اخبار اقتصادی عربستان سعودی - جده
گزیده اخبار و تحولات اقتصادی عربستان سعودی در هفته چهارم مرداد ماه 1404 مندرج در رسانههای این کشور به شرح زیر ارائه میگردد.
متوسط تعداد حسابهای بانکی شهروندان سعودی در عربستان
طبق بررسیهای انجام گرفته، در عربستان به طور متوسط هر شخص دارای 1.7 حساب بانکی میباشد.به گزارش بنکر، بر اساس آمارهای بینالمللی، ایران در زمینه تعداد حسابهای بانکی در صدر جدول جهانی قرار دارد. در حالی که ایرانیها بهطور میانگین ۱۰.۵ حساب بانکی دارند، این عدد در کشورهایی مانند آمریکا 2، عربستان سعودی 1.7، ترکیه 1.9 و سنگاپور 2.4 ثبت شده است. این رقم در لبنان، مصر، پاکستان و نیکاراگوئه، کمتر از 0.5 حساب بهازای هر نفر برآورد شده است. چین نیز با تنها 0.03 حساب در پایینترین رتبه جای دارد.
کاهش ارزش داراییهای صندوق سرمایه گذاری عمومی عربستان در بازار سهام امریکا
خبرگزاری رویترز گزارش داد، صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان سعودی در سهماهه دوم سال جاری، ارزش داراییهای خود در بازار سهام امریکا را به 23.81 میلیارد دلار کاهش داد و از سرمایهگذاری در 12 شرکت بهطور کامل خارج شد.
کاهش 35 درصدی سود شرکت هلدینگ پادشاهی در سه ماهه دوم سال 2025
شرکت هلدینگ پادشاهی یکی از بزرگترین نهادهای سرمایهگذاری در عربستان سعودی و منطقه است که به خاطر سبد سرمایهگذاری گسترده خود شناخته شده است. شرکت فوق از کاهش ۳۵ درصدی سود خود در سه ماهه دوم سال ۲۰۲۵ خبر داد. طبق گزارش کانال سعودی الاخباریه، این شرکت به سود خالص ۴۰۵.۱ میلیون ریال سعودی (۱۰۸ میلیون دلار) دست یافته است، در حالی که این رقم در سه ماهه مشابه سال قبل ۶۲۴ میلیون ریال (۱۶۶.۴ میلیون دلار) بوده است. این شرکت دلایل متعددی را برای این کاهش ذکر کرده است که مهمترین آنها عبارتند از:
- کاهش سهم نتایج شرکتهای سرمایهگذاری شده با استفاده از روش ارزش ویژه.
- کاهش در سایر درآمدها، خالص
- افزایش هزینههای هتل و سایر هزینههای عملیاتی.
- کاهش درآمد تأمین مالی و سود سهام.
- افزایش هزینههای عمومی، اداری و بازاریابی
- هزینههای مالیاتی بالاتر مانند مالیات تکلیفی و مالیات بر درآمد.
همچنین کاهش در سایر درآمدهای عملیاتی را علیرغم موارد زیر نشان داد:
- افزایش سود حاصل از فروش شرکتهای سرمایهگذاری شده با استفاده از روش ارزش ویژه.
- افزایش سود حاصل از فروش داراییهای سرمایهگذاری.
- کاهش هزینههای مالی و زکات.
شرکت هلدینگ پادشاهی یکی از بزرگترین نهادهای سرمایهگذاری در عربستان سعودی و منطقه است که به خاطر سبد گسترده خود که شامل بخشهای مهماننوازی، املاک و مستغلات، رسانه، خدمات مالی، فناوری و پتروشیمی میشود، شناخته شده است. این شرکت توسط شاهزاده الولید بن طلال در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد و در سال ۲۰۰۷ در بورس اوراق بهادار عربستان سعودی عرضه شد. او هنوز هم با بیش از ۹۳٪ سهام، اکثریت سهام را در اختیار دارد. در سه ماهه اول سال 2025، این شرکت به جهش قابل توجه 120 درصدی در سود دست یافت و به 115.1 میلیون دلار رسید، قبل از اینکه در سه ماهه دوم کاهش را تجربه کند، که نشان دهنده ماهیت ناپایدار بازار و چالشهای پیش روی بخشهایی است که در آنها سرمایهگذاری میکند.
ضرر ۲۲۹.۹ میلیون دلاری شرکت هواپیمایی فلایناس در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵،
ضرر سهماهه عمدتاً به دلیل هزینههای غیرجاری مربوط به عرضه اولیه سهام به مبلغ ۱.۰۸۳ میلیارد ریال سعودی (۲۸۸.۷ میلیون دلار) بود. شرکت هواپیمایی عربستان سعودی (فلایناس) در سه ماهه دوم سال 2025 ضرر خالص تقریباً 862.5 میلیون ریال سعودی (229.9 میلیون دلار) را اعلام کرد، در حالی که سود خالص آن در مدت مشابه سال 2024، 238.8 میلیون ریال سعودی (63.6 میلیون دلار) و در سه ماهه اول سال 2025، 147.86 میلیون ریال سعودی (39.4 میلیون دلار) بوده است. این شرکت در بیانیهای در بورس اوراق بهادار عربستان (تداول) توضیح داد که زیانهای سهماهه عمدتاً به دلیل هزینههای غیرجاری مربوط به عرضه عمومی سهام به مبلغ ۱.۰۸۳ میلیارد ریال (۲۸۸.۷ میلیون دلار) بوده است. این ضررها شامل ۹۸۱.۹ میلیون ریال سعودی (۲۶۱.۷ میلیون دلار) هزینههای مرتبط با برنامه پرداخت مبتنی بر سهام کارکنان و ۱۰۱ میلیون ریال سعودی (۲۶.۹ میلیون دلار) هزینههای اشتراک است. او تأیید کرد که این هزینهها قبل از عرضه اولیه سهام (IPO) بهطور کامل توسط سهامداران تأمین مالی شده است و هیچ تأثیری بر سود انباشته، خالص حقوق صاحبان سهام یا عملکرد شرکت نداشته است. بر اساس یک مبنای تعدیلشده، به استثنای هزینههای غیرمستمر عرضه اولیه سهام، سود حاصل از فروش تجهیزات و لوازم و فسخ اجاره، این شرکت سود خالص ۱۹۰.۷ میلیون ریال سعودی (۵۰.۸ میلیون دلار) را در سهماهه دوم سال ۲۰۲۵ گزارش کرد که در مقایسه با سهماهه مشابه سال قبل که ۱۹۵.۷ میلیون ریال سعودی (۵۲.۱ میلیون دلار) بود، کاهش جزئی ۲.۵ درصدی را نشان میدهد. او اشاره کرد که سود حاصل از فروش تجهیزات، لوازم و فسخ قرارداد به ۲۹.۷ میلیون ریال (۷.۹ میلیون دلار) رسیده است، در حالی که این رقم در مدت مشابه سال ۲۰۲۴، ۴۳.۱ میلیون ریال (۱۱.۵ میلیون دلار) بوده است. فلایناس خاطرنشان کرد که این نتایج علیرغم تأثیر قابل توجه بیثباتی منطقهای و تعلیق زودهنگام ویزاهای عمره، تجاری و خانوادگی در بازارهای کلیدی قبل از موسم حج که بر فعالیت عملیاتی و درآمدها تأثیر گذاشت، حاصل شده است. در نیمه اول 2025، این شرکت تقریباً 714.65 میلیون ریال (190.6 میلیون دلار) ضرر کرد، درحالی که سود خالص آن در نیمه اول سال 2024، 388.01 میلیون ریال (103.4 میلیون دلار) بود، درحالی که سود سه ماهه اول سال 2025 با 1 درصد کاهش به 148 میلیون ریال (39.5 میلیون دلار) بصورت سالانه رسید.
امضاء توافقنامه ای میان کویت و عربستان برای حل مشکل برق کویت
این سند که ارزش آن بیش از 3 میلیارد دلار عنوان شده است با کنسرسیومی متشکل از شرکت برق ACWA عربستان سعودی و شرکت سرمایهگذاری خلیج فارس امضا شد. دولت کویت سند تعهدی برای اجرای مراحل دوم و سوم پروژه نیروگاه برق آبی الزور شمالی با کنسرسیومیشامل شرکت برق ACWA عربستان سعودی امضا کرد. بر اساس بیانیهای که توسط سازمان پروژههای مشارکت عمومی-خصوصی و وزارت برق، آب و انرژیهای تجدیدپذیر منتشر شده است، این سند با هدف حل بحران برق کشور امضا شده است. خبرگزاری کویت گزارش داد که بر اساس این توافقنامه، ائتلاف ACWA Power و Gulf Investment Corporation مسئولیت طراحی، تأمین مالی، ساخت، بهرهبرداری، نگهداری و انتقال این پروژه را که هدف آن ایجاد یک کارخانه یکپارچه تولید برق و شیرینسازی آب است، از طریق تأسیس یک شرکت سهامی خاص برای این منظور بر عهده خواهند داشت. این سند در کویت و با حضور وزیر برق، آب و انرژیهای تجدیدپذیر و وزیر موقت امور اقتصادی و سرمایهگذاری، صبیح المخیزم، امضا شد. از طرف سعودی، سفیر پادشاهی در کویت، شاهزاده سلطان بن سعد آل سعود، و تعدادی از مقامات نیز حضور داشتند. رویترز به نقل از اسماء الموسی، مدیرکل این سازمان، گزارش داد که هزینه این دو مرحله از یک میلیارد دینار کویتی (۳.۲۷ میلیارد دلار) فراتر رفته است و خاطرنشان کرد که سرمایهگذاران، نه دولت، این هزینه را متحمل خواهند شد و تکمیل این پروژه سه سال طول خواهد کشید. به گفته این آژانس، این پروژه دومین پروژه در مجتمع نمکزدایی آب و برق الزور است که ظرفیت تولید آن با استفاده از فناوری سیکل ترکیبی حداقل ۲۷۰۰ مگاوات و ظرفیت نمکزدایی آن پس از تکمیل ۱۲۰ میلیون گالن در روز خواهد بود. کویت نیز در تلاش است تا راه حلی ریشهای برای بحران برق خود پیدا کند. وزیر برق، آب و انرژیهای تجدیدپذیر کویت در ماه مه گذشته اعلام کرد که کشورش قصد دارد پروژه شقایه را برای تولید برق اجرا کند که ظرفیت کل آن ۴۸۰۰ مگاوات است و بین ۲۶ تا ۲۷ درصد از تولید برق این کشور را تشکیل میدهد.
برگزاری دومین نسخه مجمع جهانی زیرساختها در ماه سپتامبر پیش رو در ریاض
ریاض از تاریخ ۱۵ تا ۱۷ سپتامبر 2025 نسخه دوم مجمع جهانی زیرساخت را به میزبانی شاهزاده فیصل بن عبدالعزیز بن عیاف، شهر دار منطقه ریاض، و با مشارکت بیش از ۲۵ کشور و ۳۰۰ نهاد نمایشگاهی و ۵۰ سخنران در نشستها و کارگاههایی که نوآوری، سرمایهگذاری و پایداری در زیرساخت را بررسی میکنند، میزبانی خواهد کرد. مجمع برای تقویت جایگاه ریاض بهعنوان محور رویدادهای جهانی، تبادل تجربیات و نمایش جدیدترین فناوریها هدفگذاری شده است و نسخه پیشین آن در سال ۲۰۲۴ حضور ۲۱ هزار بازدیدکننده و مشارکت ۴۱۷ شرکت از ۳۱ کشور را شاهد بود.
حجم مبادلات تجاری میان اردن و کشورهای عربى
حجم مبادلات تجاری میان اردن و کشورهای عربى در پنج ماه نخست 2025 میلادی ۱۸.۷ درصد افزایش یافت و به رقم ۳.۶ میلیارد دلار رسید. عربستان سعودی با حجم تجارت ۲.۴ میلیارد دلار با اردن در صدر فهرست شرکای تجاری این کشور قرار دارد.
شمار افراد متخلف از مقررات اقامت، کار و امنیت مرزی
عربستان سعودی اعلام کرد که ۲۱ هزار و ۹۷۷ فرد متخلف از مقررات اقامت، کار و امنیت مرزی را ظرف یک هفته بازداشت کرده است
رشد بازار صنعت بازیهای ویدئویی در عربستان طی دو سال
طبق آمار منتشرشده از سوی اداره زکات، مالیات و گمرک عربستان سعودی، با اشاره به این که عربستان میزبان تعدادی از ورزشهای الکترونیکی بوده است، واردات کنسولهای بازی در این کشور طی سال ۲۰۲۴ و نیمه اول سال ۲۰۲۵ (1.5 سال) به حدود ۲.۴۳ میلیون دستگاه بازیهای رایانهای (ویدئوئی)رسیده است؛ رقمیکه نشاندهنده جهش قابل توجه صنعت بازیهای الکترونیکی در این بازار روبهرشد است. بخش بازیهای ویدیویی در عربستان سعودی طی دو سال گذشته شاهد رشد چشمگیری بوده است و طبق دادههای سازمان زکات، مالیات و گمرک عربستان، واردات کنسولهای بازیهای ویدیویی در سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ به حدود ۲.۴۳ میلیون دستگاه خواهد رسید. به گزارش خبرگزاری عربستان سعودی، دادههای منتشر شده نشان میدهد که واردات در سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۱.۷۴ میلیون دستگاه بوده است، در حالی که این پادشاهی از ابتدای سال ۲۰۲۵ تاکنون ۶۸۴ هزار و ۴۰۰ دستگاه وارد کرده است و چین در هر دو سال در صدر فهرست کشورهای واردکننده قرار داشته است. از نظر زیرساختهای دیجیتال، گزارش «اینترنت عربستان سعودی ۲۰۲۴» بهبود ۸۸ درصدی در زمان پاسخگویی به بازیهای محبوب و همچنین افزایش عملکرد و سرعت دانلود را نشان داد. دادهها همچنین نشان داد که دستگاههای هوشمند با ۲۴.۲ درصد از کل کاربران، در صدر فهرست قرار دارند و پس از آن دستگاههای پلیاستیشن با ۲۳.۸ درصد قرار دارند. گروه سنی ۱۰ تا ۱۹ سال با ۵۴.۸ درصد از کل کاربران، در صدر فهرست قرار دارند. در مورد بازیهایی که بیشترین دانلود را روی دستگاههای هوشمند داشتهاند، «Whiteout Survival» در رتبه اول، «Roblox» در رتبه دوم، «Subway Surfers»، «PUBG Mobile» و «Garena Free Fire» در رتبههای بعدی قرار گرفتهاند. این شاخصها نشاندهنده جایگاه پادشاهی به عنوان مقصدی پیشرو در بازیهای الکترونیکی است که توسط چشمانداز 2030 برای تنوعبخشی به اقتصاد و ارتقای صنایع دیجیتال پشتیبانی میشود. شایان ذکر است که ریاض در حال حاضر میزبان دومین دوره جام جهانی ورزشهای الکترونیکی، از ۷ جولای تا ۲۴ آگوست، با حضور بیش از ۲۰۰۰ بازیکن از ۲۰۰ تیم به نمایندگی از بیش از ۱۰۰ کشور است که برای جوایزی بالغ بر ۷۰ میلیون دلار در ۲۵ تورنمنت با یکدیگر رقابت میکنند. این رویداد با افزایش تقاضا برای سختافزار، افزایش فروش و ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری جدید در پخش دیجیتال و سازماندهی رویدادها، به تحریک اقتصاد محلی کمک کرد و در نتیجه موقعیت پادشاهی را به عنوان یک قطب جهانی برای صنعت بازیهای ویدیویی تثبیت کرد.
جهش 81 پلهای عربستان در شاخص جهانی رتبهبندی جذابیت سرمایهگذاری معدنی جهان
بر اساس گزارش مؤسسه «فریزر» کانادا در سال ۲۰۲۴، عربستان سعودی در شاخص جذابیت سرمایهگذاری معدنی جهشی کمسابقه داشته و از رتبه ۱۰۴ به جایگاه ۲۳ جهان ارتقا یافته است. این پیشرفت، عربستان را برای نخستین بار وارد ربع بالایی این شاخص کرده و جایگاهی بالاتر از بسیاری از مقاصد مطرح جهانی به آن بخشیده است. شاخص «برداشت از سیاستها» نیز از رتبه ۸۲ در سال ۲۰۱۳ به جایگاه ۲۰ در سال ۲۰۲۴ رسیده و شاخص «پتانسیل زمینشناسی» از ۵۸ به ۲۴ ارتقا یافته است. این نتایج حاصل اصلاحات مقرراتی، ایجاد محیط سرمایهگذاری رقابتی، ارائه مشوقهای جذاب و توسعه زیرساختهای پیشرفته بوده است. گزارش مؤسسه فریزر همچنین از برنامه «توانمندسازی اکتشاف معدنی» و نقش قوانین پایدار در تقویت اعتماد سرمایهگذاران تمجید کرده و به پیشرفتهای چشمگیر در شفافیت نظام معدنی، حفاظت از اراضی فعالیتهای معدنی و کیفیت دادههای زمینشناسی اشاره کرده است؛ عواملی که جایگاه عربستان را به عنوان یکی از مقاصد معتبر و قابل اعتماد برای تأمین مواد معدنی حیاتی در سطح جهان تثبیت کرده است. بخش معدن عربستان سعودی پیشرفت چشمگیری داشته و طبق بررسی سالانه شرکتهای معدنی ۲۰۲۴ که توسط موسسه کانادایی فریزر منتشر شده است، از رتبه ۱۰۴ به ۲۳ در شاخص جذابیت سرمایهگذاری معدنی در سطح جهان ارتقا یافته است. وزارت صنایع و منابع معدنی اعلام کرد که این جهش، نشاندهندهی تلاش برای ایجاد قابلیتها و شایستگیهای ملی، گسترش مشارکتهای بینالمللی و بهبود کیفیت و دسترسی به دادههای زمینشناسی است، با هدف تثبیت جایگاه پادشاهی به عنوان یک قطب قابل اعتماد برای تأمین مواد معدنی حیاتی که آیندهی صنعت و انرژی به آن وابسته است. خالد المضیفر، معاون وزیر صنایع و معادن عربستان، توضیح داد که این دستاورد نشان دهنده تحول ساختاری و تلاشهای یکپارچه در چارچوب چشمانداز ۲۰۳۰ است. او اشاره کرد که عربستان سعودی در توسعه یک محیط سرمایهگذاری رقابتی، با پشتیبانی قوانین شفاف، دادههای زمینشناسی قابل دسترس و برنامههای جامع نقشهبرداری برای سپر عربی، همراه با مشوقها و زیرساختهای در سطح جهانی، موفق بوده است. المضیفر افزود که تمرکز همچنان بر به حداکثر رساندن ارزش اقتصادی منابع معدنی، ایجاد مشاغل باکیفیت و بومیسازی زنجیرههای تأمین است. وی تأکید کرد که گزارش فریزر، اثربخشی سیاستهای توانمندسازی و واکنش سرمایهگذاران را برجسته میکند، ضمن اینکه بر لزوم ادامه رسیدگی به چالشها برای افزایش رقابتپذیری این بخش تأکید دارد. عربستان سعودی دومین ذخایر بزرگ منابع طبیعی جهان را در اختیار دارد که ارزش آن ۳۴.۴ تریلیون دلار تخمین زده میشود. همچنین این کشور پس از ونزوئلا دومین ذخایر بزرگ نفت جهان را در اختیار دارد و ششمین بازار بزرگ گاز جهان است. ارزش مواد معدنی در عربستان سعودی، یک دارایی استراتژیک با اهمیت فوقالعاده است. این پادشاهی از نظر منابع معدنی متنوع، جزو ثروتمندترین کشورهای جهان است. با راهاندازی استراتژیهای پیشرفته بررسی زمینشناسی و تنظیم مقررات این بخش، موقعیت خود را به عنوان یک مقصد جذاب جهانی برای سرمایهگذاری معدنی تقویت کرده است. عربستان قصد دارد در سال جاری (۲۰۲۵) ۵۰ هزار کیلومتر مربع برای اکتشاف مواد معدنی ارائه دهد، پس از آنکه در سال ۲۰۲۴ یک منطقه اضافی برای اکتشاف ارائه داد که ۱۰ برابر بزرگتر از سال ۲۰۲۳ است.
دو برابر شدن بازار داروهای ژنریک عربستان سعودی تا سال 2033
گزارشی از شاخص «ناسداک» نشان میدهد که ارزش بازار داروهای ژنریک در عربستان سعودی از 4 میلیارد دلار در سال 2024 به بیش از 8.1 میلیارد دلار در سال 2033 خواهد رسید.این رشد چشمگیر ناشی از افزایش تقاضا برای خدمات درمانی، سیاستهای حمایتی دولت برای کاهش هزینههای دارویی، و گسترش تولید داخلی است؛ در حالی که بیماریهای مزمن همچون دیابت و فشار خون همچنان از عوامل اصلی رونق این بازار به شمار میروند. گزارشی که توسط سرویس دادههای جهانی نزدک منتشر شده است، حاکی از آن است که انتظار میرود بازار داروهای ژنریک در عربستان سعودی از ۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به ۸.۱۱ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۳ افزایش یابد، که این امر در بحبوحه تقاضای رو به رشد برای خدمات درمانی و ابتکارات دولت با هدف کاهش هزینههای دارویی است. این داروها از نظر اثربخشی و کیفیت با داروی اصلی ثبت اختراع شده یکسان هستند، اما پس از انقضای دوره حمایت قانونی داروی اصلی به بازار عرضه میشوند. این امر آنها را به جایگزینهای ایمن و قابل اعتماد با قیمتهای پایینتر تبدیل میکند، زیرا هزینههای تحقیق، توسعه و بازاریابی مرتبط با محصول اصلی را متحمل نمیشوند. این گزارش که روز یکشنبه توسط روزنامه محلی عکاظ منتشر شد، توضیح داد که این رشد ناشی از آگاهی روزافزون بیماران از وجود جایگزینهای دارویی ارزانتر، علاوه بر سیاستهای حمایتی سازمان غذا و داروی عربستان سعودی است که سازوکارهایی را برای تأیید داروهای ژنریک ایجاد کرده و شرکتهای داخلی و خارجی را به گسترش تولید خود تشویق میکند. او اشاره کرد که شیوع بیماریهای مزمن عامل اصلی گسترش بازار است و میزان ابتلا به این بیماریها در پادشاهی در آوریل ۲۰۲۵ به ۳۲.۱۵ درصد رسیده است. این بیماریها شامل دیابت، فشار خون بالا و چاقی هستند که فشار فزایندهای را بر بخش مراقبتهای بهداشتی وارد میکنند.
امضاء قرارداد ۱۱ میلیارد دلاری آرامکو عربستان و بلکراک برای توسعه میدان گازی جافورا
قرارداد عظیم آرامکو و بلکراک همافزایی بیسابقهای میان سرمایهگذاری خارجی و توسعه انرژی عربستان ایجاد کرده و بخش گاز این کشور را وارد مرحلهای تازه میکند که ممکن است توانایی رقابت منطقهای و جهانی را به میزان زیادی افزایش دهد. اگر پروژههای جافورا و سایر برنامهها با موفقیت اجرا شوند، عربستان تا پایان این دهه به یکی از بازیگران بزرگ گازی منطقه تبدیل خواهد شد و نقش حیاتی در صادرات و امنیت انرژی جهانی ایفا خواهد کرد.ارزش قرارداد ۱۱ میلیارد دلاری در قالب مدل واسپاری(لیزینگ) و واسپاری بازگشتی(leasing and leaseback) است. طرفهای قرارداد شامل آرامکو با ۵۱ درصد سهام JMGC و کنسرسیوم بلکراک از طریق Global Infrastructure Partners به همراه سایر سرمایهگذاران بینالمللی با ۴۹% سهام JMGC هستند.
امضای توافقنامه سرمایهگذاری مشترک سعودی و سوریه
خالد الفالح، وزیر سرمایهگذاری عربستان، اعلام کرد که ریاض توافقنامهای برای تشویق و حمایت از سرمایهگذاریهای متقابل با سوریه امضا خواهد کرد. الفالح در جریان نشست میزگرد سعودی-سوریه در ریاض افزود: «عربستان در تلاش است موانع اقتصادی در سوریه را برطرف کند». او تأکید کرد که ریاض از تأسیس صندوق سرمایهگذاری سعودی در سوریه توسط بخش خصوصی حمایت میکند. او همچنین گفت تاکنون 80 شرکت سعودی برای مشارکت در نمایشگاه بینالمللی دمشق ثبتنام کردهاند. هیئتی سوری به ریاست دکتر محمد نضال الشعار، وزیر اقتصاد و صنعت، و نمایندگانی از بخش خصوصی دو کشور وارد ریاض شدند. این سفر رسمیبیانگر تمایل دو کشور برای ایجاد پلهای همکاری اقتصادی و تقویت همگرایی منطقهای است. الفالح تأکید کرد: «سعودی و سوریه در حال کار برای ایجاد محیطی امن و پایدار برای سرمایهگذاری هستند که همکاریهای سرمایهگذاری را تقویت کرده و اعتماد میان سرمایهگذاران در دو کشور را افزایش دهد». این سفر در ادامه دستاوردهای «فروم سرمایهگذاری سعودی–سوری» است که ماه گذشته به میزبانی احمد الشرع رئیسجمهوری سوریه و با مشارکت بیش از 100 شرکت سعودی و 20 نهاد دولتی از این کشور برگزار شد. در جریان این توافقنامه 47 پروژه سرمایهگذاری در بخشهای حیاتی با مجموع سرمایهگذاری بیش از 24 میلیارد ریال به امضا رسید. این پروژهها شامل حوزههای املاک و مستغلات، زیرساخت، مالی، همچنین ارتباطات و فناوری اطلاعات، انرژی، صنعت، بهعلاوه گردشگری، تجارت و سرمایهگذاری، سلامت و دیگر بخشها بود. به نوشته خبرگزاری سعودی این سفر نشاندهنده تمایل و علاقمندی ریاض برای تقویت شراکتهای اقتصادی با کشورهای منطقه است؛ اقدامیکه جایگاه جهانی سرمایهگذاری این کشور را تقویت کرده و دستیابی به اهداف توسعه پایدار و چشمانداز 2030 سعودی را پشتیبانی میکند.
سرمایه گذاری عربستان در پروژههای انرژی خورشیدی، بادی و هیدورژن سبز
عربستان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان، سرمایه گذار بزرگ در پروژههای انرژی خورشیدی است. در همین راستا کارنت ریپورت نوشت: عربستان، با سرمایهگذاری هنگفت در پروژههای انرژی خورشیدی، بادی و هیدروژن سبز، به سرعت در حال کاهش مصرف نفت خام داخلی خود است.
استفاده عربستان از هوش مصنوعی برای توسعه صنعت گردشگری در این کشور
بهعنوان بخشی از برنامه چشمانداز 2030، عربستان صعودی قدم بزرگی در زمینه صنعت گردشگری بهکمک استفاده از آخرین تکنولوژیهای هوش مصنوعی، واقعیت افزوده (AR) و اینترنت اشیا برداشته است.عربستان صعودی در حال تحول تجربه گردشگران و تبدیل شدن به یکی از بازیگران اصلی صنعت گردشگری پایدار در جهان است.این تحول دیجیتالی، اصلیترین عنصر در حال تغییر برای صنعت گردشگری این کشور است تا تجربهای جذابتر و پایدارتر را برای بازدیدکنندگان از عربستان، ایجاد کند.
صادرات گندم، پاستا، نشاسته و سایر محصولات آردی به عراق توسط عربستان
واردات گندم و انواع محصولات آردی و نشاستهای به عراق از عربستان سعودی در سال ۲۰۲۴، از ۲۲۰ میلیون دلار فراتر رفته و طبق دادهها و آمار، واردات گندم، نشاسته و محصولات آردی عراق از عربستان سعودی بیش از ۲۲۰ میلیون و ۴۸۴ هزار دلار بوده است.
برگزای سومین دوره نمایشگاه جهانی دفاع
سومین دوره نمایشگاه جهانی دفاع World Defense Show 2026 برای ۸ تا ۱۲ فوریه ۲۰۲۶ در شهر ریاض عربستان سعودی برنامهریزی شده است. این رویداد بینالمللی با حمایت رسمیپادشاه سلمان و با مدیریت سازمان کل صنایع نظامی (GAMI) برگزار میشود. لازم به ذکر است که سومین دور از این نمایشگاه که قرار بود در سال ۲۰۲۵ در ریاض برپا گردد، برگزار نشد و لذا برای فوریه ۲۰۲۶ تدارک و برنامه ریزی شده است. هدف از برگزاری این رویداد تحقق اهداف سند چشمانداز ۲۰۳۰ و بومیسازی ۵۰ درصد از هزینههای دفاعی عنوان شده است. اهمیت این نمایشگاه به جهت ایجاد فرصت همکاریهای بینالمللی و نقشآفرینی عربستان به عنوانهاب دفاعی منطقه بیان شده است. بر نتایج دور قبلی این نمایشگاه که در سال 2024 برگزار گردید میتوان به مواردی چون : ۷۷۳ غرفهدار، ۴۴۱ هیئت رسمی از ۷۶ کشور ، ۱۰۶ هزار بازدیدکننده، ۹۵۴ رسانه و انجام معاملات به ارزش ۲۶ میلیارد ریال سعودی (تقریباً ۷ میلیارد دلار) اشاره کرد. نمایشگاه جهانی دفاع ۲۰۲۶ ریاض فرصتی بینظیر برای نمایش دستاوردهای نظامی، تقویت همکاریهای بینالمللی و تحقق اهداف بومیسازی صنایع نظامی و دفاعی عربستان سعودی خواهد بود.
هفده کشور برتر دارای طولانیترین شبکههای ریلی پرسرعت جهان: عربستان در رتبه هفدهم:
چین: ۴۵۰۰۰ کیلومتر، اسپانیا: ۳۹۶۶ کیلومتر ، ژاپن: ۳۰۹۶ کیلومتر ، فرانسه: ۲۸۰۰ کیلومتر ، بریتانیا: ۲۲۱۴ کیلومتر، آلمان: ۱۶۵۸ کیلومتر ، فنلاند: ۱۱۲۰ کیلومتر ، ایتالیا: ۱۱۱۷ کیلومتر ، کره جنوبی: ۸۸۷ کیلومتر، سوئد: ۸۶۰ کیلومتر، یونان: ۶۷۲ کیلومتر ، روسیه: ۶۵۰ کیلومتر ، ترکیه: ۶۲۷ کیلومتر ، پرتغال: ۶۱۰ کیلومتر ، ازبکستان: ۶۰۰ کیلومتر ، لهستان: ۵۴۷ کیلومتر ، و عربستان سعودی با ۴۵۰ کیلومتر به ترتیب در رتبه اول تا هفدهم قرار داردند. اتحادیه بینالمللی راهآهن، قطار سریعالسیر را به عنوان حمل و نقل عمومیبا سرعت حداقل ۲۰۰ کیلومتر در ساعت (۱۲۴ مایل در ساعت) تعریف میکند.لازم به ذکر است که شبکه ریلی عربستان سعودی با هدف دو برابر کردن نقش حمل و نقل در تولید ناخالص داخلی، ۵۰ درصد گسترش خواهد یافت. عربستان سعودی در سالهای آینده ۲۷۰۰ کیلومتر خط آهن به شبکه ریلی خود اضافه خواهد کرد. این یک توسعه بزرگ است و به نظر میرسد جایگاه راهآهن را در اقتصاد این کشور افزایش خواهد داد: این توسعه باید سهم حمل و نقل در تولید ناخالص داخلی را دو برابر کند.
افتتاح خط تجاری جدید میان مصر، عربستان و عراق
مصر خط تجاری جدیدی افتتاح کرد که این کشور را به عربستان و عراق متصل میکند. به گزارش المصری الیوم، این اقدام نشاندهنده حجم تغییر و تحول در زیرساختها و برنامهریزی استراتژی برای حمل و نقل منطقهای است. بندر سفاجا در ساحل دریای سرخ طی روزهای گذشته شاهد عبور نخستین محموله آزمایشی در چارچوب پروژه ایجاد گذرگاه تجاری منطقهای جدید میان مصر، عربستان و عراق بود. این پروژه در چارچوب سیستم جدیدی از حمل و نقل دریایی و زمینی که نقشه تجارت میان شرق جهان عرب و شمال آفریقا را مجدداً ترسیم میکند، اجرایی شده است. این گذرگاه جدید تنها یک دستاورد لجستیک نیست بلکه یک انتقال کیفی در سازوکارهای اتصال اقتصادی میان سه کشور به شمار میرود که به جای اتکا بر روندهای سنتی و زمان بر و هزینه بردار از لحاظ جغرافیایی، این گذرگاه جدید، نمونه متکاملی ارائه میدهد که از قاهره از طریق مسیر زمینی آغاز میشود و از بندر سفاجا و سپس از طریق دریای سرخ به بندر نیوم عربستان میرسد تا پس از آن زمینی تا اربیل در اقلیم کردستان عراق پایان یابد. منابعی در بندر سفاجا گفتند که این تجربه نشاندهنده کاهش مدت زمان انتقال به میزان بیش از ۵۰ درصد در مقایسه با راههای سنتی بود، مسألهای که موجب میشود این گذرگاه جدید به رقیبی قوی در سایه چالشهای ژئوپلتیک در برخی گذرگاههای بینالمللی سنتی تبدیل شود.
کندی در اجرای پروژه نئوم عربستان
با کاهش قیمت نفت و افزایش کسری بودجه عربستان سعودی، این کشور در حال عقب نشینی از ابرپروژههای خود به خصوص Neom است و در سال جاری 2025 صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان PIF تنها ۲۰ میلیون دلار قرارداد در خصوص NEOM امضا کرده در حالی که در اوج در ۲۰۲۳ سرمایهگذاریها به ۱۲.۶ میلیارد دلار رسیده بود.میانگین قیمت نفت حالا ۶۶ دلار در هر بشکه است در حالی که عربستان برای تراز کردن بودجه خود نیاز به نفت ۹۴ دلاری دارد و با احتساب سرمایهگذاری PIF، سعودیها نیازمند نفت ۱۱۱ دلاری هستند.
ردهبندی جهانی کشورها براساس ارزش منابع طبیعیآنها و نتایج قابل تأملاند:
- روسیه: ۷۵ هزار میلیارد دلار دارای بزرگترین ذخایر طبیعی جهان؛ شامل زغالسنگ، گاز طبیعی، نفت، چوب، و فلزات نادر.
- ایالات متحده آمریکا: ۴۵ هزار میلیارد دلار منابع اصلی: زغالسنگ، چوب، گاز طبیعی، طلا، مس.
- عربستان سعودی: ۳۴ هزار میلیارد دلارتکیه کامل بر نفت و گاز طبیعی.
- کانادا : ۳۳ هزار میلیارد دلار ترکیبی از منابع غنی شامل نفت، اورانیوم، چوب، نقره و فسفات.
- ایران: ۲۷هزارمیلیارددلار.منابعاصلی:نفتوگاز طبیعی،سرمایهای عظیم اما کماستفادهشده بهدلیل تحریمها.
- چین: ۲۳ هزار میلیارد دلار با ذخایر بزرگ زغالسنگ، فلزات نادر و چوب، چین نقشی حیاتی در تأمین مواد اولیه صنعتی جهان دارد.
- برازیل: ۲۲ هزار میلیارد دلار دارای منابع متنوعی چون طلا، اورانیوم، آهن، چوب و نفت.
- استرالیا: ۲۰ هزار میلیارددلار غنی اززغالسنگ، چوب، مس، آهن، طلاو اورانیوم یکی ازصادرکنندگاناصلی