعودی را به سومین واردکننده بزرگ مرغ منجمد پس از چین و ژاپن تبدیل کرده است، به طوری که ارزش واردات آن در سال ۲۰۲۳ به ۱.۱ میلیارد دلار رسید که بیشتر آن از برزیل بود. این صنعت با چالش‌هایی مانند افزایش قیمت خوراک وارداتی، افزایش هزینه‌های برق و آب و مبارزه با بیماری‌های همه‌گیر و واگیردار روبرو است. با آغاز چشم‌انداز ۲۰۳۰، عربستان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به ۹۰ درصد خودکفایی دست یابد و برای دستیابی به این هدف، سرمایه‌گذاری‌هایی بالغ بر ۱۷ میلیارد ریال اختصاص داده است. تا سال ۲۰۲۴، نرخ خودکفایی به ۷۲ درصد و مصرف سرانه به ۴۳ کیلوگرم در سال افزایش خواهد یافت.
حجم حوالجات ارزی ارسالی کارگران خارجی مقیم عربستان به کشورهای مادری
کارگران خارجی معمولاً بخش بزرگی از درآمد خود را به کشورشان حواله می‌کنند که باعث خروج میلیاردها دلار سرمایه از عربستان سعودی می‌شود. در همین راستا در سال ۲۰۲۴ کارگران خارجی مقیم عربستان مبلغ ۳۸.۴ میلیارد دلار به کشورهای خود حواله کرده اند که این رقم بالاترین میزان از سال ۲۰ در سال ۲۰۲۴، میزان خروج ارز توسط کارگران خارجی از عربستان به ۱۴۴.۲ میلیارد ریال سعودی (معادل حدود ۳۸.۴ میلیارد دلار آمریکا) رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش ۱۴ درصدی داشته است.
عوامل مؤثر بر افزایش حواله‌ها:
- افزایش تعداد کارگران خارجی
- افزایش حقوق در برخی بخش‌ها
- ثبات نرخ ارز
- رشد اقتصادی و پروژه‌های بزرگ.
- افزایش هزینه‌های زندگی
شکل‌گیری تحول صنعتی در عربستان درپرتو چشم‌انداز۲۰۳۰ و در سایه زیرساخت صنعتی‌این آن
خبرگزاری سعودی نوشت عربستان شاهد تحولی قابل توجهی است، به‌گونه‌ای که ساختار اقتصادی خود را با قطب‌نمای جدیدی که چشم‌انداز ۲۰۳۰ تعیین کرده، بازطراحی می‌کند. در حالی که نفت برای دهه‌ها ستون فقرات اقتصاد ملی به‌شمار می‌رفت، این کشور امروزه در مسیر تنوع‌بخشی به منابع درآمدی خود گام برمی‌دارد و به دنبال خلق ارزش افزوده در بخش‌های مختلف، به‌ویژه در بخش صنعت است. برای دستیابی به این اهداف، عربستان در حال ایجاد یک پایگاه صنعتی و رقابتی در سطح جهانی است؛ پایگاهی که بر بومی‌سازی صنایع راهبردی پیشرفته، توانمندسازی فناوری، دانش و نوآوری، و اتکا بر زیرساخت‌های هوشمند و پیشرفته بنا شده است. این تحول صنعتی در عربستان توسط یک منظومه صنعتی یکپارچه و جامع به رهبری وزارت صنعت و منابع معدنی اجرا می‌شود و بر پایه اهداف استراتژی ملی صنعت بنا شده است؛ استراتژی‌ای که موتور اصلی پیشرفت صنعتی کشور محسوب می‌شود. نشانه‌های این تحول به‌وضوح در شهرک‌های صنعتی و خوشه‌های تخصصی پیشرفته در مناطق مختلف کشور نمایان است، جایی که تمرکز بر بخش‌های کلیدی همچون صنایع هوافضا، خودروسازی، صنایع غذایی، معدن و پتروشیمی قرار دارد. تعداد شهرک‌های صنعتی در عربستان به ۴۰ شهرک رسیده و شمار کارخانه‌ها تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۱۲ هزار واحد افزایش یافته است. عربستان در راستای تحقق اهداف خود، قصد دارد این تعداد را تا سال ۲۰۳۵ به ۳۶ هزار کارخانه برساند. تحول صنعتی در عربستان تنها یک استراتژی نیست، بلکه دیدگاهی است که اجرای آن به‌طور ملموس بر زمین آغاز شده است؛ از کارخانه‌هایی که جدیدترین فناوری‌ها را به کار گرفته‌اند، تا خوشه‌های صنعتی تخصصی در صنایع پیشرفتهای چون هوافضا، مواد غذایی و خودروسازی. عربستان با شتابی فزاینده در حال ساخت اقتصادی دانش‌محور و مبتنی بر نوآوری است؛ اقتصادی که بر پایه زیرساخت‌های پیشرفته و برنامه‌های رشد یکپارچه استوار است. عربستان به‌واسطه‌ی یک منظومه‌ی یکپارچه شامل بنادر مدرن، شبکه حمل‌ونقل پیشرفته، و مشوق‌های هوشمند سرمایه‌گذاری، همچنان به جذب سرمایه‌گذاری‌های با کیفیت داخلی و بین‌المللی ادامه می‌دهد. این تلاش‌ها به تقویت محیطی رقابتی برای کسب‌وکار می‌انجامد که توانمندی این سرمایه‌گذاری‌ها را افزایش داده و ارزش افزوده قابل توجهی در بخش صنعت ایجاد می‌کند. با تداوم پیشرفت در تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان، این کشور در حال حرکت به‌سوی جایگاهی پیشرفته در نقشه صنعت جهانی است؛ تا به یک قدرت صنعتی پیشرو در سطح جهان تبدیل شود، کشوری که تولید می‌کند، نوآوری می‌آفریند و صادر می‌نماید. آنچه امروزه در عربستان جریان دارد، صرفاً یک مرحله گذار صنعتی نیست، بلکه یک انقلاب صنعتی فراگیر سعودی است که داستان سرزمینی را روایت می‌کند که تصمیم گرفته آینده‌اش را با دستان فرزندان خود بسازد؛ تا ثابت کند زمانی که چشم‌انداز به اجرا تبدیل شود، آرزو به واقعیتی تبدیل می‌گردد که آینده بر پایه آن ساخته خواهد شد.
ارزش صادرات غیرنفتی عربستان در سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵
سازمان ملی آمار عربستان، بولتن آماری تجارت بین‌المللی کالا را برای ماه مارس ۲۰۲۵ و سه‌ماهه اول همان سال منتشر کرد که حاکی از تداوم روند صعودی صادرات غیرنفتی کشور است. بر اساس این بولتن، صادرات غیرنفتی (شامل صادرات مجدد) در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۴، با رشد چشمگیر ۱۳.۴ درصدی مواجه شده است. همچنین صادرات غیرنفتی در ماه مارس ۲۰۲۵ در مقایسه با مارس ۲۰۲۴، رشد ۱۰.۷ درصدی را ثبت کرده که بیانگر افزایش مشارکت بخش‌های غیرنفتی در تجارت خارجی پادشاهی است. در مقابل، کل صادرات کالا (شامل صادرات نفتی) در سه‌ماهه اول ۲۰۲۵ نسبت به مدت مشابه سال گذشته، کاهش ۳.۲ درصدی را نشان می‌دهد. این افت در ماه مارس به ۹.۸ درصد رسید. واردات کالا نیز در این بازه زمانی رشد داشته است؛ به‌طوری که در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵، واردات نسبت به سال گذشته ۷.۳ درصد و در ماه مارس ۲۰۲۵، ۰.۱ درصد افزایش یافته است. از سوی دیگر، مازاد تجاری عربستان در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵، نسبت به مدت مشابه سال گذشته، با کاهش ۲۸ درصدی همراه بود. در ماه مارس نیز مازاد تجاری ۳۴.۲ درصد افت کرد. این بولتن همچنین حاکی از بهبود نسبت صادرات غیرنفتی به واردات است که در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ به ۳۶.۲ درصد رسیده، در حالی که این نسبت در سه‌ماهه مشابه سال ۲۰۲۴، ۳۴.۳ درصد بود. این رقم در ماه مارس نیز با افزایش به ۳۶.۵ درصد رسید، در مقایسه با ۳۳ درصد در مارس سال گذشته. در سوی دیگر، سهم صادرات نفتی از کل صادرات در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ به ۷۱.۸ درصد کاهش یافت، در حالی که این سهم در مدت مشابه سال ۲۰۲۴ معادل ۷۵.۹ درصد بود. در ماه مارس نیز سهم صادرات نفتی از کل صادرات به ۷۱.۲ درصد رسید، در حالی که این رقم در مارس ۲۰۲۴، ۷۶.۵ درصد بوده است. بر اساس این گزارش، بزرگترین گروه وارداتی عربستان در سه‌ماهه اول و ماه مارس، «ماشین‌آلات، لوازم خانگی، تجهیزات الکتریکی و قطعات آنها» بوده است که به‌ترتیب ۲۵.۸ و ۲۶.۱ درصد از کل واردات را به خود اختصاص داده‌اند. شایان ذکر است که آمارهای تجارت بین‌المللی کالا در بخش صادرات غیرنفتی بر اساس داده‌های اداری سازمان زکات، مالیات و گمرک و در بخش صادرات نفتی بر اساس داده‌های وزارت انرژی تهیه می‌شوند. طبقه‌بندی کالاها نیز مطابق با نسخه ۲۰۲۲ «سیستم هماهنگ توصیف و کدگذاری کالا» صورت می‌گیرد.
کشف ذخایر جدید نفت در منطقه مرز میان عرستان و کویت
خبرگزاری دولتی عربستان گزارش داد کویت و عربستان سعودی، کشف نفتی جدیدی در منطقه حائل انجام داده‌اند که نخستین کشف نفتی از سال ۲۰۲۰ است. به گزارش منبع فوق، عملیات مشترک وفرا، ذخایر جدیدی را در میدان ورا-بورقان وفرای شمالی کشف کرده است که جریان نفت خام آن، بیش از ۵۰۰ بشکه در روز است. این چاه در پنج کیلومتری شمال میدان وفرا قرار دارد. طبق گزارش خبرگزاری دولتی عربستان، این اولین کشف از زمان از سرگیری عملیات تولید در منطقه حائل و منطقه فراساحلی مجاور آن در اواسط سال ۲۰۲۰ است. این کشف با توجه به تاثیر مثبت آن بر جایگاه هر دو کشور به عنوان تامین‌کنندگان قابل اعتماد انرژی جهانی و قابلیت‌های آنها در بخش اکتشاف و تولید، بسیار مهم تلقی می‌شود. کویت و عربستان در سال ۲۰۱۹، توافقی را برای تقسیم تولید نفت در منطقه حائل که بین این دو کشور قرار دارد، امضا کردند. بر اساس گزارش نیشن، دو میدان نفتی بزرگ شامل وفرا در خشکی و خفجی در دریا، در این منطقه وجود دارد. هر دو به ترتیب در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ تولید خود را متوقف کردند، اما در اول ژوئیه سال ۲۰۲۰، دوباره از سر گرفته شدند؛ اقدامی‌که به گفته تحلیلگران، می‌تواند ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روز دیگر به عرضه در بازار اضافه کند. این کشف، نخستین اکتشاف از زمان ازسرگیری عملیات تولید در منطقه تقسیم‌شده و منطقه دریایی مجاور آن در اواسط سال ۲۰۲۰ میلادی به‌شمار می‌رود. این موفقیت از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که نقش مؤثری در تقویت جایگاه بین‌المللی دو کشور، افزایش قابلیت اطمینان آنها در تأمین انرژی جهانی و اثبات توانمندی‌های آنها در حوزه اکتشاف و تولید ایفا می‌کند.